Βασίλης Αλεξάκης: Ο Συγγραφέας της Βιωματικής Μνήμης

Της Ιουστίνης Φραγκούλη-Αργύρη  

Σπουδαίος και βιωματικός εκφραστής της συγγραφικής του αλήθειας δεν δίστασε να εκφράσει ποτέ τα όσα τον απασχολούσαν προσωπικά σε όλα τα επίπεδα (εθνικής ταυτότητας, υπαρξιακό, πολιτικό, ερωτικό) και ίσως γι αυτό παραμένει στην σκέψη μου και την καρδιά μου ως ένας απο τους κυριότερους εκφραστές της γενιάς του στην ελληνική αλλά και την παγκόσμια λογοτεχνία. Με μια ελαφριά ειρωνία στη γραφή του λόγω του ότι ήταν σκιτσογράφος με θητεία μάλιστα σε γαλλικές

ΤΑ «ΦΩΤΑ»-Τρύφων Ούρδας

 

Με το Ευαγγέλιο στο στήθος ο παπα - Σαράντης και στο ένα του χέρι να κρατάει το Σταυρό και μαζί με τους δυο ψαλτάδες του, έβγαινε από την Εκκλησία μας την Ανάληψη για το ποτάμι. Πιο μπροστά πήγαιναν τα «Εξαπτέρυγα» και πίσω τους το εκκλησίασμα, οι χωριανοί μας. Όλοι βάδιζαν με προσοχή πάνω στον πάγο και στο φρέσκο χιόνι, που έπεσε μπόλικο τη νύχτα και σκέπασε τα σπίτια και τους δρόμους και έμεινε χειμωνιάτικο «στολίδι» πάνω στα ξερά κλαδιά των δένδρων, κρατώντας τα «χριστουγεννιάτικα!» Όμως για δες σήμερα το πρωί. Η φύση άλλαξε και ο ήλιος έλαμψε στον ουρανό, κάνοντας και τη μέρα με το άσπρο χιόνι γύρω, ακόμα πιο φωτεινή. Έτσι για να ταιριάζει με τη σημερινή

Πρωτοχρονιά στην “Αρζεντίνα” (διήγημα του Γεράσιμου Δενδρινού)

Από τη γιορτή του Αγίου Στεφάνου η γιαγιά είχε τηλεφωνήσει στο κέντρο «Αρτζεντίνα» για ρεζερβέ τραπέζι το βράδυ της Πρωτοχρονιάς, όπου ο πατέρας και η μοδίστρα της, η Τζένη, θα αντάλλαζαν δαχτυλίδια. Αν και δεν  έβλεπε με καλό μάτι την ξυλογκάνα – εξάλλου, πότε ήθελε γυναίκες να μπερδεύονται στα πόδια της; – ούτε τη μητέρα μου, τη νύφη της, δεν ήθελε, που, όταν πέθανε απ’ την κακιά αρρώστια, σαν να ημέρωσε το πρόσωπό της, κι ας συνέχιζε να φοράει τα μαύρα για ένα εξάμηνο.

Η ψυχή και το όραμα του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Βένα Γεωργακοπούλου 

 Πέθανε στα 82 του χρόνια ο άνθρωπος που συνέβαλε στο σύγχρονο, τολμηρό πρόσωπο του θεσμού δουλεύοντας σε υπεύθυνες θέσεις από το 1992 έως το 2016. Το κύρος του ξεπερνούσε τα ελληνικά σύνορα, ήταν στέλεχος μεγάλων ξένων φεστιβάλ και, όπως είχε πει και ο Τζάρμους, ήταν «ο νονός και πλοηγός του καλλιτεχνικού σινεμά». Είχε αποχωρήσει από το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 2016. Κι όμως κανένας σκηνοθέτης ή θεατής δεν είχε παύσει να μνημονεύει την προσφορά του. Και η

ΤΟ ΦΤΕΡΟ ΤΟΥ ΔΡΑΚΟΥ-Χρίστος Γ. Παπαδόπουλος

ΤΟ ΦΤΕΡΟ ΤΟΥ ΔΡΑΚΟΥ κυκλοφόρησε στις 18 Δεκέμβρη του 2010 απο τις Εκδόσεις της Μικρής Άρκτου και κυκλοφορεί στην 4η έκδοση του. Έχει ανεβει στη σκηνη ως μαυρο θέατρο από τη θεατρικη ομαδα "Πούπουλο", ως μουσικη παρασταση στον Ιανό με τον Γιωργη Χριστοδουλου και την Πολυξένη Καράκογλου,συμμετειχε σε καλοκαιρινες παραστασεις του ΚΘΒΕ καθώς και της εκπληκτικης χορωδίας Rosarte , έγινε θερινό πρόγραμμα στη Ζωσιμαία Βιβλιοθήκη των Ιωαννίνων,

Προσδοκία, η | Πηνελόπη Ζαρδούκα

(συνοπτικό δοκίμιο για τις έννοιες της Προσδοκίας, της Πιθανότητας και της Ποίησης – κριτικά σχόλια στο ποιητικό έργο των: Φιλίας Κανελλοπούλου, Δημήτρη Αθανασέλου, Κατερίνας Αγυιώτη, Βασίλη Παυλίδη, Γιάννη Σκληβανιώτη, Νίκου – Οχάνες Μικιρδιτσιάν ) 

 Από παιδί τη λέξη «προσδοκία» την μπέρδευα με τη λέξη «πιθανότητα». Η προσ- δοκία εκ του «δοκώ», με ελπίδα ή φόβο το αναμένειν, η προσμονή, ανέκαθεν με προβλημάτιζε. Η «δόξα», η γνώμη δηλαδή τοποθετεί τη λέξη σε μια προσωπική επιθυμία για το μετά. Ως έκβαση και προέκταση στο μέλλον, από την άλλη, το πιθανό ορίζει μια εκδοχή μόνο της δυνατότητας, και ο πιθανός εκ του «πείθω», περισσότερο σημαίνει ο αληθοφανής, ο πειστικός, ο δυνάμενος να πείθει στο διηνεκές.

Νικήτας Σινιόσογλου

«Κάθε σύστημα ωφελείται αναγνωρίζοντας την ανάγκη της παρέκκλισης, ενώ συνάμα τρέμει την υπερβολή της. Μοιραία η αλλόκοτη σκέψη δεν ζει πολύ. Λίγες ιδέες κατορθώνουν να διαφύγουν από τη βία του κανόνα, κι όταν το πετυχαίνουν είναι για λίγο μόνο. Το αλλόκοτο δεν διαλέγεται παρά σημαίνει. Αλλόκοτο είναι ό,τι αντιστέκεται». 

 Αλλόκοτος Ελληνισμός 

Για το βιβλίο του Γιάννη Δούκα «η θήβα μέμφις» – γράφει ο Χαράλαμπος Γιαννακόπουλος

Μια προσωπική ποιητική πινακοθήκη των ετών 1914-1945
Γιάννης Δούκας, η θήβα μέμφις [ποιήματα], εκδ. Πόλις, Αθήνα 2020.

Είναι πάντα ερεθιστικές και ενδιαφέρουσες οι απόπειρες ορισμένων συγγραφέων να δημιουργήσουν λογοτεχνικά έργα, οι φιλοδοξίες των οποίων μοιάζει να υπερβαίνουν τη συνήθη αισθητική και πνευματική απόλαυση που έχουμε μάθει να περιμένουμε από τα βιβλία. Το πρώτο μισό του 20ού αιώνα μάς κληροδότησε κάμποσα τέτοια έργα – μνημεία της επιτυχημένης ή αποτυχημένης προσπάθειας των

Κώστας Ακρίβος - (Προδημοσίευση) - Απόσπασμα από το υπό έκδοση μυθιστόρημα "πότε διάβολος πότε άγγελος" (Μεταίχμιο)

«Εδολοφονήθη;»

Ο Κολοκοτρώνης τον είχε προειδοποιήσει: «Μεγίστην ευθύνην έχεις απέναντι της πατρίδος! μη λησμονής ότι συ είσαι ο Γεν. Αρχηγός, η ψυχή του στρατού. φύλαττε ολίγον! πρόσεχε τον Καραϊσκάκην! όχι διά τον Καραϊσκάκην αυτόν, αλλά διά την πατρίδα, εις την οποία ανήκει, και εις την οποίαν είναι πολύ χρήσιμος! Αν ο Θεός μη το δώση (ο λόγος θάνατον δεν φέρνει!) χτυπηθής συ, ήξευρε ότι στρατόπεδον Ελληνικόν εις την Ανατ. Ελλάδα ή υπέρ των Αθηνών δεν υπάρχει! επιθυμώ η φρόνησίς σου και ο πατριωτισμός, και πρώτα ο Θεός!, να μ΄ αποδείξετε ψεύτην ή ό,τι άλλο θέλετε». Όπως, επίσης, τον είχε συμβουλέψει και λίγο προτού γίνει το κακό με ιδιόχειρο σημείωμα: «γειφτο γηφτο εχεις να καμης με σοη γηφτηκο κε στοχάσου».

Ματίλντα – της Λίλιας Τσούβα

Το ρολόι στον παλιό καθεδρικό ναό της Άουντε Κερκ χτύπησε πέντε. Η Ματίλντα γύρισε προς το μέρος της εκκλησίας. Στα αυτιά της μια γλυκιά μελωδία από εκκλησιαστικό όργανο και στα μάτια της η λάμψη από τα βιτρό, καθώς το σκοτάδι αντικαθρέφτιζε το φως.

Στο μικρό τραπεζάκι δίπλα στο παράθυρο είχε αφήσει την κεραμική κούπα από μπλε φαγιάνς. Έπινε

Για το βιβλίο του Γιώργου Πρεβεδουράκη «Μικρά ονόματα» – γράφει ο Βάκης Λοϊζίδης

Ευδοκιμούμε πάνω σε νάρκες βυθού 

συμμαχώ με τα τρομοκρατημένα ρινίσματα
κι ας ανήκω στο στρατόπεδο των υλοτόμων

Δύο χρόνια μετά τη χειμαρρώδη ποιητική σύνθεση Οδός Ρόδων (Πανοπτικόν, 2018), η οποία κλείνει μ’ έναν μονόλογο-διάλογο με τον ποιητή Βύρωνα Λεοντάρη, ο Γιώργος Πρεβεδουράκης επιστρέφει στη μικρή φόρμα στο πέμπτο ποιητικό του βιβλίο, που φέρει τον τίτλο Μικρά ονόματα (Πανοπτικόν,

«Νυχτερινές σκιές», του Παναγιώτη Χατζημωυσιάδη

Τον Ιούλη του ’77 μ’ έστειλαν στο Μεσόβουνο, στο χωριό της μάνας μου. Κατσικίσιο τυρί και βουνίσιος αέρας, ποντιακά μοιρολόγια και πετροπόλεμος με τα παιδιά του άλλου μαχαλά. Κάθε φορά που σηκωνόμουνα τη νύχτα προς νερού μου, μ’ έπαιρνε απ’ το χέρι ο θειος μου ο Αβράμης, λωλός από βόμβα του εθνικού στρατού, για να ανέβουμε στις πλαγιές του Βερμίου. Κι εκεί κάτω από μια κατάξερη βαλανιδιά, σςςςςς μού έκανε με το δάχτυλο – λαγοί, κουκουβάγιες και ελάφια ακινητούσαν. Λίγο πιο

Τὸ βουητὸ τοῦ ποταμοῦ – γράφει ὁ Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλος

Φῶτος Ν. Κυριαζάτης-Λαζατινὸς, Ὅταν βούιζε ἡ Μπίστρισσα, Ἐκδόσεις ἄΠΕΙΡΟΣ χΩΡΑ, Ἀθήνα 2020 (Μυθιστόρημα, σελ. 210).

Ἔχω διαβάσει ὅλα τὰ βιβλία τοῦ Φώτου Κυριαζάτη. Πρῶτα-πρῶτα τὰ διηγήματά του Κραυγὴ στὴ νύχτα, ποὺ ἀφηγοῦνται ἀπρόσμεικτα καὶ ἀνέγγιχτα ἀπὸ τὴν φαντασία. Ἕνα ἀπὸ τὰ καλύτερά του.

Για την Άλντα Μερίνι και τη «Θεϊκή μανία» της – γράφει η Αλεξάνδρα Ζαμπά

«Δύο πράγματα οδηγούν σε παραφροσύνη, η αγάπη και η έλλειψή της»

Η ιταλίδα ποιήτρια Άλντα Μερίνι (1931-2009), με τα πράσινα και διαπεραστικά μάτια, «η πιτσιρίκα από το Μιλάνο», όπως την είχε αποκαλέσει ο Πιέρ Πάολο Παζολίνι, ήταν μια εμπνευσμένη και γνήσια φωνή. Καλλιτέχνες, λογοτέχνες, ψυχίατροι ασχολήθηκαν και ασχολούνται με τη ζωή και το έργο της, ιδιαιτέρως με τη σύλληψη του ποιητικού λόγου της εξαιρετικής αυτής φυσιογνωμίας.

Πρώτη ανάγνωση: Πεντάσημον

Γράφει ο Θάνος Γιαννούδης 

 

Συλλογικός τόμος (Γ. Βαρθαλίτης – Θ. Βολκώφ – Αλ. Κορδάς- Χ. Ψαρράς – Δ. Κοσμόπουλος), “Πεντάσημον”, Σμίλη, Αθήνα, 2020

 

Πολλές φορές βιαστική, άλλοτε παρελκυστική κι άδικη για την πραγματική της αξία και για το αποτύπωμα που θα αφήσει στο χρόνο, η πρώτη ανάγνωση μιας ποιητικής συλλογής εμπεριέχει πάντα ένα ρίσκο ως προς την τελική της τύχη. Αφήνοντας στην άκρη τις φορμαλιστικές του απόψεις και προσπαθώντας να ισορροπήσει ανάμεσα στην επιγραμματική παρουσίαση και την αναλυτική βιβλιοκριτική, ο Θάνος Γιαννούδης επιδιώκει να μιλήσει για τις εντυπώσεις που αφήνει η ‘’πρώτη ανάγνωση’’ μιας ποιητικής συλλογής. Μια ανάγνωση ενδεχομένως ατελής και άχαρη, απαραίτητη όμως ώστε να ακολουθήσουν η δεύτερη, η τρίτη και όλες οι επόμενες…

Για τον Χάρη Μελιτά

Δήμος Χλωπτσιούδης 

Είναι πολύ ωραίο να βλέπεις βραβεύσεις όπως αυτή του Χάρη Μελιτά από την Ακαδημία Αθηνών (''Βραβείο Αθηνάς Κοντού'', Τάξη Των Γραμμάτων Και Των Καλών Τεχνών). Έχω αρκετές φορές γράψει για την ποίηση του κ. Μελιτά κι έχω διαβάσει τόσα βιβλία του, ώστε τον αισθάνομαι σαν φίλος μου "από τα παλιά" (κι ας μην τον συνάντησα ποτέ). Ο Χάρης Μελιτάς υπηρετεί με "πείσμα" και συνέπεια τον ποιητικό λόγο. Εκτός από τη μεγάλη ποιητική φόρμα, διακρίθηκε από την επαναδιαπραγμάτευση της ιαπωνικής φόρμας, εγκαταλείποντας τον φυσιολατρικό παραδοσιακό

Η ασθένεια, η πίστη, η πράξη. Του Δημοσθένη Παπαδάτου-Αναγνωστόπουλου

Σταύρος Ζουμπουλάκης, Έντεκα συναντήσεις. Συζητώντας με τον Στρατή Μπουρνάζο, Πόλις 2020

Οι περισσότερες αναλύσεις για τον κορωνοϊό και την αντιμετώπισή του, ιδίως όσων δεν τον ζήσαμε, χάνουν από το βλέμμα το βίωμα της ασθένειας. Η έλλειψη αυτή αφυδατώνει τη σκέψη. Και δεν αναιρεί την έλλειψη ότι ένας ορισμένος βιωματικός λόγος γίνεται, συχνά, λόγος μελίρρυτος και ναρκισσιστικός, αδιάφορος για την πολιτική σκέψη.

Να το πω και διαφορετικά: Αν με ρώταγαν γιατί να διαβάσουμε σήμερα τον Σταύρο Ζουμπουλάκη, το πρώτο

ΣΤΕΛΛΑ-ΛΟΥΙΖΑ ΚΑΤΣΑΜΠΗ

Η Στέλλα-Λουΐζα Κατσαμπή γεννήθηκε το 1995 στη Θεσσαλονίκη, όπου και ζει, από πατέρα Κύπριο και μητέρα Ελληνίδα. Σπούδασε στο Τμήμα Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές σπουδές της στο Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Ο Νέστορας Πουλάκος και ο Στράτος Προύσαλης των Εκδόσεων Βακχικόν

Η συνέντευξη με τους συνιδιοκτήτες των εκδόσεων Vakxikon.gr Media & Publishing Group, Νέστορα Πουλάκο και Στράτο Προύσαλη, ήταν προγραμματισμένη να γίνει εδώ και πολύ καιρό, καθυστέρησε, όμως, εξαιτίας της καραντίνας για την Covid-19. Πρόσφατα, μας υποδέχτηκαν στο νέο βιβλιοπωλείο των Εκδόσεων Βακχικόν, στην Σόλωνος 110, στην Αθήνα. Γνωρίσαμε δυο νέους ανθρώπους με όραμα για το βιβλίο, την εκδοτική πορεία και όπως μας είπαν, τον Στράτο Προύσαλη δεν κατάφεραν να τον γοητέψουν οι σπουδές Φαρμακευτικής στην Ιταλία, στράφηκε προς την τέχνη της φωτογραφίας και

Μαγικός ρεαλισμός στην Αμερική (του Χρήστου Τσιάμη)

Ο μαγικός ρεαλισμός στη λογοτεχνία μάς έγινε γνωστός από τους συγγραφείς της Λατινικής Αμερικής στα τέλη του περασμένου αιώνα, και ειδικά από τα διηγήματα και τα μυθιστορήματα του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες. Επίσης ξέρουμε ότι, από λογοτεχνικής σκοπιάς, ο μαγικός ρεαλισμός έκοβε βόλτες επί χρόνια, μια στα βόρεια, μια στα νότια, στην Αμερικανική ήπειρο, αφού από το έργο του Αμερικανού Γουίλλιαμ Φώκνερ είχε ταξιδέψει στο έργο του Κολομβιανού Μάρκες και από εκεί πίσω στο έργο της μαύρης Αμερικανής συγγραφέως Τόνι Μόρισον. Το σημαντικό εδώ είναι ότι ο μαγικός