Γρηγόρης Σακαλής, Κοιμητήρια

Χορταριασμένα μνήματα
στα νεκροταφεία
μας βάζουν σε σκέψεις
όταν τα επισκεπτόμαστε
όλοι έχουμε κάποιον εκεί
πηγαίνουμε
πλένουμε τα μάρμαρα
βγάζουμε τα χόρτα
ανάβουμε το καντηλάκι
ένα κερί ίσως
κι ύστερα κοιτάμε
τα κοντινά μνήματα
τις ηλικίες
τα ονόματα
καμιά φορά ξεμακραίνουμε
βρίσκουμε παλιούς γνωστούς
μπορεί και φίλους
συγγενείς ή γείτονες
πότε χάθηκαν όλοι
κι ύστερα φεύγουμε
αφού κάναμε το καθήκον μας
κι είμαστε τώρα διαφορετικοί
μα αυτό δυστυχώς
κρατάει για λίγο.

Το κόσκινο 

Ἀντωνία Παχαλίδου: Ὁ Μπαλζὰκ ἔπινε πολὺ καφέ

ΕΙΧΕ διαβά­σει πο­λύ. Σχε­δὸν ὅ­λα τὰ βι­βλί­α τῆς βι­βλι­ο­θή­κης του. Δὲν ἦ­ταν ὅ­λα ἀ­γο­ρα­σμέ­να ἀ­πὸ τὸν ἴ­διο. Κά­ποι­α ἀ­πὸ αὐ­τὰ —ἱ­κα­νὸς ἀ­ριθ­μὸς τό­μων— ἀ­νῆ­καν στὸν παπ­ποῦ καὶ τὸν πα­τέ­ρα του. Πρῶ­τες ἐκ­δό­σεις. Ἤ­ξε­ρε πὼς θὰ μπο­ροῦ­σε νὰ τὰ που­λή­σει σὲ δη­μο­πρα­σί­ες καὶ γιὰ με­ρι­κὰ ἀ­πὸ αὐ­τὰ θὰ ἔπι­α­νε κα­λὰ λε­φτά. Ὡ­στό­σο ἀ­πευ­χό­ταν αὐ­τὴ τὴν προ­ο­πτι­κή, ἀ­φοῦ ἀν­τι­πα­θοῦ­σε ὅ­λους ἐ­κεί­νους ποὺ ἀ­γό­ρα­ζαν συλ­λε­κτι­κὲς ἐκ­δό­σεις ἁ­πλὰ γιὰ νὰ τὶς ἔ­χουν. Ἰ­δι­ο­κτη­σί­α καὶ στὰ βι­βλί­α; Τί ἤ­ξε­ραν αὐ­τοὶ ἀ­πὸ ἀ­νά­γνω­ση; Εἶ­ναι δυ­να­τὸν ν’ ἀ­φή­νεις βι­βλί­α ἀ­δι­ά­βα­στα;

Πελαγία Φυτοπούλου, Δύο ποιήματα

ΤΟ ΔΟΝΤΙ ΠΟΥ ΔΑΚΡΥΖΕΙ

από τότε
που έκλεισαν τις πόρτες
μιλάω μόνη
και μου απαντούν χιλιάδες
νοσηρά κλαδιά
οι λέξεις ανοιγοκλείνουν
το στόμα μου
χωρίς τη θέλησή μου
κι εγώ αναπόφευκτα
σαλιώνω το δέρμα τους
σημαδεύω κόκαλο
οι χιλιάδες παίρνουν τη θέση τους
στο στρογγυλό γυάλινο πάρκο
κάθομαι τελευταία
το κόκαλο στη μέση
μοναδικός ήχος το δόντι που δακρύζει

Θωμάς Γκόρπας, Δὲν εἶμαι ὁ Θωμᾶς ποὺ λέτε ὅτι ξέρετε

Δὲν εἶμαι ὁ Θωμᾶς ποὺ λέτε ὅτι ξέρετε
δὲν εἶμαι ὁ ποιητὴς ποὺ λέτε ὅτι θαυμάζετε
δὲν εἶμαι καταπληκτικὸς δὲν εἶμαι ἀνεπανάληπτος
οὔτε θηρίο τῆς ἐρήμου οὔτε σκύλος ποὺ δαγκώνει…
Μέσα μου ἕνα ἄνθος ἀπολέμητης μοναξιᾶς
καὶ τὰ πικρὰ φύλλα τῆς καρδιᾶς γεμάτα
δροσερὲς πηγὲς λυγμῶν.
Σώζομαι ἂν σώζομαι τελικὰ χάρη σὲ κάποιες τέχνες
ταπεινὲς ποὺ ξέρω: τοῦ τσιγάρου τοῦ ξενυχτιοῦ
τῆς νοσταλγίας καὶ τῆς ἀθανασίας τόσων
ὡραίων πραγμάτων ποὺ περνᾶνε ἀπαρατήρητα…
Ψάχνω γιὰ νέες ἀγάπες πυρετωδῶς κι ὅταν δὲν
τὶς βρίσκω τὶς φαντάζομαι ὥσπου νὰ τὶς βρῶ…
Γράφω ποῦ καὶ ποῦ ποιήματα ἀπ’ τὰ πολλὰ
ποὺ ὀνειρεύομαι καὶ βάζω μέσα σ’ αὐτὰ δικά μου
καὶ δικά σας γιὰ τὰ ὁποία ἐσεῖς καὶ ντρέπεστε
καὶ ὑποφέρετε φοβάστε καὶ σιγὰ σιγὰ πεθαίνετε…

*Ἀπὸ τὸ περιοδικὸ “Η λέξη”, τεῦχος 176, Ἰούλιος-Αὔγουστος 2003.

Το κόσκινο |

Μνήμη Μάτσης Χατζηλαζάρου

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Δειγματολογικά εδώ τα ποιητικά κείμενα της Μάτσης Χατζηλαζάρου, ένα είδος χειραψίας και προς τους σημερινούς κατοίκους της Κοινότητας του Κάτω Γραμματικού, πρώτη εστία και γενέτειρα
των προγόνων πατέρων της.
Ωσάν γόνος του παρόντος γεωγραφικού σημείου (που ποτέ δεν γνώρισε μα που επιθυμούσε ζωηρά κι αυτό και τη λαλιά του), η πυρηνική ποίησή της ένα προσκύνημα και μια υπενθύμιση του απέραντου διακονέματος των αγαθών (μα τόσον επώδυνων) γραφών στην υπηρεσία της ανθρώπινης καθημερινότητας.
Ο πολιτισμός της ποίησης και πάλι παρών -η αρχή κάθε ομορφιάς που όλοι ανεξαιρέτως οι άνθρωποι κατέχουν κρυμμένη τη δυνατότητά της.

Δεκαπέντε μυθιστορήματα για το καλοκαίρι (του Γ.Ν.Μπασκόζου)

Χρήστος Κυθρεώτης, Εκεί που ζούμε, Πατάκης

Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα μυθιστορήματα που εκδόθηκαν τους τελευταίους μήνες. Η ιστορία ενός 35χρονου δικηγόρου μέσα σε μια μέρα. Όλα όσα του συμβαίνουν και όσα τον απασχολούν. Πείραμα δύσκολο που όμως στις 400 τόσες σελίδες ο συγγραφέας το απογειώνει, χωρίς να κουράζει τον αναγνώστη. Θα ρωτούσε κάποιος τι σημαντικό γίνεται στη ζωή ενός νεαρού που να αφορά τον  αναγνώστη;  Και όμως μέσα στο 24ωρο αυτό ξεδιπλώνεται ένας ολόκληρος κόσμος, αυτός του σημερινού

Τάκης Βαρβιτσιώτης, Οκτώ ποιήματα

ΑΜΦΙΒΟΛΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ

Αμφίβολη κυριαρχία της θάλασσας
Που κάποτε σπινθηροβολεί
Μια λάμψη ξετυλίγοντας
Θεϊκή
Και που άλλοτε πάλι
Κατάφορτη από βιολέτες
Σχεδόν μελανή
Σαγηνεύει το θάνατο

Ευπώλητα IANOS Αθήνα & Θεσσαλονίκη

Ευπώλητα IANOS Αθήνα & Θεσσαλονίκη 1 έως 7 Ιουλίου 2019 

Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΜΠΛΟΦΑ, Εκδόσεις ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ ΕΛΕΝΗ, ΔΕΝΔΡΙΝΟΥ ΒΙΚΤΩΡΙΑ
ΤΟ ΔΩΡΟ, Εκδόσεις KEY BOOKS

ΞΕΝΑΚΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ
 ΠΑΤΡΙΔΑ, Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ

NEA KYKΛΟΦΟΡΙΑ /// EZRA POUND ΤΑ CANTOS ΤΗΣ ΕΞΙΛΕΩΣΗΣ • ΤΟ CANTO ΤΗΣ ΤΟΚΟΓΛΥΦΙΑΣ • ΣΤΙΧΟΙ ΓΡΑΜΜΕΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΛΓΑ

Κλείτος Κύρου, Το παιχνίδι του τέλους

ΑΛΛΟ
Το παιχνίδι του τέλους
Κι άλλο
Το τέλος του (όποιου) παιχνιδιού
Παίζεται μία μόνο
Καί τελευταία φορά
Δεν είναι δυνατόν
Κάποτε θά το παίξεις κι εσύ

Μέσα σε καταυλισμούς αναμνήσεων
Συνωθούνται άνθρωποι μέ φωνή
Ταπεινή προφέρουν περήφανους
Στίχους αυτοσχεδιάζουν αποχαιρετισμούς
Κι εξαφανίζουν ευτελείς παρορμήσεις

Πιστεύω να το έχεις ήδη αντιληφθεί
Το παιχνίδι του τέλους είναι στημένο
Με τον ίδιο πάντοτε νικητή
Γι’ αυτό και παίζεται απελπισμένα
Με νύχια και με δόντια

*Από την Ενότητα “Επιμύθιο” της συλλογής “Ο πρωθύστερος λόγος”. Περιέχεται στο βιβλίο “εν όλω Συγκομιδή 1943-1997, εκδόσεις Άγρα, σελ. 311.

Το κόσκινο 

Ντίλαν Τόμας, Κι ο θάνατος δεν θα ‘χει πια εξουσία

Νεκροί άνθρωποι γυμνοί θα γίνουν όλοι ένα
με τον άντρα στον αγέρα και το φεγγάρι στη χάση·
όταν τα οστά τους απογυμνωθούν και τα γυμνά οστά αφανιστούν,
θα 'χουν άστρα στους αγκώνες και τα πόδια·
αν και τρελοί, θα είναι σώφρονες,
αν και θαλασσοπνιγμένοι, θα αναδυθούν ξανά·
αν κι εραστές χαμένοι, ο έρωτας δεν θα χαθεί·
κι ο θάνατος δεν θα 'χει πια εξουσία.
Κι ο θάνατος δεν θα 'χει πια εξουσία.

Ιουλίτα Ηλιοπούλου, Σπίτι στην παραλία της Ελένης

Στραμμένο στο φως
Και όμως. Με κλειστές πόρτες - παράθυρα.

Κάποτε μισανοίγουν τα παντζούρια
Και δυό χέρια γυναίκας τινάζουν μιά πετσέτα γκριζόλευκη
Σημαία των μυστικών που είχε πάντοτε τούτο το σπίτι
Βαρύ, πατώντας γενναία στη θάλασσα
Χρόνους πολλούς με πέτρινες σιωπές χτισμένο
Με ίσκιους στη μάντρα ολόγυρα
Με σβησμένα φανάρια στην πρόσοψη
Γεμάτο ώς πάνω -τα κάδρα, οι λύπες, τα έπιπλα-
Κι έντελώς άδειο
Ελαφρά υδροχρώματα νά τό κατοικούν
Πιο πολύ κι απ’ των νέων ενοίκων τώρα τα ξένα τα βήματα
Που από κάμαρη σε κάμαρη άργά, ηχούν
Προδοσία.

*Από τη συλλογή “Το ψηφιδωτό της νύχτας”, εκδ. ύψιλον/βιβλία, Οκτώβρης 2018.

Το κόσκινο |

Κώστας Ρεούσης, Μπάμπης Λάσκαρις, Larry Cool, Παναγιώτης Θανασούλης, Τέσσερα ποιήματα από το “εν καμίνω¨

Κώστας Ρεούσης, Τάφρος

Μία εξωφρενική διείσδυση
Χαζεύει τα ακροδάχτυλα
Καθώς μάχονται να χορέψουν
Το ρυθμό της γραφίδας

Το σώμα ταλαντεύεται
Στο κενό να λαμβάνει
Τη συσπείρωση
Τροχισμένων νευρώνων

Ο θόρυβος κυματίζει
Τον ήχο του τείχους
Σαθρό επεμβαίνει
Απεικάζοντας φάσμα ψυχής

Πέρασμα άνυδρο καταπέλτη
Βιασμός ιδιώνυμος του τοπίου
Να γέρνει απόβλητο
Σε ώρα θανάτου στυφή

***

Βασιλική Δραγούνη, Δύο ποιήματα

ΣΤΙΛΒΟΝ ΣΚΟΤΟΣ

Στατικά κενά ανεβαίναν

σαν ατμός την αόρατη σκάλα

μεταχειρισμένα εγώ

έτοιμα προς πώληση

κρέμονταν σε κεκλιμένες στέγες

πτηνά οπλισμένα με οστά δεινοσαύρων,

μισά τσιμεντωμένα στις εξέδρες των επιδείξεων,

ψιθύριζαν αχνά στους τοίχους

κι οι αρχάγγελοι του στίλβοντος σκότους

αφήναν ανοιχτές διάπλατα τις πόρτες.

Χάρτης Τεύχος #7 ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

Με το τεύχος 7, ο «Χάρτης» μπαίνει στο δεύτερο εξάμηνο της κυκλοφορίας του. Στο τεύχος αυτό, το θέμα των Εκλογών προσεγγίζεται από διάφορες πλευρές: Φωτογραφικά, με αναφορά σε Εκλογές παρελθόντων ετών, στιγμιότυπα από εκλογικά κέντρα (στα «Στίγματα»), παιδιόφραστα με την ψηφοφορία της σκυλίτσας Σίλας στο «Χαρτάκι», λογιότατα, με τη χαρτογραφική προσέγγιση του Μίλτου Φραγκόπουλου κ.ά. 

Οι Χαρτογράφοι ερευνούν και πάλι τις εκφάνσεις του ποιητικού και του πεζόμορφου λόγου με ποικίλες εκδοχές: Από τα γκράφιτι, στα κείμενα που μας περιέχουν, από παρελάσεις χιονοδρόμων της φαντασίας μέχρι τα σθεναρά οχυρά της Φιλίας. 

Ζωή Καραπατάκη, Σαν μαγεμένη

ποντίων τε κυμάτων ανήριθμον γέλασμα

Αισχύλου, Προμηθεύς Δεσμώτης

Τα καλοκαιριάτικα μεσημέρια
την ώρα που κρύβονται οι άνεμοι
σαν μαγεμένη κολυμπάει
η θάλασσα
στο γαλάζιο τ' ουρανού

Με αρκετή σιγουριά θάλεγε κανείς
ότι παραμένει εν γνώσει της αμέτοχη
στην περιστροφική κίνηση της γης
Θα μπορούσε επίσης να πει
ότι την αφήνει εντελώς αδιάφορη
και η σοφία των απειράριθμων ψαριών
και ας χαράσσουν τόσο πολύπλοκες διαδρομές
στα βαθύρριζα νερά της

Τα βράδια όμως
ενώ η σελήνη την τιμονεύει
μοιάζει με λάγνα γυναίκα
που έχει ένα και μοναδικό καημό
αν οι κινήσεις των λαγόνων της
εξακολουθούν ακόμη να ρυθμίζουν τους χτύπους
στην καρδιά του αγαπημένου της

Το κόσκινο |

15 non fiction περιηγήσεις στον χώρο και στον χρόνο

του Σπύρου Κακουριώτη

Σε απόσταση αναπνοής από τις κάλπες, τα καλοκαιρινά βγαίνουν από τις ντουλάπες τους, βαλίτσες και σακίδια περιμένουν τις τελευταίες προσθήκες, η ιδέα της λυτρωτικής επαφής με τη θάλασσα είναι καρφωμένη στο μυαλό ακόμη και όσων αγωνιούν για το αποτέλεσμα των εκλογών. Την απόφασή μας θα την ξανασκεφτούμε από Σεπτέμβρη. Μέχρι τότε, θα περιπλανηθούμε, ακόμη και με τα διαβάσματά μας…

Ευπώλητα IANOS Αθήνα & Θεσσαλονίκη

ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ ΕΛΕΝΗ, ΔΕΝΔΡΙΝΟΥ ΒΙΚΤΩΡΙΑ

ΜΑΧΑΙΡΙ,  Εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ

ΝΕΣΜΠΟ ΤΖΟ

ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗ ΒΕΝΕΤΙΑ,  Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ

ΜΑΝΤΑ ΛΕΝΑ

ΤΟ ΔΩΡΟ,  Εκδόσεις KEY BOOKS

ΞΕΝΑΚΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ

ΤΣΕΡΝΟΜΠΙΛ,  Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ

Ηλία Δ. Παπακωνσταντίνου, ΜΑΚΡΥΣΜΕΝΑ ΘΑΥΜΑΤΑ

Δεν ησυχάζουν αυτά τα κρίνα
πάνω στο αέτωμα
κρύβει η οσμή τους μια εξέγερση,
μια επιστροφή.
Μακρινά μου θαύματα πώς ζείτε;
Πώς ξυπνάτε σε σκούρο ουρανό;
Στην αφέλεια του κόσμου
πώς σκοτώνετε την απουσία;
Λάφυρα μιας παλιάς χορηγίας
αλλοιωμένων ψυχών,
αντιφέγγισμα του κόσμου
στον άνυδρο χρόνο.
Δεν ησυχάζει με τον ύπνο
τούτο το αίμα,
βάφει τους ήλιους
που 'χάσαν το πνεύμα τους,
γράφει τις λέξεις
για να φορέσει / χωρέσει
τα χαμένα του λευκά παιδιά.

από την συλλογή "Ψυχής Μάρμαρα", που είναι συσωματωμένη στην έκδοση "Αήττητο αλάτι", Μετρονόμος 2018

φωτογραφία:  Sculptures – Marianna Voutsina

https://mariannavoutsina.com/en/scilptures/

“Ώσπου Έγινε Μπλε”, η νέα ποιητική συλλογή της Μαργαρίτας Μηλιώνη

…γυναίκες που σας σμίλεψαν γυναίκες
υποταγμένες όπως η κοίτη στο ποτάμι
φτεροκοπάτε γύρω από τη ματαίωση
όπως οι μύγες γύρω από τη λάμπα

με δεκαέξι ημιτελή ποιήματα στο συρτάρι
με δεκαέξι ημιτελείς συλλογές στη μήτρα του κόσμου
με δεκαέξι ημιτελή φωνήεντα στον λάρυγγα
με δεκαέξι ημιτελή σύννεφα στον ουρανό σας

κορμιά δίχως ανάγκες
θαλασσινές σπηλιές που μπαινοβγαίνει ανέγγιχτος ο χρόνος
γυναίκες δίχως τόπο