Στέλλα Δούμου, Δύο ποιήματα

Νύχτα στον Ελαιώνα

Ροζάρια νύχτας.
Αστέρια που κρεμάστηκαν διάπυρα.
Πουκάμισα σιωπής
φορεμένα
στη μικρή αυτή γιονιά του κόσμου
που όλες κι όλες οι αγυρτείες
είναι να στήνεις δόκανα
σε σκιές αλεπούδων
που έρχονται για το έθιμο.
Φεύγουν όπως ήρθαν
ξεκαρδισμένες σε φασματικά γέλια.
Λεχώνες ελιές
φορούν γαλαζωπά τις νύχτες
πίνοντας αψέντι από φεγγάρι.
Το δύστροπο βέλος του εαυτού
ησυχάζει τις νύχτες τούτες
και δεν φορώ
κανένα δαχτυλίδι προδοσίας
στα δάχτυλα
που άρμεξαν
τους μικρούς θεούς
των φυλλωμάτων.
Και
Το ποίημα το ξέρει.
Και γεννιέται ατάραχο.

***

Βασίλης Βασιλικός: «Τα σιλό»

Διώνη Δημητριάδου

Δημοσιεύτηκε 12 Ιουνίου 2018

«Για να γράψει κάποιος πρέπει να έχει ένα έλλειμμα ή ένα τραύμα που προσπαθεί να το αντιμετωπίσει διά της γραφής», λέει ο ώριμος Βασίλης Βασιλικός το 2011. Και φυσικά δεν μπορείς παρά να συμφωνήσεις μαζί του. Η γραφή ακουμπά τη φυσική της ανασφάλεια στην πείρα της ζωής, όχι κατ’ ανάγκη για να αποτυπώσει τα ίδια τα βιώματα του κερδισμένου χρόνου, αλλά για να μπορέσει να δώσει λόγο πειστικό· ακόμη και ως εξαίσιο ψεύδος της λογοτεχνίας αν εκλάβουμε την κάθε προσπάθεια καταγραφής, χρειάζεται τον συσσωρευμένο χρόνο πίσω της για να μιλήσει με αληθοφάνεια. Έτσι, ξαφνιάζει ετούτο το πρώτο έργο του συγγραφέα, γραμμένο το 1949, όταν αυτός ήταν μόλις 15 χρονών. Ξαφνιάζει γιατί, ενώ είναι το πρώτο, δυσκολεύεσαι να το χαρακτηρίσεις πρωτόλειο, όπως κάθε έργο που γράφει κάποιος σε εφηβική ηλικία και αργότερα μόνος του το

Nicola Crocetti: συνέντευξη στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη

Ο Νικόλα Κροτσέτι γεννήθηκε το 1940 στην Πάτρα, αλλά από το 1946 ζει στην Ιταλία. Σπούδασε Φιλολογία στη Φλωρεντία και ζει στο Μιλάνο, όπου εργάστηκε ως δημοσιογράφος. Το 1981 ίδρυσε στο Μιλάνο τον εκδοτικό οίκο Crocetti Editore, τον μοναδικό εκδοτικό οίκο που, σε διάστημα 40 χρόνων, ασχολείται συστηματικά με την προβολή της νεοελληνικής ποίησης και πεζογραφίας. Επίσης, έχει εκδώσει ιταλική και παγκόσμια ποίηση. Το 1988, προστέθηκε η σειρά νεοελληνικής πεζογραφίας «Aristea» και άρχισε η κυκλοφορία του περιοδικού Poesia. Για 10 χρόνια ήταν καλλιτεχνικός διευθυντής του Parma Poesia Festival. Έλαβε το Βραβείο Καλύτερου Εκδότη από το Ιταλικό Υπουργείο Προεδρίας και το Βραβείο Μετάφρασης από το Ιταλικό Υπουργείο Πολιτισμού. Ο Κροτσέτι έχει μεταφράσει πάνω από 80 συλλογές ελληνικής ποίησης, καθώς και πεζογραφία. Πρόσφατα μετέφρασε και εξέδωσε την Τέταρτη διάσταση του Ρίτσου (εκτός από άλλα 4 έργα), έχει εκδώσει έργα του Καζαντζάκη (Ζορμπάς, Αναφορά στον Γκρέκο), ενώ πέρα από την Ασκητική και τον Τελευταίο πειρασμό, καθώς και τα ποιήματα του Σεφέρη, ολοκληρώνει το έργο ζωής του, την Οδύσεια του Καζαντζάκη.

Dylan Thomas, Όταν κάποτε τα λυκόφωτα κλείθρα

Όταν κάποτε τα λυκόφωτα κλείθρα
Δεν σφάλισαν πια στο μακρύ
Του δακτύλου μου σκουλήκι
Μήτε τη θάλασσα που ορμούσε
Γύρω στο γρόνθο μου καταραστήκαν.
Του χρόνου το στόμα ρούφηξε, σαν το σφουγγάρι.
Από την κάθε στρόφιγκα οξύ γαλακτερό
Και στράγγιξε τα ύδατα του στήθους.

Πόλυ Χατζημανωλάκη: «Βωβόν ξύλον»

Ο λαός λέει «Η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται» και «Το δέντρο από τους καρπούς του»· αυτό σημαίνει πως ο καρπός της Πόλυς Χατζημανωλάκη, Βωβόν ξύλον – Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης: κατάθεση ερευνητικής ανάγνωσης, άρχισε να δένει όχι τώρα που είναι μεγάλη και φτασμένη επιστήμων, αλλά από τότε που ήταν παιδί και ο πατέρας της της υπέδειξε τι να διαβάσει. Από τότε, από το διήγημα «Στο Χριστό στο Κάστρο» και αργότερα από τη «Φόνισσα» και όλα τα άλλα που ακολούθησαν, φάνηκε η καλή μέρα. Στις Πινακίδες από κερί, όταν το κερί είναι φρέσκο και μαλακό εγγράφονται τα πάντα και η tabula rasa, αλλιώς, μετατρέπεται σε θησαυροφυλάκιο μνήμης.

Επιχειρώντας μια μικρή περιδιάβαση στα δημοσιεύματα της Χατζημανωλάκη, διαπίστωσα την ποικιλία του κόσμου της. Αντιγράφω ένα μικρό απόσπασμα που εκείνη αντιγράφει από τον Άγιο

Γρηγόρης Σακαλής, Ερημιά

Pet Cemetery

Είχες φυτέψει τριανταφυλλιές
στην αυλή μου, μάνα
τις πότιζες, τις κλάδευες
τις καμάρωνες
μαζί σου κι εγώ
μύριζαν τόσο ωραία
τα τριαντάφυλλά τους
κανένα σαν κι εσένα
έφυγες εσύ νωρίς
έμειναν οι τριανταφυλλιές
πίσω
να μου θυμίζουν το χθες
σταμάτησα κι εγώ
να τις κλαδεύω, να τις ποτίζω
ερήμωσε η αυλή
ερήμωσε η ψυχή
απ΄ το γλυκό το λόγο
απ΄ τη ζωή και την αγάπη.

Το κόσκινο |

Averil Cameron: «Η αξία του Βυζαντίου»

Ένα διπλό μότο μάς εισάγει, από τη σκοτεινή πλευρά, στην ουσία του βιβλίου της Averil Cameron που φέρει τον τίτλο Η αξία του Βυζαντίου. Το πρώτο μότο ορίζει την αρχαιότητα ως «χάος πέτρινης φωτογραφίας», το δεύτερο αναφέρεται στην ταινία Βυζάντιο του Νιλ Τζόρνταν, που χαρακτηρίζεται ως «ένα ατμοσφαιρικό θρίλερ στο οποίο πρωταγωνιστεί ένα δίδυμο βρικολάκων, μάνα και κόρη». Αντιλαμβανόμαστε, βεβαίως, ποιο είναι το «δίδυμο των βρικολάκων», ποια είναι η «μάνα» και ποια η «κόρη».

Η Cameron είναι ομότιμη καθηγήτρια Ύστερης Αρχαιότητας και Βυζαντινής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και έχει ασχοληθεί με πάθος με τις ιστορικές εποχές που εμπίπτουν στο αντικείμενο της έρευνάς της. Όπως μας ενημερώνει στον Πρόλογό του ο Σταύρος Ζουμπουλάκης, το βιβλίο είχε ως αφετηρία μια εισήγησή της στο Σεμινάριο Αρχαίας Ιστορίας του Ινστιτούτου Κλασικών Σπουδών, μία άλλη στο Πρίνστον για την Ύστερη Αρχαιότητα, που δημοσιεύτηκε και στην Ελλάδα, στο περιοδικό Νέα Εστία, και είναι το απόσταγμα από την «προσωπική θεώρηση των πτυχών του Βυζαντίου και των βυζαντινών σπουδών» που την απασχόλησαν τα τελευταία χρόνια.

Οι τρεις πρώτοι στα Λογοτεχνικά Βραβεία του Αναγνώστη 2018

Σε μία κατάμεστη αίθουσα στο Μουσείο Μπενάκη ανακοινώθηκαν χτες υπό τους αυτοσχεδιαστικούς ήχους του Σάκη Παπαδημητρίου στο πιάνο τα Λογοτεχνικά Βραβεία του Αναγνώστη 2018.
Οι τρεις πρώτοι σε κάθε κατηγορία είναι οι εξής:  

ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΑ

1. Νίκος Α. Μάντης, Οι τυφλοί, Καστανιώτης
2. Κώστας Καβανόζης, Τυχερό, Πατάκης
3. Μαριάνα Ευαγγέλου, Οστινάτο, Πατάκης

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΥΡΙΟ;

Δέρμα από πεταλούδες | Επιλογές σουηδικής ποίησης | Μτφρ. Δέσποινα Καϊτατζή - Χουλιούμη

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΥΡΙΟ;

Τι είναι το αύριο; Ίσως όχι εσύ.
Ίσως μια άλλη αγκαλιά και μια νέα επαφή
και ένας παρόμοιος πόνος...
Θα φύγω από σένα με μια βεβαιότητα όπως κανένας άλλος:
Θα επιστρέψω ως ένα κομμάτι του δικού σου πόνου.
Θα έρθω σε σένα από έναν άλλον ουρανό.
Θα έρθω σε σένα από ένα άλλο αστέρι με το ίδιο βλέμμα.
Θα έρθω σε σένα με τον παλιό μου πόθο με νέα γνωρίσματα.
Θα έρθω σε σένα παράξενη, εχθρική και πιστή
με ενός άγριου θηρίου χνάρι απ' της καρδιάς σου
τον μακρινό έρημο τόπο.
Θα παλέψεις μαζί μου σκληρά και ανίσχυρα
όπως πολεμάει κανείς μόνο ενάντια στο πεπρωμένο του,
στην ευτυχία του, ενάντια στο άστρο του.
Θα χαμογελάσω και θα τυλίξω μεταξωτές κλωστές
γύρω από το δάχτυλό μου
και στην πιέτα του φουστανιού μου θα κρύψω
της μοίρας σου το μκρό κουβάρι.

Patric Seibel: συνέντευξη στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη

Ο Γερμανός συγγραφέας Πάτρικ Ζάιμπελ σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και Ιστορία. Γράφει σε εφημερίδες, κάνει εκπομπές στο ραδιόφωνο για τέχνη, πολιτισμό, λογοτεχνία, επιστήμη και είναι σπίκερ ποδοσφαιρικών αγώνων. Ζει με τη γυναίκα του και τους τρεις γιους του στο Αμβούργο. Με αφορμή την επίσκεψή του στην Ελλάδα, για την παρουσίαση του βιβλίου του «Θα μείνω για πάντα εκείνο το τετράχρονο αγόρι»: Η σφαγή του Διστόμου από τα Ες Ες και ο αγώνας του Αργύρη Σφουντούρη για δικαιοσύνη, την Πέμπτη 31 Μαΐου 2018, παρουσία και του Αργύρη Σφουντούρη, και ενόψει της επετείου της σφαγής στο Δίστομο, συζητήσαμε μαζί του για το πολύ σημαντικό αυτό βιβλίο.

Αλήθεια, πώς ξεκίνησε η ιδέα της συγγραφής του βιβλίου σας;

ΠΟΙΗΣΗ

Σαν αίσθηση διπλό αγέρι ταραχή και πάθος
και προσδοκία ανολοκλήρωτη Αγαπημένη μου άγνωστη
μυστήριο χωρίς προσωπείο φτερούγισμα πουλιού
που προβάλεις μόνον όταν κινδυνεύω άλλοτε στη λάσπη
και άλλοτε αναληπτόμενη στον ουρανό!

Μάρκος Μέσκος (καινούριο ποίημα) από το ''Μικρόν Εγκόλπιον για τον ποιητή Μάρκο Μέσκο'' , επιμέλεια Κώστας Θ. Ριζάκης, εκδόσεις του Φοίνικα, Αθήνα 2018.

Kobayashi Issa, Δεκαεπτά χαϊκού

1
Άνθη κερασιάς
και λάμπουν: από κάτω
ποιος είναι ξένος;

2
Έτσι θ’ ανθίζουν
κι οι κερασιές στην άλλη
όχθη της ζωής.

3
Σαλιγκάρι μου:
αργά αργά ν΄ ανέβεις
το όρος Φούτζι

Το νομοσχέδιο για την Ενιαία Τιμή Βιβλίου σε δημόσια διαβούλευση

Τελικά η αγορά του βιβλίου βαδίζει σε μια μικρή  νίκη που είναι η επανάκτηση της Ενιαίας Τιμής Βιβλίου. Όπως φαίνεται  οι Θεσμοι πείστηκαν ότι η χώρα μας δεν μπορεί να είναι εξαίρεση και το υπουργείο Πολιτισμού κατέθεσε νομοσχέδιο που αφορά στην επαναφορά
της Ενιαίας Τιμής Βιβλίου. Το σχετικό σχέδιο νόμου θα περιληφθεί στο πολυνομοσχέδιο που θα έρθει προς ψήφιση στη Βουλή εντός της επόμενης εβδομάδας.
Το Υπουργείο Πολιτισμού ανάρτησε σήμερα στη ιστοσελίδα του το νέο σχέδιο νόμου, οι βασικές διατάξεις του οποίου αποτελούν συμφωνία της ελληνικής κυβέρνησης με τους
θεσμούς στο πλαίσιο της τελικής Αξιολόγησης του Ελληνικού Προγράμματος.
Εξαιτίας του εξαιρετικά επείγοντος χαρακτήρα της ψήφισης του νόμου, η
πλατφόρμα της διαβούλευσης θα μείνει ανοικτή στον διαδικτυακό τόπο του
Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (www.culture.gr) για μία εβδομάδα. Όσοι
επιθυμούν να καταθέσουν τις απόψεις τους, μπορούν να υποβάλουν σχόλια. Τμήμα Ε΄, άρθρα 33-38  εδώ

Μενέλαος Λουντέμης (1912-1977), Ποιήματα (ανθολόγηση-επίμετρο: Άρης Φίλιππας) -Α΄Μέρος-

`
ΒΙΓΛΑΤΟΡΑΣ
Βαρέθηκα να γιεύομαι του λιοπυριού τα πάθια,
τις λαύρες του χινόπωρου, του χειμωνιού τ’ αγιάζι.
Γιόμισ’ αρμύρα ο κόρφος μου και κουρνιαχτό η θωριά μου.
Βάρυν’ η κάπα μ’ απλυσά και τα σκουτιά μου λάσπη.
Θέλω κλινάρι σπιτικό, μιντέρι πουπουλένιο.
Θέλω ψωμί απ’ τη μάνα μου, νερό απ’ την αδερφή μου,
καμώματα απ’ τις λυγερές κι ορμήνια απ’ τους γερόντους.
Θέλω να φάω σε σοφρά, να κάτσω σε κατώφλι,
να πιω ρακί στον καφενέ, να βγω στ’ αλώνι τσάρκα.
Να πάρω τους παλιόφιλους να πάω κατά τη «δέση»,
κατά τη νεροσύναξη που βράζει το φουστάνι.
Να πω κουβέντα δίγνωμη, πειραχτικό στιχάρι.
Να μπει η γριά μου σε μπελά κι ο κύρης μου στα λόγια.
Σε φούρια οι φαρμακόγλωσσες κι οι προξενήτρες σε άψη.
Να μπει ο παπάς στο Ιερό κι ο Διάκος στ’ άγιο βήμα,
να μπει κι η κληματόβεργα να δέσει δυο κορμάκια.
Αχ! Χίλια «θέλω» θέλω εγώ, κι ένα «μπορώ» δεν έχω.
Τι έχω δουλειά στα διάσελα, δουλειά στ’ απανωκόρφια.
Φυλάω τ’ απάτητα βουνά μη μας τα διαγουμίσουν.
Φυλάω τα καραούλια μας απ’ του κιοτή το μάτι
και την ανάβρα του νερού, μην τη μολέψει ο σκύλος.
Τηράω ζερβά, τηράω δεξά, τηράω τα μπρος – τα πίσω
μην κάνουν τον ανήφορο του κάμπου οι πουλημένοι.
Έχω δουλειά, κάμπε μ’ πικρέ, έχω χουσμέτι ακόμη.
Θερίζω και βολοκοπώ την ξενική τη φύτρα
και βοτανάω τον τόπο μου απ’ τα πικρά τα αγκάθια.
Πρέπει να μάσω φρύγανα να κάψω την πανούκλα,
ν’ ανοίξω στράτα γιορτινή να ροβολήσει ο αντάρτης,
να στρώσω και χρυσό θρονί να κάτσει η Λευτεριά μας!
`

ΚΑΤΙ ΕΥΦΛΕΚΤΟ

Σε ώρα κενής ησυχίας
καλώδια τινάζουν τα πένθη τους
προς όλες τις κατευθύνσεις.
Τότε είναι που λερώνει το φόρεμά της με άστρα
και νοσταλγεί ένα χέρι μες στη ρωγμή της
να ρίχνει κάτι εύφλεκτο
σαν, ας πούμε, έναν ήλιο, έναν φθόγγο
λίγο αίμα απ' το καλό, το βαρελίσιο.

ΣΤΕΛΛΑ ΔΟΥΜΟΥ: Έρως αρόδο, εκδ. Κουκούτσι 2015, σελ. 35.
https://doumoustella.files.wordpress.com/…/11139768_1015334…

Αργύρης Χιόνης, Τέρατα (αποσπάσματα)

α'

Τα κόκαλά μας είναι κάτι
Πίφερα φλάουτα φλογέρες που ένας
Κακός Θεός τά ’φραξε με μεδούλι
Τά ‘θαψε κάτω από στρώματα πολλά
Σάρκας και λίπους κι είναι
Μια θλίψη τώρα τ’ άκουσμα των ήχων
Που βγαίνουν απ ' τα πλαδαρά κορμιά μας
Μια θλίψη ανυπόφορη όταν ξέρεις
Πώς μέσα μας βαθιά υπάρχει τόση
Πνιγμένη μουσική

Ο Μάκης της μοναξιάς δίνει πάλι το «παρών»

Γεράσιμος Δενδρινός

Βήματα σε λιθόστρωτο

Εκδόσεις Διάπλαση

σελ. 303, τιμή 15 ευρώ

Με την τριλογία του Για ένα πακέτο «Αρωμα» (1992), Χαιρετίσματα από τον Νότο (1994) και Απέραντες συνοικίες. Εγχρωμο σινεμασκόπ (2001), την οποία αποτελούν μία συλλογή διηγημάτων και δύο μυθιστορήματα αντιστοίχως, ο Γεράσιμος Δενδρινός γελοιογραφεί, σε εξαιρετικά λεπτούς και διακριτικούς τόνους, τις μικροαστικές οικογενειακές σχέσεις αλλά και τα ιδεολογικά σύμβολα της χούντας στο Θριάσιο Πεδίο. Με έναν κεντρικό (αυτοβιογραφικής καταγωγής) πρωταγωνιστή ο οποίος καταγράφει από εμφανή απόσταση τα δρώμενα, τόσο στη δημόσια όσο και στην ιδιωτική σφαίρα, ο Δενδρινός αναπαράγει με ειρωνικό τρόπο ποικίλα ιδιώματα της εποχής: από τα στερεότυπα της μόδας, τη γλώσσα της ποπ ή της ροκ κουλτούρας, την αργκό των ραδιοερασιτεχνών και την πολιτική ειδησεογραφία των εφημερίδων μέχρι το ύφος των διδακτικών εγχειριδίων του σχολείου και το στυλ των διαφημίσεων ή των λιγοστών τότε τηλεοπτικών εκπομπών.

Στο «Λεωφορείο» με τον Γιώργο Σκαμπαρδώνη

του Γιάννη Ν.Μπασκόζου
Τι ακριβώς είναι το “Λεωφορείο”  με τις 19 στάσεις του Γιώργου Σκαμπαρδώνη; Βιογραφικό πόνημα, χρονογράφημα για την πόλη του την Θεσσαλονίκη, μια υβριδική δημοσιογραφική- λογοτεχνική αφήγηση; Ίσως είναι λίγο από όλα αλλά πάνω από αυτά εκείνο που το χαρακτηρίζει είναι η σημειολογία μιας εποχής, αυτής των πρώτων μεταπολεμικών χρόνων. Θα μπορούσα να πω ό,τι συμπυκνώνεται σε μια μόνον φράση.  Η οικογένεια του Γιώργου Σκαμπαρδώνη έχει βγει – από τις σπάνιες φορές- βράδυ σε μια ταβέρνα. Η ατμόσφαιρα είναι χαλαρή, ακούγονται τραγούδια, η χύμα ρετσίνα ρέει και η μητέρα γυρνάει κάποια στιγμή και του λέει: «Να ζήσουμε κι εμείς λίγο αγόρι μου». Είναι τα πρώτα μετεμφυλιακά χρόνια. Οι πληγές του πολέμου ανεπούλωτες, το πάθος για την κατάκτηση μιας ήρεμης ζωής ασίγαστο αλλά σκοντάφτει στη φτώχεια, στις δυσκολίες της βιοπάλης.

Μυστικός Άτλας - Αλκιβιάδης Μαλλίδης

Μυστικός Άτλας

«Είδα τη ζωή να χορεύει
σαν θάλασσα ανυπότακτη»

Εκδόσεις: Γαβριηλίδης
Α Έκδοση: Δεκέμβριος 2017
Έργο εξωφύλλου: Haley Cavotta
Σελίδες: 72
Αριθμός ποιημάτων: 59

Θεοχάρης Παπαδόπουλος, Ήταν ρομά

Ήταν ρομά
στα δεκατρία της.
Σκοτώθηκε κατά λάθος.
Μα ποιος νοιάζεται;
Ήταν ρομά
κι άρα δεν έχει σημασία.
Αν ζούσε, θα μεγάλωνε
και θα γινότανε
ζητιάνα, κλέφτρα ή πόρνη.
Μόνο που κάθε νύχτα
τα όνειρά σου θα στοιχειώνει
ένα κορίτσι δεκατριών χρονών.

Το κόσκινο