31.7.20

Ντύλαν Τόμας, «Ποιήματα» (Εισαγωγή-Μετάφραση: Λύντια Στεφάνου), εκδ. Σοκόλη, 2020

«Η γνωριμία με την ποίηση του Ντύλαν Τόμας πηγαίνει μακριά πίσω στον χρόνο, όταν στην τελευταία τάξη του γυμνασίου βρέθηκα στο γνωστό σαν “πατάρι” καφενείο του Λουμίδη μαζί με μια παρέα συνομήλικων κοριτσιών που διάβαζαν ποίηση, κυρίως Ελύτη και Γκάτσο. Και οι δύο κάθονταν στο ίδιο πάντα τραπέζι κάθε μεσημέρι (μαζί με άλλους ποιητές, καλλιτέχνες, διανοούμενους) και μας είχαν δεχτεί στην παρέα τους. Στην Αθήνα είχαν αρχίσει να φτάνουν νέα βιβλία, τα πρώτα μετά τον πόλεμο –Έλιοτ, Λόρκα, Ντύλαν Τόμας– και, αν θυμάμαι καλά, χάρη στον Νίκο Γκάτσο είχα την τύχη να ρίξω μια ματιά στην τελευταία συλλογή του Ντύλαν Τόμας με τον τίτλο Deaths and Entrances (Θάνατοι και Είσοδοι). Ο Γκάτσος, όπως άλλωστε και ο Ελύτης, τον θεωρούσαν ισότιμο και, θα ’λεγα, πιο συγγενικό τους από τον Έλιοτ».

9+3 αστυνομικά για το καλοκαίρι (του Μάρκου Κρητικού)

Ο Μάρκος Κρητικός επιλέγει από παλιότερες και νεότερες εκδόσεις αστυνομικά μυθιστορήματα για το καλοκαίρι
  
  1. Σεληνιασμός (1933) – Georges Simenon
Μετάφραση: Αργυρώ Μακάρωφ
Άγρα (2013)
σελ. 216

Peter Barry, «Γνωριµία µε τη θεωρία: Εισαγωγή στη λογοτεχνική και πολιτισµική θεωρία» (µτφρ. Αναστασία Νάτσινα), εκδ. Βιβλιόραµα 2013

[ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ]
Φεµινιστική κριτική και γλώσσα
`
Ένα άλλο θεµελιακό ζήτηµα, για το οποίο διίστανται οι γνώµες, είναι το ερώτηµα αν
υπάρχει ή όχι µια εγγενώς γυναικεία γλώσσα. Υπάρχει µια µακρά παράδοση
συζήτησης γι’ αυτό το θέµα στον φεµινισµό. Για παράδειγµα η Βιρτζίνια Γουλφ (στα
κεφάλαια 4 και 5 του εκτενούς µαχητικού δοκιµίου Ένα δικό σου δωµάτιο)
υποστηρίζει ότι η χρήση της γλώσσας διαφοροποιείται ανάλογα µε το φύλο, έτσι
ώστε όταν µια γυναίκα επιχειρεί να γράψει µυθιστόρηµα αντιλαµβάνεται ότι δεν
υπάρχει ‘καµία κοινή φράση έτοιµη για να τη χρησιµοποιήσει’. Οι µεγάλοι άντρες

30.7.20

Χρήστος Χαρτοματσίδης: «Όσο κρατάει ένα φιλί»


Χρίστος Παπαγεωργίου 
 Κατ’ αρχάς ας δούμε την καταληκτική παράγραφο, πώς ο συγγραφέας Χρήστος Χαρτοματσίδης κλείνει την αφήγηση της παλαιάς αντάρτισσας, του μονολόγου της δηλαδή, σήμερα ή ίσως κάποια χρόνια νωρίτερα.
 [...] Και πράγματι η μελωδία αρχίζει σαν να σε έχουν ξυπνήσει τα χαράματα! Ακόμη δεν έχει φύγει το σκοτάδι. Η Δωρίτσα λέει πως αυτό είναι συμβολικό! Μα εγώ το νιώθω κανονικά: με το που βγαίνουμε από τους κοιτώνες, μας χτυπάει ο κρύος άνεμος. Μα εμείς προχωράμε. Είμαστε οι παρτιζάνοι! Γύρω μας βουίζει η θύελλα. Τα πόδια βαραίνουνε από το χιόνι. Αν κι εξαντλημένοι, συνεχίζουμε προς τα μπρος! Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να σταματήσουμε. Αν αποκοιμηθείς στο κρύο, έρχεται ο λευκός θάνατος. Τόσο γλυκός... 

Γιώργος Σιώμος "Ανθρώπων έργα και προθέσεις"

26 Ιουνίου α'
Λένε πως η βλακεία είναι ανίκητη. Και το κακό, θα πρόσθετα. Αναποδογυρίζει την αλήθεια και μοστράρει το ψέμα ως την καινούργια αλήθεια.
Ο φαφλατάς διδάσκει το ήθος, ο κατηγορούμενος απειλεί τη λογική με φυλάκιση.
Σε κοίτες χειμάρρων στριμώχνονται άνθρωποι, δίχως δέντρα να κρύψουν το κεφάλι τους στη σκιά, για να πάρουν το μάθημα ότι κακώς ήρθαν στη χώρα του Ιουγούρθα.

Ο Μέσκος για την ποιήτρια Ανθούλα Σταθοπούλου - Βαφοπούλου

Ένα υποδειγματικό κείμενο -με σοβαρή έρευνα, ακρίβεια, τεκμηρίωση, ευγένεια και ήθος- του Μάρκου Μέσκου για μια ποιήτρια, ένα ποίημα, ένα τραγούδι.
"Τον Απρίλη του 1935, η ποιήτρια Ανθούλα Σταθοπούλου - Βαφοπούλου (το μεγάλο τραύμα της ζωής του ποιητή και συζύγου της Γιώργου Βαφοπούλου) ενταφιάζεται στην Ευαγγελίστρια της Θεσσαλονίκης, "λευκοτέρα χιόνος".
Μόλις άνοιγε τα ποιητικά φτερά της, ομόκεντρη της Πολυδούρη, παρορμητική και γνήσια στα αισθήματά της, "ήθελα νάμουνα πουλί / με στοματάκι φραουλί", πέθανε στα 27 της χρόνια εξαιτίας ακριβώς ενός θέματος του πνευματικού μεσοπολέμου, των αδιεξόδων της φθίσης.

29.7.20

Ένας αδιέξοδος, άνομος, παράφορος έρωτας

Από τον Άγγελο Πετρουλάκη
Marguerite Yourcenar: «Άννα, σορόρ…» Μετάφραση: Σπύρος Γιανναράς, Εκδόσεις ΑΓΡΑ 
 Μια από τις σημαντικότερες συγγραφείς του 20ου αιώνα ξαναήρθε κοντά μας από τις εκδόσεις ΑΓΡΑ, που κυκλοφόρησαν μια νουβέλα της, από χρόνια εξαντλημένη. Η γαλλίδα μυθιστοριογράφος Μαργκερίτ Γιουρσενάρ γεννήθηκε στις 8 Ιουνίου 1903 στις Βρυξέλλες και πέθανε στις 17 Δεκεμβρίου 1987. Το έργο της ιδιαίτερο. Χαρακτηρίζεται από έντονους προβληματισμούς για την εσωτερική ελευθερία τού ανθρώπου. Το 1980 έγινε η πρώτη γυναίκα μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας, απόφαση που συνάντησε αρκετές αντιδράσεις, εξαιτίας τής δηλωμένης ομοφυλοφιλίας της. Το λογοτεχνικό έργο της, συνδυάζει την ευρηματική της γραφή με την λεπτότητα της διεισδυτικότητας, τον

ΗΛΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΣ, ΠΟΙΗΜΑΤΑ

Η ΕΡΗΜΗ ΦΩΝΗ
Τί ἐρημιὰ σκεπάζει τὴ φωνή σου
Καθὼς ἐπάνω στὶς παράξενες χροιὲς
Στοιβάζονται χαμένες ἡλικίες
Ἄκου ποὺ στὶς ραφές της πένθιμα ἠχοῦν
Ἀναιμικὰ χορτάρια
Ποὺ ὅλα μαυρόκλωνα ἑλίσσονται
Κι ὅλο ψηλώνουν κι ἀποκόβουν
Τὸ πρόσωπό σου ἀπὸ παντοῦ

Το αέναο χρέος στον Μποντλέρ: Le Spleen de Paris – της Αγγελικής Κορρέ

Για το βιβλίο: Charles Baudelaire, Μικρά ποιήματα σε πεζό
Πρόλογος – Μετάφραση – Σημειώσεις Ζ. Δ. Αϊναλής, εκδόσεις oposito 2018
Le Spleen de Paris: έτσι είναι γνωστή στο ευρύ κοινό εκείνη η πολύπαθη συλλογή των 50 πεζών ποιημάτων του Μποντλέρ που εκδόθηκαν το 1869, μετά τον θάνατό του, έχοντας θεωρηθεί ακατανόητα, πληκτικά ή ακόμη και ανήθικα όσο ο ποιητής ήταν εν ζωή, επιβαρύνοντάς τον με πρόσθετες δυσκολίες στην αναζήτηση εκδότη, μολονότι ο Μποντλέρ –ενδιαφερόμενος για τίποτε άλλο παρά για την ουσιαστική τύχη της ποίησής του– ήθελε πάση θυσία να δει τα ποιήματα αυτά να φτάνουν επιτέλους στους αναγνώστες, γνωρίζοντας ίσως πάρα πολύ καλά τις ριζοσπαστικές αρετές τους, έστω κι αν δεν μπορούσε σε καμία περίπτωση να προφητέψει τις διαστάσεις της αλλαγής που θα επέφεραν στην παγκόσμια ποίηση.

28.7.20

Ο κόσμος της Αλχάρθι (της Δήμητρας Ρουμπούλα)


Η Τζόχα Αλχάρθι διεκδίκησε πολλές πρωτιές με το βιβλίο της «Οι κόρες της σελήνης». Το μυθιστόρημα αυτό είναι το πρώτο βιβλίο από τον Κόλπο στο οποίο απονεμήθηκε το Διεθνές Βραβείο Man Booker για μυθοπλασία, το 2019. Είναι επίσης το πρώτο μυθιστόρημα το οποίο γράφτηκε από μια γυναίκα του Σουλτανάτου του Ομάν που μεταφράστηκε στα αγγλικά. Και για τους περισσότερους αναγνώστες του δυτικού κόσμου προσφέρει μια πρώτη ματιά στην καθημερινή ζωή και στις αντιθέσεις της, συχνά ακραίες, στο ταχέως μεταβαλλόμενο Ομάν, το τελευταίο κράτος που κατήργησε τη δουλεία, μόλις στα 1970, γεγονός το οποίο αποτέλεσε, και αποτελεί ακόμη, την αιτία της πάλης ανάμεσα στο παλιό και το νέο. Το παλιό Ομάν συνυπάρχει με το νέο, όχι πάντα αρμονικά,

Ένα “σ΄αγαπώ” χωρίς περισπωμένη (του Βαγγέλη Χατζηβασιλείου)


Ο Σπύρος Φλώρος είναι γεννημένος το 1974 στην Αθήνα, έχει γράψει πολλά εκπαιδευτικά βιβλία (εργάζεται ως φιλόλογος στην ιδιωτική εκπαίδευση) κι έχει δημοσιεύσει δύο ποιητικές συλλογές: …Και λίγο φως (2015) και Σύμβολο νέας πίστεως (2018). Η δεύτερη συλλογή του έφτασε κάπως αργά στα χέρια μου κι όταν διαπίστωσα το βάθος και την πρωτοτυπία της (μακρά, αφηγηματικά ποιήματα βασισμένα σε μια σειρά δεξιοτεχνικά επανερχόμενων μοτίβων) βρισκόμασταν πια εκτός εκδοτικής επικαιρότητας. Ξεφυλλίζω τώρα το τρίτο ποιητικό βιβλίο του Φλώρου, που έχει τίτλο Μια φορά και… διάφορους καιρούς (κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Ζαχαρόπουλος), για να

Διαβάζετε ποίηση το καλοκαίρι; 2+ 10 προτάσεις ανάγνωσης (της Βαρβάρας Ρούσσου)


Σημαντική αριθμητικά παραγωγή ποιητικών βιβλίων ιδίως το τελευταίο διάστημα πριν και αμέσως μετά την έξαρση της πανδημίας ενώ το Σεπτέμβριο αναμένεται να εκδοθεί πλήθος συλλογών νέων και παλαιότερων ποιητών. Ιδιαίτερη μνεία οφείλουμε στους Καππαδόκες (εκδόσεις Κουκκίδα), βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε (Ιούνιος) και με το οποίο επανέρχεται ποιητικά η σημαντική Βερονίκη Δαλακούρα. Για τη συλλογή θα γίνει ιδιαίτερα λόγος προσεχώς. Ξεχωριστή επίσης αναφορά είναι σκόπιμο να γίνει στην πρώτη ποιητική συλλογή της πανεπιστημιακής φιλολόγου Αθηνάς Βογιατζόγλου Ερωτοπαίγνια (εκδόσεις Κέδρος) . Για την περίοδο αυτή μπορούν να κινήσουν το ενδιαφέρον μας αρκετές ποιητικές συλλογές νέων ποιητών/τριών που κυκλοφόρησαν πρόσφατα αλλά και παλαιότερες που μπορούμε να ανακαλύψουμε τώρα. Ροσινιόλ (εκδόσεις αντίποδες)

27.7.20

Το νέο βιβλίο της Αλεξάνδρας Γωγούση, με τον ιδιαίτερο τίτλο «#Ο_δικός_μου_μπαμπάς»


Μέρος των εσόδων από τις πωλήσεις του βιβλίου θα δοθεί στην αστική εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα «Μ.Α.Ζ.Ι. – Με Αλληλεγγύη Ζούμε Ισότιμα», της οποίας ο Βλάσσης Γωγούσης, πατέρας της Αλεξάνδρας Γωγούση, ήταν το πρώτο ιδρυτικό μέλος. 
 Λίγα λόγια για το βιβλίο
 Ένα βιβλίο με αστεία περιστατικά από την καθημερινότητα του πατέρα της, αλλά και άρθρα του με τα οποία σχολίαζε επίκαιρα κοινωνικά ζητήματα. Οι ιστορίες αυτές, τις οποίες κατά διαστήματα

Μουσική φαντασία για περιβόλι με πεταλούδες! Αναστοχασμός στο έργο του Ε.Χ. Γονατά (της Εύας Μ. Μαθιουδάκη)

«Πάντοτε, κάθε φορ πο πληροφορούμην π τ διαβάσματά μου τι στν Κηφισι εχαν πατήσει τ πόδι τους λλοτε  Φλωμπέρ, λλοτε  Λόρδος Βύρων κα λλοτε  ρθορος Γκομπινώ, καταλαμβανόμουν π μία περίγραπτη, κα τρομερ περδιέγερση πο διαρκοσε μέρες.  φαντασία μου ποχαλινωνόταν, κα μ τ βοήθεια παλιν τοπογραφικν χαρτν προσπαθοσα ν ξιχνιάσω π τς διηγήσεις τους, πο τς φήρμοζα στερα στ χάρτη, π ποι σημεο τς Κηφισις κριβς εχαν περάσει, πο εχαν σταθε, κα μήπως τυχν πέρασαν κε πο εναι σήμερα τ περιβόλι μου, κα στ σκέψη ατή, τι μπορε ν πάτησαν δ πο πατάω σήμερα γ τρελλαινόμουν π γαλλίαση».

Θεόδωρος Μπασιάκος: Η ουτοπία της αλήτικης ζωής – γράφει ο Σπύρος Θεριανός

Στο φανταστικό διήγημα του Μπόρχες «Ουτοπία ενός ανθρώπου που κουράστηκε», το κεντρικό πρόσωπο (άνθρωπος του 20ού αι.) συζητά με τον κάτοικο μιας μελλοντικής ουτοπίας. Ο αφηγητής διαπιστώνει πως βρέθηκε ξαφνικά σε ένα μέρος, όπου δεν υπάρχουν χώρες, χρήμα, γεγονότα. Οι κυβερνήσεις έχουν πέσει σε αχρηστία. Οι άνθρωποι δουλεύουν τη γη, φτιάχνουν τα έπιπλά τους κι ο καθένας αναπτύσσει τις τέχνες και τις επιστήμες που έχει ανάγκη. Η τέχνη υπάρχει μόνο έξω από θεσμικά πλαίσια. Δεν υπάρχουν μουσεία ούτε βιβλιοθήκες. Στα σχολεία μαθαίνουν την αμφιβολία και την τέχνη της λήθης. Ίσως, γι’ αυτό ο άνθρωπος της ουτοπίας θυμάται, χωρίς να είναι σίγουρος, πως ο Χίτλερ ήταν ένας φιλάνθρωπος, που επινόησε το κρεματόριο. Ο κάτοικος της ουτοπίας, του

Αναμέτρηση με έναν θρύλο (του Σπύρου Κακουριώτη)


«Ποια θεωρείς τη σημαντικότερη εξέλιξη στον χώρο του θεάτρου κατά τη δεκαετία του 1980;» Η ερώτηση απευθυνόταν στον Γιώργο Σαρηγιάννη, κατά κοινή ομολογία έναν από τους εγκυρότερους καλλιτεχνικούς συντάκτες, που οι συνάδελφοί του τον αποκαλούν συχνά «πρύτανη του πολιτιστικού ρεπορτάζ». Το σκέφτηκε ελάχιστα, και μετά απάντησε χωρίς δισταγμό: «Η δημιουργία της Σκηνής»… Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 το ελληνικό θέατρο βρισκόταν, για άλλη μια φορά, σε παρατεταμένη κρίση. Οι νεανικές πρωτοποριακές θεατρικές ομάδες που είχαν εμφανιστεί γύρω στο 1970 είχαν κλείσει τον κύκλο τους και είχαν διαλυθεί ή βρίσκονταν σε βαθιά κρίση

26.7.20

Η Αγωνία του Ίγκμαρ Μπέργκμαν

Γιώργος X. Παπασωτηρίου
Στις «Μαριονέτες» ο Πέτερ μπαίνει στο peep-show. Όλος ο κόσμος μοιάζει με peep-show καθώς όλα σ’ αυτόν προσδιορίζονται με βάση το προκύπτον χρηματικό όφελος. Ο Πέτερ λέει πως μυρίζει κάτι. Η πόρνη απαντά πως δεν μυρίζει τίποτα, γιατί δεν έχει πλέον «μύτη». Οι ανθρώπινες μυρωδιές που καταλαμβάνουν το χώρο δεν γίνονται αντιληπτές, καθώς οι αισθήσεις είναι ακρωτηριασμένες. Κανείς δεν μυρίζει, κανείς δεν αισθάνεται, κανείς δεν νιώθει. Η γυναίκα ανακαλεί στη μνήμη της την παιδική της ηλικία, όταν μύριζε την έλευση των εποχών. Τώρα όλα είναι μια ανάμνηση. Μόνο ο Πέτερ μυρίζει, μόνο αυτός αισθάνεται, μόνο αυτός νιώθει. Γι’ αυτό θέλει να φύγει. Αλλά όλες οι πόρτες είναι ερμητικά κλειστές. Δεν υπάρχει έξοδος. Όλοι οι δρόμοι είναι κλειστοί. Δεν υπάρχει

Χρήστος Μαυρής,«Κατερίνα Γώγου- Ελεύθερα επικίνδυνη και ωραία», εκδ. Κύμα, 2019 (γράφει ο Σπύρος Αραβανής)


Το όψιμο ενδιαφέρον κριτικών, αρθρογράφων, ποιητών, αναγνωστών για το έργο της Κατερίνας Γώγου, όπως συναντάται και σε αυτή τη μελέτη του Κυπρίου ποιητή και δημοσιογράφου, Χρήστου Μαυρή, με τον τίτλο «Κατερίνα Γώγου- Ελεύθερα επικίνδυνη και ωραία» (εκδ. Κύμα, 2019) όπως και σε άλλες μελέτες (για παράδειγμα της Αγάπης Βιργινίας Σπυράτου και της Ευτυχίας Παναγιώτου), αποτελεί μια νομοτελειακή, θα έλεγα, συνθήκη. Η μαζική αποδοχή και πρόσληψή του έργου της Γώγου και από ένα ετερόκλητο πια κοινό μέσω των αφιερωμάτων, των εκδηλώσεων, των θεατρικών παραστάσεων, αλλά και μέσω της δυναμικότητας των αποσπασματικών στίχων της ως

Το μωσαϊκό των ηρώων της γνώσης

Μικέλα Χαρτουλάρη
«Μια ολόκληρη χώρα εξακολουθεί να γυρίζει γύρω από τις Πανελλαδικές. Το θέμα “σπουδές του παιδιού” αγγίζει ακόμα και στη σημερινή Ελλάδα κάθε οικογένεια». Το υπογραμμίζει η Σοφία Νικολαΐδου που, έπειτα από βραβευμένα μυθιστορήματα, συλλογές διηγημάτων, μελέτες και μεταφράσεις, έγραψε ένα πολύ ιδιαίτερο βιβλίο, το «Χρυσό βραχιόλι» (Μεταίχμιο), όπου καταγράφει με μαεστρία αληθινές ιστορίες ανθρώπων, οι οποίοι πίστεψαν στα γράμματα και χάρη σ’ αυτά έκαναν το μεγάλο άλμα που άλλαξε το πεπρωμένο τους. «Κώστα! Κώστα! Νομική Αθήνας περνάς!» Ηταν η υποστηρικτική φωνή ενός πατέρα προς τον 18χρονο γιο του, που βρέθηκε μπουζουριασμένος

25.7.20

Το νέο βιβλίο του Στέλιου Χαλκίτη, με τίτλο «Οι Απαράφθορες»


Το νέο βιβλίο του Στέλιου Χαλκίτη, με τίτλο «Οι Απαράφθορες», από τις Εκδόσεις IANOS. 
 Λίγα λόγια για το βιβλίο
 Σ’ ένα κέντρο αποκατάστασης ψυχικά νοσούντων η εξηντάχρονη ψυχίατρος Δαυίνα Δελμούζου γνωρίζει τον κατά πολύ νεότερό της τρόφιμο Ρωμανό Δοξιάδη. Μεταξύ τους αναπτύσσεται μια σχέση δυνατή, παράφορη, απελπισμένη, δίχως όρια. Οι διακοπές τους στο νησί της Καλύμνου πυροδότησαν μια ξεθωριασμένη και εξεζητημένη ανάμνηση που είχε η Δαυίνα, κάτι που της είχε πει η Καλυμνιά μητέρα της όταν ήταν μικρό κοριτσάκι, κάτι για κάποιες κρυφές γυναίκες της Καλύμνου.

Για τη Μέλπω Αξιώτη: φόβοι που δεν ευοδώθηκαν (του Ανδρέα Λαμπέτη)


«Οι άνθρωποι που φεύγουν, αφήνουν τα βιβλία τους, τα σπίτια τους, τα παπούτσια, τα φορέματα, και οι συγγενείς τα δίνουν όλα αυτά τις Απόκριες, για να τα βάλουν οι μασκαράδες. Τα πουλούν έπειτα οι παλιατζίδες. Τα στοιβάζουν μέσα σε μεγάλες σιδερένιες κασέλες, φράκα παλαιϊκά, καμιζόλες με δαντέλες από τη Βενετία, ώσπου στο τέλος να τα πετάξουν στους τενεκέδες των σκουπιδιών. Μαζί με τα βιβλία σου, που τα είχες γράψει εσύ, και τώρα έχουν πάθει μια φοβερή ασθένεια: εσάπισαν.» Μέλπω Αξιώτη, Η Κάδμω, Κέδρος, Αθήνα 2015, σ. 36. Στο τέλος αναχωρούμε οι άνθρωποι

ΠΕΡΙ ΜΙΣΑΛΛΟΔΟΞΙΑΣ- ΘΩΜΑΣ ΚΟΡΟΒΙΝΗΣ

Διανύουμε -κοντά σε τόσες άλλες αγωνίες και συμφορές που βιώνουμε- ζοφερές εποχές σκοταδισμού και καλπάζουσας επιστροφής σε χρόνους ανθρωποφαγικής μισαλλοδοξίας. Ο άφρων ή παράφρων;- γενίτσαρος σατράπης της Τουρκίας ροκανίζει εν ψυχρώ τις ήδη τραυματισμένες δομές του μετακεμαλικού κράτους, μιας πολλαπλά προβληματικής δημοκρατίας, με στόχο, κοντά στα άλλα, την κατάργηση του κοσμικού στάτους και την εδραίωση ενός προσωποπαγούς φονταμενταλιστικού καθεστώτος. Δεν κάνει διαφορά, αν είσαι ανερμάτιστος Λατίνος σταυροφόρος που κουρσεύει την Κωνσταντινούπολη και καταστρέφει τα Ιεροσόλυμα ή αφιονισμένος ταλιμπάν που κονιορτοποιεί αγάλματα του Βούδα και παλαιοχριστιανικά μοναστήρια.

24.7.20

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΣ

200 χρόνια τώρα… Οι εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ και η διαδικτυακή πύλη για το βιβλίο BOOK PRESS, με αφορμή την επέτειο 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, διοργανώνουν διαγωνισμό συγγραφής διηγήματος.
Διάρκεια
Ως ημερομηνία έναρξης του διαγωνισμού ορίζεται η 25η Ιουλίου 2020 και ως ημερομηνία λήξης η 15η Νοεμβρίου 2020. Κάθε συμμετοχή που θα σταλεί εκτός των χρονικών πλαισίων θα θεωρείται εκπρόθεσμη και δεν θα γίνεται δεκτή.

«Όταν δεν έχεις πραγματική ζωή, πρέπει να ζήσεις σε έναν φανταστικό κόσμο. Είναι καλύτερο από το τίποτα»



Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη
Αντόν Τσέχωφ «Ο Θείος Βάνια», Μετάφραση: Μαρία Σκαφτούρα, Εκδ. Βακχικόν 2020 
 Oι εκδόσεις Βακχικόν εκδίδουν πολύ θέατρο τα τελευταία χρόνια και μάλιστα σε πολύ προσεγμένες εκδόσεις. Έργα σταθμοί που έχουν διαχρονική αξία, αλλά και έργα σύγχρονων δημιουργών που παρουσιάζουν ενδιαφέρον. Με αφορμή την μετάφραση του Θείου Βάνια του Τσέχωφ από τη Μαρία Σκαφτούρα τώρα γράφω και στοχάζομαι. Eίναι γνωστό πως ο ευρηματικός σκηνοθέτης Πίτερ Μπρουκ θεωρεί τον Τσέχωφ τον σπουδαιότερο θεατρικό συγγραφέα μαζί με τον Σαίξπηρ. Ο Μαξίμ Γκόρκι έγραψε στον Τσέχωφ για τον Βάνια τα εξής: «είναι «ένα έργο εξαίσιο, ένα σφυρί που το χτυπάτε στο αδειανό κεφάλι του κοινού. Τα χτυπήματα σας πάνε ίσια στην καρδιά..». Ο Αντόν

Τουρίστας στην Ελλάδα του 1900


«Αν αγνοείτε τα έθιμα, απορρίπτετε το φαγητό, φοβάστε το άγνωστο και αποφεύγετε τους ανθρώπους, ίσως είναι καλύτερα να μείνετε σπίτι». Αυτά έγραφε στα απομνημονεύματά του με τίτλο «Ο κόσμος είναι το σπίτι μου», ο τιμημένος με βραβείο Πούλιτζερ, Τζέιμς Μίτσενερ (1907-1997). Τέσσερα χρόνια μετά τη γέννηση του Αμερικανού συγγραφέα, (επαν)εκδόθηκε ο τουριστικός οδηγός του Αντόλφ Ζοάν, που είχε κυκλοφορήσει για πρώτη φορά το 1896, με αφορμή την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα (δες Χάρτη #18). Στη «βελτιωμένη και επαυξημένη» ύλη του οι τουρίστες εύρισκαν όλα εκείνα τα στοιχεία που τους επέτρεπαν να γνωρίσουν τα ήθη και τα έθιμα

Γ. Φόκνερ: «έγραψε βιβλία και πέθανε»


Ο μεγάλος αμερικανός συγγραφέας Γουίλιαμ Φόκνερ πέθανε στις 6 Ιουλίου 1962. Στον τάφο ζήτησε να γράψουν: «έγραψε βιβλία και πέθανε»! Γεννήθηκε κοντά στην Οξφόρδη της Πολιτείας του Μισισιπή στις 25 Σεπτεμβρίου του 1897. Παρόλο που ο προπάππος του ήταν συνταγματάρχης και σπουδαία φυσιογνωμία του αμερικανικού Νότου, ο Φώκνερ δεν έγινε δεκτός στο στρατό όταν η Αμερική μπήκε στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Λίγο αργότερα, κατάφερε να καταταγεί στην καναδική και, στη συνέχεια, στη βρετανική βασιλική αεροπορία, και μετά τον πόλεμο φοίτησε για ένα διάστημα στο Πανεπιστήμιο του Μισισιπή. Εγκατέλειψε τις σπουδές του- ήταν, εξάλλου,

23.7.20

Χρυσοχέρες και χρυσοδάκτυλοι

Δημήτρης Χριστόπουλος
Στη «Χρυσοχέρα» ράβονταν, θυμάμαι, όλες οι γυναίκες που γνώριζα κάποτε. Μαμάδες, συννυφάδες, ξαδέρφες, νονές, θείτσες από το χωριό, δεσποινίδες και παντρεμένες. Και τα κορίτσια μόλις ξεσχόλιζαν. Και οι νυφούλες και τα παρανυφάκια της γειτονιάς στη Χρυσοχέρα έραβαν τα όνειρά τους. Σ’ εκείνα τα ανήλιαγα υπόγεια των μεταπολεμικών πολυκατοικιών, οι Χρυσοχέρες έκαναν χρυσές δουλειές, μοδιστρούλες που έπιανε το χέρι τους στο χωριό και μόλις στριμώχτηκαν άρον άρον στις πόλεις έμαθαν το Burda, το «Εκείνη», το «Πρακτική» και τ’ άλλα περιοδικά της εποχής με τα ευφάνταστα πατρόν γνωστών οίκων μόδας της αλλοδαπής. Η δική μου η μαμά τα απογεύματα έπινε τον καφέ της στην Ελένη τη Χρυσοχέρα, που χώμα έπιανε και χρυσάφι γινόταν, και στα

Φρίντα Κάλο: Σαν κορδέλα τυλιγμένη γύρω από βόμβα


Η Φρίντα Κάλο γεννήθhke στις 6 Ιουλίου 1907 στο Κογιοακάν της Πόλης του Μεξικού και έμελλε να εξελιχθεί σε μία από τις σημαντικότερες ζωγράφους του 20ού αιώνα. Ο πατέρας της καταγόταν από οικογένεια γερμανοεβραίων, ήταν μορφωμένος, άθεος και είχε έρθει σε νεαρή ηλικία στο Μεξικό όπου είχε γίνει φωτογράφος. Η μητέρα της ήταν καθολική ισπανομεξικάνα. Στα έξι της, η Φρίντα αρρώστησε από πολιομυελίτιδα, με αποτέλεσμα το ένα της πόδι να μείνει μικρότερο από το άλλο και ημιπαράλυτο. Παρακολούθησε την Escola Preparatoria όπου και είδε για πρώτη φορά τον μετέπειτα σύζυγό της, τοιχογράφο Ντιέγκο Ριβέρα, ο οποίος ζωγράφιζε τους τοίχους της σχολής. Στα 18 της, το 1925, ένα τραμ συγκρούστηκε με το λεωφορείο στο οποίο επέβαινε. Υποβλήθηκε σε

Στα υπόγεια καταφύγια του στίχου (για τον Γεράσιμο Λυκιαρδόπουλο)

Θωμάς Ιωάννου
Η θάλασσα δεν είναι πάντοτε φιλική και η ναυτία που προκαλεί στους ταξιδιώτες της είναι ένα σύμπτωμα που από παροδικό συχνά καθίσταται χρόνιο. Φανταστείτε τώρα κάποιον να διασχίζει την Ερυθρά Θάλασσα της ιστορίας δίχως την ελπίδα να βρεθεί το ραβδί του Μωυσή για να μετατοπίσει τα νερά ώστε να φτάσει στη γη της επαγγελίας. Ακόμα χειρότερα, όταν η ουτοπία εκπνέει και δεν υπάρχει παρά μονάχα μια χώρα σε κατάσταση δυστοπίας που αδυνατεί να ορίσει τα χωρικά της ύδατα. Ο Γεράσιμος Λυκιαρδόπουλος παρέμεινε μια αμφίβια ύπαρξη, μισός δοσμένος στη θάλασσα και μισός ταγμένος στη στεριά. Ίσως, κάποτε να διαχωρίστηκαν εντός του η στεριά και η θάλασσα και έκτοτε συνέχισε εν μετεωρισμώ. Η φράση «ζήσαμε με μισή καρδιά σε στεριά και σε θάλασσα»

22.7.20

ΓΙΑΤΙ ΟΣΑ ΕΙΠΑΜΕ ΠΑΛΙΑ ΙΣΧΥΟΥΝ…

της ΘΕΩΝΗΣ ΚΟΤΙΝΗ
Γεράσιμος Λυκιαρδόπουλος,
Ποιήματα (1962-2018),
Πανοπτικόν, 2020

Ο Δημήτρης Γκιώνης, ο Νίκος Καζαντζάκης και μια ..γάτα (του Βασίλη Βασιλικού)


Τα πεζογραφήματα του Δημήτρη Γκιώνη μου θυμίζουν τα παλιά ιστιοφόρα που κινούνται με τον άνεμο. Χωρίς μηχανή στ’ αμπάρι. Είναι λιτά, γραμμένα με την τέχνη όχι του έμπειρου δημοσιογράφου, αλλά του απλού αφηγητή. Τους λείπει ακριβώς η λογοτεχνική «κυτταρίτιδα» που είναι σαν τη «λογοτεχνίτιδα» της πεζογραφίας. Έτσι και το πρόσφατο βιβλίο του «ΓΙΑ ΤΕΣΣΕΡΕΙΣ ΛΟΓΟΥΣ…» που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΑΓΚΥΡΑ με τον υπότιτλο «Ο Καζαντζάκης/ Μια μητέρα/ Αγάπη χειρόγραφη/ Ένας γάτος». Το βάρος αυτής της συλλογής πέφτει βέβαια στον Καζαντζάκη, τον αγαπημένο συγγραφέα του αφηγητή, από τα πολύ νεανικά του χρόνια, όπου ξεδιπλώνεται αριστοτεχνικά ό, τι «τράβηξε», αυτός ο άγιος της τέχνης του λόγου, στην εποχή του,

Στη μέγγενη της Ιστορίας (της Θεοδώρας Δ. Πατρώνα)


Μία φτωχή και επιληπτική νεαρή Ιταλίδα δασκάλα, χήρα με δύο παιδιά και χωρίς οικογένεια σε μία πατριαρχική και παραδοσιακή κοινωνία, μισή Εβραία και μέσα στον πιο καταστροφικό πόλεμο που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα, τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αυτή είναι η Ίντα Ρειμούντο, η πρωταγωνίστρια του μυθιστορήματος Η Ιστορία της Έλσας Μοράντε, μίας από τις σημαντικότερες Ιταλίδες συγγραφείς του εικοστού αιώνα. Η Μοράντε (1912-1985) ξεκίνησε να γράφει κείμενα για παιδιά, διηγήματα και ποιήματα. Αν και βραβεύτηκε από νωρίς με τα λογοτεχνικά βραβεία Strega και Viareggio (1957, 1948) καθιερώθηκε με το Η Ιστορία, έργο που ξεπερνά τις 800 σελίδες και πρωτοεκδόθηκε στην Ιταλία στα 1974. Είχαν συμπληρωθεί τριάντα χρόνια από τότε που η συγγραφέας και ο τότε σύζυγός της, διάσημος συγγραφέας Αλμπέρτο Μοράβια, Εβραίοι κατά το

21.7.20

Πρόσωπα και προσωπεία της Οδυσσειακής Πηνελόπης σε ποιήματα και πεζά της νεότερης λογοτεχνίας

της Δήμητρας Γ. Μπεχλικούδη*
Στη νεότερη εποχή ο Τρωικός μύθος και οι κεντρικοί του χαρακτήρες, κατά κύριο λόγο, δεν έπαψαν να αποτελούν πηγή έμπνευσης για καλλιτεχνική και λογοτεχνική δημιουργία. Τα συναισθήματα που εκφράζονται από τους χαρακτήρες στην πορεία της αφήγησης σε σημαντικά επεισόδια του τρωικού κύκλου και η αναδιαπραγμάτευσή τους τροφοδοτούν νεότερα λογοτεχνικά κείμενα Ελλήνων και ξένων ποιητών και πεζογράφων. Η αναζήτησή μας εστιάζει το ενδιαφέρον της στην προσέγγιση της μορφής της Πηνελόπης σε κάποια από τα νεότερα αυτά κείμενα, που έχουν επιλεχθεί και στο αν και σε πιο βαθμό η αναψηλάφηση στάσεων και συναισθημάτων που αναδύονται από τη μελέτη τους συγκλίνουν, αποκλίνουν ή διαφοροποιούνται στο νέο κειμενικό περιβάλλον συγκριτικά με τους τρόπους με τους οποίους αποτυπώνονται στην Ομηρική Οδύσσεια.

Ζεστά, χνουδωτά λογάκια


Όταν ήμουν παιδί, μιλούσα με πολύχρωμες συλλαβές. Τις σκορπούσα χαρούμενη παντού. Στο σπίτι, στο δρόμο, στο σχολείο, στ' αγγλικά. Οι δικοί μου δεν προλάβαιναν να μου αγοράζουν μπογιές. Ήμουν φλύαρη. Με τον καιρό έμαθα πως δεν αρέσουν σε όλους τους ανθρώπους τα χρώματα. Επίσης τύχαινε, πολλές φορές, να δίνω το λάθος χρώμα στον λάθος άνθρωπο. Έπρεπε να τα μοιράζω ανάλογα με το πρόσωπο και την περίσταση, μου είπαν. Αποφάσισα να παρατηρώ τα λόγια των άλλων. Ξεκίνησα από την οικογένειά μου. Ήθελα να μάθω να μιλώ. Ο πατέρας μου δούλευε πολύ.

Αναμέτρηση με το παρελθόν

Από τον Άγγελο Πετρουλάκη
Ευγενία Φακίνου: «Γράμματα στη Χιονάτη», Εκδόσεις Καστανιώτη «Όταν η ικανότητα ν’ αγαπάς έχει χαθεί προ πολλού, γίνεσαι σκληρός…». Η καλή κυρία τής λογοτεχνίας μας Ευγενία Φακίνου είναι η ιδιαίτερη περίπτωση συγγραφέα με ‘‘προσωπικό ύφος’’ και αφηγηματική, που ταξιδεύει τον αναγνώστη μεταξύ πραγματικότητας και ονείρου. Την διακρίνει η ευγένεια της γραφής, η μεστότητα της σκέψης και η καλή γνώση τής ανθρώπινης ψυχοσύνθεσης. Η πορεία της στη λογοτεχνία, από το 1982 που κυκλοφόρησε το πρώτο της μυθιστόρημα («Αστραδενή»), χαρακτηρίζεται από συνέπεια, σεμνότητα και ήθος. Για τούτο και έχει αποσπάσει τον σεβασμό τών αναγνωστών. Το «Γράμματα

20.7.20

Παύλος Παρασκευαΐδης, "Πινακοθήκη ψευδαισθήσεων"


Γάμος στην Καλαμαριά

 Ένας κρότος έσκισε τη νύχτα στα δύο
 διαλυμένη βάρκα στον Καρφά
ένα ζευγάρι ηλικιωμένων
 μισοί σκελετοί μισοί άνθρωποι
θαρρείς δραπέτες απ’ τον Άδη

 Από τη Συρία νομίζαμε
 από την Κερασούντα μάς ήρθαν

 Για το λιμάνι ρωτάνε, για το βαπόρι
 να προλάβουν τον γάμο θέλουν
 της τρισέγγονης στην Καλαμαριά
να χορέψουνε ομάλ γι’ ακόμη μια φορά

Η “Τέταρτη Διάσταση” του Γιάννη Ρίτσου συνιστά από μόνη της ένα μείζονα ποιητή

O Βαγγέλης Κάσσος μιλά στην Κυριακάτικη Αυγή (27.07.2008) για την Τέταρτη Διάσταση του Γιάννη Ρίτσου

Η Αυγή: Είσαι ο μόνος από τους νεότερους ποιητές που έχεις γράψει μια μελέτη για τον Γιάννη Ρίτσο, συγκεκριμένα για την Τέταρτη Διάσταση, μελέτη η οποία έχει κυκλοφορήσει σε ξεχωριστό βιβλίο (β΄ έκδοση Καστανιώτης). Πώς εξηγείται η επιφυλακτικότητα των ομηλίκων σου ποιητών απέναντι στο έργο του Ρίτσου και πώς εξηγείται η δική σου προσήλωση ειδικά στην Τέταρτη Διάσταση;

Μα ποιος ήταν ο Γιάννης ο φονιάς;

ΗΛΙΑΣ ΜΑΓΚΛΙΝΗΣ
Ο κύριος Γκρι διαβάζει τη χορταστική συνέντευξη που δίνει στο σημερινό φύλλο ο Μανώλης Μητσιάς στην καλή συνάδελφο Γιώτα Συκκά και θυμάται πόσο τον είχε σημαδέψει στα νιάτα του το περίφημο «Ο Γιάννης ο φονιάς» του Μάνου Χατζιδάκι και του Νίκου Γκάτσου. «Θυμάμαι τη ρυθμική, επιθετική σχεδόν, ένταση του μπουζουκιού στην εκπληκτική πρωτότυπη εκτέλεση του Μητσιά. Και τη φωνή του: θυμωμένη, στοιχειωμένη, λες και αφηγείται την ιστορία από τη μεριά του φονιά. Θυμάμαι και την πιο λυρική διασκευή για τον διπλό δίσκο της “Λαϊκής Αγοράς”, στην ενορχήστρωση του Νίκου Κυπουργού. Το γλυκόπικρο πιάνο αντικαθιστά το μπουζούκι με τρόπο

18.7.20

"Είμαστε το βιβλιοπωλείο ΣΟΥ"


Κάθε βιβλιοπωλείο σε κάθε γωνιά της Ελλάδας είναι από μόνο του μία επιχείρηση διαφορετική από όλες τις άλλες. Τα βιβλιοπωλεία είναι ζωντανές κοιτίδες πολιτισμού. Εν μέσω ….καραντίνας, διανύοντας μια πρωτόγνωρη κρίση για όλους τους κλάδους της οικονομίας και μέσα από την κοινή μας αγάπη τόσο για τον αναγνώστη, για τα βιβλία αλλά και με το ένστικτο της επιβίωσης πιο έντονο από ποτέ αποφασίσαμε να φτιάξουμε μία κοινή ομάδα, στην οποία σήμερα συμμετέχουν περισσότερα από 100 ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία που μοιράζονται την ίδια φιλοσοφία από όλη την

Λογοτεχνία διαχρονική και επίκαιρη

Γράφει η Διώνη Δημητριάδου
Cloé Mehdi: «Τίποτε δεν χάνεται», μετάφραση: Γιάννης Καυκιάς, εκδόσεις Πόλις 
 Η λογοτεχνία καμιά φορά μας ξαφνιάζει. Πώς γίνεται μια συγγραφέας, τόσο νέα για να έχει τις απαραίτητες προσλαμβάνουσες από τον κοινωνικό και πολιτικό περίγυρο, και (κυρίως) για να έχει επεξεργαστεί το νόημά τους ώστε να αποτελέσουν δομικά στοιχεία της σκέψης της, να φθάνει σε ένα τόσο λαμπρό αποτέλεσμα; Το μυθιστόρημα της Κλοέ Μεντί, νομίζω αδικείται αν απλώς το κατηγοριοποιήσουμε στα νουάρ, με μόνη την εν μέρει αστυνομική πλοκή και το αναμφισβήτητο φυσικά σκοτεινό πλαίσιο και τη σιωπή που διατρέχει όλο το βιβλίο. Πρόκειται για ένα κείμενο πολυεπίπεδο, που η κάθε μία επιμέρους πλευρά του, το κάθε ένα από τα παράθυρα με θέα που ανοίγονται, καθώς διαβάζεις, θα

Σωκράτης αυτός ο άγνωστος

της Θεοδώρας Δ. Πατρώνα
Ένας από τους πιο πολυσυζητημένους Αρχαίους Έλληνες φιλόσοφους, ο Σωκράτης στην Αθήνα του Χρυσού Αιώνα του Περικλή, η κομβική έννοια της αυτογνωσίας και η μαιευτική μέθοδος, η έλλειψη γραπτών έργων του ιδίου και τα έργα του Πλάτωνα και του Ξενοφώντα, η περίφημη δίκη και καταδίκη, το κώνειο. Οι έννοιες είναι οικείες στο ευρύ ελληνικό αναγνωστικό κοινό καθώς διδάσκονται σε διάφορες τάξεις της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Το θέμα όμως εξακολουθεί να έχει άγνωστες πτυχές ακόμα και για τους ειδικούς, περιοχές που η πρόσφατη βιογραφία του Βρετανού ακαδημαϊκού και μουσικού Αρμάν Ντ’Ανγκούρ με τον τίτλο Ερωτευμένος Σωκράτης: Η Γέννηση

Έρευνα χωρίς βιβλιοθήκες γίνεται;

του Σπύρου Κακουριώτη
Τι είναι ένα ερευνητικό κέντρο χωρίς τη βιβλιοθήκη του; Ό,τι κι ένα σκαμνί χωρίς πόδι ‒λίγα πράγματα δηλαδή… Αυτό σκεφτόμουν διασχίζοντας το προαύλιο του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, στη λεωφόρο Βασιλέως Κωνσταντίνου. Στην πρόσοψη του κτιρίου, εκεί όπου συνήθως διαφημιστικά μπάνερ αναγγέλλουν τη διεξαγωγή των εκλαϊκευτικών διαλέξεων «Επιστήμη και Κοινωνία» ή άλλες εκδηλώσεις, κρεμασμένα πανώ με μαύρα γράμματα διαδηλώνουν με απόγνωση: «Κάτω τα χέρια από τη Βιβλιοθήκη του ΕΙΕ»… Προβληματισμένος, ανοίγω τη γυάλινη πόρτα της εισόδου και

17.7.20

Τα ηδονικά της Αγαθής Δημητρούκα

Φίλιππος Φιλίππου
Η Αγαθή Δημητρούκα (Πεντάλοφος Μεσολογγίου, 1958) είναι στιχουργός και συγγραφέας παιδικών βιβλίων. Το 2019 τιμήθηκε με το Βραβείο Εικονογραφημένου Παιδικού Βιβλίου του ηλεκτρονικού περιοδικού Ο αναγνώστης για το βιβλίο της Αν. Είναι και μεταφράστρια –ανάμεσα στα έργα που έχει μεταφράσει είναι και ο Δον Κιχώτης, το αριστούργημα του Θερβάντες. Ως μεταφράστρια ή καλύτερα ως αναπλάστρια-διασκευάστρια, εξέδωσε πρόσφατα το τομίδιο-συλλογή Τα ηδονικά, μόλις

Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδας: Χτίζεται πολύ ισχυρό ρεπερτόριο


Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδας ετοιμάζει ένα εντυπωσιακό «μενού» για τον χειμώνα με σημαντικά έργα και κορυφαίους συντελεστές. Γράφαμε προ ημερών για το ρεπερτόριο του Εθνικού Θεάτρου που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, δεν πηγαίνει πίσω όμως και το ρεπερτόριο που χτίζεται στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδας,που διευθύνει πλέον ο Νίκος Κολοβός. Οι ζυμώσεις δεν τέλειωσαν ακόμα,μα μπορούμε να σας δώσουμε μια πρόγευση των όσων ετοιμάζονται στη δεύτερη κρατική σκηνή. Ο Γιώργος Κιμούλης, όπως γράψαμε πρόσφατα, θα ανεβάσει σε αυτό τον

Μια περιήγηση στην Ενετική Θεσσαλονίκη

Μια γκραβούρα που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο εδώ και αρκετό καιρό κίνησε τελευταία τη προσοχή μου. Πρόκειται για έναν συνοπτικό χάρτη της Θεσσαλονίκης την εποχή της ενετοκρατίας (1423 – 1430). Δυστυχώς στάθηκε αδύνατο να βρεθεί η πηγή της γκραβούρας. Πρόκειται άραγε για αυθεντική απεικόνιση της πόλης ή είναι προϊόν ενός ευφάνταστου σύγχρονου καλλιτέχνη; Η ανάλυση που ακολουθεί νομίζω πως πείθει ότι πρόκειται για αυθεντική περιγραφή της πόλης την περίοδο εκείνη. Παρουσιάζονται με μεγάλη ακρίβεια τα τείχη, το θαλάσσιο μέτωπο, οι κύριες οδοί

16.7.20

Σάντρο Πέννα, «Τα Ποιήματα» ( Μετάφραση: Ευριπίδης Γαραντούδης), εκδ. Gutenberg, 2020

Η ΡΙΜΑ ΕΥΚΟΛΗ, Η ΖΩΗ ΔΥΣΚΟΛΗ
Θαμπώνεται η ζωή μου, κι αφού βρέχει
πάω κι εγώ κάτω απ’ το τούνελ εκεί που
είν’ όλα υγρά, χωρίς όμως να βρέχει.
Εδώ μες στ’ άγνωστο το πλήθος, που όλο τρέχει
και πάει να κάνει πράγματα γνωστά
πάω κι εγώ να κάνω πράγματα κοινά.
Από τους άλλους πιο κοινός, δεν ξέρω πού
να πάω με το νωθρό μου βήμα, που δεν θέλει
κοινό να φαίνεται σ’ εμένα μα κι αλλού.
Ξάφνου όταν μια ματιά που ξέρει πού
στο σώμα μου να πάει και δεν το θέλει
με ξυπνά αστράφτοντας – κι είν’ ήδη αλλού.
Μάταια την ψάχνω εγώ σ’ ένα παλιό
σύμπαν που ’χα άλλοτε φίλο καλό.

«Η φάλαινα που ήθελε να αδυνατίσει» του Σέργιου Σοφικίτη



Εικονογράφηση.: Τζένη Ντεκελέ, 
 Εκδοσεις:.24γράμματα
Υπόθεση: Καμία φουρτούνα δεν υπήρχε στη ζωή της Νίτσας, της φάλαινας με τη χρυσή καρδιά. Τραπεζώματα, ξέφρενα πάρτι, ταξίδια σε μακρινές θάλασσες, φίλοι αδελφικοί σ’ όλα τα μήκη και τα πλάτη των ωκεανών. Ώσπου μια διαφήμιση τάραξε την ησυχία της και την έκανε να ξεχάσει τη φύση της, ποιά πραγματικά είναι. Θα καταφέρει να βρει ξανά τον εαυτό της, να θυμηθεί πόσο όμορφο είναι να είσαι μια στρουμπουλή, γεμάτη αυτοπεποίθηση φαλαινίτσα; Ένα θαλασσινό παραμύθι για το

Ο τελευταίος παφλασμός (διήγημα του Γιάννη Γορανίτη)

Ένα διήγημα στη μνήμη του Στρατή Χαβιαρά (*)
 Του Γιάννη Γορανίτη
 Το στομάχι του Μίλτου γουργούρισε δυνατά. Το αγνόησε κρατώντας το βλέμμα του σταθερό στην απέναντι βουνοκορυφή που στεφανωνόταν από τις πρώτες ακτίνες του ήλιου. Το είχε ήδη μετανιώσει που δεν έφαγε κάτι πριν ξεκινήσουν. Μόνο φραπέ και τσιγάρο. Όλη την ώρα μετάνιωνε: για όσα έκανε, μα πιο πολύ για όσα δεν έκανε. Ήταν ανέκαθεν ο πιο αυστηρός κριτής του εαυτού του. Το γουργουρητό επανήλθε. Πιο δυνατό και μακρόσυρτο. Ο Μίλτος έσκυψε μπροστά μέχρι που το στήθος ακούμπησε τα

15.7.20

Μάριος Χάκκας: Ο τυφεκιοφόρος των λέξεων


«Εγώ θα πεθάνω για τον εαυτό μου και μόνο, δεν έχω σκοπό να πεθάνω για κανένα σκοπό, θα το γλεντήσω λοιπόν, είναι δική μου, καταδική μου υπόθεση αυτή η καταδίκη και δεν πρόκειται να τη φορτώσω σε άλλους». Την πρώτη φορά που πρόφερα το όνομα «Χάκκας», το τόνισα λάθος στη λήγουσα: «Μάριος Χακκάς». Ήταν όταν έπεσε στα χέρια μου το «Κοινόβιο», ένα μικρό, λευκό βιβλιαράκι, που θυμήθηκα το όνομά του αμυδρά: ναι, είχαμε στο λύκειο ένα διήγημά του, το «Ψαράκι της γυάλας». «Πέθανε πολύ νέος», μου είπε ο μπαμπάς μου λυπημένος, καθώς ξεφύλλιζε κάτι άλλο δίπλα μου στο παλαιοβιβλιοπωλείο που ήμασταν. «Πόσο νέος;» «Πολύ. Έγραψε ό,τι

Χρήστος Τσιάμης, Η ζωή μου πριν και μετά (έρωτες και αναγνώσεις)

Χρήστος Τσιάμης
XVIII
 Αναγνώσεις γιά δύσκολες περιπτώσεις
Κάμποσα χρόνια πριν είχα ρωτήσει, στα αστεία, μια φίλη από την Ολλανδία μήπως, μετά από δυο απανωτά χτυπήματα καταστροφών στη γειτονιά όπου μένω, θα πρέπει να το εκλάβω σαν μήνυμα και να σηκωθώ να φύγω χωρίς να περιμένω ένα τρίτο χτύπημα.  Μιλούσα για την καταστροφή των Διδύμων Πύργων και για τoν τυφώνα Σάντυ που είχε συμβεί τότε που έγραφα το η-μέϊλ στη φίλη, και που είχε βυθίσει το νότιο Μανχάταν στο σκοτάδι και το είχε πνίξει στο νερό καθώς είχε φουσκώσει για τα καλά ο ωκεανός.  Στα αστεία, λοιπόν, την είχα ρωτήσει.  Κι εκείνη μου είχε αμέσως απαντήσει εντελώς σοβαρά και λακωνικά: άλλαξε γειτονιά!

Ο ανεξέλεγκτος χρόνος και οι μοναδικές στιγμές (της Αγάθης Γεωργιάδου)

της Αγάθης Γεωργιάδου
 Βαθιά ανθρώπινη και μελαγχολικά στοχαστική η νέα ποιητική συλλογή του Γιάννη Η. Παππά Το ατίθασο μέλλον. Με 33 ποιήματα και 20 ακόμα ολιγόστιχα που στεγάζονται κάτω από τον τίτλο «Θα μνημονεύσω», διατρέχει τη ζωή και την ιστορία του ανθρώπου από την αρχαιότητα ως τη σύγχρονη πραγματικότητα, αφιερώνοντας ποιήματα, με άμεσες ή έμμεσες αναφορές,  στους Μ. Αλέξανδρο, Ηράκλειτο, Γαλιλαίο, Δάντη, Κολοκοτρώνη, Νικηταρά, Σολωμό, Κάλβο, Καβάφη, Σικελιανό, Βρεττάκο,

14.7.20

Από το 1929




Αν νομιζετε ότι μονο το Δικαστικο Μεγαρο και το Αρχαιολογικο Μουσειο εκκρεμουν εδώ και κατι δεκαετιες στην Εδεσσα, διαβαστε και το παρακατω, από το 1929: Γηπεδο στο Πασα-Τσαϊρ!