Θωμάς Κοροβίνης
ΛΑΚΗΣ ΠΑΠΑΣΤΑΘΗΣ-ΕΝΑΣ ΕΛΛΗΝΟΦΡΩΝ ΠΟΙΗΤΗΣ ΤΟΝ ΚΑΙΡΟ ΤΩΝ ΑΝΕΛΛΗΝΙΣΤΩΝ ΕΛΛΗΝΑΡΑΔΩΝ
Τον Λάκη τον θαύμαζα πάντα, πολύ πριν γνωριστούμε. Εκτιμούσα και την ιδιαιτερότητα του καλλιτεχνικού του ύφους και την στάση του στα γιγνόμενα και το λεβέντικο παράστημά του. Τον Λάκη, μαζί με κάποιους άλλους ευρηματικούς και εκρηκτικούς δημιουργούς μας, τους λογαριάζω, τον καθένα, σαν μια πολύτιμη ψηφίδα που κοσμεί το μωσαϊκό της νεοελληνικής μας ταυτότητας. Σ’ αυτούς αξίζει εσαεί να θύουμε, τους φωτισμένους Δον Κιχώτες που πρόσφεραν έργο με ιδιότυπη σφραγίδα, με διακριτό ύφος και ήθος, που «εκόμισαν εις την τέχνην της Ποιήσεως», γιατί ποιήματα λαμπρής τέχνης είναι δημιουργήματα όπως, π. χ. το ατίμητο «Παρασκήνιο» ή «Το μόνον της ζωής του ταξίδιον» του Παπαστάθη. Με δάσκαλο και συνεργάτη με αμοιβαία πίστη στον –και δάσκαλο όλων μας- Αλέξη Δαμιανό, ελληνοκεντρικός με προσωπική άποψη, εραστής της πατριδογνωσίας μας, λάτρης των παραδόσεών, με συνείδηση των αξιών της ευρύτερης, της οικουμενικής Ρωμιοσύνης, μας κληροδοτεί μιαν εξαιρετική πολιτιστική παρακαταθήκη με το σύνολο της δημιουργίας του και υπηρετεί υποδειγματικά την προοπτική της διατήρησης στην καθολική μνήμη της πεμπτουσίας του έργου εμβληματικών –κυρίως ιδιοφυών αιρετικών- προσωπικοτήτων του Γένους. Απ’ τα κορυφαία χαρακτηριστικά, σπάνια παραδείγματα ελληνολατρών καλλιτεχνών που αναδεικνύουν όχι με εθνικιστικές υστερίες αλλά με δημιουργικό πάθος και αίσθηση ισορροπίας σπαράγματα της ανατολικής κυρίως ταυτότητας του νεώτερου Ελληνισμού, μιας ταυτότητας που διαρκώς φυλορροεί με άτυπη συνεργασία εξουσίας και λαού. Και μεγαλύτερη αξία αποκτά μια τέτοιας κοπής «ιδεολογία» όταν εκ των πραγμάτων απευθύνεσαι με την τέχνη σου στην μειοψηφία δυστυχώς ενός λαού που ενδίδει αβασάνιστα σε στείρες και επικίνδυνες προτροπές ανελλήνιστων Ελληναράδων που όλο και πληθαίνουν.
Αν είχαν αλλιώς τα πράγματα, τόσοι παριστάνοντες τους αυθεντικούς απογόνους του Ευριπίδη και του Αριστοτέλη θα απέτρεπαν την κατάργηση του μοναδικού «Παρασκήνιου», του θεσπέσιου έργου του Παπαστάθη και του Χατζόπουλου. Αλλά σάμπως προβάλλουν αντίσταση στην πνευματική πενία που έγινε πια εθνικό μας σπορ οι διανοούμενοι; «Άλλο κουλτούρα και άλλο κουλτουριαρισμός» είχε αποφανθεί ο γίγας ποιητής Μανόλης Αναγνωστάκης!
Ο Παπαστάθης με τις ταινίες του ψυχογραφεί σε βάθος τους κεντρικούς αρσενικούς ήρωές του με φανερή συμπάθεια και λατρεία στο οδοιπορικό των παθών τους επιλέγοντας με το καίριο ένστικτό του να τους ενσαρκώσουν ολοκληρωμένοι ηθοποιοί, ερμηνευτές πρώτης γραμμής, με ιδιοσυγκρασιακή μ’ αυτούς συγγένεια, όπως ο Δαμιανός, ο Λογοθέτης, ο Καταλειφός, ο Χατζηπαναγιώτης.
Στο τιμητικό Συνέδριο για το έργο του Βιζυηνού του Ζωγραφείου Λυκείου της Κωνσταντινούπολης πριν από μερικά χρόνια στα πλαίσια των εκδηλώσεων που οργανώνουμε ετησίως με πρωτοβουλία του Διευθυντή του σχολείου Γιάννη Δεμερτζόγλου και της συζύγου του φιλολόγου Άσπας Χασιώτη, όπου είχαμε προσκληθεί ως σύνεδροι, είχα την τύχη να τον γνωρίσω από κοντά. Είχε προβληθεί στην κεντρική αίθουσα του Προξενείου μας η ταινία του Λάκη για τον Θρακιώτη Πατριάρχη της νεοελληνικής αφηγηματογραφίας. Η αφεντιά μου παρουσίασε σε μορφή αναλογίου την νουβέλα που είχα πρόσφατα εκδώσει «Το πρώτο φιλί – Ένα απόγευμα του Γιωργάκη Βιζυηνού στο χαρέμι του Αμπντούλ Αζίζ», μια ανατολίτικη φαντασία.
Με είχε επαινέσει θερμά. Αγκαλιαστήκαμε κι ανοίξαμε ωραίο μουχαμπέτι. Κάποια στιγμή ήρθαμε σε φιλική διένεξη. –Λάκη μου, εσύ που αγαπάς τόσο το αρχαίο θέατρο, -εξάλλου το απέδειξες με την σειρά «Αναβίωση του Αρχαίου δράματος»-, σκέφτηκες καθόλου να σκηνοθετήσεις για το θέατρο ή να γυρίσεις μια ταινία με θέμα την τραγωδία; -Λες;
-Ε, βέβαια, σου πάει πολύ. Αλλά να μην τους ντύσεις με αμπέχωνα και μπότες χακί και μούσια, σαν Κουβανούς επαναστάτες, να βάλουν χλαμύδες, όπως η Παξινού ή ο Κατράκης. Όχι σαν τα καμώματα των στρατόκαβλων αντιμιλιταριστών σκηνοθετών! Όπως έκανε, ας πούμε, ο Κακογιάννης στην κινηματογραφική του «Ηλέκτρα! –Ο Κακογιάννης; Μα αυτός δεν είναι σκηνοθέτης! Είδα πρόσφατα την «Στέλλα»! Ταινία είναι αυτή! –Σε παρακαλώ! Εμείς τον λατρεύουμε! Τόσα μας πρόσφερε ο άνθρωπος!
Μετέφερα την κόντρα μας στον κοινό μας φίλο, συγγραφέα Νίκο Δαββέτα. Του το είπε. –Ε, εμείς οι σκηνοθέτες τα ’χουμε αυτά. Α, ρε Λάκη, λες και δεν τα χουν οι άλλοι!
Σε μια άλλη συνάντηση του μίλησα για το πόσο γουστάρω την σφριγηλή, συγκινητική, λογοτεχνική του πέννα που είναι μουσκεμένη από ευσπλαχνική ανθρωπίλα. Το χάρηκε πολύ!
Μιαν άλλη φορά, πριν από δύο χρόνια, στην Ζαγορά, με τίμησε με την παρουσία του σε ένα δρώμενο που παρουσίασα φιλοξενούμενος του φίλτατου Διογένη Καραγιαννακίδη. Στο τραπέζι δεν έβαζε στο στόμα του μπουκιά. Ήταν άκεφος. Καθόμασταν δίπλα. Τον χάιδεψα και τον κατάφερα να μοιραστούμε το ψητό αρνάκι. –Όταν αγαπάς, ταίζεις, του είπα. Γέλασε! Πιάσαμε συζήτηση για την Αριστερά στις μέρες μας. Γόνιμος διάλογος αλλά με μικροδιαφωνίες. Ωραίος συζητητής! Αξιοποιούσε το μυαλό μου! Ρουφούσα κάθε του λέξη.
Άκου τον δάσκαλο τώρα που τον βρήκες!
Γιατί αύριο «η ψυχή μας κάνει πανιά»!
Λάκη μου, σ’ ευχαριστώ για την γνωριμία. Σ’ ευχαριστώ για όσα μας χάρισες!
Ευχαριστώ από καρδιάς την εξαιρετική κυρία Υβόννη Μαλτέζου που τόσο αγαπώ και που από μια κουβέντα μας οδηγήθηκα στην σύνταξη αυτής της αναφοράς για τον σπουδαίο μας δημιουργό.
Λάκη, καλή ανάπαυση να έχεις, φίλε, δεν θα σε ξεχάσουμε ποτέ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου