4.10.22

Αντόνιο Σκάρμετα «Ο ταχυδρόμος του Νερούδα», μετάφραση: Αγγελική Βασιλάκου, εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2022


Αντώνης Ν. Φράγκος

Ο xιλιανός συγγραφέας Αντόνιο Σκάρμετα συγκαταλέγεται ανάμεσα στις προσωπικότητες της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας. Έρχεται απ’ το απώτατο άκρο της Χιλής, την Αντοφαγκάστα, ενώ υπήρξε μαθητής σε ένα σχολείο στο Σαντιάγο που ήταν ανοιχτό σε όλες τις κοινωνικές τάξεις. Σπούδασε Φιλοσοφία σε πανεπιστήμιο της πρωτεύουσας για να πάρει υποτροφία στο θέατρο, στο

Κολούμπια της Νέας Υόρκης. Αποκτά οικογένεια. Με την άνοδο της Unidad Popular και του Αλιέντε επιστρέφει μαζί με άλλους ανθρώπους της Αριστεράς. Διευθύνει στο κρατικό πανεπιστήμιο ένα εργαστήρι γραφής δίνοντας τη δυνατότητα σε κάθε πολίτη να εκφραστεί. Γι’ αυτόν τον λόγο κυκλοφορεί το περιοδικό «La Quinta Rueda» (Ο Πέμπτος Τροχός) το οποίο κλείνει με το πραξικόπημα του Πινοσέτ. Δεκάδες οι μεταφράσεις των βιβλίων του όπως και τα βραβεία. Το 1989, μετά το τέλος της δικτατορίας, επιστρέφει από το Βερολίνο, για να δημιουργήσει πολιτικό χώρο για την ελευθερία έκφρασης. Υπεύθυνος τηλεοπτικού προγράμματος για την τέχνη και τη λογοτεχνία με πάνω από ένα εκατομμύριο θεατές! Βεβαίως, ο Ταχυδρόμος του Νερούδα έγινε, μάλλον, γνωστός το 1994, όταν ο βρετανός σκηνοθέτης Μάικλ Ράνφορντ κυκλοφόρησε την ταινία «Il Postino» (Ο ταχυδρόμος) με τον Φιλίπ Νουαρέ και τον συγκινητικό Μάσιμο Τροΐζι που πέθανε πριν την ολοκλήρωσή της. Βασισμένη στο βιβλίο του Σκάρμετα, έχει παραλείψει στην κινηματογραφική μεταφορά του τον έντονο ερωτισμό αλλά και την πολιτική ιστορία του. Το πόνημα του συγγραφέα μεταφράστηκε σε 28 γλώσσες. Τόσο το συγκεκριμένο λογοτέχνημα όσο και το άλλο σπουδαίο «Οι μέρες του Ουράνιου Τόξου» (εκδ. Κλειδάριθμος), πάλι σε μετάφραση Αγγελικής Βασιλάκου, στο οποίο ο χιλιανός σκηνοθέτης Πάμπλο Λαραΐν βάσισε την ταινία «No», για τους πρωταγωνιστές στο περίφημο δημοψήφισμα που ουσιαστικά σήμαινε το τέλος του πινοσετικού καθεστώτος, μια νίκη του Δαβίδ απέναντι στον Γολιάθ. Σε αντίθεση με την ταινία, το κείμενο του Σκάρμετα αναβλύζει πηγαίο χιούμορ και διακριτική ειρωνεία μαζί με πολιτικό στοχασμό. Η ιστορία ξεκινά το 1969 και αναφέρεται στη βαθιά φιλία ανάμεσα στον 17χρονο πρώην ψαρά και νυν ταχυδρόμο Μάριο Χιμένες και στον Πάμπλο Νερούδα. Ο νεαρός αναλαμβάνει να μεταφέρει με το ποδήλατό του την αλληλογραφία στον μοναδικό πελάτη του στην Ίσλα Νέγρα όπου κατοικοεδρεύει ο εμβληματικός ποιητής. Στην αρχή ντροπαλά αλλά όλο και πιο αποφασιστικά, ο Μάριο πλησιάζει τον Νερούδα ώστε να τον βοηθήσει να κερδίσει την καρδιά της όμορφης 16χρονης Μπεατρίς Γκονζάλες με την οποία είναι κρυφά ερωτευμένος. Θέλει να μάθει να γράφει ποιήματα, αυτός που δεν έχει τελειώσει το σχολείο. Ο ποιητής τον βοηθάει και του μαθαίνει τις «μεταφορές». Ούτως, με την πάροδο του χρόνου αναπτύσσεται ιδιαίτερη φιλία άνευ οποιασδήποτε σκοπιμότητας. Στον καμβά της πλοκής υπεισέρχονται έτεροι χαρακτήρες όπως ο προϊστάμενος του Μάριο, ο σοσιαλιστής Δον Κόσμε, η ταβερνιάρισσα μητέρα της Μπεατρίς, Δόνια Ρόσα, ο κομματάρχης της περιοχής Χόρχε, ο δεξιός βουλευτής Λαμπέ και ο κομουνιστής Ροδρίγες. Σπαρταριστοί διάλογοι ανάμεσα σε Μάριο, Νερούδα και Δόνια Ρόσα, αισθησιακές ερωτικές σκηνές με την Μπεατρίς. Ο Σκάρμετα νιώθει πολύ καλά όταν σκιαγραφεί λαϊκούς χαρακτήρες μέσα από την κουλτούρα τους. Στην εξέλιξη διαβάζουμε για την υποψηφιότητα του Νερούδα ως προέδρου και την παραίτησή του υπέρ του Αλιέντε, καθώς και για τη νίκη του τελευταίου στις εκλογές του 1970. Οι αλλαγές είναι εμφανείς: ο Μάριο παντρεμένος με την καλή του και πατέρας, αναλαμβάνει την κουζίνα του καπηλειού καθώς οι εργάτες για πρώτη φορά δικαιούνται διακοπές κατακλύζοντας το μέρος. Ο Νερούδα παίρνει το Νόμπελ Λογοτεχνίας και διορίζεται πρεσβευτής στο Παρίσι. Ο Μάριο τον επισκέπτεται. Λαμβάνει μέρος σε ποιητικό διαγωνισμό. Ελλείψεις τροφίμων λόγω απεργιών των φορτηγατζήδων. Ασταμάτητο σεξ με την Μπεατρίς. «Ο ήλιος έλαμπε στις 11 Σεπτεμβρίου του 1973 όταν ακούσαμε στο ραδιόφωνο τη φράση «Βρέχει στο Σαντιάγο», θυμάται ο Σκάρμετα. «Καθόμουν στο γραφείο μου στο Πανεπιστήμιο της Χιλής και πετάχτηκα πάνω· «Βρέχει στο Σαντιάγο», ήταν η συνθηματική φράση που σήμαινε «έγινε πραξικόπημα». Στρατιώτες εισέβαλαν στη Βουλή, ο Αλιέντε πέθανε την ίδια μέρα στη Μονέδα και 12 μέρες μετά, στις 23 Σεπτεμβρίου τον ακολούθησε και ο Νερούδα όντας βαριά άρρωστος. Αμέσως μετά συλλαμβάνεται ο Μάριο Χιμένες. 

https://www.epohi.gr/article/44772/phgaio-hioymor-mazi-me-politiko-stohasmo?fbclid=IwAR0caG76ZjwhCsCiOa-7QetDY4i1NxSBksJ3ThQ6ZmDUEGXI2g1AeOP5GB0#.Yx8aEsDIxU8.facebook 

Δεν υπάρχουν σχόλια: