11.6.24

Η online αγορά των 1.000 δολαρίων αποδείχτηκε αυθεντικό έργο του Ντεγκά αξίας 13 εκατ.

«Πρόβα μπαλέτου στη σκηνή», περ. 1874, ένα από τα διασημότερα έργα του Εντγκάρ Ντεγκά (Photo by: Christophel Fine Art/Universal Images Group via Getty Images)
CHRISTOPHEL FINE ART VIA GETTY IMAGES

Η ιστορία που αποκαλύφθηκε για πρώτη φορά από την καθημερινή εφημερίδα Catelan El Punt Avui και ήρθε στο φως στις 28 Μαΐου, όταν το έργο παρουσιάστηκε στο Γαλλικό Ινστιτούτο στη Μαδρίτη, είναι αν μη τι άλλο απίστευτη. 
 Ένας έμπειρος, όπως αποδείχτηκε, αγοραστής του διαδικτύου από τη Βαρκελώνη, έκανε το deal της ζωής του, όταν εντόπισε το 2021 σε online δημοπρασία του ιστότοπου Todocolección, έναν πίνακα ζωγραφικής που ήταν καταχωρισμένος ως «fake» έργο του Γάλλου ιμπρεσιονιστή ζωγράφου Εντγκάρ Ντεγκά (1834 - 1917), παρά το γεγονός ότι έφερε εμφανώς την υπογραφή του καλλιτέχνη. 
 Αξίζει να σημειωθεί ότι η τιμή εκκίνησης στη δημοπρασία ήταν 1 ευρώ και ο ανώνυμος -υποψιασμένος ωστόσο, από την σύνθεση του πίνακα- αγοραστής απέκτησε τελικά το έργο έναντι 926 ευρώ (1.000 δολάρια). 
 Όπως αποδείχτηκε με τη συνδρομή του ειδικού Michel Schulman, ο οποίος έχει υπογράψει τον ψηφιακό catalogue raisonné -τον πλήρη, δημοσιευμένο κατάλογο- 1.750 έργων του Ντεγκά, πρόκειται για το «Éloge du maquillage» (1876), διαστάσεων 19 x 24,5 ιντσών, που απεικονίζει μία γυναίκα σε οίκο ανοχής να πουδράρει το πρόσωπο της, έργο το οποίο θεωρούνταν χαμένο επί δεκαετίες. 
 Όπως δήλωσε ο Schulman στην El Pais, η ομάδα του πραγματοποίησε μεταξύ άλλων «εξαντλητική ανάλυση χρωστικών, σχολαστική μελέτη με ακτίνες Χ και φωτογραφίες», ενώ κατά τον ίδιον, η υπογραφή του Ντεγκά είναι ταυτόχρονη με το έργο -δεν προστέθηκε αργότερα- το οποίο μάλιστα, συνδέεται με ένα άλλο έργο του ζωγράφου, το «Le client sérieux», καθώς όπως εξήγησε, «ο Ντεγκά δούλευε στους πίνακές του χρησιμοποιώντας μια σκηνή ή έναν χαρακτήρα από προηγούμενο έργο». 
 Ποια είναι όμως, η διαδρομή του; 
Η ομάδα που διεξήγαγε την έρευνα υποβοηθήθηκε από τις πολλές ετικέτες που ήταν ακόμα κολλημένες στο πίσω μέρος του έργου. Έτσι, κατάφεραν να αποδείξουν ότι εισήλθε στην Ισπανία από τον καλλιτέχνη Julián Bastinos, ο οποίος το είχε αγοράσει από τον Ντεγκά στο Παρίσι το 1887 για 3.000 φράγκα. Η συναλλαγή αυτή καταγράφεται σε επιστολή που έστειλε ο Ντεγκά στον φίλο του, τραγουδιστή της όπερας Ζαν-Μπατίστ Φορ. 
 Ο Julián Bastinos το πήρε μαζί του στο Κάιρο τη δεκαετία του 1910, παραμονή που πιστοποιείται από ετικέτα στο πίσω μέρος του έργου, η οποία δείχνει ότι το είχε κορνιζάρει στην Αίγυπτο. Μετά τον θάνατο του Julián το 1918, το έργο επαναπατρίστηκε στη Βαρκελώνη από τον αδελφό του Antonio J. Bastinos. Κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου, φέρεται να ήταν ένα από τα 150 έργα που αποτελούσαν τη συλλογή της οικογένειας Bastinos, συμπεριλαμβανομένης μιας ελαιογραφίας του Γκόγια, τα οποία κατασχέθηκαν το 1934 από το καθεστώς Φράνκο και αποθηκεύτηκαν για «φύλαξη» στο μοναστήρι του Pedralbes. 
Ετικέτα του υπουργείου Εθνικής Παιδείας του Φράνκο, επίσης από το πίσω μέρος του έργου, καταγράφει ότι το παστέλ «ανακτήθηκε από τον εχθρό» τον Ιανουάριο του 1939. Το έργο επιστράφηκε στην οικογένεια Bastinos το επόμενο έτος και στη συνέχεια, το 1940, πωλήθηκε σε έναν επιχειρηματία, τον Joan Llonch Salas, ο οποίος είναι ο πρόγονος του ατόμου που το έθεσε σε δημοπρασία στον ισπανικό ιστότοπο Todocolección. 
 Το έργο εμφανίστηκε για τελευταία φορά δημόσια το 1952, όταν ο Joan Llonch Salas το δάνεισε σε μια ομαδική έκθεση στη γκαλερί Gaspar της Βαρκελώνης, όπως καταγράφεται από εταιρεία στο πίσω μέρος του έργου. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η αξία του αυθεντικού Ντεγκά, όταν κάνει και πάλι την εμφάνιση του σε κάποιον οίκο δημοπρασιών, μπορεί να φτάσει έως και τα 13 εκατομμύρια δολάρια.

Δεν υπάρχουν σχόλια: