Δεκέμβριος 1945 - 27 Ιουλίου 2023
Ο Νίκος Α. Παναγιωτόπουλος εκτός από εξαιρετικός ποιητής υπήρξε και άνθρωπος του θεάτρου.
Οι μεταφράσεις του, όπως και το πρωτότυπο ποιητικό του έργο, φέρουν τη σφραγίδα μιας έντονης πνευματικότητας αλλά και του πάθους του για την ελληνική γλώσσα.
____
ΠΡΩΤΟ ΣΤΑΣΙΜΟ
[Παραλλαγὴ β´]
ΧΟΡΟΣ
Πολλὰ γεννοῦν τὸ θάμβος
κανένα θάμβος ὅμως δὲν σκοτεινιάζει τὸν νοῦ
ὅσο ὁ ἄνθρωπος.
Τοῦτο τὸ θάμβος παίρνει τὸν δρόμο τῆς θάλασσας
ποὺ ἀφρίζει ἀσημένια στὸν χειμωνιάτικο νοτιὰ
κι ἀνοίγεται πέρα μακριὰ
μέσα ἀπὸ τὰ βουνὰ καὶ τὶς χαράδρες τῶν κυμάτων.
Καὶ τὴ θεὰ τὴν ὑπέρτατη
τὴν ἄφθαρτη, τὴν ἀκάματη Γῆ
τὴν καταπονάει μὲ ἄροτρα
χρόνο τὸν χρόνο, πάνω κάτω τὴν αὐλακώνει καὶ τὴ σκάβει
μὲ τῶν ἀλόγων τὸ γένος.
Καὶ τὰ σμάρια τῶν πουλιῶν ποὺ πετᾶνε ἐλαφρὰ
καὶ τῶν ἀνήμερων τῶν ἀγριμιῶν τοὺς κόσμους
καὶ τὰ θρέμματα τῶν θαλασσινῶν νερῶν ―
ὅλα ξέρει ὁ περίσκεπτος ἄνθρωπος
νὰ τὰ τυλίγει μὲ μιὰ κλωστή, ποὺ τὴν πλέκει σὲ δίχτυ
καὶ τὸ ἐρημικὸ ἀγρίμι τῶν βουνῶν τὸ νικάει μὲ δόλο
καὶ ὁλόγυρα ξέρει νὰ βάζει ζυγὸ
στὸν πυκνόμαλλο λαιμὸ τοῦ ἀλόγου
καὶ στὸν βουνίσιο ἀδάμαστο ταῦρο.
Βρῆκε στὰ βάθη του γλώσσα μὲ λέξεις
σκέψη ἀνεμόεσσα
καὶ ὁρμέμφυτα νόμων ποὺ δημιουργοῦν πολιτεῖες·
βρῆκε τὸν ἑαυτό του μὲ τὸν μόχθο του·
ὁ ἄνθρωπος δίδαξε στὸν ἑαυτό του τὸν ἄνθρωπο
καὶ τὰ βέλη τῆς ἄγριας παγωνιᾶς ποὺ τοῦ στέλνει ὁ καιρὸς
καὶ τὶς σαΐτες τῆς πυκνῆς βροχῆς νὰ γλιτώνει ―
Σὲ ὅλα βρίσκει μιὰν ἔξοδο
τὸ αὔριο δὲν εἶναι γι’ αὐτὸν ἀδιέξοδο·
μόνο ἀπ’ τὸν Ἅδη δὲν θ’ ἀξιωθεῖ νὰ ξεφύγει
κι ἂς ἔχει σχέδια σωτηρίας ἀπὸ ἀρρώστιες ἀγιάτρευτες.
[...]
____
Είκοσι χρόνια χωρίζουν τις μεταφράσεις της Αντιγόνης και του Οιδίποδα τυράννου· και οι δύο έγιναν με «ακοίμητο προσανατολισμό τη σκηνή και με κύρια έγνοια έναν ρυθμό αυθεντικά θεατρικό», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Νίκος Α. Παναγιωτόπουλος. Οι μεταφράσεις αυτές προορίζονταν για τη Νέα Σκηνή· η Αντιγόνη γνώρισε δύο ιστορικές παραστάσεις σε σκηνοθεσία του Λευτέρη Βογιατζή, το 1992 στο Θέατρο της οδού Κυκλάδων και το 2006 και 2007 στην Επίδαυρο. Τον Οιδίποδα τύραννο δεν πρόλαβε να τον σκηνοθετήσει.
Από το οπισθόφυλλο της έκδοσης
___
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου