Χρήστος Κυθρεώτης, Εκεί που ζούμε, Πατάκης
Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα μυθιστορήματα που εκδόθηκαν τους τελευταίους μήνες. Η ιστορία ενός 35χρονου δικηγόρου μέσα σε μια μέρα. Όλα όσα του συμβαίνουν και όσα τον απασχολούν. Πείραμα δύσκολο που όμως στις 400 τόσες σελίδες ο συγγραφέας το απογειώνει, χωρίς να κουράζει τον αναγνώστη. Θα ρωτούσε κάποιος τι σημαντικό γίνεται στη ζωή ενός νεαρού που να αφορά τον αναγνώστη; Και όμως μέσα στο 24ωρο αυτό ξεδιπλώνεται ένας ολόκληρος κόσμος, αυτός του σημερινού
μορφωμένου νέου, που ζει σε ένα ρευστό κρισιακό περιβάλλον, όπου οι αξίες είναι εξατομικευμένες, υποκειμενικές και ασταθείς. Ο Αντώνης Σπετσιώτης του Χ. Κ. αν και «χαμένος» σε έναν προσωπικό κόσμο εντούτοις είναι ένας γοητευτικός μυθιστορηματικός ήρωας αφού ακολουθεί μια διατεταγμένη πορεία στη ζωή του την οποία δεν έχει επιλέξει, ζει μόνος αλλά δεν ξέρει αν πρέπει να δεσμευτεί, έχει έρωτες που δεν ξέρει αν αξίζουν να συνεχιστούν, αγαπά τον πατέρα του και την μητέρα του (χωρισμένοι) αλλά δυσκολεύεται να τους χειριστεί. Η μέρα του είναι γεμάτη προκαθορισμένες πράξεις αλλά και αυθόρμητες σκέψεις που μοιάζουν να τον κρατούν σε ένα άλλο συγκεχυμένο επίπεδο, από το οποίο θα ήθελε να ξεφύγει ή να βρει κάποιες λύσεις που όμως του προκαλούν περισσότερες απορίες. Ο ήρωας αναζητά τον εαυτό του σε μια διαρκή διαπάλη με τους συνανθρώπους του, προσπαθεί να συναρμολογήσει ένα παζλ από το οποίο λείπουν πολλά κομμάτια, χαμένα ή κλεμμένα.
Νίκος Α.Μάντης, Σφάλμα συστήματος, Καστανιώτης
Ένα πείραμα και ένα κατόρθωμα. Πείραμα να αφηγηθείς σε μυθοπλασία την πορεία μιας πολιτικής παρέας που κυβέρνησε για 4 χρόνια μέσα στο ψέμα και κατόρθωμα να καταφέρεις να το κάνεις ελκυστικό ανάγνωσμα. Με ένα βιτριολικό υποδόριο χιούμορ ο Μάντης αφηγείται την ιστορία από την μεριά των παιδιών των καταλήψεων που καταλήγουν στην κυβέρνηση και πέριξ αυτής, για να την υπονομεύσει τραβώντας αργά και βασανιστικά μερικές φορές το χαλί κάτω από τα πόδια τους. Σκανάρει το μυαλό τους για να παρουσιάσει αυτή την θολή εικόνα των αφελών, συναισθηματικών, επαναστατικών ιδεών που σταδιακά δίνουν τη θέση τους σε αισθήματα εκδίκησης, παράνοιας, καθεστωτικής αλαζονείας και αυτό-καταστροφικής συμπεριφοράς. Ο κεντρικός ήρωας, ο Δημήτρης, είναι ένα διπολικός πληροφορικάριος. Περνάει τη ζωή του χακάροντας και εξερευνώντας τον σκοτεινό κόσμο του διαδικτύου. Ο Βαρουφάκης είναι ένας τρανς της οικονομίας και ο Τσίπρας ένα «επαναστατημένο» καλόπαιδο που μετατρέπεται σε κυνικό επιβήτορα της εξουσίας στηριγμένος σε ανερμάτιστους «πολιτοφύλακες». Παρωδία, σάτιρα, πολιτική κριτική αλλά πάνω από όλα αξιανάγνωστο πόνημα.
Αντώνης Σουρούνης, Ένα αγόρι γελάει και κλαίει, Καστανιώτης
Ένα άγνωστο βιβλίο του Αντώνη Σουρούνη, τυπωμένο ιδίοις αναλώμασι δέκα χρόνια πριν το επίσημα πρώτο εκδομένο του βιβλίο. Ο αγαπημένος παραμυθάς Αντώνης Σουρούνης αφηγείται ιστορίες από την παιδική του ηλικία, αυτή που όλοι αποκαλούμε «πατρίδα μας». Στιγμιότυπα με την μάνα και την γιαγιά του, συνήθειες παλιοκαιρίσιες, μικροκαμώματα, φίλοι γκαρδιακοί και άλλοι παράταιροι, της γειτονιάς και του ευρύτερου περιβάλλοντος είναι ο κόσμος του μικρού Αντώνη, τον οποίον καταγράφει μέχρι και λίγο μετά το στρατιωτικό του. Είναι ο κόσμος του συγγραφέα όπως τον είδαμε να μεγαλώνει στα μετέπειτα βιβλία του και να ολοκληρώνεται και πάλι με τις αναμνήσεις από τα παιδικά του χρόνια στη Θεσσαλονίκη με το βραβευμένο από τον Αναγνώστη μυθιστόρημα του «Το μονοπάτι στη θάλασσα» (Καστανιώτης). Σε πολλές από αυτές τις ιστορίες διαλέγεται με τον εαυτό του, άλλοτε τον επιπλήττει σκαιώς και αλλού τον υποστηρίζει και τον παροτρύνει. Η θέλησή του να γίνει συγγραφέας διατρανώνεται από τα σχολικά του χρόνια, πράγμα που κατά καιρούς θα τον φέρει σε δύσκολη θέση, αλλά το όραμά του θα το υποστηρίξει σθεναρά σε όλες τις περιπτώσεις ακόμα και όταν αυτό του στοιχίζει την χλεύη των άλλων. Στις ιστορίες του Σουρούνη βρίσκουμε τον γλαφυρό τρόπο που το βίωμα μετατρέπεται σε μυθοπλασία κρατώντας τη δύναμη του βιωμένου και αποκτώντας την γοητεία της μετέπειτα αφήγησής του.
Ερνέστο Σάμπατο, Περί ηρώων και τάφων, μτφρ: Κλαίτη Σωτηριάδου, Μεταίχμιο
Το δεύτερο μέρος της άτυπης τριλογίας του μεγάλου αργεντίνου συγγραφέα, με πρώτο μέρος το Τούνελ, που επίσης επανακυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, και τρίτο μέρος το Αββαδών ο Εξολοθρευτής, που το περιμένουμε. Το βιβλίο ξεκινάει απότομα όταν η Αλεχάντρα κλειδώθηκε στο δωμάτιό της μαζί με τον πατέρα της, τον σκότωσε με τέσσερις πυροβολισμούς και στη συνέχεια περιλούστηκε με βενζίνη και αυτοπυρπολήθηκε. Όμως η ιστορία εκτυλίσσεται μερικά χρόνια νωρίτερα. Η αφήγηση αναπτύσσεται σε τέσσερα κεφάλαια με διαφορετικούς αφηγητές και λογοτεχνικούς τρόπους. Βασικός ήρωας ο νεαρός Μαρτίν που αγαπά την Αλεχάντρα, γόνο αριστοκρατικής οικογένειας. Οι παλινωδίες στον έρωτά τους απογοητεύει τον Μαρτίν που καταφεύγει στις συμβουλές του Μπρούνο, άνδρα που αγαπάει την μητέρα της Αλεχάντρας. Κεντρικό πρόσωπο είναι επίσης ο πατέρας της Αλεχάντρα, ο οποίος συγγράφει πυρετικά ένα εφιαλτικό κείμενο, στο οποίο αναπτύσσει το παρανοϊκό του μίσος για τους τυφλούς, καθώς πιστεύει ότι μία Σέκτα που αποτελείται από τυφλούς κυβερνάει τον κόσμο. Στο φόντο του σκοτεινού αλλά ελκυστικού αυτού μυθιστορήματος βρίσκεται η Αργεντινή και τα τραγικά της βάσανα. Από τα μεγάλα έργα της αργεντίνικης λογοτεχνίας.
Στέφαν Χέρτμανς, Πόλεμος και τερεβινθίνη, μτφρ: Μαργαρίτα Μπονάτσου, Καστανιώτης
Ο παππούς του συγγραφέα παραδίδει στον εγγονό του δύο σημειωματάρια. Το ένα περιέχει το προσωπικό του ημερολόγιο και το δεύτερο αναμνήσεις από την φρίκη του Α΄Παγκόσμιου Πολέμου. Ο Χέρτμανς για χρόνια δεν αγγίζει τις σημειώσεις αυτές. Λίγα χρόνια πριν τις γιορτές για την εκατονταετηρίδα από τον Μεγάλο Πόλεμο αποφασίζει να τα δει, να τα αντιγράψει και να τα επεξεργαστεί. Η καταβύθισή του στα ημερολόγια του παππού θα είναι και η δική του αναμέτρηση με την παιδική του ηλικία. Θα ανασύρει μνήμες από την οικογένεια του και ταυτόχρονα το δεύτερο ημερολόγιο θα τον φέρει αντιμέτωπο με την φρίκη του πολέμου. Ο παππούς δεν ήταν τυχαίος διανοούμενος, ζωγράφος δεύτερης γενιάς αφού και ο δικός του πατέρας ήταν αγιογράφος. Εξ ου και η τερεβινθίνη του τίτλου , το νέφτι, που χρησιμοποιούσαν οι παλιοί ζωγράφοι. Η αφήγηση απλώνεται από το τέλος του 19ου αιώνα σε όλο τον 20ο με αφετηρία την γενέτειρα της οικογένειας, την Γάνδη. Κορυφαίο κεφάλαιο η αφήγηση της μάχης του Ιζέρ Το τελευταίο επεισόδιο της μεγάλης στρατιωτικής επιχείρησης «Δρόμος προς τη θάλασσα», που έγινε στη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου πολέμου ανάμεσα στους συμμάχους Βέλγους και Γάλλους από τη μία πλευρά και τους Γερμανούς της Δ’ στρατιάς από την άλλη (15-31 Οκτωβρίου 1914). Οι σύμμαχοι αναγκάστηκαν στο τέλος να ανοίξουν τα υδατοφράγματα και να απωθήσουν τους γερμανούς. Καλογραμμένο μυθιστόρημα, με πολύ ωραία απόδοση της μεταφράστριας κατ΄ ευθείαν από τα Ολλανδικά.
Γιώργης Γιατρομανωλάκης, Ο συγγραφέας του Ζαά, Δεκαοκτώ άγνωστα κείμενα των ελληνιστικών χρόνων, Άγρα
Ο φιλοπαίγμων Γ.Γ. «ανακάλυψε» έναν κώδικα του 3ου μ.Χ. αιώνος, τον οποίον υποτίθεται του υπέδειξε ο παπυρολόγος Stephan Markevil , παλαιός συμφοιτητής του. Ο κώδικας περιέχει 18 κείμενα αγνώστου πατρός που χαριτωμένα ο Γ.Γ. και ο S.Markevil τα αποδίδουν στον συγγραφέα του Ζαά, από το όνομα ενός αιγύπτιου εργάτη που υποτίθεται ανακάλυψε τον κώδικα σε ανασκαφή στη δεκαετία του ΄90. Στα κείμενα αυτά όπως παρατηρεί ο Γ.Γ. απουσιάζει οποιαδήποτε θεότητα. Ο συγγραφέας τους στηρίζεται στην αναξαγόρεια θεωρία ότι το όλον Σύμπαν πριν πάρει την μορφή που ξέρουμε ήταν ένα άμορφο συμπίλημα. Κατόπιν ένας ισχυρός Νους ανέλαβε να το τακτοποιήσει. Για τον συγγραφέα (και τον Γ.Γ.) οι παντός είδους και πασών των γλωσσών συγγραφείς αποτελούν αυτόν τον Νου που αφηγούνται με πολλούς τρόπους το πώς χτίστηκε και συντάχθηκε ο σύμπας κόσμος των ανθρώπων. Με μία περίτεχνη αλεξανδρινή γλώσσα ο Γ.Γ. μάς εισάγει άλλοτε σοβαρά και άλλοτε περιπαικτικώς σε μείζονα θέματα όπως ο έρωτας, ο θάνατος και η φθορά των ανθρώπων. Οράματα με γυναίκες, συναντήσεις με απρόσμενους δούλους και αφέντες, καμήλες και γάτες, φανταστικά πρόσωπα του ενυπνίου ταλανίζουν τον εκάστοτε αφηγητή δίνοντας στον Γ.Γ. την ευκαιρία να αφηγηθεί με εμπειρίκιον τρόπον υπέροχες ιστορίες.
Φρανσίς Πονς, Το σαπούνι, μτφρ: Δημήτρης Δημητριάδης, Αντίποδες
Ακόμα ένα παιγνιώδες κείμενο από την μεγάλη σχολή της αντικειμενικής λογοτεχνίας ή καλύτερα της λογοτεχνίας του αντικειμένου. Τον Φρανσίς Πονζ γνωρίσαμε από το «Η φωνή των πραγμάτων» σε μετάφραση του ποιητή Χριστόφορου Λιοντάκη (εκδ.Γαβριηλίδης). Ο Πονζ πιστεύει στο αντικείμενο και στη λέξη. Γι αυτόν η λέξη είναι κάτι απόλυτο, γίνεται άμεσα πράγμα. Δεν εννοεί φυσικά την κοινότοπη σημασία της λέξης αλλά μιλά για εκείνη την λέξη που αποσπά την προσοχή και δίνει την πολλαπλότητα και την πυκνότητα της σημασίας των πραγμάτων. Σε αυτό το μικρό βιβλιαράκι επιλέγει τη λέξη σαπούνι. Όχι, τυχαία αν σκεφτούμε ότι γράφεται στην διάρκεια του πολέμου όπου το σαπούνι γίνεται είδος πολυτελείας. Με μικρά κείμενα μιλάει τόσο γλαφυρά, διεισδυτικά, ποιητικά για το σαπούνι που επιδεικνύει στον αναγνώστη μια άλλη ανάγνωση των πραγμάτων, εν ολίγοις την ποιητική τους.
Φαίδων Ταμβακάκης, Το μυστικό της Σεσάτ, Η έβδομη ιστορία, Βιβλιοπωλείον της Εστίας
Μια διπλή νουβέλα κι ένα στοίχημα αρκετά παιγνιώδες. «Η έβδομη ιστορία» είναι ένα μυθιστόρημα ολίγων σελίδων που γράφεται από έναν ψηφιακό βοηθό (Α.Ι.) με το όνομα Σεσάτ. Την πατρότητα του βιβλίου διεκδικεί και ο άσημος συγγραφέας Τσιπ Ωμο. Το βιβλίο σπάει όλα τα ρεκόρ αφού μεταφράζεται εντός δευτερολέπτων σε όλες τις ζωντανές και νεκρές γλώσσες του πλανήτη, γνωρίζει την αποδοχή των πάντων ενώ οι φιλόλογοι το κατατάσσουν στο λογοτεχνικό ύψος της Οδύσσειας και της Μαχαμπαράτα. Στη δεύτερη ιστορία αποκαλύπτεται ότι το κείμενο της Σεσάτ δεν είναι παρά ένα προϊόν μυθοπλασίας από τον πραγματικό συγγραφέα Δρυ Πεσούση, ο οποίος διεκδικεί την δόξα ενός Όργουελ και παράλληλα την απόκτηση ενός Λογοτεχνικού Βραβείου για να καταξιωθεί στο συνάφι και στον χρόνο. Με λίγους φίλους μηχανεύεται να το κλέψει από τις αποθήκες του εκδότη του ώστε ο θόρυβος γύρω από το βιβλίο να απογειώσει τις πωλήσεις του. Το βιβλίο του Φ.Τ. έχει δύο εξώφυλλα και δύο υπότιτλους Κορόνα και Γράμματα, οι οποίοι δηλούν σειρά ερωτηματικών σχετικά με το μέλλον της συγγραφής: Θα μείνει παραδοσιακή με τον άνθρωπο συγγραφέα ως κύριο εμπνευστή και δημιουργό ή θα μεταφερθεί στην δικαιοδοσία της Τεχνητής Νοημοσύνης και θα γίνει τμήμα της μαζικής πολιτιστικής δημοκρατίας , όπως θα έλεγε, ίσως, και ο Παναγιώτης Κονδύλης;
Stephen Crane, To κόκκινο σήμα του θάρρους, μτφρ: Ν.Παναγιωτόπουλος, Μεταίχμιο ή «Το κόκκινο παράσημο ανδρείας,μτφρ: Κατερίνα Σχινά, εκδ. διαλέγεσθαι ή Το κόκκινο έμβλημα του θάρρους, μτφρ: Π.Ζωιόπουλος, Αρμός
Από τρεις διαφορετικούς οίκους με τρεις παραλλαγές του τίτλου του κυκλοφόρησε μετά από πολλά χρόνια ο παραγνωρισμένος Στίβεν Κρέιν και στη χώρα μας. Η Αμερική τον ανακαλύπτει ξανά μέσω του Πολ Όστερ που γράφει βιβλίο για τον Κρέιν και φυσικά και εμείς. Πρόκειται για σημαντικό συγγραφέα του τέλους του 19ου αιώνα, καθώς το μυθιστόρημα αυτό γράφτηκε το 1895 και αφορά στον αμερικανικό εμφύλιο. Θεωρήθηκε ένα έξοχο ψυχολογικό πορτρέτο του φόβου και ένα από τα πρώιμα μοντέρνα μυθιστορήματα. Ο κεντρικός ήρωας Χένρι Φλέμινγκ πάει στον πόλεμο μέσα σε μια πατριωτική έξαρση αλλά θα φοβηθεί μπροστά στη φρίκη και θα λιποτακτήσει. Ένα τυχαίο συμβάν θα τον καταστήσει ήρωα και θα του δώσει δύναμη να συνεχίσει να πολεμάει. Στην έκδοση του Αρμού προστίθεται και το διήγημα του Κρέιν με τίτλο «Η ξέσκεπη βάρκα» που στηρίζεται σε μια προσωπική ναυτική περιπέτεια του Κρέιν πηγαίνοντας στην Κούβα και ξεμένοντας με άλλους σε μια ακυβέρνητη βάρκα στο πέλαγο. Ενδιαφέρον στοιχείο πώς ο Κρέιν είχε και κάποια σχέση με την Ελλάδα αφού ήρθε ως πολεμικός ανταποκριτής της New York Journal να καλύψει τον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897.
Rachel Cusk, Περίγραμμα και Μετάβαση, μτφρ: Αθηνά Δημητριάδου, Gutenberg
Γνωρίσαμε φέτος την εντυπωσιακή αμερικανίδα Ρέιτσελ Κασκ από τα δύο βιβλία της τριλογίας της. Στο Περίγραμμά μια καθηγήτρια δημιουργικής γραφής από τις ΗΠΑ επισκέπτεται την Αθήνα, την περίοδο της κρίσης. Το μυθιστόρημα αυτό προκάλεσε αρκετό θόρυβο για την μεθοδολογία του όσον αφορά στη περιγραφή του κεντρικού χαρακτήρα. Η Φαίη συνομιλεί με διαφορετικούς ανθρώπους και ακούει τα πάντα προσεκτικά. Οι ελάχιστες αντιδράσεις της κάνουν τον αναγνώστη να προσδιορίσει όχι τον χαρακτήρας της αλλά το περίγραμμα του, δηλαδή συνειδητοποιούμε τι σκέπτεται η Φαίη εξ αντανακλάσεως. Από την άλλη μεριά έχει μεγάλο ενδιαφέρον η ματιά της πρωταγωνίστριας πάνω στην κρίση. Ενώ αναγνωρίζει τα προβλήματα εν τούτοις βλέπει τη ζωή να συνεχίζεται, ενθουσιάζεται από τους νέους και την ομορφιά της πόλης. Στη Μετάβαση η Φαίη βρίσκεται στο Λονδίνο. Ο αναγνώστης, παρά το ότι η Φαίη προτιμά περισσότερο να ακούει τα προβλήματα των άλλων, μαθαίνει πια περισσότερα για τη ζωή της. Μετακομίζει σε ένα νέο σπίτι, συναντά έναν παλιό εραστή της, τσακώνεται και φιλιώνει με τα παιδιά της, ερωτεύεται και πάλι. Διαδικασίες μετάβασης μέσω των οποίων θα προσπαθήσει να κατανοήσει τον εσωτερικό της εαυτό.
Μαρκ Τουέιν, Ο Αμερικανός κόμης, μτφρ: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, επίμετρο: Ελένη Κεχαγιόγλου, Πατάκης
Στη σειρά sub rosa που επιμελείται η Ελένη Κεχαγιόγλου προτείνονται σπουδαίοι συγγραφείς σε σχετικά άγνωστα στη χώρα μας έργα τους. Όπως και ο Χένρυ Τζέημς που συνέκρινε τα θετικά και ειρωνευόταν τα αρνητικά τόσο της ευρωπαϊκής όσο και της βρετανικής κουλτούρας, ο Μαρκ Τουέιν στήνει το μυθιστόρημα του « Ο Αμερικανός κόμης» πάνω σε δύο ήρωες: τον Άγγλο κόμη Μπέρκλεϋ και τον Αμερικανό Μάλμπερυ Σέλλερς, διεκδικητή του αγγλικού τίτλου και μελλοντικού κόμη Ρόσμορ. Ο Σέλλερς, ευφυής, αφελής εφευρέτης που θέλει να συμπυκνώσει νεκρούς, για να τους φέρει στο σήμερα, ώστε να εξοικονομηθούν πόροι για τον στρατό και έχει σχέδιο να χρησιμοποιήσει τις ηλιακές κηλίδες, για να αλλάξει το κλίμα των διαφόρων χωρών, εκπροσωπεί την αμερικάνικη ανοικτή κοινωνία, την επιχειρηματικότητα, το κυνήγι του ονείρου. Από την άλλη μεριά ο Μπερκλεϋ, ο οποίος εκπροσωπεί την ανώτερη παραδοσιακή αγγλική κουλτούρα, δοκιμάζει να πάει στην Αμερική να παραδώσει τον τίτλο του και να διεκδικήσει επί ίσοις όροις μια νέα ευτυχία. Ο Τουέιν μέσα από την αντιπαράθεση των δύο χαρακτήρων θα βρει την ευκαιρία να ειρωνευτεί αλλά και να καυτηριάσει την αμερικάνικη κοινωνία με την παντοδυναμία του χρήματος, την διαφθορά, τις πολιτικές ίντριγκες, τη θρησκεία, την ιδεοληψία κλπ. Ανάγνωσμα ευδαιμονικό λόγω της ευφυούς γραφής του Τουέιν και της ρέουσας μετάφρασης από την Μ.Ζαχαριάδου.
Juan Gabriel Vasquez, Οι υπολήψεις, μτφρ: Αχιλλέας Κυριακίδης, Ίκαρος
Ο Κολομβιανός Βασκές σε ένα νέο μυθιστόρημα του που προκαλεί πολλαπλά συναισθήματα με τις ιδέες που διακινεί. Ο κεντρικός ήρωας Χαβιέρ Μαγιατίνο είναι δημοφιλής στη χώρα του πολιτικός γελιοιογράφος. Κάθε σκίτσο του προκαλεί. Έχει κατορθώσει με δυο γραμμές και λίγες λέξεις να παρεμβαίνει στην πολιτική επικαιρότητα. Ο διευθυντής της εφημερίδας που γράφει είναι περήφανος γι αυτόν ενώ οι πολιτικοί τον τρέμουν. Κάποια στιγμή θα σκιτσάρει ένα μέλος του Κογκρέσσου με ένα υπονοούμενο για παιδοφιλία και θα τον οδηγήσει σε οικογενειακή καταστροφή που θα κλείσει με την αυτοκτονία του. Στο απόγειο της δόξας του θα τον επισκεφθεί μια κοπέλα, η οποία θα τον προκαλέσει να ξαναθυμηθούν τα γεγονότα που τον είχαν οδηγήσει στο σκίτσο – καταγγελία. Αυτό που ταλανίζει τον Μαγιατίνο είναι το θέμα της μνήμης. «Η μνήμη έχει τη θαυμαστή ικανότητα να αναθυμάται την λήθη, την ύπαρξη της , την καραδοκία της, κι έτσι μας επιτρέπει να είμαστε σε εγρήγορση όταν δεν θέλουμε να ξεχάσουμε, και να ξεχνάμε όποτε θέλουμε». Αν ποθεί κάτι ο Μαγιατίνο είναι η ελευθερία από το παρελθόν. «Είναι πολύ φτωχή η μνήμη που δουλεύει μόνον προς τα πίσω», μια φράση που τον στοιχειώνει και φτάνει στο τέλος να διακυβεύεται η αξία της ίδιας του της ζωής. Ένα από τα πιο πυκνά σε νοήματα μυθιστόρημα που διάβασα τελευταία.
Pat Barker, Η σιωπή των κοριτσιών, μτφρ: Δέσποινα Κανελλοπούλου, Αιώρα
Η βραβευμένη με Booker (1995) Pat Barker πιάνει το νήμα της ιστορίας της Ιλιάδος με μια λοξή ματιά. Εν αρχή λοιπόν είναι ένας καυγάς για ένα κορίτσι, την Ωραία Ελένη , όπως αναφέρει ο Φίλιπ Ροθ. Η Μπάρκερ αφηγείται την Ιλιάδα από την μεριά ενός άλλου κοριτσιού, της Βρισηίδος, αιχμάλωτης των Ελλήνων και παλλακίδα του Αχιλλέα. Όπως η ίδια η συγγραφέας έχει παρατηρήσει «από την αρχαιότητα μέχρι το Βερολίνο του 20ού αιώνα, και από τα Βαλκάνια της δεκαετίας του ’90 μέχρι τη σημερινή Νιγηρία, οι γυναίκες πάντα θεωρούνταν λάφυρα στις πολεμικές συγκρούσεις των αντρών. Οι άντρες αποκτηνώνονται από τους πολέμους που προκαλούν». Το μυθιστόρημα αυτό παρατηρεί όχι μόνον τη βία πάνω στις γυναίκες αλλά και την αλλοίωση των ανδρών μέσα στις πολεμικές διαδικασίες. Αλλού με ευαισθησία και άλλοτε με σκληρότητα η Μπάρκερ μιλά για το χτες ως να ήταν παρόν. Ωραίες σελίδες τα πικρά γλέντια των ελλήνων πάνω στο πτώμα του Έκτορα, η μοναξιά του Αχιλλέα, το συγκλονιστικό γεύμα του Αχιλλέα με τον Πρίαμο ,το βράδυ που κρυφά ο γέρος έρχεται να νεκροφιλήσει τον γιο του, οι πάντα ηττημένες αλλά συμπονετικές γυναίκες, η ματαιότητα της νίκης, η περηφάνεια και η ματαιοδοξία. Ένας κόσμος που επαναλαμβάνεται χωρίς να μαθαίνει και ένα αφήγημα γοητευτικό που σε ξαφνιάζει.
Martin MacInnes, Γη χωρίς τέλος, μτφρ: Αλέξης Καλοφωλιάς, Κριτική
Το μυθιστόρημα του Σκωτσέζου Maccines το οποίο κέρδισε το Somerset Maugham Award το 2017 και επιλέχθηκε από τον Guardian ως το καλύτερο βιβλίο της χρονιάς, χαρακτηρίστηκε ως μια «Μπορχεσιανή ιστορία μυστηρίου. Η ιστορία αρχίζει όταν σε κάποια χώρα της Λατινικής Αμερικής μέσα στη ζέστη του καλοκαιριού εξαφανίζεται ο 29χρονος Κάρλος. Ο ανακριτής που αναλαμβάνει την υπόθεση φαντάζεται ότι οδηγείται σε ένα κλασικό αστυνομικό μυστήριο. Όταν όμως τα ίχνη που αναζητά τον οδηγούν εκτός πόλης μέσα σε ένα μυστηριακό δάσος αρχίζει και κλονίζεται. Τα δεδομένα που έχει συλλέξει ο επιθεωρητής μοιάζει να ξεθωριάζουν και να αντικαθίστανται με ίχνη αλλόκοσμα που θέτουν απρόσμενες ερωτήσεις. Στο κεφάλαιο «Τι συνέβη με τον Κάρλος – Υποψίες, φήμες, συνδέσεις» τα δεδομένα ρευστοποιούνται, ανατρέπονται και αποκτούν έναν κάποιο μεταφυσικό χαρακτήρα. Αμφισβητείται το ίδιο το αρχικό γεγονός: αν υπήρξε ο Κάρλος ή αν έχει μεταμορφωθεί. Στα επόμενα κεφάλαια ο αναγνώστης μπαίνει σε έναν καφκικό κόσμο και σε ερωτήματα που παίζουν με τα όρια του ανθρώπινου εγκεφάλου, κάτι που θυμίζει πολύ τον Μπόρχες. Ένα αινιγματικό, φανταστικό, ψυχολογικό και αρκούντως απρόσμενο μυθιστόρημα που θέτει τον αναγνώστη μπροστά σε σκέψεις χωρίς να σημαίνει αυτό ότι δεν τον τέρπει.
Elly Griffiths, Το σπίτι του Ιανού, μτφρ: Γιώργος Ξενίας, Ελληνικά Γράμματα
Οι εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα μάς έχουν γνωρίσει σειρά συγγραφέων αστυνομικής λογοτεχνίας, εν πολλοίς άγνωστους στην Ελλάδα. Η Elly Griffiths, έχοντας μπει στον κανόνα της λονδρέζικης παροικίας των συγγραφέων της αστυνομικής λογοτεχνίας αφηγείται ακόμα μια ιστορία μυστηρίου με ηρωίδα την ιατροδικαστή Ρουθ Γκαλαγουέι. Ένα παλιό ορφανοτροφείο κατεδαφίζεται και στα ερείπια του βρίσκεται ένας σκελετός παιδιού χωρίς κρανίο. Ο επιθεωρητής Χάρι Νέλσον που αναλαμβάνει την υπόθεση αναζητά τον ιερέα που διηύθυνε κάποτε το ορφανοτροφείο. Οι περαιτέρω έρευνες θα τον οδηγήσουν στην ανακάλυψη δυο εξαφανισμένων πριν από σαράντα χρόνια παιδιών. Νεότερα στοιχεία που προστίθενται δείχνουν στην ιατροδικαστή και τον επιθεωρητή τους δρόμους στους οποίους πρέπει να κινηθούν. Όταν κάποια στιγμή αρχίσουν οι απειλές θα φανερωθεί ότι τα τραγικά γεγονότα δεν έχουν σβήσει ολοκληρωτικά. Στο ύφος των κλασικών μυθιστορημάτων μυστηρίου με την ιστορία να εκτυλίσσεται στα ομιχλώδη τοπία του Βόρειου Νόρφολκ δημιουργεί το απαραίτητο σασπένς αλλά και την γοητεία του να φτάσεις στο τέλος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου