«ΑΝ παρουσιαστεί ένας θεός ή ένας φρόνιμος δάσκαλος και μας πει να μη βάζουμε στο νου μας, ούτε να σκεφτόμαστε τίποτα που να μην μπορούμε να το εκφράσουμε αμέσως μεγαλόφωνα, αυτό ούτε μια μέρα δεν θα το βαστάξουμε», λέει τελικά, ο Μάρκος Αυρήλιος. Για χρόνια νόμιζα πως ήταν απόφθεγμα του Επίκτητου. Μου είχε καρφωθεί στο μυαλό από το 2002, όταν πρωτοκυκλοφόρησε το γνωστό πλέον βιβλίο που αγαπήθηκε πολύ από το κοινό κι αναφέρομαι φυσικά στο «Εις εαυτόν» στην παράφραση (όπως την αποκαλεί ο ίδιος) του Στέφανου Δέλτα από τις εκδόσεις της Εστίας (που περιλαμβάνει και το Εγχειρίδιο του Επίκτητου, αλλά και τον ύμνο στον Δία του Κλεάνθους). Στα σαράντα οκτώ μου χρόνια τότε, με είχε οδηγήσει η πολυτάραχη ζωή μου στους στωικούς, κι όχι το αντίστροφο. Για να μην τα πολυλογώ, το συγκεκριμένο βιβλίο αποτελεί από τότε καθημερινό σχεδόν ανάγνωσμα για μένα. Το έχω χαρίσει σε ανθρώπους που πέρασαν πολύ κοντά κάποια στιγμή από τη ζωή μου και το ξαναγόρασα άλλες τόσες.
