13.2.23

Η ατρόμητη δειλία του – του Γιώργου Γκόζη


Στη Χριστίνα Γαλανοπούλου
 Με όνομα που ταιριάζει σε στίχο παραμυθιού και με μοίρα η οποία υπήρξε μόνο τραγική, ο Κωνσταντίνος Γεωργάκης από τη νήσο των αρχαίων Φαιάκων ονοματοδότησε ερήμην του στη γενέτειρα πόλη της Κέρκυρας κάποια πλατεία με μικρή κλίση, πάντα υγρή από τις σκιές και τα δάκρυα του παρελθόντος. Η περίμετρός της θυμίζει παρατημένο καντούνι, δίχως αέρα και ουρανό και η παρουσία του Κωνσταντίνου Γεωργάκη εκεί είναι πάντα έντονη: εγκαταβιώνει εντός της. Στις άκρες της εμφανίζονται συχνά τις συννεφιασμένες ημέρες μικρά πλατώματα μεγάλης φωτεινότητας, αδιαφανή ωστόσο, με σκιές και ομίχλη, ακόμη και με μυστικά. Τότε κάθε παρελθόν γίνεται διαυγές. Σε αυτό το αίθριο αφικνείται ο φοιτητής Κωνσταντίνος Γεωργάκης για να παρατηρήσει ακόμα μια φορά εκείνη τη λαμπερή, αδιαπέραστη άβυσσο πάνω από το λιμάνι της πόλης του, εκείνη τη λαμπερή, αδιαπέραστη άβυσσο που αντίκρυσε λίγο πριν τα μεσάνυχτα κάποιας χειμωνιάτικης νύχτας τον Ιανουάριο του 1971 όταν το επιβατηγό- οχηματαγωγό πλοίο «Αστυπάλαια» επέστρεφε από την Ιταλία το σκήνωμά του, τέσσερις μήνες άταφο. Ο φοιτητής γεωλογίας Κωνσταντίνος Γεωργάκης στις 18 Σεπτεμβρίου του έτους 1970 είχε ξεκινήσει ήδη την αντίστροφη πορεία του προς την αθανασία από την ευρυχωρία μίας άλλης πλατείας, της πλατείας Ματεότι της Γένοβας τη στιγμή που χάρισε το αντιανεμικό του στην αρραβωνιαστικιά του Ροζάνα. Οδήγησε μόνος το Φίατ 500 με τρία κάνιστρα βενζίνης που είχε τοποθετήσει ο ίδιος στον χώρο αποσκευών και τελικό προορισμό το Παλάτσο Ντουκάλε, στέγη των δικαστηρίων της πόλης. Μόνο τέσσερις εργάτες καθαριότητας του Δήμου βρίσκονταν στην πλατεία εκείνη την ώρα, τρεις τα χαράματα, μόνο εκείνοι ήταν που έτρεξαν να τον βοηθήσουν όταν αυτοπυρπολήθηκε ανάβοντας ένα και μόνο σπίρτο και φωνάζοντας «Ζήτω η ελεύθερη Ελλάδα!» Ο Νικηφόρος Βρεττάκος γράφει για εκείνον πως είναι «…στην ίδια λαμπάδα τ’ αναστάσιμο φως κι ο επιτάφιος θρήνος μας». Το επιβατηγό-οχηματαγωγό «Αστυπάλαια» είναι ασυνήθιστο όσο και οι επιβάτες του. Ο Κωνσταντίνος Γεωργάκης στέκεται στο κατάστρωμα στραμμένος προς τους ανέμους της πατρίδας που μεταφέρουν από την εστία τους την αλμύρα της θάλασσας. Δεν είναι μόνος. Τον συνοδεύει φρουρά τριών αστυνομικών, είκοσι τεσσάρων εφέδρων, δύο υπαξιωματικών του πεζικού και ενός αξιωματικού των ειδικών δυνάμεων. Τον τρέμουν ακόμα και νεκρό. Θα κατηγορηθεί για εσχάτη προδοσία, πως δηλαδή εντός της τέως ρωμαϊκής αυτοκρατορίας προετοίμαζε εξέγερση με σκοπό να τη μεταλαμπαδεύσει στην Ελλάδα, αλλά η σκέψη αυτή είναι πραγματική προβοκάτσια: στην πραγματικότητα η ελλαδική δικτατορία θέλει να αποφύγει τη περαιτέρω δημοσιότητα του περιστατικού στο εξωτερικό και τα πρωτοσέλιδα των ιταλικών φύλλων. Ο Κωσταντίνος Γεωργάκης στέκεται ορθός εν πλω, οι φρουροί κάθονται. Πρόκειται για οφθαλμοφανή ανισορροπία. Το επιβατηγό-οχηματαγωγό πλοίο «Αστυπάλαια» αποπλέει από Μπρίντιζι προς τη νήσο Κέρκυρα. Ο ίδιος μένει στο κατάστρωμα μόνος με τους ανέμους, με τον σκοτεινό ουρανό και με τα απρόβλεπτο νερά της Αδριατικής και του Ιονίου. Στους δεσμοφύλακες δεν χαρίζει ούτε το βλέμμα του. Σχετικά με την ανάληψη του Κωνσταντίνου Γεωργάκη υπάρχουν διάφορες εκδοχές, όλες όμως συναιρούνται στην εξής: δύο μήνες πριν τον θάνατό του θα αποκαλύψει στους δικούς του πως η χούντα της Αθήνας φύτεψε στα ιταλικά πανεπιστήμια χαφιέδες της, δήθεν φοιτητές, οι οποίοι ίδρυσαν τη δική τους οργάνωση ονόματι Λέγκα. Το επιβατηγό-οχηματαγωγό «Αστυπάλαια» καλεί την υπηρεσία καβοδεσίας της Κέρκυρας. Η Λέγκα είχε διεισδύσει με τους ανθρώπους των μυστικών της υπηρεσιών και κατάφερε να διαβρώσει τις ελληνικές φοιτητικές οργανώσεις στην Ιταλία. Ο ίδιος είχε γίνει στόχος και δεχόταν απειλές και εκβιασμούς. Συγκρούεται ανοιχτά μαζί τους. Το επιβατηγό-οχηματαγωγό πλοίο «Αστυπάλαια» προσορμίζεται. Στις 26 Ιουνίου 1970 ο Κωνσταντίνος Γεωργάκης δίνει ανώνυμη συνέντευξη στους δημοσιογράφους Ντομένικο Γκράσι και Μαρία Γκράτσια Λίτσο στο περιοδικό Sigla a και αποκαλύπτει τα πάντα με ονόματα και διευθύνσεις. Την ταυτότητά του είχε άθελα αποκαλύψει η κελαρυστή κερκυραϊκή προφορά του. 
 ⸙⸙⸙ 
 [Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. Φωτογραφία: ©Sandro Siamashvili.]

Δεν υπάρχουν σχόλια: