Γράφει η Πέρσα Κουμούτση //
«Συνηγορία Ποιήσεως», Μάρκος Μέσκος, εκδόσεις Κίχλη
Σε
μια εξαιρετικά καλαίσθητη έκδοση των εκδόσεων Κίχλη κυκλοφορεί το
ξεχωριστό βιβλίο του ποιητή Μάρκου Μέσκου, «Συνηγορία Ποιήσεως», με
εικόνα εξωφύλλου και σχέδια του ιδίου.Το βιβλίο, αποτελείται από σημειώσεις του για την ποίηση και την ποιητική, μικρά κείμενα που θυμίζουν αποφθέγματα, ρήσεις σοφές, αποστάγματα γνώσης και εμπειρίας από την πολυετή θητεία του στον στίβο της ποίησης και της ζωής, που εδώ συνταυτίζονται αβίαστα, αφού η ζωή παραλληλίζεται εύστοχα με το ποιητικό σύμπαν που πραγματεύεται, ενώ εντοπίζονται μεταξύ των δυο ‘κόσμων’ πολλές ομοιότητες κι αναλογίες. για τον ποιητή ζωή και ποίηση διέπονται από τις ίδιες νόρμες.. Άλλωστε, η ζωή δεν συνιστά το αρτιότερο, πολυπλοκότερο και θαυμαστότερο ποίημα όλων; Και είναι εύλογο να συνάγουμε, ανατρέχοντας στην πορεία του ποιητή Μάρκου Μέσκου όλα αυτά τα χρόνια, ότι έχει μέσα του κατασταλαγμένα ως βιώματα πολλά για τη σχέση ζωής με τη δημιουργία. Έτσι τα μικρά αυτά κείμενα, θα λέγαμε, ότι όχι μόνο αποτελούν ψηφίδες που συνθέτουν την ταυτότητα του ποιητή, τον χάρτη της ζωής του, αλλά συγκροτούν και μια νοερή συνομιλία με τους ομοτέχνους του, όπως και έναν διάλογο αποτίμησης κι απολογισμού με τον εαυτό του σαν να στέκεται μπροστά σε ένα καθρέφτη. Οι στοχασμοί του Μάρκου Μέσκου ανοίγουν διάπλατα την ‘πόρτα’ σε νέους δημιουργούς, τους οποίους αναφέρει ως ‘ασκητές’, αλλά και σε ένα ποιητικό κόσμο καθαρό, διαυγές κι απογυμνωμένο από ψιμύθια και φτιασίδια, απαλλαγμένο δηλαδή από κάθε τι που τον διαφθείρει, όπως η ματαιοδοξία και το ‘μικρόβιο της δημοσιότητας’. Τον αποκαλύπτει ως έχει μαζί με τα κακοτράχαλα μονοπάτια του, τις αιχμές αλλά και τις λείες του επιφάνειες, που σαν κάτοπτρα αντανακλούν τη βιωμένη εμπειρία του ιδίου, και όλων εκείνων που τον υπηρετούν με συνέπεια..
Στο βιβλίο αποκαλύπτονται επίσης τα διλήμματα, οι φόβοι και οι αγωνίες του Μ. Μέσκου για το παρόν και το μέλλον της ποίησης, όπως μικρότερα ή μεγαλύτερα μυστικά της τέχνης που ‘διακονεί’ ακατάπαυστα εδώ και πολλές δεκαετίες, επιστρατεύοντας συχνά πυκνά το πικρό χιούμορ, αλλά πάντα με μια γλώσσα υποδόρια, εξόχως ποιητική, αναδεικνύοντας σε κάθε περίπτωση την αποκτημένη με τα χρόνια εμπειρία, την πολυμάθεια και το ήθος του. Κυρίως όμως μαρτυρούν έναν ακάματο ‘αναχωρητή’ της ποίησης’ και της ζωής. Κι αν για τον ίδιο «Τα ποιήματα μιας ενότητας που έχουν τοποθετηθεί κατά διαλεκτικό τρόπο, το δεύτερο Ποίημα είναι η συνέχεια του πρώτου, το τρίτο η συνέχεια του δεύτερου και ούτω-καθεξής. στο τέλος της ενότητας έχουμε τη συνολική σύνθεση, από την οποία κατά κάποιον τρόπο (γνωστό στη συνείδηση του ποιητή) προκύπτει η μυθιστορία, το μικρό μυθιστόρημα), έτσι και στο βιβλίο αυτό το κάθε κείμενο ή απόφθεγμα αποτελεί τη συνέχεια του προηγούμενου, ώσπου στο τέλος της ‘ενότητας’ , του βιβλίου εν προκειμένω, έχουμε ένα μικρό, αλλά σημαντικό δοκίμιο περί ποιήσεως, ποιητικής- και όχι μόνο. Δεν ήταν εύκολο να διαλέξω ανάμεσα στα μικρά αυτά κείμενα, αφού όλα χωρίς εξαίρεση μου χάρισαν την ίδια αισθητική απόλαυση, και με δίδαξαν το ίδιο. Παραθέτω, ωστόσο, μερικά που τράβηξαν εξαρχής την προσοχή μου, ξεκινώντας με αυτό που θεωρώ κορωνίδα της σκέψης του, και βέβαια ξεκάθαρη μαρτυρία της σεμνότητάς του.
- «Κάθε μικρόβιο δημοσιότητας που προσεγγίζει τον ασκητή δημιουργό είναι βάρος περιττό- μοιάζει άλλης περιοχής το πρόβλημα, όμως δεν είναι! Αποπροσανατολίζει και οδηγεί στη ανούσια ματαιοδοξία. Ο δημιουργός: καθίσταται μαϊντανός και πάει με κάθε είδος γαστρονομικού γεύματος (προς πάσιν βρώσιν) της αναζητούμενης Ευθυμίας./ Πόσους, αλήθεια, υπηρετεί η περίπτωση;»
- «Τι να’ ναι άραγε η ποίηση, άνθος του μυαλού ή κακιά ώρα;( άπειρα τα ερωτήματα. Μηδαμινές οι απαντήσεις»
- «Το ποίημα εκθέτεται γυμνό, ολάκερο απροστάτευτο στη συμπάθεια, στον χλευασμό, και τη ασέλγεια και την κατανόηση του ή μη»
- «Το ποίημα πρέπει να σέβεται την αξιοπρέπεια της ζωής και του θανάτου»
- «Ψεύτη κόσμε! κι όμως ο άνθρωπος πρέπει να πιστέψει στη ζωή, ν’ αγωνιστεί για την όποια (χρονικά)διάρκεια του »
- «ΛΕΞΕΙΣ ΤΑΡΑΓΜΕΝΕΣ, άγνωστος υπόγειος ρυθμός, άτι το ποίημα χτυπάει με την οπλή του το χώμα. Σε λίγο, οι έμμονες ιδέες μαζί του θα τρέξουν πετώντας.»
- «ΣΤΗΝ ΑΚΡΗ ΤΟΥ ΧΑΡΤΙΟΥ ένας κάποτε σημείωνε: «Δώστε μου τρεις λέξεις να σας φτιάξω το καράβι του Κόσμου! Τρεις λέξεις μόνο».
- «ΟΙ ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟΙ, ταμένοι ποιητές ισχυρίζονται πως κατάφεραν να γίνουν ένα μουσικόν όργανο· όπως κι αν χαϊδέψεις τις χορδές του, εκείνο θα σημάνει Ποίηση.
- – Αν, εσύ, μπορείς να σηκώσεις το άχθος, πάρε τον δρόμο.»
____________________________
Ο Μάρκος Μέσκος
γεννήθηκε στην Έδεσσα της Μακεδονίας το 1935. Εκεί οι εγκύκλιες και οι
γυμνασιακές του σπουδές. Κατ” αρχάς στο εμπορικό κατάστημα του πατρός
του και κατόπιν, 1965-1980, στην Αθήνα. Απεφοίτησε από το Αθηναϊκό
Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Σχολής Δοξιάδη Αθηνών το 1968. Εργάστηκε,
μεταξύ άλλων εργασιών του ποδαριού, ως γραφίστας σε αρκετά διαφημιστικά
γραφεία αλλά και επιμελητής εκδόσεων. Πολύ πριν, από το 1957, είχε
συνδεθεί με τη συντακτική ομάδα του περιοδικού «Μαρτυρίες». Γράφει
ποιήματα από το 1952. Συνεργάστηκε με ποιήματα, μελέτες και
πεζογραφήματα σε πολλά περιοδικά. Ποιήματά του μεταφράστηκαν σε αρκετές
ευρωπαϊκές χώρες. Από το 1981 είναι εγκατεστημένος στη Θεσσαλονίκη.
Φίλος και συνιδρυτής της εκδοτικής ομάδας των «Χειρογράφων» ενώ από το
1987-1993 εργάστηκε ως υπεύθυνος των εκδόσεων της Α.Σ.Ε. Έχει τιμηθεί με
το βραβείο ποίησης του περιοδικού «Διαβάζω» για τους «Χαιρετισμούς»,
1995, και με το βραβείο του Ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη της
Ακαδημίας Αθηνών, το 2006, για το σύνολο του ποιητικού του έργου.http://fractalart.gr/markos-meskos/
