Γράφει ο Δημήτρης Καρύδας
Γιώργος Σκαμπαρδώνης «Προσοχή εποχιακή διέλευση βατράχων», εκδ. Πατάκη
Δεν αποτελεί προσωπικό ‘’πιστεύω’’ αλλά μια καθολική εκτίμηση για το έργο του Γιώργου Σκαμπαρδώνη που εντοπίζεται σε δύο επίπεδα: Ο Θεσσαλονικιός συγγραφέας είναι μακράν του δευτέρου ο καλύτερος εν ζωή στη μικρή φόρμα και στη διηγηματογραφία και ότι στην πλειοψηφία των βιβλίων το επίκεντρο και ο λόγος εντοπίζονται στην πόλη. Πιο συγκεκριμένα στη Θεσσαλονίκη την αστική μυθολογία της οποίας έχει υμνήσει όσο ελάχιστοι άλλοι ομότεχνοί του ο Σκαμπαρδώνης. Στην τελευταία του δουλειά πάντως με τον αρκούντως ιντριγκαδόρικο αλλά και ευρηματικό τίτλο «Προσοχή εποχιακή διέλευση βατράχων» από τις εκδόσεις Πατάκη διαπιστώνουμε μια μικρή αλλά πολύ αισθητή στροφή.
Αυτή τη φορά στο επίκεντρο των διηγημάτων του Σκαμπαρδώνη είναι ο άνθρωπος και σε ορισμένες περιπτώσεις η ματαιότητα της ύπαρξης μέσα από ιστορίες μνήμης ή θύμησης.
Ο Σκαμπαρδώνης ξεφεύγει σε ορισμένες περιπτώσεις και από τα στενά όρια της γενέθλιας πόλης για να μας μιλήσει για έθιμα της Νάουσας όπως αυτό του Καρτσιούνου. Ή μιλάει για ξεχασμένες συνήθειες ή αντικείμενα όπως οι καντήλες που φώτιζαν τον δρόμο των παιδιών που έβγαιναν για κάλαντα τη νύχτα της Πρωτοχρονιάς. Ο Σκαμπαρσώνης μέσα από την αμεσότητα της γραφής του μας μεταφέρει σε κόσμους και ανθρώπους όχι μακρινούς αλλά σίγουρα καταχωνιασμένους στις εσχατιές της μνήμης παντρεύοντας τα όλα σε ένα ρεαλιστικό μείγμα. Η δική του εκδοχή στο ρεαλιστικό παράδοξο εκφράζεται από την πρώτη ματιά στο βιβλίο αφού ο τίτλος δεν είναι τίποτε άλλο από μια ταμπέλα σε κάποιο δρόμο!
Η γραφή του Σκαμπαρδώνη άμεση και ρέουσα βοηθάει πολύ στη δημιουργία εικόνων και τροφοδοτεί την αναγνωστική φαντασία χωρίς να χρειάζεται να καταφύγει σε φτηνούς εντυπωσιασμούς ή την ανάγκη να ‘’εκβιάζει’’ συγγραφικά ένα εντυπωσιακό τέλος στα διηγήματα. Η θεματολογία στην πλειοψηφία των 25 διηγημάτων έχει να κάνει με την αγροτική και την αστική ζωή με προσφιλείς χαρακτήρες πιτσιρικάδες, ανθρώπους του μόχθου, λούμπεν περιθωριακούς, απλούς οικογενειάρχες ενώ σε ένα διήγημα κεντρικό ρόλο παίζει ο Βασιλιάς Παύλος!
Προφανώς ακόμη και η συγγραφική ωριμότητα του Σκαμπαρδώνη δεν μπορεί να αποφύγει τον σκόπελο του ανισοβαρούς, όπως συνήθως συμβαίνει σε κάθε συλλογή διηγημάτων. Ας μου επιτραπεί λοιπόν ως επί σειρά δεκαετιών να ξεχωρίσω ως πιο ‘’δυνατά’’ χαρτιά του βιβλίου τα διηγήματα ΕΨΑ, Καντάδα, Ξενοχάραγος άνθρωπος, δύο λουκούμια δυναμίτη, Ραβδούχος και φυσικά το υπέροχο Καντήλες στο χώμα. Ένα ακόμη ‘’κόσμημα’’ μικρού μεγέθους αλλά σημαντικής αξίας που προστίθεται στο πλούσιο συγγραφικό παλμαρέ του Γιώργου Σκαμπαρδώνη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου