14 Ερωτήσεις στην Νεκταρία Μενδρινού

1.      Ποίηση ή πεζό;

 

Ως αναγνώστρια κυρίως πεζό, με παράλληλη, αποσπασματική ανάγνωση διάφορων ποιητικών συλλογών, Ελλήνων και ξένων ποιητών, ανάλογα με την διάθεσή μου κάθε φορά. Ως δημιουργός, σχεδόν αποκλειστικά, ποίηση.

 

2.      Τι δεν έχετε γράψει ακόμη που θα θέλατε να γράψετε;

 

Ένα μακροσκελές ποίημα, αυτόνομο, αυτοτελές, στην έκταση ενός βιβλίου ποιητικού. Ουσιαστικά νιώθω την ανάγκη να εκφραστώ με έναν τρόπο πιο πληθωρικό από αυτόν που χωράει στα επιμέρους ποιήματα μιας συλλογής, όμως ακόμη δεν έχω βρει την δομή που θα ταίριαζε σε ένα τέτοιο, πολύστιχο ποίημα.

 

3.      Πώς ξεκινάει ένα βιβλίο; Υπάρχει τόπος, χρόνος, που έρχεται η έμπνευση;

 

Υποθέτω ότι για κάποιο μυθιστόρημα, κάποιο δοκίμιο ή μελέτη, η αφορμή έναρξης είναι πολύ συγκεκριμένη, στην περίπτωσή μου όμως, που μιλάμε για ποιητική συλλογή, θα έλεγα ότι η ιδέα ενός νέου βιβλίου ξεκινάει όταν νιώσω πως έχει μέσα μου ολοκληρωθεί ένας συγκεκριμένος τρόπος οπτικής, όταν νιώσω ότι κάποια ποιήματα είναι πια η στιγμή να επικοινωνήσουν όψεις της αλήθειας προκειμένου να συνεχιστεί η αναζήτησή της.

 

4.      Τι είναι η έμπνευση για έναν συγγραφέα;

 

Θα έλεγα ότι η έμπνευση του συγγραφέα, ή και κάθε δημιουργού, είναι η απόδειξη της ώσμωσης, που κάθε στιγμή συντελείται, ανάμεσα σε αυτόν τον ίδιο και σε όσα τον περιβάλλουν, τοπία, καθημερινότητα, τρέχουσα ειδησεογραφία, άλλοι άνθρωποι, οικείοι ή όχι. Μέσα από όλη αυτή την αδιάκοπη αλληλεπίδραση, λοιπόν, συμβαίνει και, κάποια στιγμή, μια τυχαία κουβέντα, μια τυχαία εικόνα, ενώνεται με μία σκέψη, ιδέα, ανάμνηση ή προσδοκία του συγγραφέα, δίνοντάς του την λέξη, που χρειαζόταν για να εκκινήσει.

 

5.      Αν θα γράφατε ιστορικό μυθιστόρημα, ποια περίοδος θα σας ενδιέφερε;

 

Δεν είναι κάτι που έχω σκεφτεί, νομίζω όμως ότι θα μού άρεσε να φωτιζόταν η περίοδος της Ενετοκρατίας στην Κρήτη. Η μελέτη του απαραίτητου υλικού θα έδινε πολλαπλές αφορμές για σκέψη και δημιουργικές προεκτάσεις.

 

6.      Παίζει ρόλο ο τόπος που γεννήθηκε κανείς;

 

Παίζει καθοριστικό ρόλο. Όλα όσα θα εισπράξει ως παιδί, βιώματα, ακούσματα, αισθητικά ερεθίσματα κλπ, θα αποτελέσουν αργότερα το αλφάβητο με το οποίο θα εκφραστεί , θα αποτελέσουν το πρίσμα μέσα από το οποίο θα αναλύει το ο,τιδήποτε και την πρώτη ύλη που θα έχει στα χέρια του. Και, φυσικά, επειδή η δημιουργία είναι μια καθαρά εξωστρεφής διαδικασία, ο τόπος όπου κάποιος γεννιέται παίζει, σε συνάρτηση πάντα και με την ιδιοσυγκρασία του δημιουργού, σημαντικό ρόλο και στο εάν η δημιουργική του «φωνή» θα ηχήσει καθαρά ή ψιθυριστά.

 

7.      Επινοείτε χαρακτήρες για τα βιβλία σας ή κάπου σκιαγραφείτε τον εαυτό σας ή κάποιον γνωστό, φίλο;

 

Συμβαίνουν και τα δύο. Άλλες φορές επινοώ χαρακτήρες, άλλες σκιαγραφώ τον εαυτό μου, άλλες μπαίνω στην θέση κάποιου τρίτου και άλλες χρησιμοποιώ πρωτοπρόσωπη αφήγηση για να εκφράσω μια μυθοπλαστική εναλλακτική.

 

8.      Το λοκ ντάουν και γενικά όλη η παράξενη κατάσταση που βιώνουμε πώς σας επηρέασε; Ήταν σημείο αναστοχασμού για τον ψυχισμό σας, για τις σχέσεις σας με άλλους ανθρώπους;

 

Καταρχάς, λόγω επαγγέλματος (είμαι φαρμακοποιός) το λοκ ντάουν εγώ δεν το βίωσα όπως η πλειοψηφία των εργαζομένων. Συνέχισα να πηγαίνω κανονικά στην δουλειά μου οπότε δεν έζησα τον αυστηρό εγκλεισμό, που έζησαν άλλοι άνθρωποι. Από την άλλη μεριά, τον πρώτο καιρό, που δεν ήταν απόλυτα ξεκάθαροι οι τρόποι μετάδοσης του νέου ιού, ήμουν πολύ αγχωμένη ότι ίσως νοσήσω ή μεταφέρω τον ιό στην οικογένειά μου. Πέρα τώρα από όλα αυτά τα πρακτικά, ας τα πούμε, ζητήματα, προέκυψαν σαφώς και οι αφορμές για αναστοχασμό. Πρώτα από όλα παρατήρησα πώς αλλάζει το γνώριμο τοπίο από την απουσία της καθημερινότητας και, ταυτόχρονα, αναρωτήθηκα πόσο τελικά εκτιμούμε και, κυρίως, αξιοποιούμε αυτή την καθημερινότητα. Νομίζω ότι με αφορμή αυτή την παύση, ή, έστω, την αλλαγή ρυθμού, οι περισσότεροι αναρωτηθήκαμε τι ακριβώς κυνηγάμε κάθε ημέρα και πόσο χρόνο αφιερώνουμε σε όσους και όσα πραγματικά αγαπάμε. Τέλος πιστεύω ότι, πάλι οι περισσότεροι, αντιληφθήκαμε την ανεκτίμητη αξία της φύσης, την ζωογόνο δύναμή της, τις παρηγορητικές της ιδιότητες, την αίσθηση ελευθερίας που αποπνέει , ακόμη και εάν μιλάμε απλά για ένα πάρκο πόλης.

 

9.      Υπήρξε κάτι, κάποιος που στάθηκε αποκούμπι αυτή τη δύσκολη περίοδο;

 

Υπήρξαν πραγματικό στήριγμα η οικογένειά μου και τα φιλικά, αγαπημένα μου πρόσωπα. Θυμάμαι μάλιστα πως δύο παιδικές μου φίλες επέμεναν να μην επικοινωνούμε μέσω γραπτών μηνυμάτων αλλά τηλεφωνικά ή μέσω βιντεοκλήσης ώστε να απαλύνουμε, όσο ήταν δυνατόν, την αίσθηση απομόνωσης. Επίσης, μετά το πρώτο, αμήχανο και ιδιαίτερα αγχωτικό διάστημα, υπήρξε πολύτιμη και η παρουσία της τέχνης, η λογοτεχνία, η μουσική, ο κινηματογράφος. Από καθαρά δε δημιουργική άποψη, γράφοντας ένα ποίημα με τον τίτλο «Τι είναι ζωή» μπόρεσα να κατευνάσω την υπέρμετρη, τότε, αγωνία και απαισιοδοξία μου.

 

10.   Θα γράφατε ποτέ με ψευδώνυμο; Το έχετε κάνει;

 

Δεν έχω αισθανθεί την ανάγκη για κάτι τέτοιο. Με αφορμή όμως αυτή την ερώτηση συνειδητοποιώ πόσο πολλά σημαίνει, για την ελευθερία του λόγου, για την θέση της γυναίκας και για την αξία της «γυναικείας λογοτεχνίας» το να μην αισθάνεται μια γυναίκα λογοτέχνης την ανάγκη να εκφραστεί χρησιμοποιώντας κάποιο ψευδώνυμο.

 

11.   Το γράψιμο θεωρείτε πως είναι για λίγους; Όλοι μπορούν να γράψουν;

 

Το γράψιμο είναι για όσους νιώθουν την ανάγκη να εκφραστούν μέσα από αυτό. Από εκεί και πέρα τα κείμενα, που θα προκύψουν, μπορεί να είναι είτε μόνο για εμάς τους ίδιους, είτε για να τα διαβάσει μόνο ο/η σύντροφός μας, είτε λίγοι φίλοι μας, είτε, τέλος, για να ανοιχτούν σε ένα ευρύτερο κοινό. Κάποιες φορές μάλιστα, αυτή η διάκριση, ίσως και να μην έχει να κάνει μόνο με την καθαυτή λογοτεχνική αξία ενός κειμένου αλλά να επηρεάζεται και από κοινωνικές συνθήκες και ιστορικές συγκυρίες.

 

12.   Υπήρξε κάποιο συμβάν στη ζωή σας το οποίο έχετε μεταφέρει και σε βιβλίο σας;

 

Ναι, υπάρχουν συμβάντα της δικής μου ζωής (ή φιλικών/ συγγενικών  μου προσώπων) που έχουν μεταφερθεί, αυτούσια ή παραλλαγμένα, σε βιβλία μου (πχ στα ποιήματα  Άνοια, Άπνοια, Γράμματα, Ενύπνιο, Ηφαίστειο, Skype) όπως υπάρχουν και συμβάντα που έχω φανταστεί να εξελίσσονται ή να προεκτείνονται διαφορετικά.

 

13.   Τι οραματίζεστε για το μέλλον του βιβλίου στην Ελλάδα; Υπάρχει μέλλον;

 

Θέλω να ελπίζω ότι τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως θα συνεχίσουν να γράφονται και να εκδίδονται βιβλία. Θεωρώ ζωτικής σημασίας για τον πολιτισμό μίας χώρας να συνεχίζεται η καταγραφή της ζωής μέσα από λογοτεχνία, δημιουργημένη στην γλώσσα αυτής της χώρας. Από εκεί και πέρα έχω την πεποίθηση ότι το έντυπο βιβλίο προϋποθέτει έναν άλλο ρυθμό ανάγνωσης ο οποίος διασφαλίζει την συγκέντρωση και την βαθύτερη κατανόηση του κειμένου, την εμβάθυνση τόσο νοηματικά όσο και ψυχικά. Ειδικά για την ποίηση νομίζω ότι το χαρτί τής εξασφαλίζει τις τόσο  αναγκαίες ανάσες-παύσεις, οι οποίες αποτελούν , ταυτόχρονα, προϋπόθεση αλλά και δώρο πρόσληψής της. Βέβαια η τεχνολογία συνεχώς εξελίσσεται και κερδίζει ολοένα και περισσότερους ανθρώπους ενώ, παράλληλα, η καθαυτή έκδοση ενός βιβλίου έρχεται αντιμέτωπη με οικολογικά και οικονομικά ζητήματα. Σε αυτό μπορώ να σημειώσω μόνο δύο πράγματα. Κατά πρώτον ότι θα ήταν ίσως χρήσιμο να περιοριστεί ο αριθμός αντιτύπων σε κάθε πρώτη έκδοση ενός νέου βιβλίου και, ειδικά, στις ποιητικές συλλογές που, καλώς ή κακώς, οι πωλήσεις τους είναι περιορισμένες. Κατά δεύτερον θα πω κάτι που ενδεχομένως  ακουστεί σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας:  Ίσως κάποια στιγμή στο μέλλον, όταν η σχετική τεχνολογία θα έχει γίνει απλούστερη και οικονομικότερη, τα βιβλιοπωλεία να διαθέτουν 3D εκτυπωτές (έχοντας, προφανώς, την δέουσα συνεργασία με τους αντίστοιχους εκδότες) γεγονός που θα τους δίνει την δυνατότητα να εκτυπώσουν επιπλέον αντίτυπα εάν και εφόσον ζητηθούν από τους πελάτες τους.

 

14.  Ετοιμάζετε κάτι αυτόν τον καιρό;

 

Μετά το πρώτο μου βιβλίο, τα άλλα δύο προέκυψαν αφότου έγραψα ένα συγκεκριμένο, κάθε φορά, ποίημα, το οποίο με έκανε να νιώσω πως έπρεπε να φτιάξω, για χάρη του, μία ολόκληρη συλλογή να το φιλοξενήσει. Έτσι για την συλλογή «Κοχύλια από χρόνο» το ποίημα αυτό ήταν η «Άνοια», ενώ για την συλλογή «Σύννεφα στο νερό» ήταν το ποίημα «Τραπέζι». Μέχρι στιγμής δεν έχει προκύψει κάποιο τέτοιο ποίημα, που να μπορεί να «δέσει» τα υπόλοιπα ποιήματα σε ένα νέο βιβλίο. Έχω όμως την επιθυμία να δω ξανά το έως τώρα υλικό μου, να κοιτάξω ξανά ημιτελή ποιήματα ή και σκόρπιους στίχους-ιδέες και να δω τι καινούργιο μπορεί (αν μπορεί) να δομηθεί. Καλά να είμαστε, πιστεύω πως στα μέσα του φθινοπώρου θα έχω κάτι πιο συγκεκριμένο. Σας ευχαριστώ πολύ για την ευκαιρία της συνομιλίας. Εύχομαι καλή δημιουργική συνέχεια και καλό καλοκαίρι.

 

Νεκταρία Μενδρινού

Η Νεκταρία Μενδρινού γεννήθηκε στην Αθήνα το 1977 και σπούδασε στη Φαρμακευτική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Από το 2003 διατηρεί φαρμακείο στον Αποκόρωνα του νομού Χανίων. Ποιήματά της έχουν συμπεριληφθεί σε ομαδικές ποιητικές συλλογές, σε λογοτεχνικά περιοδικά, σε ποιητικά ημερολόγια και έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά.

https://biblionet.gr/%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%83%CF%89%CF%80%CE%BF/?personid=84503