17.9.23

Θεοχάρης Παπαδόπουλος, «είπαμε ψέματα πολλά», εκδ. Κέδρος, 2019 (γράφει η Κασσάνδρα Αλογοσκούφη)


Όταν μου χάρισε το βιβλίο μικρών πεζών ο Θεοχάρης Παπαδόπουλος με τίτλο «Είπαμε (Ψέματα) Πολλά» από τις εκδόσεις Κέδρος τυπωμένο σε 1000 αντίτυπα το 2019, μπορώ να πω ότι με ξάφνιασε, καθώς τον γνώριζα ιδίως ως ποιητή και κριτικό βιβλίων(διατηρεί δική του στήλη στο λογοτεχνικό περιοδικό Βακχικόν). Η πρώτη μου γνωριμία μαζί του ήταν σε κάποιο προχώλ είτε στην Εταιρία Ελλήνων Λογοτεχνών ή σε κάποιον άλλο φιλολογικό σύλλογο, όπου και είναι αποδεκτός ως σεβάσμια παρουσία. Ο Παπαδόπουλος με το πλατύ του παλτό εν έτει 2013 έδειχνε ένας μάλλον φιλήσυχος άνθρωπος, ίσως όχι μεγάλων λογοτεχνικών εκπλήξεων (πολύ εσφαλμένη μου κρίση ομολογώ τώρα στα ύστερα).

Τον συνάντησα ξανά μετά από δέκα ολόκληρα χρόνια τον Φεβρουάριο του 2023 στο Locomotiva Εξαρχείων, με αφορμή την παρουσίαση του Μπλοκ ποιητ@ν ευγενικής πρωτοβουλίας και οργάνωσης του αξιόλογου ποιητή Νικόλα Κουτσοδόντη. Πάλι, ο Παπαδόπουλος φόραγε ένα λαδί πλατύ παλτό(που με παρέπεμψε στις εσφαλμένες εντυπώσεις του 2013). Πήγα και του ξανασυστήθηκα, γιατί ενώ συνέβαινε να μιλάμε δια αλληλογραφίας(ρημάδια ψηφιακά μέσα και ευκολίες), δεν τον είχα δει φυσική παρουσία τόσο καιρό (πέρα από κάποια δικά του video art, αφού έχει δραστηριοποιηθεί στην ποιητική performance), οπότε του ζήτησα να τον κάνω μια αγκαλιά, γιατί που ξέρεις Κασσάνδρα, πότε θα τον ξαναδείς τον άνθρωπο και τι θα μεσολαβήσει(οικονομική κρίση, πανδημία, ενεργειακή κρίση, ουκρανικός πόλεμος, κλπ.)

Την ίδια βραδιά επιστρέφοντας από Αθήνα-με το ferry boat για Σαλαμίνα– άνοιξα το βιβλίο του με τα πεζά. Αρχικά, διάβαζα στο χαλαρό χωρίς αξιώσεις μέχρι που κάτι μέσα μου έσπασε πίνοντας τα γραπτά του κυριολεκτικά μονοκοπανιά. Ο Παπαδόπουλος ήταν η έκπληξη της δεκαετίας. Τον θεωρώ πλέον μετά απ’ τα δείγματα γραφής του βιβλίου, ανερχόμενο αστέρι πεζογραφίας, αρκεί και ο ίδιος να πιστέψει ότι εκεί βρίσκεται το τυχερό του αστέρι κι να παλέψει στα μεροκάματα αυτής της πνευματικής εργασίας. Η πεζογραφία είναι ένας δρόμος στρωμένος με αγκάθια, γεμάτο απογοητεύσεις και δυσκολίες. Το σατυρικό στοιχείο του Θ.Π., όχι μόνο θέλει πνευματικοσωματική διαύγεια και σπιρτάδα, θέλει συνάμα έναν άνθρωπο ατόφιο χωρίς συμφεροντολογικές προσμίξεις και κομφορμισμούς. Αν ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο εφεξής, υπάρχουν οι εγγυήσεις να του αποδώσει η τέχνη της συγγραφικής ένα παχυλό μετρικό. Εν προκειμένω, τα ποθητά μαστάρια της Διονυσιακής Λογοτεχνίας.

Φυσικά, η ποίηση του Θεοχάρη είναι πάντα ένα εργαστήρι ζύμωσης της γλώσσας, των αισθημάτων, αντιλήψεων, μέσα από την οποία έγινε ήδη γνωστός και διάσημος και μπορεί να αντλεί πάντα έμπνευση στις πεζογραφικές του εξάρσεις και τούμπαλιν από την πεζογραφία να αντλεί λακωνικές διατυπώσεις στα ποιητικά του. Όμως, η πεζογραφία είναι ένας αχανής τόπος πολέμου και χρειάζεται πένες-στρατιώτες, που με ελάχιστα εφόδια θα παλέψουν θέλοντας και μη για τις πανανθρώπινες αξίες. Εκεί, ο Θεοχάρης καλείται με επιστράτευση –δικιά μου– κατ’ επείγουσα, μάλιστα.

Τα χαρακτηριστικά γραφής του Παπαδόπουλου είναι ένας άκρατος ερωτισμός, φρενήρης διονυσιακός και εκμαυλιστικός στον απόηχό του. Μία απελευθέρωση και λατρεία στη αιώνια γυναίκα. Ο σεξουαλικός οίστρος είναι τόσο έντονος, που γίνεται η παρασύρα (που λένε και στην Κρήτη) η μακριά ψάθινη σκούπα δηλαδή που παρασύρει τα πάντα. Ο Παπαδόπουλος κρατάει το ενδιαφέρον του αναγνώστη στην κυριολεξία από την άκρη των χειλιών του. Η Κασσάνδρα πετάχτηκε στις 5 τα χαράματα και έπιασε με λαχτάρα να διαβάσει λίγο ακόμα Παπαδόπουλο. Μετά κοιμήθηκε κατάκοπη, και ξανά έπιασε το βιβλίο να το αποτελειώσει ευθύς μόλις ξύπνησε. Αν υπάρχει κάποιο ελάττωμα στη γραφή του Παπαδόπουλου είναι που είναι τόσο ευφυής, διασκεδαστική, παιχνιδιάρα και πρωτότυπη που κάνει τον αναγνώστη να ξεπετάξει το βιβλίο σε χρόνους dt(απειροελάχιστους μικρούς).

Η κάθε ιστορία-μικρού μήκους– είναι εξαιρετικά πρωτότυπη σε σχέση με την άλλες. Έχει έξυπνες θεματικές, η αφήγησή του άκρως επαγγελματική, δεν αφήνει λέξη να πάει στράφι. Κάθε πρόταση έχει τη λειτουργία της. Είναι άκρως διασκεδαστικός, ανεβαστικός και μπορεί κάλλιστα να αντικαταστήσει κάθε αφροδισιακό βοήθημα (αλοιφές, ψυχολόγους, τροφές, κλπ.). Μιλάμε για μια εποχή που ο σύγχρονος άντρας είναι καταβεβλημένος, με πεσμένο και αμφισβητήσιμο ηθικό. Έρχεται λοιπόν ο Παπαδόπουλος με κίνητρο τη μοναξιά του, καταλύοντας το απολλώνιο πρότυπο ομορφιάς(χαμόγελο λευκό τύπου crest), μας εισάγει στο ψυχικό άντρο ενός άντρα πρωτογονικής ομορφιάς, πλην όμως άκρατα ευφυούς, πρωτότυπου, αυθεντικού και με χιούμορ. Αυτός ο άνθρωπος όχι μόνο κερδίζει τις καρδιές γυναικών και αντρών, αλλά αμφισβητεί τις καταναλωτικές μας συνήθειες στον έρωτα και την απόλαυση.

Σαν πεζογράφο ταλαντούχο τον ταξινομώ ύστερα από αυτό το βιβλίο στις κλάσεις άλλων σύγχρονών του όπως του Γιάννη Παλαβού, Γιάννη Φαρσάρη, Π. Ένιγουέϊ, που δυστυχώς ο τελευταίος άκριτα -ενδεχομένως δεν τον είχε ακουστά ως σαΐνι της πεζογραφικής μονοκοντυλιάς- δεν τον ενέταξε συνακόλουθα στις ανθολογίες κωμικού διηγήματος (ΧΙΟΥΜΟΡ, ΕΙΡΩΝΕΙΑ, ΣΑΤΙΡΑ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΝΤΟΜΟ ΔΙΗΓΗΜΑ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΔΙΗΓΗΜΑ (1974-2021), Εκδόσεις 24 Γράμματα, Έτος έκδοσης Δεκ. 2022)).

Ο λόγος της σύμπνοιας και αναφοράς των δύο συγγραφέων(Θ. Παπαδόπουλος και Π. Ένιγουέι) είναι όχι μόνο παρόμοιας υψηλής αντιληπτικής κρίσης, αλλά και πολυεπίπεδης γραφής που παρουσιάζουν οι δυο τους. Η συγγένεια και παραλληλότητα έκφρασης της κωμικής τους διάθεσης αναφαίνεται σε δύο χρονικά κοντινές δημοσιεύσεις τους, και συγκεκριμένα στο ποίημα «Μπέιμπι Όιλ» του Θεοχάρη Παπαδόπουλου(Βιβλίο Ποίησης «Μεταμορντένες Αυταπάτες», έτος έκδοσης 2021, Εκδόσεις Μανδραγόρας) και στο διήγημα «Like a Baby» του Π. Ένιγουέϊ (1η Δημοσίευση, ιστοχώρος  Αποστακτήριο Λόγου και Τέχνης, Μάρτιος του 2015).

Οι ιστορίες που πραγματεύεται ο Θ.Π. έχουν μεγάλη πρωτοτυπία. Εν ολίγοις θα σας προετοιμάσω τι θα συναντήσετε στην ανάγνωση: Γιατροί που πάνε στην επαρχία για να πιάσουν την καλή, τουαλετάρχες του στρατού που καλλιοπίζονται, εκδρομείς στο Λουτράκι, τα δύο ασύγχρονα ξυπνητήρια της επιβίωσης ενός αντρόγυνου, οπαδούς του Θεού Μυρ, Κριτικοί στην Κρήτη που γίνονται κουρούμπελο στη ρακή, κατόχους πολλαπλών κλειδαρίθμων, τον καμερόφοβο Νικόλα, φετιχιστές οπαδούς της Μαιρούλας, τα δοντάκια του Δράκουλα και τον ίδιο τον Θεοχάρη σε ειλικρινές καταθέσεις στον ερωτικό του ταμιευτήρα συναλλαγών.

Επιστρέφοντας στον τίτλο του Βιβλίο «Είπαμε ψέματα πολλά», ο τίτλος έχει βαφτεί με δύο χρώματα, όπως για να δημιουργηθεί ο διπλός τίτλος «Είπαμε πολλά- Είπαμε Ψέματα Πολλά», υπονοώντας ότι στα λίγα είναι οι αλήθειες. Ο Θ.Π. όχι μόνο είπε τα πολλά με λίγα, μας διασκέδασε και μας έκανε να τον αγαπήσουμε βαθιά ως άνθρωπο ουσίας, έρωτα, ερωτισμού και παιχνιδιού. Ο Θ. Π. πλέον με το έργο αυτό παύει στην καρδιά μας να είναι ο απρόσωπος Παπαδόπουλος με το πλατύ λαδί παλτό, αλλά είναι ο αγαπητός και προσφιλής Θεοχάρης της καρδιάς μας. Ένα λαμπρό αστέρι λάμπει γι’ αυτόν, κι όποιος δεν ξέρει τι τρυφερότητα κρύβουν οι κωμικοί συγγραφείς, αυτός θα ζει με αυταπάτες μεγάλες. Είναι εκείνοι, που κάμουν τον πόνο ένα αστείο κωμικό, άλλος παρά να μην πονέσει, όπως αυτοί ως ποιητές τρυφεροί στα λάχανα. Κι έτσι η λογοτεχνία απέκτησε έναν ακόμα ταγμένο στρατιώτη. Είναι ο Θεοχάρης Π., μαζεύει τους τραυματίες από το μέτωπο και μέχρι να τους  πάει για κούρα –ίασης ή θανάτου– τους λύνει στην κυριολεξία στα γέλια με τις σπαρταριστές του ιστορίες…Εύγε παλικάρι μου!!!

Υ.γ. Σκόπιμα δεν αναφέρεται κάποια συγκεκριμένη ιστορία από το βιβλίο για να μην χάσει ο αναγνώστης ούτε ίντσα από το αφηγηματικό καλτσόν του Θεοχάρη.


https://www.poiein.gr/2023/08/30/%cf%83%cf%83%ce%b8%ce%b5%ce%bf%cf%87%ce%ac%cf%81%ce%b7%cf%82-%cf%80%ce%b1%cf%80%ce%b1%ce%b4%cf%8c%cf%80%ce%bf%cf%85%ce%bb%ce%bf%cf%82-%ce%b5%ce%af%cf%80%ce%b1%ce%bc%ce%b5-%cf%88%ce%ad%ce%bc%ce%bc/?fbclid=IwAR1LQpLyR738A3TeYWuhuF53fqGzWtVGIIs8TJmz5fJqVCEZkp24FT6B44Y

Δεν υπάρχουν σχόλια: