Το «Κορίτσι που διαβάζει ένα γράμμα μπροστά σε ανοιχτό παράθυρο»

Johannes Vermeer, Girl Reading a Letter at the Open Window, 1657-59 Condition after restoration © Gemäldegalerie Alte Meister, Staatliche Kunstsammlungen Dresden, Photo: Wolfgang Kreische 

Το «Κορίτσι που διαβάζει ένα γράμμα μπροστά σε ανοιχτό παράθυρο» δημιουργήθηκε μεταξύ του 1657-1659 από τον Ολλανδό ζωγράφο Johannes Vermeer και αν και αρχικά η δημιουργία του πιστώθηκε στον Rembrandt, το 1880 αποδόθηκε στον δημιουργό του. Ήταν ανάμεσα στους πίνακες που διασώθηκαν

από την καταστροφή κατά τη διάρκεια του βομβαρδισμού της Δρέσδης στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το 1938 το μουσείο έκλεισε και ο πίνακας αποθηκεύτηκε, μαζί με άλλα έργα τέχνης, σε μια υπόγεια σήραγγα στη Σαξονία. Η ανακάλυψή τους έγινε από τον Κόκκινο Στρατό το 1945, οπότε και μεταφέρθηκαν στη Ρωσία. Οι Σοβιετικοί το 1955, μετά το θάνατο του Ιωσήφ Στάλιν, επέστρεψαν όσα από τα έργα τέχνης είχαν διασωθεί στη Γερμανία, ανάμεσά τους και αυτός ο πίνακας του Vermeer. Πάνω από 200 εικόνες είχαν καταστραφεί και 450 ακόμη αγνοούνται ακόμη σήμερα. 

Η ύπαρξη του Έρωτα είναι από καιρό γνωστή από τους ερευνητές. Το 1979, μια ειδική X-Ray έρευνα αποκάλυψε για πρώτη φορά την εικόνα του γυμνού θεού της αγάπης, είτε σε πλαίσιο είτε ως πλαισιωμένη τοιχογραφία μέσα στον πίνακα. Η έκταση του άδειου τοίχου φαινόταν να μην ισορροπεί τη σύνθεση, και έτσι οι ειδικοί έφθασαν στο συμπέρασμα πως ο ίδιος ο καλλιτέχνης είχε αρχικά «κρύψει» τον Έρωτα.

 Ο συντηρητής ζωγραφικής Christoph Schölzel άρχισε να εργάζεται στον καμβά το 2017, χρησιμοποιώντας την απεικόνιση υπέρυθρης ανακλασματικότητας, μικροσκοπική ανάλυση του υποκείμενου στρώματος του καμβά και κάνοντας συγκρίσεις με άλλα έργα και αποκαταστάσεις του Vermeer, έγινε σαφές ότι η υπερβολική βαφή και κάλυψη του Έρωτα είχε γίνει δεκαετίες μετά το θάνατο του καλλιτέχνη, πιθανόν κατόπιν αιτήματος ενός ιδιοκτήτη του πίνακα, ίσως για να αποκρύψει τα ερωτικά στοιχεία του. Το πρώτο στάδιο στη διαδικασία αποκατάστασης ήταν η αφαίρεση πολλαπλών στρωμάτων βερνικιού που είχαν γίνει κιτρινωπό καφέ ως αποτέλεσμα της γήρανσης. Αυτή η επίστρωση είχε εφαρμοστεί τον 19ο αιώνα και είχε ανανεωθεί πολλές φορές. Η αφαίρεση αυτού του βερνικιού είχε ως αποτέλεσμα να ανακαλυφθούν ξανά τα διακριτικά, ψυχρά χρώματα του αρχικού πίνακα του Vermeer. Έγινε επίσης προφανές ότι ο πίνακας – εκτός από τις άκρες – είναι σε εξαιρετική κατάσταση συντήρησης, δεδομένου ότι είναι 360 ετών. 

Η Gemäldegalerie Alte Meister στη Δρέσδη της Γερμανίας, αποκάλυψε την πρώτη πλήρη εικόνα του διάσημου πίνακα του Johannes Vermeer του 17ου αιώνα, αφού οι ερευνητές ολοκλήρωσαν τη μακρόχρονη διαδικασία αποκατάστασης του Έρωτα στο φόντο της σύνθεσης.