Ο Σαλβαντόρ Νταλί, ο καλλιτέχνης- ορόσημο του υπερρεαλισμού είχε πολλές φορές υπογράψει τους πίνακες του –προς έκπληξη πολλών- , προσθέτοντας δίπλα στο όνομα του και το όνομα της εκκεντρικής συζύγου του, Γκαλά. Ο ίδιος είχε δηλώσει «κυρίως με το αίμα σου, Γκαλά, βάφω τους πίνακές μου». Πως όμως ένας από τους μεγαλύτερους ζωγράφους όλων των εποχών αποφάσισε να βάλει και το όνομα της συντρόφου του στους πίνακες του; Η απάντηση δίνεται εύστοχα από ένα σχόλιο, που φημολογείται πως κυκλοφορούσε εκείνη την εποχή στους σουρεαλιστικούς κύκλους: «Αν κάποιος γνωστός σας ζωγράφος έχει δημιουργήσει ένα αξιοσημείωτο έργο, είναι πολύ πιθανό να έχει ερωτευτεί την Γκαλά». Η Ρωσίδα Έλενα Ιβάνοβνα Ντιακόνοβα, γνωστή ως Γκαλά, είχε ένα ιδιαίτερο και δυσεύρετο ταλέντο: μπορούσε να εμπνεύσει και να καθοδηγήσει ταλαντούχους νεαρούς καλλιτέχνες, ώστε να δημιουργήσουν έργα τέχνης απαράμιλλης αισθητικής. Ο 25χρονός τότε Νταλί συνάντησε στο πρόσωπο της 36χρονης Γκαλά, τον άνθρωπο που θα μπορούσε να καθοδηγήσει το άγουρο ταλέντο του. Μετέπειτα αναγνωρίζοντας την καθοριστική της επίδραση στα έργα του, πρόσθεσε το όνομα της στην υπογραφή του.
Μία καθοριστική συνάντηση
Όταν οι δυο τους συναντήθηκαν εκείνη ήταν παντρεμένη με τον φίλο του Νταλί και γνωστό ποιητή, Πολ Ελυάρ. Η εκρηκτική προσωπικότητα της, αλλά και η καλλιτεχνική ευφυΐα της Γκαλά μάγεψαν με μιας τον Καταλανό καλλιτέχνη, ο οποίος δεν δίστασε να την κλέψει από τον φίλο του. Βαθιά ερωτευμένος μαζί θα της, παρέμεινε πιστός, ακόμα και μετά τον θάνατο της, ενώ εκείνη θα αποτελούσε τη μούσα, αλλά και τον δυνάστη του. Έναν δυνάστη που οδήγησε τον Νταλί στα όρια της παράνοιας.
Η δαιμόνια Γκαλά γρήγορα άρχιζε να ενεργεί σαν ατζέντης του, λογομαχώντας με ιδιοκτήτες γκαλερί για τα δικαιώματα του ζωγράφου, αλλά και δίνοντας του χρήσιμες επιχειρηματικές συμβουλές. Ήταν μία μοναδική γυναίκα με δαιμόνιο ένστικτό, που «οσμιζόταν» την αξία ενός έργου τέχνης μόλις το έβλεπε. Ο Νταλί προσπαθούσε να της προσφέρει τα πάντα, ενώ παράλληλα ήταν η βασική πρωταγωνίστρια στον καμβά του. Μέσα σε πέντε δεκαετίες, ο Νταλί έφτιαξε εκατοντάδες πίνακες που είχαν ως θέμα τους την Γκαλά, παρουσιάζοντας την πολύπλευρη σύζυγο του ως Παναγία, ως μία ερωτική και απόκοσμη φιγούρα, αλλά και ως μία σκοτεινή και μυστηριώδη γυναίκα.
Ανάλογα με το τι τον είχε συνεπάρει την εκάστοτε περίοδο ο Νταλί δημιουργούσε και μία νέα εκδοχή της. Βασικές του επιρροές και εμμονές ήταν οι φροϋδικές θεωρίες γύρω από τα όνειρα και η ρευστότητα του χρόνου. Ωστόσο, ο Νταλί είχε επηρεαστεί και από τις φυσικές επιστήμες. Η γοητεία που ασκούσε στον Νταλί η πυρηνική φυσική και η αποκάλυψη πως η ύλη αποτελείται από άτομα δημιούργησαν τον πίνακα «Η Γαλάτεια των Σφαιρών».
Η Επιστήμη εμπνέει την Τέχνη
Ο πίνακας «Η Γαλάτεια των Σφαιρών», που δημιουργήθηκε το 1952, είναι μια από τις πολλές προσωπογραφίες της Γκαλά. Ωστόσο, το έναυσμα για τη δημιουργία του έδωσε η έκρηξη της ατομικής βόμβας στην Χιροσίμα, το 1945. Η νέα επιστημονική ανακάλυψη του ατόμου ενθουσιάζει τον Νταλί. Αμέσως, άρχισε να τη μελετά με μανία και έτσι, εισήλθε στη δημιουργική περίοδο του «Πυρηνικού Μυστικισμού». Αναγνωρίζοντας ότι η ύλη αποτελείται από άτομα που δεν έρχονται σε επαφή μεταξύ τους και δεν μπορούν να διαιρεθούν, προσπάθησε να το αναπαράγει στην τέχνη του. Ο πίνακας έχει εμπνευστεί από αυτή τη νέα επιστημονική ανακάλυψη. Το πρόσωπο της Γκαλά δημιουργείται από αποσυνδεδεμένες σφαίρες, ενώ ο κεντρικός άξονας του καμβά εξαφανίζεται προς το βάθος δημιουργώντας τη ψευδαίσθηση των τριών διαστάσεων. Η τρισδιάστατη εικόνα αντιπροσωπεύει ένα μείγμα αναγεννησιακής τέχνης και ατομικής θεωρίας.
Ένας αρχαιοελληνικός μύθος
Πάρα την επιρροή των φυσικών επιστημών, το όνομα του πίνακα προέρχεται από τον αρχαιοελληνικό μύθο του Πυγμαλίωνα. Σύμφωνα με τον μύθο, ο Πυγμαλιών ήταν ένας γλύπτης από την Κύπρο, ο οποίος δεν μπορούσε να ερωτευτεί καμία κοπέλα. Απελπισμένος φτιάχνει ένα άγαλμα από κατάλευκο μάρμαρο, στο οποίο παρουσιάζει την ιδανική γυναίκα. Όταν αντικρίζει το άγαλμα, το ερωτεύεται και πέφτει σε βαθιά μελαγχολία, καθώς ο ερωτάς του είναι ένα άψυχο αντικείμενο. Η θεά του έρωτα, η Αφροδίτη, λυπάται τον νεαρό γλύπτη. Μόλις εκείνος πάει να το φιλήσει στα χείλη, το άγαλμα με τη βοήθεια της θεάς αποκτά ζωή. Η νεαρή γυναίκα ονομάστηκε Γαλάτεια λόγω της κατάλευκης επιδερμίδας της, που προερχόταν από το μάρμαρο. Ο Πυγμαλίων και η Γαλάτεια παντρεύτηκαν και έζησαν ευτυχισμένοι.
Ο Νταλί, αποκαλώντας τη γυναίκα του Γαλάτεια, αναγνωρίζει την ομορφιά και την τελειότητα της, την οποία μόνο ένα αρχαιοελληνικό άγαλμα θα μπορούσε να έχει. Επίσης, υπογραμμίζει την αλληλεξάρτηση της αγάπης και της καλλιτεχνικής δημιουργίας, που ήταν τα θεμέλια της σχέσης τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου