21.7.17

«Δύο χρόνια χωρίς τον Έκτορα Κακναβάτο»-προσπάθεια καταγραφής από τις τελευταίες διηγήσεις του [γράφει η κόρη του, Ρένια Κοντογιώργη]


ΡΕΝΙΑ: Εσύ να λες, εγώ να γράφω.
ΕΚΤΟΡΑΣ: Τι θες πάλι να μάθεις;
ΡΕΝΙΑ: Λέω για τοτε που θα έφευγες για Μέση Ανατολή.
(όσο ακομη θυμασαι, μίλα μην και χαθούν, μην περάσουν, μη σιγήσουν οι φωνές μέσα σου -όσο ακομη αντέχεις, σύρε τον καημό και στήσε τον απέναντι -ένας ακόμη λυγμός να μας ξεφύγει ειναι παρακαταθήκη, για όλους οσους ευλογηθήκαμε να τον ακούσουμε να διηγείται… Ξεκίνα απ` οπου θέλεις, ακούω.
ΕΚΤΟΡΑΣ: Δυο απόπειρες να περάσουμε απέναντι. Δυο φορές μας γυρίζουν πίσω. Δεν το μπορέσαμε!Λοιπόν παρακολούθα:

Πρώτο ταξιδι: οι Γερμανοί ακομη δεν έχουν μπει στην Αθήνα. Φευγουμε απο Πειραιά, 4, Έλληνες και Εβραίοι. Νέα παιδιά όλοι μας, με καικι ναυλωμένο απο τους Εβραιους. Προορισμός μας η Κρήτη. Αφηνουμε το λιμάνι και ακούμε να βομβαρδιζεται το Λαυριο. Εμεις πλεουμε ανοιχτα απ` τις Φλεβες και το νησι Πατροκολος. Με καιρό άλλοτε μεγάλο και άλλοτε με καλοσύνη φτάνουμε στη Σαντορινη. Υπάρχει Αγγλος αξιωματικός εκει που αρνείται να μας συμπεριλάβει στους αποχωρουντες για Κρήτη. Τοτε ειναι που γινεται και η καταληψη του νησιού απο τους Ιταλούς. Κατεβαινουμε στη Καλντέρα, πιο πολυ για να θαυμάσουμε παρα για να κρυφτούμε.Βαδισα χαμηλα μεχρι που οι πατουσες μου πυρωσαν. Μου φώναζαν απο μακριά οι αλλοι: “Γυρνα πίσω βρε τρελέ! “Δεν ακουγα. Δεν φαντάζεσαι την ομορφιά του κρατηρα!!! (χαμογελαει, λες και ζει ξανα τη στιγμη). Ο καπετανιος του καικιού «Αμοργιανός». Μας αφήνει γιατί εκείνος πια είχε φτάσει. Θα πηγαινε στους δικούς του, στην οικογένειά του. Οι Εβραίοι συνεχίζουν για Κρήτη. Εμείς, οι Ελληνες, ξεμενουμε στην Ηρακλειά. Αγοράζουμε βάρκα απο εκει με στοχο να επιστρέψουμε, δεν βγαινει το ταξιδι! Περνάμε απο την Ηρακλειά στη Σίφνο και μετά στη Σεριφο. Αυτα τα νησιά ιταλοκρατουνται. Νηστικοί. Απο ενα μοναστήρι βρισκουμε ξερο ψωμί και αυγά, να χορτάσουμε να βγουμε στη Κύθνο, στο λιμανι Μεριχα. Εκεί να περασουμε τη νύχτα και με το ξημέρωμα κουπι ως το Λαυριο. Πάει αυτο. Τελειωσε! (χαμογελαει με πικρα, κουνάει το αριστερό χερι δειχνοντας οτι το ταξιδι συνεχίζεται).



Ταξίδι δευτερο: στο Πορτο Ραφτη. Δυο Γερμανοί στη διοίκηση. Οι Γερμανοι και οι Ιταλοι ειναι σε σύγκρουση εξ’ αιτιας παρανομης παρέμβασης των Ιταλών σε θεματα των Γερμανων. Βαλε τωρα εσυ: ελεγχο δικαιολογητικων-δίωξη Ελλήνων ταξιδιωτων κλπ. κλπ. Τελικά δίνεται η άδεια απο τους Γερμανους να αποπλεύσουν οι Ελληνες. Αναμεσα τους ειναι και Έλληνες αξιωματικοί. Φτανουμε νυχτα στο λιμανι Να, στην Ικαρία. Εκει ειναι οι Ιταλοι που κανουν κουμαντο. Μας περιμαζευουν οι ντοπιοι, μας φροντιζουν, μας γιατροπορεύουν. Μένουμε για λιγο σε μοναστηρι στο Μαραθο. Εκεί γινεται συνδεση με Ελληνες αξιωματικούς και συνεννόηση για διαφυγή προς Καβο Κορακα - Μ.Ασια. Τι τα θες; Σύλληψη απο Τουρκους φαντάρους. Αφού κατέκλεψαν ο,τι τιμαλφή μας ειχαν απομεινει, μας παραδιδουν στο τουρκικο αστυνομικο τμημα, στον Τσεσμε. Εκει, συναντιόμαστε και με αλλη ομαδα διαφυγοντων. Καταλήγουμε σε στρατόπεδο συγκεντρωσης Ελλήνων - Άγγλων. Εν τω μεταξυ παραπονα οι Γερμανοι στους Τουρκους οτι καλυπτουν το περασμα των Ελληνων στη Μ.Ανατολη. Αποτελεσμα; Αποστολή μερους των κρατουμένων προς Χιο με εμπορικό πλοιαριο. Ναι, αλλα ξεσπά ανταρσία. Εκβιαζεται ο καπετανιος και αποβιβαζόμαστε σε κρυφο σημειο της Χίου. Καταφευγουμε σε γυναικειιο μοναστηρι του Αγ.Κωνσταντινου. Μας χορταινουν με σταφιδες και τσαι. Μερικοι απο την ομαδα μας,'οι εξυπνακηδες', αποφασιίζουν αυθαίρετα αναχωρηση. Όπως ηταν φυσικο, συλλαμβανονται απο τους Γερμανους. Οι υπόλοιποι ειμαστε σε αναμονή να φυγουμε προς Μ.Ασια. Μας κρυβουν ντοπιοι συγγενείς. Η πεινα εν τω μεταξυ θεριζει. Ο νομάρχης με διατακτική μοιραζει σταφιδες, αλλιως πεθαινουμε. Αναγκαστικά προσφεύγουμε σε Έλληνα ξενοδοχο της Χίου. Δεν μπορει να μας καλυπτει πλεον ο κοσμος στα σπιτια του. Ναι ομως,στο ξενοδοχειο μενουν και Γερμανοι. Αναποφευκτα μας εντοπιζουν.
4-12-1941: με εντολή γερμανικη και άδεια(!) ξεκιναμε, με τρομερη φουρτουνα, σε εμπορικο καικι, επισημα την επιστροφη μας. Στις τσεπες μονο αμυγδαλα.
5-12-1941: αφιξη στο Μπατσι της Άνδρου, όπου για ενα βραστο κρεμμύδι μου ζητούν 50 δραχμές
6-12-194: αναχώρηση για Πειραια. Φτανουμε μεσανυχτα. Έχω μαζί μου και ενα τενεκε νερωμένο λαδι. Πού στο διαολο το `κονομησα; Το παω πεσκέσι πισω στο σπίτι μου…

Χαμογελαστή, κεφάτη, με ικανοποιητικο επαγγελματισμο εμφανιζεται στο θαλαμο η δεσπουνη ντυμενη στα ατσαλάκωτα λευκά με το πιεσόμετρο αγκαλια.
“Να σας πάρω πιεσούλα, κύριε Κοντογεωργη; “Hταν το 2006 που νοσηλευοταν με σημεια καρδιακης κάμψης.Τον προλαβα, τον επαναφεραμε. Τρομαξα μην το εχανα.Ο πανικος μεσα μου μου εδειξε να του αποσπασω τη μικρη διηγηση που χρόνια τον προετρεπα να καταγράψει με το δικο του χερι. Δεν το έκανε ποτε.
Από τη στιγμη εκεινη περασαν αλλα πεντε χρονια συμβατικής επιβιωσης, μεχρι να μονολογησει παλι νοσηλευομενος: «Φαινεται αυτη τη φορα, με αρπαξε γερα στα νυχια του ». Δεν εκανε λαθος, μας άφησε μετα απο λιγες ημερες: 9 - 11 - 2010
 http://www.poiein.gr/archives/19512/index.html

Δεν υπάρχουν σχόλια: