1. Ποίηση ή πεζό;
Ως αναγνώστης, απολαμβάνω και τα δύο. Θαυμάζω την ποίηση για το πυκνό της νόημα, αλλά ως προς τη γραφή, δηλώνω αδυναμία σε οτιδήποτε άλλο πλην πεζογραφίας.
2. Τι δεν έχετε γράψει ακόμη που θα θέλατε να γράψετε;
Είναι τόσα πολλά! Οδοιπορικό, για τα πολύτροπα Σκόπια, καθώς έζησα εκεί έναν ολόκληρο χρόνο το 2017, ιστορίες μουσικής ως έντυπες ραδιοφωνικές εκπομπές, τη μετάφραση ενός Ρώσου κλασικού και ένα παραμύθι για μεγάλα παιδιά.
3. Πώς ξεκινάει ένα βιβλίο; Υπάρχει τόπος, χρόνος, που έρχεται η έμπνευση;
Οι λέξεις δεν σε βρίσκουν αν δεν τις καλέσεις, η έμπνευση δεν έρχεται ποτέ απρόσκλητη. Θα σε επισκεφθεί μόνο όταν γράφεις και θα παραμείνει εκεί ώσπου να σηκωθείς από τη θέση σου. Τόπος και χρόνος ως ιδεατές συνθήκες δεν υφίστανται, η έμπνευση είναι ένα ερέθισμα που κεραυνοβολεί στιγμιαία αν έχεις πίστη να τη δεις με ανοιχτά τα μάτια της καρδιάς ή της ψυχής κι όχι της γνώσης.
4. Τι είναι η έμπνευση για έναν συγγραφέα;
Μπορώ να μιλήσω μόνο για τον εαυτό μου: η θρυαλλίδα και μόνο που θα πυροδοτήσει μία αφήγηση. Αν θα γίνει αφηγηματική πυρά ή χωνέψει σε στάχτη, εξαρτάται μόνο από εμένα.
5. Αν θα γράφατε ιστορικό μυθιστόρημα, ποια περίοδος θα σας ενδιέφερε;
Ο μεσαίωνας στον ελλαδικό χώρο, χερσαίο και νησιωτικό, διότι πιστεύω πως είναι ένα υποφωτισμένο χρονικό πεδίο για όλους μας, το οποίο μάλιστα κουβαλά -κακώς- και ένα αρνητικό φορτίο. Γενοβέζοι στον ανατολικό Αιγαίο, Ισπανοί στη Θήβα, Γάλλοι στην Πάτρα, Σαρακηνοί στην Κρήτη, Βυζαντινοί στη βόρεια Αφρική, πανδαισία αφήγησης.
6. Παίζει ρόλο ο τόπος που γεννήθηκε κανείς;
Καθοριστικό. Η Ελλάδα διαθέτει τόσες πολλές γεωφυσικές εναλλαγές στο περιορισμένο της γεωγραφικό ανάγλυφο, που δεν θα μπορούσε να αφήσει κανέναν ανεπηρέαστο. Συχνά, όμως, ο τόπος κι ειδικά ο γενέθλιος συνδέεται και με την παιδική ηλικία, δηλαδή τον χρόνο, στην οποία ίσως επιστρέφουμε συχνότερα όσο περισσότερο απομακρυνόμαστε ηλικιακά από αυτήν.
7. Επινοείτε χαρακτήρες για τα βιβλία σας ή κάπου σκιαγραφείτε τον εαυτό σας ή κάποιον γνωστό, φίλο;
Η άποψή μου είναι πως κάθε συγγραφέας περιγράφει πάντα κάτι από τον εαυτό του και γράφει εν πολλοίς την ίδια ιστορία με παραλλαγές και πτυχώσεις για ξεκάρφωμα. Ισχύει και για εμένα. Αν μιλάμε για λογοτεχνία, όμως, αυτό ούτε ενδιαφέρει ούτε αφορά κανέναν. Η αυτοαναφορικότητα δεν προσδίδει τίποτα στο έργο, είναι φλύαρη και καταντά βαρετή για τον αναγνώστη. Ναι, επινοώ χαρακτήρες, αλλά μιας και ζούμε σε μία ατίθαση χώρα που προσφέρει απλόχερα χαρακτήρες και ερεθίσματα, επομένως τι καλύτερο από το να αντιγράφω την πραγματικότητα;
8. Το λοκ ντάουν, και γενικά όλη η παράξενη κατάσταση που βιώνουμε πως σας επηρέασε; Ήταν σημείο αναστοχασμού για τον ψυχισμό σας, για τις σχέσεις σας με άλλους ανθρώπους;
Οι εγκλεισμοί λειτούργησαν με διαφορετικό τρόπο. Ο πρώτος, ας πούμε πως υπήρξε υποφερτός. Ο δεύτερος με εξόργισε, αλλά για να μη στραφεί αυτή η οργή εναντίον μου, έκανα τον χρόνο καιρό και μετέφρασα επιλεγμένα κείμενα της σερβικής πεζογραφίας του εικοστού αιώνα αμετάφραστα ως τις ημέρες μας στα ελληνικά, από αγάπη στη σερβική γλώσσα και στους συγγραφείς της, άνδρες και γυναίκες. Δημοσιεύθηκαν στο ψηφιακό «Εξιτήριον» και τον Μάρτη του 2022 εκδόθηκαν υπό τον τίτλο «Γενναία Εμπρός» σε εξ ολοκλήρου δίγλωσση έκδοση. Φρόντισα, δηλαδή, ένα έργο οργής να μετατραπεί σε βιβλίο στοργής. Οι σχέσεις μου με τους άλλους ανθρώπους προσπαθούν να παραμένουν αγαπητικές, απλώς νομίζω ότι τοποθέτησα κι εμφατικά τις προσωπικές διαχωριστικές μου γραμμές με αρνητές και συνομωσιολόγους. Έκαστος εφ’ ώ ετάχθη. Δεν έχω χρόνο για χάσιμο.
9. Υπήρξε κάτι, κάποιος που στάθηκε αποκούμπι αυτή τη δύσκολη περίοδο;
Ο
διαρκής, καθημερινός αγώνας για βιοπορισμό το πρωί, η μετάφραση το βράδι, η
οικογένεια, οι δικοί μου άνθρωποι, οι φίλοι μου όλες τις ενδιάμεσες ώρες.
10. Θα γράφατε ποτέ με ψευδώνυμο; Το έχετε κάνει;
Δεν το έκανα ποτέ και ούτε πρόκειται. Θα ήταν σαν να φοράω μία πεζογραφική κουκούλα. Έχω το θάρρος της γνώμης κι οι ιστορίες μου την ελευθερία τους για αυτονόμηση. Στο κάτω κάτω, για ένα όνομα ζούμε.
11. Το γράψιμο θεωρείτε πως είναι για λίγους; Όλοι μπορούν να γράψουν;
Αν μιλάμε για λογοτεχνία, όχι, δεν μπορούν όλοι, αν και πολλοί θα ήθελαν, αλλά κι ούτε θέλουν με το στανιό όλοι, αν και πολλοί το μπορούν. Πιστεύω στην προσωπική ελευθερία της γραφής κι ούτε θεωρώ το γράψιμο για λίγους, μία εστέτ, δηλαδή, ασχολία. Ο καθένας οφείλει να γράψει κατά τη διάρκεια του βίου και της πολιτείας του ένα τουλάχιστον βιβλίο, ας είναι αυτό της ζωής του.
12. Υπήρξε κάποιο συμβάν στη ζωή σας το οποίο έχετε μεταφέρει και σε βιβλίο σας;
Στον «Νυχτερινό στο βάθος» τις αλάνες της παιδικής κι εφηβικής ηλικίας όπου με μεγάλωσαν, στο «Αφήστε με να ολοκληρώσω» τον αυτισμό των τηλεοπτικών παράθυρων και την ανθρωπογεωγραφία της πόλης, στο «Γκουανό» τη διαδρομή του αίματος τοων προγόνων μου, στη «Θραύση Κρυστάλλων» τη βίαιη ενηλικίωση. Είμαι βιωματικός συγγραφέας.
13. Τι οραματίζεστε για το μέλλον του βιβλίου στην Ελλάδα; Υπάρχει μέλλον;
Υπάρχει και πάντα θα υπάρχει, αρκεί να γίνει αισθητά καλύτερο. Στο εσωτερικό όμως, το εγχώριο οικοσύστημα του βιβλίου φυτοζωεί με τον υπάρχοντα τρόπο, διότι μας λείπουν τα περισσότερα εργαλεία κι οι υποδομές που ο δυτικός κόσμος στον οποίο μας αρέσει να λέμε πως ανήκουμε κατέχει από δεκαετίες, ενώ το παράδοξο είναι δημιουργούμε πραγματικά εξαιρετικά βιβλία. Δεν υπάρχουν ακτικειμενικές μετρήσεις από τότε που σίγησε ο εξωθεσμικός «Ιχνευτής», επομένως η σύσταση φορέα ή ανάθεση σε εταιρεία είναι απαραίτητη. Τα βιβλιοπωλεία να θεσμοθετηθούν ως αμιγή βιβλιοπωλεία αντί βιβλιοχαρτοπωλεία και ως χώροι πώλησης ειδών πρώτης ανάγκης, όπως τα φαρμακεία, κάτι που αποτυπώθηκε στους δύο παρατεταμένους εγκλεσμούς. Μείωση εκ μέρους των εκδοτών της υπερπαραγωγής και της αλόγιστης εισαγωγής μεταφρασμένης λογοτεχνικής σαβούρας. Μηδενικός ή ποσοστιαίος συντελεστής 6% ΦΠΑ καθ΄όλη τη διάρκεια της παραγωγής του βιβλίου κι όχι μόνο στην τελική του τιμή. Δημιουργία κουλτούρας ανάγνωσης από πανελλήνιο δίκτυο δημοτικών και σχολικών βιβλιοθηκών και τηλεοπτικών εκπομπών -η ελληνική τηλεόραση υστερεί τραγικά σε σχέση με το ραδιόφωνο. Απαγόρευση στα άθλια μπαζαροπάζαρα της αρπαχτής ειδικά εν μέσω Χριστουγέννων και Πάσχα και μόνο εκτός αστικών κέντρων. Δημιουργία αξιόπιστων βάσεων δεδομένων καθώς ούτε η Βιβλιονέτ ούτε η Οσδελνέτ τα πληρούν. Αξιοπρεπείς αμοιβές στους δημιουργούς κι όχι σελέμικες τράκες. Αν προστεθεί το κόστος ενέργειας και χαρτιού εσχάτως, το φως θα λιγοστεύει.
Στο εξωτερικό, η διείσδυση τα ελληνικά γράμματα χρειάζονται την ίδια προώθηση που ισχύει για τις κομπόστες, τα φρούτα, το ελαιόλαδο και τη φέτα, όπως κάθε αμιγώς εμπορικό προϊόν δηλαδή. Ποιοτικά, δεν υστερούμε σε τίποτα απολύτως από καμία άλλη γλώσσα του κόσμου, γιατί να μη διεκδικήσουμε τη θέση που πραγματικά μας ανήκει;
14. Ετοιμάζετε κάτι αυτόν τον καιρό;
Προσπαθώ να εγκλιματίσω ένα ιστορικό μυθιστόρημα της Μεσογείου από το Γιβραλτάρ μέχρι τη Μέση Ανατολή διά μέσου ενός παράφορου και απαγορευμένου έρωτα ενός ρωμαιοκαθολικού εισβολέα πολεμιστή και μίας ορθόδοξης μοναχής. Προσπαθώ.
Βιογραφικό:
O Γιώργος Γκόζης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1970. Σπούδασε Θεολογία με μεταπτυχιακό τίτλο ειδίκευσης στην Αγιολογία. Επαγγελματικά ασχολείται με τα ναυτιλιακά. Μιλά αγγλικά, ρωσικά, σερβικά, κροατικά, σλοβενικά, μαυροβουνιακά και βοσνιακά. Έχει δημοσιεύσει ως σήμερα τέσσερα προσωπικά πεζογραφικά και ένα αγιολογικό έργο, ενώ συμμετείχε σε εφτά συλλογικά. Μεταφράζει επιλεγμένα έργα της ρωσικής και σερβικής πεζογραφίας. Έργο του έχει συμπεριληφθεί στο θεατρικό αναλόγιο «Ανασκαφή-1» του Κ.Θ.Β.Ε. τη σεζόν 2015-2016, ενώ συμμετείχε σε ανθολογίες στην αλβανική, σουηδική και ισπανική γλώσσα. Έχει αποσπάσει το Α ́ Βραβείο πανελλήνιου διαγωνισμού Διηγήματος της ΕΛΘ (1999), το Α ́ Βραβείο πανελλήνιου Λογοτεχνικού Διαγωνισμού του Elle (2000), το Α ́ Βραβείο πανελλήνιου Διαγωνισμού Διηγήματος της Ελευθεροτυπίας (2001), το Α ́ Βραβείο πανελλήνιου Διηγήματος για τα ογδόντα χρόνια της ΓΣΕΕ (2003), συμπεριελήφθη στον Βραχύ Κατάλογο πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα του περιοδικού Διαβάζω και των Κρατικών Λογοτεχνικών Βραβείων (2002) και του Athens Prize for Literature του περιοδικού (δέ)κατα (2021), ενώ ήταν ο λογοτεχνικός εκπρόσωπος της Ελλάδας στην 9η Bienalle Νέων Καλλιτεχνών της Ευρώπης και της Μεσογείου (Ρώμη, 1999). Συνεργάζεται με τα περισσότερα έντυπα και ψηφιακά λογοτεχνικά περιοδικά, ενώ δημοσιεύει συχνά στον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο. Είναι μέλος του ΔΣ της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης και του ΡΕΝ Greece. Επίσημη ιστοσελίδα: https://georgegozis.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου