“ΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ 1962 για την απελευθέρωση”

Ογδόντα χρόνια μετά το γεγονός της απελευθέρωσης της πόλης μας, που έχει καταγραφεί, αναλυθεί και στολισθεί (ίσως και με λάθος άνθη), είναι ενδιαφέρουσα κι άλλη μία μαρτυρία συμμέτοχου κι αυτόπτη να προστεθεί. Η μαρτυρία του τότε επίκουρου Σταθμάρχη Χρήστου Δρυστάρη, όπως την καταγράφει σε ένα κείμενο με ημερομηνία 11 Οκτωβρίου 1962, αποτελούμενο από είκοσι πέντε (25) δακτυλογραφημένες σελίδες. Το ενδιαφέρον του κειμένου για την Έδεσσα αρχίζει από την σελίδα 12 και τελειώνει στη σελίδα 23 (αυτό το απόσπασμα δημοσιεύουμε παρακάτω). Το ουσιαστικό, όμως, ενδιαφέρων της καταγραφής του Χρ. Δρυστάρη, εντοπίζεται στις αποσιωπήσεις και τον υποκειμενικό του τόνο. Αυτές οι αποσιωπήσεις μαζί με την ασυσχέτιστη δημοσίευση στη σελ. 41 του αφιερωματικού τεύχους “100 ΧΡΟΝΙΑ ΣΙΔ/ΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΕΔΕΣΣΑ-ΘΕΣ/ΝΙΚΗ-ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ”, έκδοση Δήμου Έδεσσας, ενός βιογραφικού του Χρ. Δρυστάρη με την υπογραφή του Ν. Δημόπουλου, μ’ έκαναν να θεωρήσω ενδιαφέρουσα τη δημοσίευση του αποσπάσματος για τους Εδεσσαίους. 
Γράφει ο Ν. Δημόπουλος: “Πριν από την απελευθέρωση της Έδεσσας, εκείνη την εποχή ήταν σταθμάρχης των σιδηροδρόμων της Έδεσσας και ο ίδιος προετοίμασε την άφιξη του στρατηλάτη διαδόχου Κωνσταντίνου στην Έδεσσα. Ο Δρυστάρης μαζί με τον Μητροπολίτη Έδεσσας υπόγραψαν το πρωτόκολλο παράδοσης της πόλεως Εδέσσης με τον Τούρκο εκπρόσωπο, κατά την φυγή των Τούρκων τον Οκτώβριο του 1912”. Στην προηγούμενη (40) σελίδα του ίδιου τεύχους σε ανυπόγραφο βιογραφικό του Παρίση Παπαπαρίση αναφέρεται: “Τα τελευταία χρόνια πριν από την απελευθέρωση, βρέθηκε σταθμάρχης της Έδεσσας ο Παρίσης Παπαπαρίσης. Μαζί του δούλεψαν ο υποσταθμάρχης Τζώροβιτς και με κλειδούχους τους Δημ. Πουλιάκη, Ν. Λουσιώτη και Αθ. Τζιώγα. Αυτοί βρίσκονταν στο σταθμό του 1912 και υποδέχτηκαν τους πρώτους έλληνες στρατιώτες”. Παρατηρούμε μια ανεξήγητη αλληλοαποσιώπηση της συμμετοχής στο ιστορικό γεγονός των δύο σταθμαρχών. Ίσως η απάντηση στα ερωτήματα, που απορρέουν από την ανωτέρω παρατήρηση, να βρίσκεται στις υπογραφές του πρωτοκόλλου παράδοσης της Έδεσσας. Ας σπεύσουν οι ιστοριοδίφες να φέρουν στο φως το πρωτόκολλο, που πιθανόν να βρίσκεται στα Αρχεία εκκλησιαστικής, στρατιωτικής, πολιτικής ή άλλης αρχής. Το κείμενο καθ’ αυτό θα μπορούσε να καταταγεί στις ιστορικές αναμνήσεις, χωρίς προηγούμενη (και ταυτόχρονη των γεγονότων) ημερολογιακή καταγραφή. Ο ιστορικός έλεγχος του κειμένου είναι επιβεβλημένος, αλλά δεν είναι στις προθέσεις και τις δυνατότητες μου· οι ιστορικοί έχουν το λόγο. Το κείμενο δημοσιεύεται χωρίς υπομνηματισμό. Το από 1-11 σελ. κείμενο αφορά γεγονότα ευρύτερου και όχι τοπικού ενδιαφέροντος και γι’ αυτό θεώρησα ότι δεν ήταν απαραίτητο να δημοσιευθεί. Η γλώσσα και η ορθογραφία του κειμένου διατηρήθηκαν και οι επεμβάσεις μου αφορούν μόνο την στίξη. 
Θ. ΣΑΡΗΓΚΙΟΛΗΣ
 “Ο ΣΤΑΘΜΑΡΧΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΔΡΥΣΤΑΡΗΣ ΚΑΙ Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ” 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΠΟΛΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΚΕΙΜΕΝΟ ΠΑΤΩΝΤΑΣ ΕΔΩ: 
 https://drive.google.com/file/d/0BwXfKEe9g2drdUE5R1dxWE5mWHVpamZJZVU3a2djdUk5MzlF/view?usp=sharing

( Απόσπασμα επιστολής προς την εφημερίδα “Ελληνικός Βορράς”. Δημοσιεύθηκε στο Εδεσσαϊκό περιοδικό λόγου και τέχνης “Επί Τροχάδην”, χρόνος Α’, τεύχος 2, καλοκαίρι 1993, Έδεσσα, σελ. 13-17).