Σπύρος Θεριανός, “Η κουτσή αρραβωνιαστικιά”, περιοδικό Πάροδος, τευχ.28-αφιέρωμα στον Μάρκο Μέσκο

Η ΚΟΥΤΣΗ ΑΡΡΑΒΩΝΙΑΣΤΙΚΙΑ
Τι υλικό που θα είχα, αν δεν υπήρχαν τα γεγονότα!
Καρλ Κράους
Ο ποιητής Μάρκος Μέσκος γεννήθηκε στην Έδεσσα το 1935. Η πρώτη του ποιητική συλλογή εκδόθηκε το 1958 από τις εκδόσεις του λογοτεχνικού περιοδικού «Νέα Πορεία». Από τότε τύπωσε αρκετές ποιητικές συλλογές άλλοτε σε ιδιωτικές εκδόσεις κι άλλοτε σε εκδόσεις λογοτεχνικών περιοδικών ή εκδοτικών οίκων. Γραμματολογικά τον εντάσσουν στην δεύτερη μεταπολεμική γενιά, στην οποία χρεώνουν ένα βιωματικό κεφάλαιο που σχετίζεται άμεσα με τον Εμφύλιο, το ψυχροπολεμικό κλίμα του ’50, τη δικτατορία του ’67. Αρκετοί ποιητές αυτής της γενιάς έχουν αντιδράσει σε αυτή την αναδρομική κατηγοριοποίηση λέγοντας ότι η ποίησή τους προσανατολίζεται περισσότερο στην έκφραση του υπαρξιακού αδιεξόδου του ανθρώπου και τη διερεύνηση της αδυνατότητας για αυτοδικαίωση μέσα από την σχέση τους με την κοινωνία και τον κόσμο. Εύκολα διαπιστώνει κανείς διαβάζοντας τα ποιήματά τους ότι έχουν δίκιο.

ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΚΑΝΑΣ Ο ποιητής ως στιχουργός

δημοσιευμένο στο περιοδικό της Δράμας ''Δίοδος 66100'', τεύχος 11, 2017. 

Του Θοδωρή Σαρηγκιόλη

Πήρα τα τρία πρώτα βιβλία του Μιχάλη Γκανά παρακινούμενος από έναν βιβλιοφιλικό φετιχισμό και διαισθανόμενος το ενδιαφέρον περιεχόμενο τους από την επιλογή του ποιητή να εκδώσει τις συλλογές του στον εκδοτικό οίκο «ΚΕΙΜΕΝΑ» του χειροτέχνη μερακλή εκδότη, Φίλιππου Βλάχου. Και δεν λάθεψε η διαίσθηση μου. Βρήκα τα επόμενα δύο βιβλία του, σε άλλο εκδότη πια, το ίδιο καλαίσθητα και ενδιαφέροντα. Άρχισα λοιπόν να επιστρέφω στον Μιχάλη Γκανά κάθε φορά που ήθελα να πάρω βαθιά ανάσα, να γεμίσω τα πνευμόνια μου με τον καθαρό αέρα που έφερναν τα ποιήματα του. Κι αυτή ακόμα η πόλη που είναι παρούσα στην ποίηση του, γινόταν ανεκτή μέσω της πάντοτε παρούσας μνήμης. Αυτής που συντηρεί και στηρίζει τον αποκομμένο από τις ρίζες του, λόγω των αναγκών, σύγχρονο αστό.

Στην ποίηση του διακρίνουμε την αποξένωση ενός μετοίκου στην απρόσωπη και χωρίς καταγωγικές αναφορές πρωτεύουσα που σιγά-σιγά καταστρέφει τα φιλμ της παιδικής ηλικίας και εκχυδαΐζει τα υλικά της μνήμης. «Σ’ αυτήν την ισοπεδωτική πραγματικότητα» γράφει ο κριτικός Δημοσθένης Κούρτοβικ, «ο ποιητής προσπαθεί να αποκαταστήσει τμήματα από τα τοπία της παιδικής ηλικίας του στην ηπειρωτική ύπαιθρο».

Γρηγόριος Σακαλής, Είναι δύσκολο

να μη ζητάς καταφύγιο στους πολλούς
είναι δύσκολο να μην εντάσσεσαι
να μένεις μόνος
να σε χτυπάει η βροχή, τ΄ αγέρι
μα είναι τόσο ωραίο
ν΄αναπνέεις την ελευθερία
είναι τόσο συναρπαστικό
να λες, να κάνεις ό,τι θέλεις
που λες χαλάλι
ας έχω τρύπια παπούτσια
ας είναι τα ρούχα μου τριμμένα
ας είναι το φαϊ μου λιγοστό
φτάνει που βάζω μόνος
τους κανόνες στη ζωή μου
που δεν είμαι φαντάρος
ν΄ακούω τη σάλπιγγα
να με καλεί
αρκετά με τάϊσαν
παραμύθι κι εξουσία
θέλω να είμαι ελεύθερος.

Το κόσκινο |

Κώστας Χατζηαντωνίου: «Ο κύκλος του χώματος»

Ο πεζογράφος, ιστορικός και δοκιμιογράφος Κώστας Χατζηαντωνίου, μετά το θρυλικό Αγκριτζέντο επανακάμπτει με ένα ακόμη εξαιρετικό μυθιστόρημα, κάποια χρόνια μετά (χρόνος επαρκής για έρευνα και πληροφορία, καθώς επίσης και για εμπεριστατωμένη εργασία), βάζοντάς μας πάλι πολλές δυσκολίες, καλώντας μας να γίνουμε ακόμα κοινωνοί και βερμπαλιστικών ερωτημάτων και, εν κατακλείδι, δείχνοντάς μας τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσει κάποιος προκειμένου να φθάσει εκεί απ’ όπου ο συγγραφέας ξεκίνησε. Πράγματι (και αρχίζουμε με αυτή την παρατήρηση όχι για κανέναν άλλο λόγο αλλά γιατί είναι καθοριστική), ο Χατζηαντωνίου κάνει πράξη αυτή την εντελώς παραποιημένη λέξη, που λέγεται «διαλεκτική» (όρος φιλοσοφικός, επιστημονικός και κριτικός), καθώς αφηγείται με ερωτήσεις, περιγράφει ερωτηματικά και σε μεγάλο μέρος του έργου δεν έχουμε απόλυτη άποψη αλλά το αντίθετο, πρόταση προς συζήτηση (άρα μπορεί και ο αναγνώστης να βάλει τη δική του θέση σε ό,τι διαβάζει).

Τα Βραβεία του Αναγνώστη 2017

Απονεμήθηκαν το βράδυ της Τρίτης 6 Ιουνίου στο Μουσείο Μπενάκη τα Λογοτεχνικά Βραβεία του Αναγνώστη για την παραγωγή του 2016.
Μεγάλο Τιμητικό Βραβείο για το σύνολο του έργου του στον καθηγητή και ποιητή Νάσο Βαγενά
Βραβείο Μυθιστορήματος
Μαμαλούκας Δημήτρης, «Ο κρυφός πυρήνας των Ερυθρών Ταξιαρχιών», αστυνομικό, εκδ. Κέδρος
Βραβείο διηγήματος – νουβέλας
Άντζελα Δημητρακάκη, «Τέσσερις μαρτυρίες για την εκταφή του ποταμού Ερρινυού», νουβέλα, εκδ. Βιβλιοπωλείο της Εστίας
Βραβείο Δοκιμίου
Σινιόσογλου Νικήτας, «Αλλόκοτος ελληνισμός, Δοκίμιο για την οριακή εμπειρία των ιδεών», Κίχλη
Βραβείο Ποίηση
Πολενάκης Σταμάτης, Τα τριαντάφυλλα της Μερσέδες», Μικρή Άρκτος