Αντώνης Γιανακός
Arthur Larrue «Η διαγώνιος Αλιέχιν», μετάφραση: Κάλλια Ταβουλάρη, εκδόσεις Μεταίχμιο, 2022
Ο γεννημένος το 1984 στο Παρίσι Αρτίρ Λαρί, στο τρίτο του μυθιστόρημα και το πρώτο που μεταφράζεται στην ελληνική γλώσσα, ασχολείται με την τελευταία περίοδο της ζωής του παγκόσμιου πρωταθλητή στο σκάκι, Αλεξάντερ Αλιέχιν. Το μυθιστόρημα ξεκινάει με την έναρξη του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου, όπου βρίσκουμε τον Αλιέχιν σε ένα υπερωκεάνιο να επιστρέφει με την γυναίκα του από τη σκακιστική ολυμπιάδα του Μπουένος Άιρες, και τελειώνει με τον θάνατό του στο Εστορίλ της Πορτογαλίας, τον Μάρτιο του 1946.
Ο Αλιέχιν, φυγάς από την Σοβιετική Ένωση από το 1921, κάνοντας την έκπληξη κέρδισε το 1927 τον Καπαμπλάνκα και στέφθηκε παγκόσμιος πρωταθλητής. Κράτησε τον τίτλο μέχρι το θάνατο του – ο μόνος μέχρι σήμερα.
Βλέπουμε τον πρωταγωνιστή να βυθίζεται στο αλκοόλ, να μένει μόνος του και να δένει την ύπαρξη του με το ναζιστικό καθεστώς, όπου χρησιμοποιήθηκε για προπαγανδιστικούς λόγους γράφοντας μεταξύ άλλων άρθρο για το άριο σκάκι σε σχέση με το εβραϊκό, και στο τέλος να πεθαίνει με εξαιρετικά περίεργο τρόπο, αποσυνάγωγος και κυνηγημένος. Στο μυθιστόρημα φωτίζονται με ένα πολυπρισματικό τρόπο και όλοι οι μεγάλοι σκακιστές της εποχής, η φιλοσοφία του παιχνιδιού, η προσπάθεια επιβίωσης μέσα στον πόλεμο των σκακιστών της κεντρικής Ευρώπης αλλά και τα παιχνίδια εξουσίας και κυριαρχίας γύρω από το σκάκι.
Με τον θάνατο του Αλιέχιν έρχεται και το τέλος μιας εποχής. Όπως σωστά λέει κάποια στιγμή στο μυθιστόρημα, «μαζί με τον Αλιέχιν, ένας κόσμος πέθανε… Ο Αλιέχιν υπήρξε ένας από τους τελευταίους εκπροσώπους μιας κλάσης παικτών χωρίς δάσκαλο, αριστοκρατών χωρίς βασιλιά, ατόμων χωρίς υποστήριξη, πνευματικών ανθρώπων χωρίς ιδεολογία, πολιτών χωρίς σύνορα. […] Στο μέλλον οι παίκτες θα ήταν μέλη ακαδημιών, μέλη επιχορηγούμενων λεσχών». Πράγματι στη συνέχεια θα κυριαρχήσει η σοβιετική σχολή στο σκάκι και σήμερα πλέον οι υπολογιστές.
Η Κάλλια Ταβουλάρη μεταφράζει χωρίς λάθη ένα μυθιστόρημα με πολλά ονόματα και σκακιστικούς όρους. Η μεταγραφή στα ελληνικά δυο τριών ονομάτων είναι ελαφρά διαφορετική από αυτή που ξέρουμε οι σκακιστές στην Ελλάδα (π.χ. Μποτβίνικ, άμυνα Πιρτς).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου