16.1.25

«Διαβάζοντας τον Μακρυγιάννη. Η κατασκευή ενός μύθου από τον Βλαχογιάννη, τον Θεοτοκά, τον Σεφέρη και τον Λορεντζάτο»


Το 2003 κυκλοφόρησε το βιβλίο του Γιώργου Γιαννουλόπουλου «Διαβάζοντας τον Μακρυγιάννη. Η κατασκευή ενός μύθου από τον Βλαχογιάννη, τον Θεοτοκά, τον Σεφέρη και τον Λορεντζάτο».
«Τη σημαντική από κάθε άποψη ιστοριογραφική μελέτη του Γιώργου Γιαννουλόπουλου, υπό τον τίτλο “Διαβάζοντας τον Μακρυγιάννη” την ξεχώρισα ως δοκιμιακό παράδειγμα διανοητικής εγρήγορσης. Ομολογώ ότι τόσο τα περιγραφικά όσο και τα αποδεικτικά στοιχεία της ανατρεπτικής αυτής υπόθεσης του Γιαννουλόπουλου σφραγίζονται από εντυπωσιακή επάρκεια και πειθώ».
Δ.Ν. Μαρωνίτης, Το Βήμα
«Ο Γ. Γιαννουλόπουλος διαβάζει με τον τρόπο του τις αναγνώσεις του Μακρυγιάννη, ασκεί τεκμηριωμένη κριτική και αναδεικνύει τη συμβολή του μύθου αυτού στη συγκρότηση της κυρίαρχης νεοελληνικής ιδεολογίας».
Κώστας Καρακώτιας, Διαβάζω
«Το κύριο μέλημα του Γιαννουλόπουλου δεν είναι να αποκαθηλώσει έναν εθνικό άγιο, όπως ήθελε τον Μακρυγιάννη ο Γ. Π. Σαββίδης. Είναι να δείξει πώς κατασκευάστηκε ο μύθος του και πώς εναρμονίστηκε με το ελληνοχριστιανικό ιδεολόγημα από του Βλαχογιάννη, Θεοτοκά, Σεφέρη και Λορεντζάτο, οι οποίοι διάβασαν τα “Απομνημονεύματα” όχι ως πολιτική παρέμβαση, δηλαδή μέσα στα ιστορικά συμφραζόμενά τους, αλλά ως λογοτεχνικό κείμενο, που αποκαλύπτει “την” αλήθεια για την ουσία του ελληνισμού. Το κατορθώνει ανιχνεύοντας και αναλύοντας, με θαυμαστά εμβριθή τρόπο, τις θεωρητικές προϋποθέσεις υπό τις οποίες καθένας από τους τέσσερις προσεγγίζει τον Μακρυγιάννη».
Δημοσθένης Κούρτοβικ, Τα Νέα
«Στο δοκίμιο του Γιώργου Γιαννουλόπουλου εικονογραφείται συστηματικά και τεκμηριωμένα η γεμάτη αντιφάσεις και αντινομίες πρόθεση διαμόρφωσης του σκληρού πυρήνα της αστικής νεοελληνικής ιδεολογίας ώς τις μέρες μας. Οι συζητήσεις των διανοούμενων του Μεσοπολέμου εδράστηκαν στον κοινό τόπο μιας ελληνοκεντρικής ανάγνωσης του παρελθόντος, όπου αφομοιώθηκαν οι σταθερές της ρομαντικής παράδοσης».
Κώστας Γ. Παπαγεωργίου, Ελευθεροτυπία
«Το συγκεκριμένο πόνημα του Γ. Γιαννουλόπουλου αποτελεί μια πρώτης τάξεως απόπειρα να απογυμνωθούν οι μύθοι που κατασκευάστηκαν κατά καιρούς γύρω από τον κατεξοχήν μύθο, τον ηρωικό στρατηγό Μακρυγιάννη».
Ηλίας Μαγκλίνης, Διαβάζω
«Χρειάζεται διανοητική τόλμη και ισχυρός εξοπλισμός για να αναμετρηθεί κανείς με το μύθο που περιβάλλει ένα εθνικό σύμβολο. Ο Γιώργος Γιαννουλόπουλος διαθέτει και τα δύο αυτά χαρίσματα. Και τα συνδυάζει με την τέχνη της ακρίβειας και της σαφήνειας στη διατύπωση των συλλογισμών και των επιχειρημάτων του».
Ελευθεροτυπία
***
Το κείμενο του οπισθοφύλλου:
O Μακρυγιάννης είναι ένας από τους πιο ισχυρούς μύθους της νεότερης Ελλάδας. Αριστεροί, δεξιοί και νεορθόδοξοι τον θεωρούν δικό τους, οι λογοτέχνες τον θαυμάζουν, οι πατριώτες τον επικαλούνται και όλοι δέχονται ότι ο Ρουμελιώτης αγωνιστής με το «απελέκητο» γράψιμο ενσαρκώνει όσο κανένας άλλος τα εθνικά μας ορμέμφυτα: ανθρωπιά, ελευθερία, δικαιοσύνη, καλαισθησία, αγάπη για την πατρίδα. Όπως όλοι οι μύθοι όμως, έτσι και ο Μακρυγιάννης δεν προέκυψε αλλά κατασκευάστηκε. Το βιβλίο Διαβάζοντας τον Μακρυγιάννη αναλύει προσεκτικά τις αναγνώσεις του Βλαχογιάννη, του Θεοτοκά, του Σεφέρη και του Λορεντζάτου, για να αναδείξει τους τρόπους με τους οποίους ο μύθος του Μακρυγιάννη εμπλέκεται με τις μεταλλάξεις και τα σταθερά σημεία της νεοελληνικής ιδεολογίας, από το κίνημα του δημοτικισμού και τη γενιά του ’30, μέχρι τη νεορθοδοξία και τον σύγχρονο ελληνοκεντρισμό. O Μακρυγιάννης, αυτός ο υποδειγματικός Έλληνας, είναι ένα από τα κλειδιά που μας βοηθούν να καταλάβουμε πώς κατασκευάστηκε και πώς λειτουργεί η έννοια της ελληνικότητας.
***
Από τις εκδόσεις ΠΟΛΙΣ κυκλοφορούν επίσης τα βιβλία του Γιώργου Γιαννουλόπουλου
• Ο μοντερνισμός και οι “Δοκιμές” του Σεφέρη
• Σκέψεις για την πολιτική σήμερα
• Τρία δοκίμια για τη νεοελληνική ιδεολογία

Δεν υπάρχουν σχόλια: