Ο Θέμης Μουμουλίδης εστιάζει στην ουσία του μύθου της «Ιφιγένειας εν Αυλίδι» του Ευριπίδη και έρχεται στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου (και περιοδεία σε όλη την Ελλάδα) με ένα υπέροχο ανσάμπλ ηθοποιών που στέκεται με αποφασιστικότητα στους ρόλους. Ο Θέμης Μουμουλίδης δεν αντιμετωπίζει το αρχαίο δράμα σαν ένα θεατρικό είδος θεματολογικά μακρινό και σκονισμένο από την πατίνα του χρόνου κι αυτό το έχει αποδείξει σε όλες τις σκηνοθεσίες που έχει υπογράψει και ιδιαίτερα στην «Ιφιγένεια εν Αυλίδι». Την τραγωδία του Ευριπίδη, που έχει μελετήσει σε βάθος και έχει παρουσιάσει με αξιόλογους συνεργάτες πετυχαίνοντας την συγκίνηση χωρίς να καταφεύγει σε ακρότητες και υπερβολές. Φέτος, στο ανανεωμένο ανέβασμα του έργου, που θα παιχτεί στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου (19 & 20 Αυγούστου) και στο Θέατρο Δάσους Θεσσαλονίκης (23 & 24 Αυγούστου) με πρωταγωνιστές τους γνωστούς και επιτυχημένους ηθοποιούς: Λάζαρο Γεωργακόπουλο (Αγαμέμνονας), Παντελή Δεντάκη (Πρεσβύτης – Άγγελος), Άκη Σακελλαρίου (Μενέλαος), Ιωάννα Παππά (Κλυταιμνήστρα), Μαρία Πετεβή (Ιφιγένεια) και Γιώργο Χρυσοστόμου (Αχιλλέας), αναδεικνύει τις δραματουργικές αρετές του έργου και επιχειρεί τη δημιουργία δυο διαφορετικών χρονικών επιπέδων. Πανέτοιμη για τη μεγάλη εκστρατεία ενάντια στην Τροία, η τεράστια πολεμική μηχανή των Ελλήνων καθηλώνεται στην Αυλίδα, περιμένοντας να φυσήξουν ούριοι άνεμοι. Και, ενώ η αναμονή τούς εξουθενώνει, ο μάντης Κάλχας χρησμοδοτεί ότι, αν θέλουν να αποπλεύσουν, θα πρέπει ο αρχιστράτηγος Αγαμέμνων να θυσιάσει την κόρη του, την Ιφιγένεια. Αντιμέτωπος με το φρικτό δίλημμα, σπαρασσόμενος ανάμεσα στην πατρική αγάπη και το καθήκον προς την πατρίδα, ο Αγαμέμνων τελικά υποκύπτει στην «ανάγκη» και αποφασίζει να θυσιάσει το παιδί του. Στην παράσταση υπάρχει ο χρόνος του μέλλοντος, όπου διαδραματίζεται για μια ακόμη φορά η ίδια ιστορία, με τους ήρωες να συγκρούονται ανελέητα, σαν τίποτε να μη διδάχθηκαν, και το σύγχρονο παρόν, όπου μια συντροφιά νέων γυναικών (χορός) συναντιούνται με την ιστορία που γνωρίζουν καλά, και που αυτή τη φορά έρχεται από το μέλλον, σαν εφιάλτης. Σύμφωνα με τον σκηνοθέτη: «Στην "Ιφιγένεια εν Αυλίδι", ο Ευριπίδης αναδιευθετεί το μυθολογικό υλικό, αφήνοντας για μια στιγμή ανοιχτό το ενδεχόμενο τα πράγματα να εξελιχθούν αλλιώς». «Έπειτα από είκοσι χρόνια Πελοποννησιακού Πολέμου, ο Ευριπίδης μοιάζει να αναρωτιέται: "είναι δυνατή μια αλλαγή παραδείγματος"; Δυόμιση χιλιάδες χρόνια αργότερα, και ενώ βιώνουμε τα πρώτα συμπτώματα ενός δυστοπικού μέλλοντος, που εμείς απεργαστήκαμε, αναρωτιόμαστε ακόμη: «είναι άραγε δυνατή μια αλλαγή παραδείγματος»; Το ερώτημα αιωρείται, αναπάντητο. Ίσως κάποτε ο πολιτισμός να αποβάλει την εγγενή, θανάσιμη δυσφορία του. Ίσως κάποτε η πρόοδος να πάψει να συμμαχεί με την βαρβαρότητα. Ίσως κάποτε… Ως τότε, το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να αφηγούμαστε ξανά και ξανά, σε όλους τους τόνους και με όλους τους τρόπους, μέσα από το φίλτρο της δικής μας εποχής, την ίδια ιστορία…». Η παράσταση συγκινεί βαθιά, καθώς μιλά για τις ψευδαισθήσεις και τα ιδεολογήματα περί δίκαιου και αναγκαίου, στέκει με σκεπτικισμό απέναντι στη διάθεση του τραγικού ποιητή να απομυθοποιήσει τον πατριωτικό χαρακτήρα της εκστρατείας των Ελλήνων ενάντια στην Τροία, παρακολουθεί την Ιφιγένεια να κάνει την ανατροπή «δραπετεύοντας από τη μοίρα του θύματος και περνώντας από την έσχατη απελπισία στην τελική κατάφαση. Κατάφαση στη ζωή και την αξία της, κατάφαση στην αιώνια περιπέτεια του ανθρώπου».
Μετά τις βραδιές στην Επίδαυρο (με ελληνικούς και αγγλικούς υπέρτιτλους), η παράσταση θα περιοδεύσει σε Δελφούς (21/8), Ιωάννινα (22/8), Θέατρο Δάσους - Θεσσαλονίκη (23 & 24/8), Λάρισα (25/8), Βόλος (26/8) και τον Σεπτέμβριο σε φεστιβάλ της Αττικής.Στην σκηνοθετική ανάγνωση της «Ιφιγένειας εν Αυλίδι» από τον Θέμη Μουμουλίδη τα όρια του παρόντος και του μέλλοντος είναι συγκεχυμένα. Όσο ξεδιπλώνεται η αφήγηση, τα δύο χρονικά επίπεδα συγκλίνουν, καθώς οι νέες γυναίκες του χορού (Ιουλία Γεωργίου, Σοφία Κουλερά, Ειρήνη Λαφαζάνη, Ιωάννα Λέκκα, Λένα Μποζάκη, Αγγελική Νοεα, Δανάη Πολίτη, Βικτώρια Φώτα) συνειδητοποιούν ότι ίσως παρακολουθούν σκηνές από το δικό τους μέλλον.
Η νέα μετάφραση του έργου, που υπογράφει η Παναγιώτα Πανταζή, αποσκοπεί σ’ έναν σύγχρονο λόγο, με έμφαση στην διαβρωτική ειρωνεία και αμφισημία, αλλά και στην ανάδειξη των λυρικών στοιχείων. Το σκηνικό του Γιώργο Γαβαλά, τα κοστούμια της Νίκης Ψυχογιού, οι φωτισμοί του Νίκου Σωτηρόπουλου ενισχύουν την ατμόσφαιρα, όπως επίσης και η μουσική. Ο Σταύρος Γασπαράτος δημιουργεί ένα ολοκληρωμένο μουσικό έργο, βασισμένο στην Ιφιγένεια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου