25.4.24

Ελένη Βακαλό Συλλογικός τόμος (290 σσ.)


Επιμέλεια: Μαρία Κακαβούλια, Άντεια Φραντζή

Η Ελένη Βακαλό (Κωσταντινούπολη 1921-Αθήνα 2001) εμφανίζεται στα γράμματα το 1944Τον επόμενο χρόνο εκδίδει την πρώτη ποιητική της συλλογή με το κύρος των εκδόσεων «Ίκαρος». Ακολουθούν τέσσερεις ακόμη συλλογές, από τις οποίες «αποσιωπά» μεγάλο μέρος του συνόλου όταν προχωρά και εκδίδει το 1995 τη συγκεντρωτική έκδοση Το άλλο του πράγματος. Ποίηση 1954-1994, εκδ. Νεφέλη. Η Βακαλό «κατέφυγε στα απρόσιτα όπως λαός εν διωγμώ». Επιλογή συνειδητή που την καθιστά εξ αρχής μοναδική και μοναχική περίπτωση στον ποιητικό χώρο των ποιητριών της γενιάς της. Απορρίπτοντας την πρώτη περίοδο του ποιητικού της έργου προσχώρησε στον δύσκολο και «επικίνδυνο» δρόμο της αναγωγής του βιώματος σε «πράγμα», δίδοντάς του αντικειμενική υπόσταση και καθιστώντας το επιλογή «αισθητικής ιδιοτέλειας» υψηλού κινδύνου που πλέον στις μέρες μας αναδεικνύει το έργο της με την συγχρονική του ισχύ ως μια εναρκτήρια κατάκτηση και δυναμική παρουσία στο νεοελληνικό ποιητικό κανόνα. Παράλληλα, η συστηματική ενασχόλησή της με την εικαστική κριτική ανέδειξε τη διεισδυτική ματιά της από τη σκοπιά της εικονιστικής ποιητικής της. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η χρήση της γλώσσας, καθώς διαχειρίζεται ένα μικτό ιδιόλεκτο και τολμά τη συνύπαρξη λόγιων στοιχείων με εκφράσεις της καθομιλουμένης που απηχούν τη ζώσα πραγματικότητα του προφορικού λόγου, γεγονός που συνάδει με την διατάραξη της σύνταξης που συστηματικά επιχειρεί
Η σκέψη για τη δημιουργία ενός ειδικού αφιερώματος για την Βακαλό και την ανανέωση του ενδιαφέροντος για το έργο της προτάθηκε από τον «Χάρτη» στην Μαρία Κακαβούλια, καθηγήτρια ρητορικής και αφηγηματολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και στην Άντεια Φραντζή, ομότιμη καθηγήτρια φιλολογίας και λογοτεχνίας στο ΑΠΘ.
Εξ αρχής πρυτάνευσε η ιδέα της ανάδειξης νεότερων μελετητών αλλά και ευρύτερα, κριτικών λογοτεχνίας, συγγραφέων, ποιητών, με στόχο σύγχρονες αναγνώσεις του έργου της, με την πεποίθηση πως το ποιητικό έργο της Βακαλό είχε εντυπωσιακά επικαιροποιηθεί μέσα στην πάροδο των χρόνων, καθώς ζήτήματα που ανέδειξε με το έργο της αναγνωρίζονταν με δραματική ένταση στο παρόν. Η ανταπόκριση υπήρξε άμεση και συνέδεσε πανεπιστημιακούς, με ιστορικούς τέχνης, ποιητές, με κριτικούς λογοτεχνίας και συμπληρώθηκε από μια ενδιαφέρουσα συγκέντρωση κειμένων που είχαν διασπαρεί κατά καιρούς σε ποικίλα δυσεύρετα πλέον περιοδικά.

Στο αφιέρωμα συνεργάζονται: Μαρία Αγγούρη, Δημοσθένης Αγραφιώτης, Μαρία Αποστολίδου, Γιώργος Βέης, Χάρης Βλαβιανός, Παναγιώτα Βογιατζή, Φοίβη Γιαννίση, Κάρεν Έμεριχ, Γιώργος Ζεβελάκης, Μαρία Ιατρού, Μαρία Κακαβούλια, Χάρης Καμπουρίδης, Κώστας Καραβίδας, Δημήτρης Καργιώτης, Βασίλης Λαμπρόπουλος, Παυλίνα Παμπούδη, Ευτυχία Παναγιώτου, Όλγα Παπακώστα, Μαρία Στασινοπούλου, Μίλτος Φραγκόπουλος, Άντεια Φραντζή και Βαγγέλης Χατζηβασιλείου.

Δεν υπάρχουν σχόλια: