Γκόζης Γιώργος Έτος: 2022 Σελίδες: 152
Ποταμόπλοια / 45
Παραμυθητικό παράκουσμα αφηγήσεων και διηγήσεων
Η κωμική φλέβα του Γκόζη απογειώνεται αποδίδοντας με απαράμιλλο τρόπο τον αμετανόητα γκροτέσκο χαρακτήρα της μεταπολιτευτικής Ελλάδας. Η συλλογή αποδίδει ιδεωδώς το μείγμα λαϊκής και αστικής κουλτούρας που σφράγισε τα νεανικά χρόνια του συγγραφέα: «Γεννήθηκα στη Θεσσαλονίκη τον περασμένο αιώνα και καθώς την κουβαλάω αιωνίως μέσα μου, πάντοτε σε αυτήν επιστρέφω." Η εναρκτήρια αυτή φράση του Γιώργου Γκόζη δίνει το στίγμα ολόκληρης της συλλογής διηγημάτων, όπου ο συγγραφέας σκιαγραφεί το πορτρέτο μιας πολύ προσωπικής πόλης, μέσα από τα σπαράγματα της μνήμης, την αποτύπωση αλλόκοτων φυσιογνωμιών και ακόμα πιο αλλόκοτων περιστατικών ενός παρελθόντος που εκβάλλει διαρκώς στο παρόν με τον ανεπανάληπτο τρόπο της λογοτεχνίας.
ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΓΡΑΨΑΝ:
Με δύναμη από τη Μητέρα Θεσσαλονίκη
Η προσωπική μνήμη στον Γκόζη συναντά τη συλλογική, η αστική κουλτούρα εγκολπώνεται τη λαϊκή, το υψηλό με το χθαμαλό συνυπάρχουν. Αλλοτε ο τόνος γίνεται σκωπτικός και τα κείμενα σάτιρες κοινωνικών πρακτικών, ανθρώπινων τύπων και συμπεριφορών. Τα απέριττα εκφραστικά μέσα και η επιτηδευμένη «αφέλεια» του ύφους του Τούλα συντονίζονται με τα δραματικά στιγμιότυπα της σκληρής καθημερινότητας καταφέρνοντας να εκλύσουν ζεστασιά και συγκίνηση. H Μελίσσα Στοΐλη επιστρέφει αναμειγνύοντας και πάλι σωστά τα υλικά της, αλλά, αυτή τη φορά, μπολιάζοντας τις γλυκόπικρες, σοφά δομημένες ατμοσφαιρικές, συχνά μαγικές και παράδοξες ιστορίες της στην πολυπολιτισμική ιστορία της Θεσσαλονίκης.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
Αριστοτέλης Σαΐνης, Επιμέλεια: Μισέλ Φάις, www.efsyn.gr, 11.3.2023
Δεν φοβόμαστε όταν θυμόμαστε
Για τα θεσσαλονικιώτικα διηγήματα του Γιώργου Γκόζη.
Υπήρχαν τρία στοιχεία που έκαναν κατευθείαν ελκυστική τη συλλογή διηγημάτων του Γιώργου Γκόζη από τη στιγμή που έφτασε στα χέρια μου: Πρώτον, ο ίδιος ο συγγραφέας, χάρη στα πρότερα δείγματα γραφής του. Δεύτερον, το όμορφα σχεδιασμένο εξώφυλλο, καθρέφτης της πολύ καλής δουλειάς που γίνεται στις εκδόσεις Ποταμός. Τρίτον, ο τίτλος του βιβλίου, που έχει κάτι μυστήριο, σαν ένα καλό αστείο που σου διαφεύγει: Ζαφείρη, μη φοβάσαι, πάρε μια βέσπα. Η συλλογή έχει έναν επεξηγηματικό (;) υπότιτλο -«Παραμυθητικό παράκουσμα αφηγήσεων και διηγήσεων»-, αλλά πιο χρήσιμο είναι ίσως το τελείωμα της πρώτης ιστορίας, η οποία, αν κάποιος το θέλει, μπορεί να την εκλάβει ως εισαγωγική. Εκεί ο Γκόζης γράφει: «Τάσσομαι αναφανδόν κι εξάπαντος με τους αδύναμους, τους αγωνιστές της ζωής και τους περιθωριακούς. Δεν τους κλείνω συνωμοτικά μόνο το μάτι, αλλά κλίνω και το γόνυ. Τάσσομαι αναφανδόν με το βίωμα». Αυτή η τελευταία φράση, κυρίως, υπογραμμίζει το πνεύμα του βιβλίου. Το βίωμα. Το θεσσαλονικιώτικο βίωμα, αυτή είναι η ταυτότητα των διηγημάτων, μπλεγμένο με το προσωπικό βίωμα του συγγραφέα που θυμάται, παρατηρεί και φαντάζεται με μια γλώσσα γεμάτη εξυπνάδα και καλή διάθεση. Οι μη Θεσσαλονικείς θα χαθούν σε κάποια σημεία (εγώ, δηλαδή, χάθηκα), αλλά το ζητούμενο δεν είναι να βρεις τον δρόμο, αλλά να περιπλανηθείς, να μπεις σε σπίτια, να γνωρίσεις πρόσωπα άγνωστα, να γίνεις μέρος της ιστορίας. Και τότε όλα μοιάζουν οικεία. Ακόμα και αυτή η σύντομη ιστορία που λύνει το αίνιγμα του τίτλου του βιβλίου. Κύριε Γκόζη, το τραγουδάω νύχτα μέρα από μέσα μου.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
Άθως Δημουλάς, www.kathimerini.gr, 15.2.2023
Τα οριστικά χαμένα
Ο ευφάνταστος τίτλος «Ζαφείρη, μη φοβάσαι, πάρε μια βέσπα» της νέας συλλογής διηγημάτων του Γιώργου Γκόζη, με υπότιτλο «Παραμυθητικό παράκουσμα αφηγήσεων και διηγήσεων», λειτουργεί ερεθιστικά, καθώς από αυτόν ακόμη «δηλώνεται» η πρόθεση για το χιούμορ και το ευτράπελο. Ο τίτλος είναι «θρυλική παραποίηση του ρεφρέν του “Rock the Casbah”» των Clash, το τραγουδάνε αγόρια και κορίτσια χορεύοντας στην πίστα, κάτω από τους ήχους εκκωφαντικής μουσικής, «που σκεπάζει πρότυπα και στερεότυπα, κρύβει απορίες και ερωτηματικά, κρύβει κάθε σημείο στίξης». Τίτλος που, σε μεγάλο βαθμό, απηχεί την ατμόσφαιρα των αφηγήσεων.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
Ευγενία Μπογιάνου, Αυγή, 14.2.2023
Nα κερνάς, να καλοπερνάς
Γνώρισα τον συγγραφέα Γιώργο Γκόζη στο Ζώγια cafe, στην παρουσίαση του βιβλίου του. Αυτό που μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση ήταν ο τρόπος που μιλούσε, η άνεση, η φινέτσα, το έμφυτο χιούμορ του.
Όταν διάβασα τη συλλογή διηγημάτων του «Ζαφείρη, μη φοβάσαι, πάρε μια βέσπα» είδα τη σπανιότητά του. Διαθέτει το χάρισμα να εκφράζεται γραπτά και προφορικά με μοναδικό τρόπο και να κερδίζει τον αναγνώστη και τον ακροατή του.
Το σίγουρο είναι ότι η κωμική φλέβα του απογειώνεται όταν γράφει.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
Ιωσήφ Μανίκης, www.fractalart.gr, 8.2.2023
Γιώργος Γκόζης: «Ζαφείρη, μη φοβάσαι, πάρε μια βέσπα»
Τρία είναι τα βασικά χαρακτηριστικά (πέρα από την εκπληκτική δομικά συμπεριφορά των κειμένων) που συναντάμε στην πεζογραφία του Γκόζη: κατ’ αρχάς την έντονη ειρωνεία, το χιούμορ, μαύρο ενίοτε, τη σάτιρα που επικαλύπτει το σώμα, σε σημείο μάλιστα να προκαλείται όχι απλώς ευχάριστη διάθεση, αλλά έκλυση γέλιου και βουρκώματος, εξ αυτού, των ματιών. Στη συνέχεια, στο μεγαλύτερο μέρος τους τα βιβλία του Γκόζη έχουν τη σφραγίδα της γενέτειρας πόλης, της Θεσσαλονίκης, στην οποία ο δημιουργός αφιερώνει σελίδες επί σελίδων, για να αναδείξει όλο της το πολιτισμικό μεγαλείο (στο παρόν βιβλίο στην πόλη ενυπάρχει το ήμισυ των διηγήσεων – το λέει άλλωστε και ο όρος, έχουμε και την ιστορική αλλά και τη λογοτεχνική της παρακαταθήκη). Και τέλος, στα πεζά του Γκόζη αναφέρονται υπαρκτές προσωπικότητες (αλλά και αντιήρωες), υπαρκτά μέρη, υπαρκτές οντότητες. Άρα, για να καταλήξουμε σε ένα πρώτο συμπέρασμα, έχουμε χιουμοριστικές ενότητες, που αφορούν πολίτες της Θεσσαλονίκης –όπως και άλλων περιοχών– και όχι μόνο μέσα από μια μυθοποιητική διαδικασία και διεργασία, αλλά από μια αληθινή έκβαση εμπνεύσεων, η οποία έρχεται από μακριά και καταλήγει στο μέλλον, ούτως ώστε και χωρίς υπερβολή να εντάσσεται σε μια προσωπική δυναμική για κάποια μοτίβα, που εισχωρούν σε λογοτεχνικούς θύλακες με απαράμιλλη επιθετικότητα.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
Χρίστος Παπαγεωργίου, https://diastixo.gr, 3.2.2023
Βλέποντας τον κόσμο από βέσπα
Ο Γιώργος Γκόζης στο τελευταίο του βιβλίο «Ζαφείρη μη φοβάσαι, πάρε μια βέσπα», εκδόσεις Ποταμός 2022, καβαλάει τη βέσπα του και τριγυρίζει κατά πως πρέπει σε αυτήν την πόλη την ιστορική, την εμπορική, την αμαρτωλή κι ό,τι άλλο μπορεί ο νους του ανθρώπου να φανταστεί γι' αυτήν, τη Σαλονίκη, αυτήν τη ζωντανή παρακαταθήκη -ή μήπως πυριτιδαποθήκη- που απ' τη μια διασώζει όπως μπορεί την αχλύ των περασμένων εποχών που διαμόρφωσαν τους θρύλους της κι απ' την άλλη αυτοποδοπατιέται.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
Εύη Κουτρουμπάκη, www.culturebook.gr, 3.1.2023
Λογοτέχνες προτείνουν τα καλύτερα ελληνικά βιβλία του 2022 (Μέρος 3)
Τελευταίες ημέρες του 2022 και ήρθε η ώρα των απολογισμών, ακόμη και όσον αφορά τη λογοτεχνική παραγωγή στη χώρα μας για τη χρονιά που οδεύει στο τέλος της.
Έλληνες λογοτέχνες προτείνουν τα δικά τους τρία αγαπημένα ελληνικά βιβλία για το 2022 και δίνουν ιδέες για τα δώρα των γιορτών.
Η Βίκυ Κλεφτογιάννη προτείνει:
Ζαφείρη, μη φοβάσαι, πάρε μια βέσπα – Γιώργος Γκόζης (εκδ Ποταμός)
Διηγήματα που ξαφνιάζουν ευχάριστα με την αφοπλιστική τους ευθύτητα και το χαρακτηριστικό καταλυτικό χιούμορ του συγγραφέα. Γλυκόπικρες ιστορίες, σκωπτικές περιγραφές της μεταπολιτευτικής κοινωνίας, με συχνά – άμεσα ή έμμεσα – πολιτικά σχόλια, αλλά και νοσταλγικές αναφορές σε γεγονότα και πρόσωπα, ορόσημα της ατομικής και συλλογικής μνήμης. Το τοπικό στοιχείο είναι έντονο με πρωταγωνίστρια την πόλη της Θεσσαλονίκης. Η μουσική παρούσα – άλλωστε έχει, κατά κάποιο τρόπο, τιτλοφορήσει τη συλλογή – ως συνδετικός κρίκος ανάμεσα στο χθες και το σήμερα, συγκινεί και βρίσκει τον αναγνώστη, μετά την ολοκλήρωση του βιβλίου, να σιγοτραγουδά «άιντε να κερνάς, να καλοπερνάς» στον παραδοσιακό μακεδονίτικο σκοπό.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
Λίνα Ρόκου, https://olafaq.gr, 25.12.2022
Η πιο πρόσφατη βόλτα με την λογοτεχνική βέσπα του Γιώργου Γκόζη
Το βιβλίο της σημερινής ανάρτησης το περίμενα με αγωνία να το διαβάσω από την μέρα που είχα μάθει από μια ανάρτηση του Facebook ότι θα κυκλοφορήσει. Ο λόγος είναι ότι ο συγγραφέας του, ο Γιώργος Γκόζης, είναι για μένα από τις πιο δυνατές πένες που έχει βγάλει η πόλη τα τελευταία χρόνια. Από την πρώτη του συλλογή διηγημάτων «Ο νυχτερινός στο βάθος» που είχε κυκλοφορήσει πριν από 20 χρόνια (πώς περνάνε τε ρημάδια…) και στη συνέχεια το εξαιρετικό «Αφήστε με να ολοκληρώσω«, ο Γκόζης μας είχε παρουσιάσει ιστορίες δωσμένες με χιούμορ, με ευαισθησία, με φαντασία, διηγήματα που θες να τα διαβάσεις και δεύτερη φορά, όχι γιατί δεν μπορείς να τα καταλάβεις, αλλά γιατί μερικά από αυτά ήταν τόσο καλοδουλεμένα και απολαυστικά που άξιζε τον κόπο να γυρίσεις πάλι πίσω στην σελίδα. Χαίρομαι ιδιαίτερα που δικαιώθηκα για την προσμονή, καθώς έχουμε μια πολύ όμορφη συλλογή κειμένων, τα περισσότερα εκ των οποίων είχαν δημοσιευτεί παλαιότερα σε έντυπα μέσα και στο διαδίκτυο.
Η έκδοση είναι εξαιρετική. Μου άρεσε πάρα πολύ το εξώφυλλο και η επιλογή αυτών των χρωμάτων, μια δροσερή εικόνα που ταιριάζει με τα κείμενα του βιβλίου. Πολύ καλή ποιότητα χαρτιού τόσο στο εξώφυλλο όσο και το εσωτερικό, ευανάγνωστα κείμενα, μοσχομυρίζουν οι σελίδες. Μου έκανε θετική εντύπωση και ένα μικρό χαρτονάκι που γράφει «Οι εκδόσεις Ποταμός σας ευχαριστούν για την επιλογή τους», το οποίο μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ως σελιδοδείκτη, αν δεν έχετε τα αυτιά του βιβλίου για αυτόν τον σκόπο. Συνολικά μια πολύ όμορφη δουλειά.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
vivlioniki.wordpress.com, 13.12.2022
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου