22.10.18

ΜΕΤΑΛΛΑΞΗ, ΤΑΚΗ ΓΚΟΝΤΗ

Ο θυμός κακοφόρμησε
μεταλλάχθηκε σε άρρωστη λύπη.
Μικρός ήθελε να γίνει επανάσταση.

ΤΑΚΗΣ ΓΚΟΝΤΗΣ( Φλαμουριά Έδεσσας 1955): Παντομίμα, εκδ. Γαβριηλίδης 2015, σ.48.
.....................................................................................................................
Η ΠΑΝΤΟΜΙΜΑ του Τάκη Γκόντη
Η συνοδοιπορία μου με τον Τάκη Γκόντη έχει διανύσει πάνω από 40 χρόνια. Από τα γυμνασιακά χρόνια όταν ανακαλύπταμε την γοητεία της λογοτεχνίας και αρχίσαμε να σκαρώνουμε τα πρώτα μας ποιήματα, έως σήμερα οι πορείες μας ήταν άλλοτε παράλληλες και άλλοτε τεμνόμενες. Σήμερα βρισκόμαστε κάτω από την ίδια εκδοτική στέγη, αφού βγάλαμε εδώ τα τελευταία μας βιβλία.
Από το 2012 έχει εκδώσει 3 ποιητικές συλλογές. Αν κάνουμε μιαν οπισθοπορεία συναντούμε, εκτός της φρέσκιας ΠΑΝΤΟΜΙΜΑΣ, την ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΕΚΑΒΗΣ το 2014 και το ΚΟΛΙΜΠΡΙ το 2012. Πιο πίσω συναντούμε τη συλλογή ΟΡΑΜΑΤΩΝ ΣΚΙΕΣ του1993. Ο Τάκης Γκόντης όμως γράφει και πεζά. Το 1998 εκδίδει την συλλογή διηγημάτων Η ΑΛΛΗ ΕΚΔΟΧΗ, Μικρές καθημερινές
ιστορίες (παρασκήνιο), το 1986 το μυθιστόρημα Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΜΕ ΤΑ 4 ΠΑΡΑΘΥΡΑ (θεωρία) και το 1981 την πρώτη συλλογή διηγημάτων του ΕΚΕΙΝΗ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΙ Ο ΕΝΑΣ.
Επειδή το έργο είναι αποτέλεσμα και απόρροια των βιωμάτων και των αναγνωστικών εμπειριών, η αναφορά σε βιογραφικά στοιχεία συνεισφέρει στην κατανόηση του έργου. Εισάγει κλειδιά για την δεύτερη ανάγνωση και κατανόηση του. Ο Τάκης Γκόντης γεννήθηκε τον Δεκέμβριο του 1955 στην Φλαμουριά της Έδεσσας. Έζησε σε πόλεις της επαρχίας, στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα. Το 1980 απολύθηκε από την ΔΕΗ, όπου εργαζόταν, λόγω της συμμετοχής του σε απεργιακές κινητοποιήσεις. Το 1981 προσλαμβάνεται και ορίζεται υπεύθυνος στο τμήμα φωτοσύνθεσης της νεοσύστατης τότε ΤΥΠΟΕΚΔΟΤΙΚΗΣ, απ’ όπου παραιτείται έξη χρόνια μετά. Το 1988 εγκαθίσταται στην γενέτειρα του ασχολούμενος με βιολογικές καλλιέργειες.
Η προσέγγιση ενός έργου γίνεται αντικειμενικότερη όταν αυτό αντιμετωπίζεται αυτόνομα, δίχως δηλαδή να λαμβάνονται υπόψη στοιχεία βιογραφικά, ο χρόνος, το περιβάλλον και συνθήκες που καθορίζουν πέραν των όποιων προθέσεων του γράφοντος, το τελικό αποτέλεσμα, το κείμενο. Προσωπικά, εγώ συντάσσομε με την ολιστική αντιμετώπιση ενός έργου. Μέσα δηλαδή στον ιστορικό χρόνο, στις κοινωνικές-ιδεολογικές αντιλήψεις, που υπεισέρχονται, συνειδητά ή μη, στο τελικό αποτύπωμα. Είναι δηλαδή η τελική, αλλά όχι τελεσίδικη, μορφή ένα πολυπαραγοντικό αποτέλεσμα. Γι’ αυτό και το πού, το πώς, το πότε συνδιαμορφώνουν το μείγμα, που θα δώσει στον δημιουργό την βάση για να στήσει τις σκαλωσιές του ποιήματος.
Αλλά καιρός ν’ αρχίσουμε την προσέγγιση των ποιημάτων με την ΚΟΚΕΤΑ (σελ. 21). Αυτό το ποίημα είναι ένα από μία σειρά ποιημάτων ποιητικής. Όπως σχεδόν όλοι οι ποιητές έτσι κι ο Γκόντης ασχολείται και στοχάζεται πάνω στην τέχνη της ποίησης και δημιουργεί μερικά από τα αρτιότερα ποιήματα της συλλογής του. ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΕΣ (σελ. 35). Εδώ επιχειρεί ο ποιητής ν’ αναδείξει την συνθήκη της δημιουργίας συσχετίζοντας φυλακή με μοναξιά και επάρκεια με ανεπάρκεια. Τονίζοντας μ’ αυτό τον τρόπο την ανάγκη της οικονομίας στη γραφή. Στην ίδια ενότητα ανήκει και το ποίημα ΔΩΡΗΤΗΣ ΛΕΞΕΩΝ (σελ. 36). Η σκληρή πάλη του ποιητή με το δομικό υλικό του ποιήματος τις λέξεις, αναδεικνύεται με την πρωτότυπη σκηνοθεσία του. Όταν οι ποιητές αναχωρούν, αποδημούν τι απομένει; Ημιτελή κι αναποφάσιστα ποιήματα, χωρίς την καθαρόαιμη έπαρση. Και μόνο τα ευνοημένα από την πατρική χειρονομία να διεκδικούν την αιωνιότητα. ΜΑΤΑΙΗ ΔΟΞΑ (σελ. 42, β’ μέρος). Και πάλι οι λέξεις που αυτοχειριάζονται για ν’ αποτινάξουν την δυναστεία, να ελευθερωθούν. Αυτή τους η ελευθερία θα οδηγήσει μήπως σε νέες συζυγίες, σε στοχαστικές προσαρμογές και εν τέλει στο χτίσιμο ενός νέου ποιήματος; Μένει να απαντηθεί από τον ποιητή αν η αθωότητα και η ελευθερία είναι το άλλο άκρο, το αντίθετο της δυναστείας, της ελευθερίας υπό όρους, δηλαδή. Η αυτοχειρία άραγε εκπορεύεται από την ματαιοδοξία, τη μάταιη δόξα του ποιητή, ή αρδεύεται απ’ τις καθαρές πηγές της ζωής; Συνειρμικά οδηγούμαι στο ποίημα ΜΑΤΑΙΟΠΟΝΙΑ (σελ. 49). Εδώ η θυσία του παρόντος εν ονόματι μιας υπερτιμημένης προσδοκίας. Δίλλημα καθημερινό. Ματαιοπονία άραγε, ή κατά βάθος ματαιοδοξία; Τι ωραία ζευγάρια που κάνουν η δόξα και ο πόνος με την ματαιότητα. Αυτό, όμως, μήπως οδηγεί σ’ έναν ισοπεδωτικό μηδενισμό των μικρών πραγμάτων που κάνουν την ζωή σημαντική.
Θοδωρής Σαρηγκιόλης
[ Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ''Εντευκτήριο'', τεύχος 111, 2017 ]

Δεν υπάρχουν σχόλια: