Μερσέ Ροδορέδα, Σπασμένος καθρέφτης

Από τα τέλη του 19ου αιώνα ως τη δικτατορία του Φράνκο και τον Εμφύλιο Πόλεμο που σημάδεψε την Ισπανία, σε τούτο το αριστούργημα της σύγχρονης καταλανικής λογοτεχνίας παρακολουθούμε τρεις γενιές μιας αριστοκρατικής οικογένειας, την ακμή και την παρακμή της. Η Τερέζα Γκοντάι, κόρη μιας ιχθυοπώλισσας, σημαδεμένη από ένα λάθος της νιότης, δέχεται να γίνει σύζυγος του γηραιού κυρίου Ροβίρα, ενός τραπεζίτη ερωτευμένου με την ομορφιά της. Έτσι αρχίζει η κοινωνική της ανέλιξη. Σύντομα όμως η ίδια μένει χήρα. Ώσπου κάποια στιγμή ένας εύπορος διπλωμάτης, ο Σαλβαδόρ Βαλντάουρα, τη συναντά και γοητεύεται κι αυτός από τα βελούδινα μάτια της και το μεταδοτικό της γέλιο. Παντρεύονται και μετακομίζουν σε μια εντυπωσιακή, τεραστίων διαστάσεων έπαυλη στα περίχωρα της Βαρκελώνης. Στο σπίτι αυτό, λοιπόν, οι ζωές πολλών ανθρώπων θα ανθίσουν και θα μαραθούν όπως τα λουλούδια, από φοβερά γεγονότα και συντριπτικά συναισθήματα. Ο Σπασμένος καθρέφτης, ένα μυθιστόρημα θαυμαστών θραυσμάτων τα οποία ενώνονται για να αποκαλύψουν το βάθος των βιωμένων πραγμάτων, αφηγείται την ιστορία μιας κομματιασμένης μητριαρχικής δυναστείας που χτίστηκε πάνω στους έρωτες, τα ψέματα, τα μυστικά και τις προδοσίες.

 

«Η Μερσέ Ροδορέδα με είχε θαμπώσει με εκείνο το φως που αναδύεται από τις λέξεις της. Είναι η μοναδική συγγραφέας (ή ο μοναδικός συγγραφέας) που επισκέφτηκα χωρίς να τη γνωρίζω, παρακινούμενος από έναν ακαταμάχητο θαυμασμό».

Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες

 

«Ο Σπασμένος καθρέφτης είναι η δάφνη που χτύπησε ένας κεραυνός σε κάποιον πύργο στη Βαρκελώνη στις αρχές του 20ού αιώνα. Είναι μια οικογενειακή δυναστεία με κόντρα φως, με τα εσώψυχα να περιβάλλονται από μια ρόδινη αύρα. Είναι η ιστορία μιας κυρίας κι ενός αρουραίου, μιας υπηρέτριας κι ενός κήπου με παιδιά που μεγαλώνοντας τα κάνουν όλα άνω-κάτω, ενός συνόλου από μυστικά και μιας δολοφονίας. Η Μερσέ Ροδορέδα, σαν την πιο ικανή αράχνη, υφαίνει λεπτά τις λέξεις και φτιάχνει ιστούς ανάμεσα σε λουλούδια για να πιάσει αυτό που πάει να ξεφύγει. Η διάφανη μολυβιά της, σχεδόν αόρατη, ενίοτε ιριδίζουσα, φέρνει στην επιφάνεια τα μυστικά μιας γραφής που πάλλεται σαν ζώο που παραμονεύει. Γοητευμένος από τα πάθη και τις πιο μύχιες, βίαιες και βαθιές στιγμές μιας πλούσιας οικογένειας, ο αναγνώστης χορεύει ξυπόλυτος πάνω σε τούτο τον σπασμένο καθρέφτη και γλιστρά με το ίδιο του το αίμα, αίμα ξένο και αντιστρόφως. Το μεγάλο μυθιστόρημα μιας σπουδαίας συγγραφέως».

Μαρτί Σάλες

 

Μερσέ Ροδορέδα

Η Μερσέ Ροδορέδα ι Γκουργκί γεννήθηκε στη Βαρκελώνη το 1908 και πέθανε στη Ζιρόνα το 1983. Θεωρείται ευρέως η κορυφαία Καταλανή συγγραφέας του 20ού αιώνα. Παραμένει η πιο διαβασμένη και μεταφρασμένη εκπρόσωπος της σύγχρονης καταλανικής λογοτεχνίας. Το 1937 απέσπασε το Βραβείο Crexells για το βιβλίο της Aloma (οριστική έκδοση 1969). Μετά τον Ισπανικό Εμφύλιο έζησε εξόριστη στη Γαλλία και την Ελβετία. Το 1958 εξέδωσε τη συλλογή διηγημάτων Vint-i-dos contes και το 1962 την Πλατεία Διαμαντιού (La plaça del Diamant), το πλέον γνωστό και εμβληματικό μυθιστόρημά της. Ακολούθησαν τα έργα El carrer de les Camèlies (1966), Jardí vora el mar (1967), La meva Cristina i altres contes (1967). Στις αρχές της δεκαετίας του ’70 επέστρεψε στην πατρίδα της και ολοκλήρωσε το μυθιστόρημα Mirall trencat (Σπασμένος καθρέφτης, 1974). Το 1980 δημοσιεύτηκαν τα Viatges i flors και Quanta, quanta guerra, ενώ το La mort i la primavera το 1986, μετά τον θάνατό της.