19.1.21

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΡΜΑΟΣ, ΠΕΝΤΕ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΗΜΙΑ ΤΟΥ

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ

Ὁ Δημήτρης Ἀρμάος γεννήθηκε στὴν Ἄμφισσα στὶς 3 Αὐγούστου 1959. Εἶναι ἕνα ἰδιαίτερα ζωηρὸ παιδί, ποὺ δὲν φροντίζει ἰδιαίτερα τὰ μαθητικά του τετράδια, δὲν νοιάζεται γιὰ τὴν ὀρθογραφία καὶ τὶς σχολικὲς ἐργασίες, ἀλλὰ μὲ ἐπιμονὴ ζητᾶ ἀπὸ τοὺς γονεῖς νὰ τοῦ ἀγοράζουν βιβλία, κυρίως ὅταν γίνεται τὸ παραδοσιακὸ πανηγύρι τῆς περιοχῆς.

Τὸ 1969, γιὰ πολιτικοὺς λόγους, ὁ κουμμουνιστὴς πατέρας του (ποὺ εἶχε λάβει ἐνεργὸ μἐρος στὸ ἀντάρτικο ὡς τηλεγραφητής) παίρνει δυσμενὴ μετάθεση στὴν Κρήτη (Νεάπολη Λασιθίου). Ἐκεῖ ἡ οικογένεια μένει δύο χρόνια. Ὁ δεκαετὴς Δημήτρης εἶναι ἀρχηγὸς στὰ παιχνίδια, ἀλλὰ στὴν 6η Δημοτικοῦ, ἀποφασίζει να διαβάσει σκληρὰ γιὰ τὶς ἐξετάσεις στὸ Γυμνάσιο −πιθανόν ἡ πίεση του δασκάλου, ἴσως ἡ ἐπιθυμία του νὰ τραβήξει τὴν προσοχή, ἴσως καὶ νὰ ἀνταγωνιστεῖ, μιὰ ὄμορφη συμμαθήτριά του, πρώτη μαθήτρια στὴν τάξη του− καὶ καταφέρνει νὰ περάσει πρῶτος.

Τὸ 1972, ἡ οἰκογένεια ἐγκαθίσταται στὴν Ἀθήνα, στὸν Δῆμο Ζωγράφου. Στὸ Γυμνάσιο ἀρχίζει νὰ δείχνει τὸ ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον του γιὰ τὴ λογοτεχνία καὶ πρωτεύει σὲ ὅλα τὰ μαθήματα. Ὅταν τὸν Μάιο τοῦ 1976 ξεσποῦν ἔντονες διαδηλώσεις στὸ κέντρο τῆς Ἀθήνας, ὁ Ἀρμάος συλλαμβάνεται (μαζὶ μὲ ἄλλους 34) μὲ τὸ ἐνοχοποιητικὸ στοιχεῖο ὅτι στὴν τσάντα μὲ τὰ σχολικά του βιβλία βρέθηκε ἕνας χαρτοκόπτης (τὸν χρησιμοποιοῦσε γιὰ νὰ κόβει τὰ λογοτεχνικὰ βιβλία ποὺ διἀβαζε στὴ διἀρκεια τῶν διαδρομῶν μὲ τὸ ἀστικὸ λεωφορεῖο πρὸς τὸ φροντιστήριο). Μένει μία ἑβδομάδα στὴ φυλακή, περνάει ἀπὸ δίκη καὶ ἀθωώνεται (αὐτὸς κι ἀκόμη ἕνας νεαρός), κυρίως χάρη στὶς μαρτυρίες τῶν καθηγητῶν του (τὰ ὀνόματα δημοσιεύτηκαν στὴν Ἐλευθεροτυπία στις 25/8/1976 με τίτλο: ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΡΟΒΟΚΑΤΣΙΑΣ). Ἀπὸ τὸ σημεῖο αυτὸ καὶ μετὰ ὁ Ἀρμάος παύει νὰ εἶναι ὁ καλὸς μαθητής, ἀρνεῖται νὰ λάβει μέρος μὲ ἀξιώσεις στὶς πανελλαδικὲς ἐξετάσεις, ἐγκαταλείπει τὸ σχέδιο γιὰ σπουδὲς στὴν Ἰατρική, καὶ πηγαίνει στὴν Ἰταλία ὅπου σπουδάζει νεοελληνικὴ φιλολογία στὴ Σιένα καὶ στὴ Ρώμη, σπουδὲς τὶς ὁποῖες ὁλοκληρώνει στὴν Ἀθήνα μὲ Ἄριστα, καθὼς καὶ τὸ διδακτορικό του μὲ ὑποτροφία τοῦ ΙΚΥ.

Στὸ μεταξύ, στὸ Λύκειο Ζωγράφου, τὸν Δεκέμβριο τοῦ 1976, ἔχει γνωρίσει τὴ νεαρὴ φιλόλογο, ἀναπληρώτρια καθηγήτρια στὸ σχολεῖο του, Ζωή Μπέλλα. Ἀνάμεσά τους θὰ ἀναπτυχθεῖ ἕνας σφοδρὸς ἔρωτας, ὁ ὁποῖος θὰ ἀποδειχθεῖ ἰσχυρὸς καὶ διαρκής: παντρεύονται το 1982 καὶ ἀποκτοῦν δύο γιους, τὸν Κωνσταντίνο (1985) καὶ τὸν Πτολεμαῖο (1993).

Ἀπὸ τὸ 1989 ὣς τὸ 1994 ὁ Ἀρμάος ἐργάζεται ὡς ἐπιμελητὴς ἐκδόσεων καὶ ὑπεύθυνος τοῦ λογοτεχνικοῦ προγράμματος στὸν οἶκο «Gutenberg». Σχεδιάζει μεγάλες σειρὲς κλασικῶν ἔργων μὲ ἐξέχουσα τὴν Orbis Literae. Ἐργάζεται μὲ ἀκατάπαυστο ρυθμὸ βλέποντας στὶς ἐκδόσεις ἕνα μεγάλο σχέδιο γιὰ τὸν πολιτισμό. Ἐπιμελεῖται ἄπειρα βιβλία, πολλὰ ἀπὸ αὐτὰ τὰ ξαναγράφει σχεδὸν χωρὶς νὰ ἀναφέρει πουθενὰ τὸ ὄνομά του.

Τὸ 1994 ἀποφασίζει νὰ ἐργαστεῖ ὡς καθηγητὴς στὴ Μέση Ἐκπαίδευση, ἀρχικὰ στὸ Ἀρσάκειο καὶ μετὰ σὲ νυχτερινὰ σχολεῖα τῆς Ἀθήνας, στὸ Λύκειο τῆς Ἄμφισσας καὶ τέλος στὸ 2ο Πειραματικὸ Λύκειο Ἀθήνας. Συγχρόνως συνεργάζεται μὲ πολλὰ περιοδικὰ ὅπου δημοσιεύει ποιήματά του, ἀλλὰ καὶ μὲ τὸν «Gutenberg» καὶ ἄλλους ἐκδοτικοὺς οἴκους μὲ ἐπιμέλειες βιβλίων.

Τὰ ἐκπαιδευτικὰ δρώμενα καὶ ἀδιέξοδα τὸν πληγώνουν βαθιά: ἔτσι τὸ 2014, παραιτεῖται ἀπὀ τὴν Ἐκπαίδευση καὶ ἐπανέρχεται στὸν «Gutenberg» μὲ στόχο τὴν ἐκκίνηση ἑνός πολὺ φιλόδοξου λογοτεχνικοῦ προγράμματος: τὴ δυναμικὴ συνέχιση τῆς Orbis Literae καὶ τὸ ξεκίνημα μιᾶς νέας σειρᾶς, τῆς Aldina. Καταρτίζει τὸ πρόγραμμα καὶ τῶν δὐο σειρῶν μὲ περισσότερους ἀπὸ 200 τίτλους γιὰ τὴν καθεμιά. Δὲν προλαβαίνει νὰ ἐπιμεληθεῖ κανένα ἔργο. Χτυπημένος ἀπὸ τὸν καρκίνο, θὰ φύγει στις 31 Μαΐου 2015, συντροφευμένος ἀπὸ τοὺς ἀγαπημένους του.

 

Ε Ρ Γ Ο (ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΙ ΤΙΤΛΟΙ)

ΠΟΙΗΣΗ

– Ποιήματα, Ι (1975-1978), αὐτοέκδοση, 1979
– Ἄσπρο Γεράκι: Σελίδες Ἡμερολογίου [ποιήματα], Gutenberg, 1983
– Ποιήματα, ΙΙ (1979-1984), Gutenberg, 1985
– Βίαιες Ἐντυπώσεις τῶν Ἐτῶν 1975-2007: Βιβλίο Στίχων, Προμετωπίδα καὶ Δώδεκα Σχέδια τοῦ Ἀλέξη Ταμπουρᾶ, Ὕψιλον/βιβλία (συγκεντρωτικὴ ἔκδοση), 2009.

 

ΜΕΛΕΤΕΣ – ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ

– Ἡ Προσφορὰ τῆς Ξεριζωμένης Καρδιᾶς: Προϊστορία καὶ Λειτουργία τοῦ Θέματος στὴν Ἐρωφίλη τοῦ Χορ­τά­τση. Διδακτορικὴ Διατριβή, Gutenberg, 2011
– Ἡ Ὁμιλούσα Κεφαλὴ στὴν Ἔξοδο τοῦ Ὀρφικοῦ Μύθου: Ἐνατένιση μιᾶς Πτυχῆς ἀπὸ τὴ Λογοτεχνικὴ Τύχη τοῦ Ὀρφέα σὲ Συνάρτηση μὲ Κάποιες ἀπὸ τὶς Εἰκαστικές της Ἀποτυπώσεις στοὺς Νεότερους Κυρίως Χρό­νους, Gutenberg, 2011.

Ὁ Ἀρμάος ἔχει ἄπειρη ἀρθρογραφία σὲ περιοδικὰ καὶ ἐφημερίδες (παρουσιάσεις βιβλίων καὶ κριτικές γιὰ λογοτεχνικά, φιλολογικὰ καὶ ἐκπαιδευτικὰ θέματα).

 

 

 

 

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ (ἀναφέρουμε μόνο ὅ,τι ἐκδόθηκε σὲ βιβλίο)

–  Erich Αuerbach, Ὁ Μπωντλαίρ, τὰ Ἄνθη τοῦ Κακοῦ καὶ τὸ Ὕψος: Δοκίμιο, ἐκδ. Κα­ρα­νά­ση, 1984
–  Giorgio Agamben, Χρόνος καὶ Ἱστορία: Κριτικὴ τοῦ Στιγμιαίου καὶ τοῦ Συνεχοῦς, «Ἴνδικτος», 2003.

Πολλὲς μεταφράσεις του ἔχουν ἐκδοθεῖ σὲ περιοδικά.

 

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ

Τὸ 1980, μὲ τὸ φ.ψ. Δημήτρης Πτολεμαίου καὶ σὲ συνεργασία μὲ τὴ σύντροφό του Ζωή Μπέλλα, ἐπιχειροῦν ἕνα τεράστιο συγγραφικὸ ἐγχείρημα, τὰ Κείμενα Νεοελληνικῆς Λογοτεχνίας, ἕνα τετράτομο ἔργο γιὰ τὴ διδασκαλία τοῦ μαθήματος της λογοτεχνίας μέσα ἀπὸ σύγχρονες ἑρμηνευτικὲς θεωρίες, ποὺ ἔδωσε στοὺς φιλολόγους τὸ πλέον σύγχρονο και συστηματικὸ ὁδηγό γιὰ τὸ μάθημα.

Ἐπίσης ἦταν μέλος τῆς ὁμάδας ποὺ συνέταξε τὸ βιβλίο Νεοελληνικὴ Λογοτεχνία γιὰ τὶς Κατευθύνσεις τῆς Γ΄ Λυκείου (1999), καθὼς καὶ το βιβλίο Κείμενα Νεοελληνικῆς Λογοτεχνίας Γυμνασίου-Λυκείου: Βιβλίο τοῦ Καθηγητῆ.

Τὴν ἀγωνία του γιὰ τὴν τύχη τοῦ μαθήματος τῆς λογοτεχνίας ἀνέπτυξε μὲ τὸ φ.ψ. Δημήτρης Πτολεμαίου στο τομίδιο Ἤθη ἙρμηνευτικάἬθη ΔιδακτικάΚείμενα ἐμβόλιμα σ’ ἕνα ­πό­μνημα γιὰ τὴ λογοτεχνία στὴν ἑλληνικὴ Μέση Ἐκπαίδευση λήγοντος τοῦ εἰκοστοῦ αἰώνα, Ὕψι­λον/βιβλία (1999). Επίσης σὲ ἄρθρα του, ὅπως: «Πρῶτες ἐκτιμήσεις καὶ εἰσηγήσεις γιὰ τὸ μάθημα τῆς λο­γο­τε­χνίας στὴ Μέση Ἐκπαίδευση: Πρόγραμμα Σπουδῶν καὶ Βιβλία (Ἀποσπάσματα ἀπὸ μιὰ ἐπιστολὴ καὶ μιὰ ὁμιλία)»: Τετράμηνα, ἀρ. 62-64.

Κι ἀκόμα: Δημήτρης Πτολεμαίου, «Ἐνάντια στὴν αἰσιοδοξία: Ἡ Λογοτεχνία σὲ “Πρόγραμμα σπου­δῶν” γιὰ μία σχολικὴ τάξη»: Φιλόλο­γος [Θεσσαλονίκη], τ. 35., ἀρ. 148 [ἀφιέρωμα στὰ νέα προ­γράμ­ματα σπου­δῶν] (Ἀπρίλιος-Ἰούνιος), σσ. 194-206.

Ὁ κατάλογος θὰ μάκραινε πολὺ ἂν ἀναφέραμε τὰ ἄρθρα του σχετικὰ μὲ τη διδασκαλία λογοτεχνικῶν κειμένων (ἐνδεικτικά: «Διονύσιος Σολωμός,  Κρητικός: Εἰσήγηση γιὰ τὴ διδασκαλία τοῦ ποιήματος»: Νέα Παιδεία, ἔτ. 23., ἀρ. 91, Καλοκαίρι, σσ. 55-66).

 

ΕΚΔΟΤΙΚΑ

Ἠ ἐνασχόλησή του μὲ τὴν ἐκδοτική (συνεργασίες μὲ διάφορους ἐκδοτικοὺς οἴκους: δι­ορ­θώσεις κι ἐπιμέλεια κειμένων), ὑπῆρξε σταθερὴ άπὸ τὸ 1985 καὶ ὣς τὸ τέλος τῆς ζωῆς του, ἀκόμα καὶ στὸ κρεββάτι τοῦ νοσοκομείου. Ἡ συνει­σφορά του στὴν πραγματοποίηση τοῦ ἐκδοτικοῦ προγράμματος στὸν «Gutenberg», πέραν τῶν εἰσηγήσεων καὶ τοῦ σχεδιασμοῦ, ἐκτείνεται καὶ στὴν ὅλη τυποτεχνικὴ ἐμφάνιση τῶν ἔργων (μερικὰ ἀπὸ τὰ ὁποῖα καὶ σε­λιδοποίησε), στὴν ἐπιμέλεια τῶν κειμένων, συχνὰ καὶ στὴ φρο­ντί­δα γιὰ τὶς διαφημιστικὲς καταχωρίσεις ἢ τὶς μακέτες τῶν ἐξωφύλλων.

 



Δεν υπάρχουν σχόλια: