Μεταφράσεις του ποιητή Τάκη Σινόπουλου

Κώστας Χατζηαντωνίου

Παράλληλα με την σπουδαία σειρά "Δύο αιώνες ελληνικής ποίησης" που εκδίδει το Σπουδαστήριο νεοελληνικής ποίησης του Ιδρύματος Τάκη Σινόπουλου, κυκλοφόρησε ένας ακόμη ξεχωριστός τόμος. Πρόκειται για τις μεταφράσεις του ποιητή Τάκη Σινόπουλου, στο διάστημα σχεδόν μισού αιώνα (1937-1980). Ο τόμος (που περιλαμβάνει και τα πρωτότυπα ποιητικά κείμενα) εκδοτικά είναι προϊόν κόπου του ποιητή Αλέξανδρου Κορδά (εισαγωγή - έρευνα), της Μ. Ρεβύθη (ως προς την αντιστοίχηση με τα γαλλικά πρωτότυπα), του Π. Αστίθα (φιλολογική επιμέλεια και ένα διαφωτιστικό επίμετρο), καθώς και του Θ. Γαλανάκη που είχε τον όλο σχεδιασμό.

Η σκοτεινή, παράλογη αλλά και ονειρική ατμόσφαιρα της ποίησης του Σινόπουλου (του ποιητή που έδωσε την πιο ακριβή εικόνα της καθολικής υπαρκτικής ήττας της γενιάς του) αποκαλύπτεται και στις μεταφραστικές επιλογές του, τόσο τις ποιητικές (Ραφαέλ Αλμπέρτι, Γκιγιώμ Απολλιναίρ, Αντονέν Αρτώ, Πωλ Βαλερύ, Πωλ Ελυάρ, Πιερ Εμμανυέλ, Πιερ Ζαν Ζουβ, Πατρις ντε Λα Τουρ ντυ Πεν, Βαλερύ Λαρμπώ, Ζακ Μαγιάρ, Όσκαρ Βλάντισλας ντε Λούμπιτς, Ανρύ Μισώ, Ανρύ ντε Μοντερλάν, Μαρσέλ Μπεαλύ, Υβ Μπονφουά, Μαρί-Λωρ Νταβίντ, Ουίλλιαμ Κάρλος Ουίλλιαμς, Τσέζαρε Παβέζε, Ζακ Πρεβέρ, Μαρσέλ Προυστ, Ρενέ Σαρ, Ζωρζ Σεαντέ (εβδομήντα ποιήματα! - δικαίως για αυτόν τον σπουδαίο Λιβανέζο ποιητή), Ζυλ Συπερβιέλ, Ζαν Ταρντιέ, Τριστάν Τζαρά, Λεόν-Πωλ Φαργκ, Λάνγκστον Χιουζ), όσο και τις δοκιμιακές (Αλαίν, Καμύ, Έλιοτ, Εμμανυέλ, Ζαλού, Γκόρντον Κρέιγκ, Ραΐσα Μαριταίν, Ρολλάν ντε Ρενεβίλ). Με τον τόμο αυτό νομίζω πως επιβεβαιώνεται ο χαρακτηρισμός της ποίησης του Σινόπουλου ως γέφυρας μεταβατικής και περιμετρικής των τάσεων και των αισθητικών μορφών του μεσοπολέμου από την ευρωπαϊκή προς την ελληνική πραγματικότητα αλλά και από την προπολεμική προς την πρώτη μεταπολεμική γενιά, όπου ανήκει. Απέναντι στο ελυτικό φως, λάμπει

α λ λ ι ώ ς η σκοτεινιά τής βαθιάς Ελλάδας και μια ποίηση που συνιστά θαυμαστή μελέτη θανάτου.

Αφού ευχηθούμε δύναμη στο συμβούλιο του Ιδρύματος και τον πρόεδρό του ποιητή Ξάνθο Μαϊντά που συντονίζει ένα πολύ σημαντικό έργο, ας κλείσω με ένα δείγμα από ποιητή που αγαπώ ιδιαίτερα, τον Patrice de La Tour du Pin (1911-1975). Πρόκειται για ένα ποίημά του από τη συλλογή "Les concerts sur terre":

"Ποτὲ δὲν ἦταν ὁ καιρὸς πιὸ τραγικός, ποτὲ

Τὸ πνεῦμα δὲν πλανήθηκε τόσο βαθιά, ποτὲ

Τὸ αἷμα δὲν ἔκαψε τόσο φρικτὰ τὰ χέρια μας, ποτέ

Δὲν ἀνυμνήθη τόσο τὸ κακό, ποτέ

Τὸ αἷμα κι ἡ δυστυχία τόσο γοργὰ δὲν εἴχανε σαπίσει...

Ξευτελισμένοι πίνουν στὴν ὑγειά μας οἱ Θεοὶ

Τὰ μυθικὰ ποτήρια τους τσουγκρίζοντας:

Σὰν τοὺς Θεούς, ἡ ὀδύνη..."