Νομίζω ότι η δυσκολία κατανόησης της ήττας των Δημοκρατικών οφείλεται στην άγνοια που ίσως έχουμε για το τι συμβαίνει στις βαθύτερες δομές της αμερικανικής κοινωνίας (και όχι μόνο αυτής). Η λογοτεχνία είναι, πάντα, ο ευαίσθητος μεγεθυντικός φακός των αθέατων πλευρών μιας κοινωνίας, αρκεί να μπορεί να ανάγεται από το προσωπικό στο συλλογικό.
Ας μου επιτραπεί ένα πιο προσωπικό σχόλιο. Τον περασμένο Σεπτέμβριο, στο πλαίσιο της εισήγησής μου στο 6ο Διεθνές συνέδριο Δημιουργικής Γραφής, με θέμα "Narrative Persuasion. The case of the novel “Hillbilly Elegy: A Memoir of a family and Culture in Crisis”, θέλησα να δείξω (και όχι να προεξοφλήσω) τι αντιπροσωπεύει σήμερα ο μέσος Αμερικανός των μεσοδυτικών πολιτειών, να χαρτογραφήσω μέσω του Βανς τη μεγάλη δεξαμενή του Τραμπ, να εκτιμήσω τη δυναμική της ρητορικής των Ρεπουμπλικανών και, ειδικότερα, την αφηγηματική πειθώ του ίδιου του Βανς - πάντα αναγκαία και πολύτιμη η αποδόμηση της πολιτικής ρητορικής, άχρηστη και επιζήμια η δαιμονοποίηση του "αντιπάλου".
Λέω πως είναι πολύ διαφωτιστικά όσα συμβαίνουν στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού. Είναι πράγματα δικά μας, ευρωπαϊκά και ελληνικά -ας μην εθελοτυφλούμε ούτε να στρουθοκαμηλίζουμε ούτε να εργαλειοποιούμε θέματα όπως το Παλαιστινιακό ή το ταυτοτικό (ειδικά το τελευταίο ενδέχεται να γυρίσει μπούμερανγκ).
Ένα μικρό απόσπασμα όσων υποστήριξα στην Κοζάνη:
[...] Ποιος άραγε θα είναι ο επόμενος πλανητάρχης; Ή ίσως ο μεθεπόμενος; Το κλειδί λένε οι αναλυτές είναι οι μεσοδυτικές πολιτείες στη λεγόμενη «Ζώνη της Σκουριάς», εκεί όπου μια χούφτα «swing» ψηφοφόρων, δηλ. ταλαντευόμενων μεταξύ του ενός και του άλλου κόμματος, οι λευκοί άνδρες της εργατικής τάξης, είναι το διαφιλονικούμενο κομμάτι τόσο των Δημοκρατικών όσο και των Ρεπουμπλικανών. Στις τελευταίες εκλογές ο Μπάιντεν κέρδισε την εμπιστοσύνη τους και κέρδισε τις εκλογές. Την τελευταία ωστόσο τετραετία οι χιλμπίληδες ή rednecks – οι λευκοί άνδρες της εργατικής τάξης – νιώθουν ότι η οικονομία δεν δουλεύει γι’ αυτούς. Το ερώτημα είναι πώς η Κάμαλα Χάρις θα κινητοποιήσει τους ψηφοφόρους που ψήφισαν Μπάιντεν το 2020, αλλά σκέφτονται να ψηφίσουν τον Τραμπ ή να μην ψηφίσουν καθόλου σε αυτές τις εκλογές. Σε αυτό το ζήτημα θα παίξει σημαντικό ρόλο ο αντιπρόεδρος που έχει επιλέξει ο Τραμπ και η δυναμική που ασκεί στους «swing» ψηφοφόρους. Ο Τζέιντι Βανς, ένας νεαρός υποψήφιος αντιπρόεδρος, 39 ετών, που συμμερίζεται τις λαϊκιστικές απόψεις του Τραμπ, θεωρείται από πολλούς αναλυτές κλώνος του Τραμπ, καθώς εκφράζει με έναν πιο χαρισματικό, κομψό και θεσμικό τρόπο τις ίδιες ιδέες και αντιλήψεις με τον Τραμπ. Αυτές ξεκινούν από τον εθνικισμό του δόγματος «Πρώτα η Αμερική», τη σκληρή μεταναστευτική πολιτική και φυσικά την αντιπάθεια απέναντι στον αμερικανικό παρεμβατισμό.Τον Τζέιμς Ντέιβιντ Βανς τον γνωρίσαμε πριν από μερικά χρόνια, όταν σε ηλικία μόλις 31 ετών έγραψε το συγκλονιστικό χρονικό-μυθιστόρημα-αυτοβιογράφημα (πείτε το όπως θέλετε), ένα non-fiction βιβλίο με λογοτεχνικές, ωστόσο, αρετές και τίτλο «Το τραγούδι του χιλμπίλη» (που κυκλοφορεί στη χώρα μας από τις εκδ. «Δώμα»), δηλ. το τραγούδι, η φωνή, η κραυγή των αποκαλούμενων λευκών σκουπιδιών, η ψυχογραφία μιας παραγνωρισμένης κοινωνικής τάξης που κινείται μεταξύ εργασίας, ανεργίας και επαγγελματικής περιπλάνησης, τάξη την οποία μπορούμε να συναντήσουμε σε κάθε χώρα και στην οποία συναθροίζονται πια Αφροαμερικανοί και Ισπανόφωνοι -το χρώμα δεν παίζει τον ρόλο που πιστεύουμε.
Το βιβλίο του Βανς μπορεί σε πρώτο επίπεδο να είναι μια καταγραφή της προσωπικής και οικογενειακής ιστορίας του συγγραφέα, αλλά ουσιαστικά αποτελεί το πιο αντιπροσωπευτικό, το πιο πιστό πορτρέτο της βαθιάς Αμερικής, της αμερικάνικης κοινωνίας που δεν είναι ορατή στην Ευρώπη παρά μόνο μέσα από ταινίες και βιβλία, δηλαδή της μεγάλης μάζας των ψηφοφόρων του Ντ. Τραμπ. Ο συγγραφέας από την αρχή του βιβλίου το δηλώνει απερίφραστα ότι είναι ένας βαθιά θρησκευόμενος Ρεπουμπλικανός, ένας νεοφιλελεύθερος συντηρητικός άνθρωπος, που κατηγορεί την πολιτική των κρατικών επιδομάτων. [...]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου