Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, δημοσιεύεται η πλήρης σειρά των Ιστοριών του κυρίου Κόινερ, τις οποίες ο Μπρεχτ έγραφε από το 1927 έως το τέλος της ζωής του.
Η έκδοση αυτή περιλαμβάνει Ιστορίες που ανακάλυψε ο Ελβετός ιδιοκτήτης του σπιτιού σε ένα μπαούλο στην αποθήκη με τα κατάλοιπα του Μπρεχτ το 2004. Τα κατάλοιπα αυτά ανήκουν στο Αρχείο Bertolt Brecht, γνωστό ως Χειρόγραφο της Ζυρίχης.
Ο συγγραφέας, μεταφραστής και εισηγητής του έργου του Μπρεχτ στο ελληνικό κοινό, Πέτρος Μάρκαρης έκανε τη μετάφραση αναθεωρώντας παράλληλα τη δουλειά του πάνω στις Ιστορίες της πρώτης έκδοσης του 1971, που είχαν πρωτοκυκλοφορήσει από τις εκδόσεις ΚΕΙΜΕΝΑ.
Όπως έχει σημειώσει: «Οι Ιστορίες του κυρίου Κόινερ έχουν έναν κοινό άξονα: δείχνουν τη συμπεριφορά του ατόμου, του κυρίου Κόινερ εν προκειμένω, σε φαινόμενα της καθημερινής ζωής, και τις αντιδράσεις του απέναντι σε καθιερωμένες αντιλήψεις και καταστάσεις. […] Ο κύριος Κόινερ απαλλάσσει το άτομο από την αλλοτριωμένη ματιά του και το βοηθάει να δει το γεγονός, όχι σαν φυσικό, καθημερινό γεγονός, μα σαν κάτι αφύσικο, σαν αποτέλεσμα διαδικασιών που πηγάζουν από μια ταξική κοινωνία, προκαθορίζουν το γεγονός και το κατευθύνουν».«Ο Μπρέχτ αρχίζει να γράφει τις “Ιστορίες του κ. Κόυνερ” εκεί γύρω στο 1927, μια περίοδο σημαδιακή για την εξέλιξή του. […] Δεν είναι λοιπόν συμπτωματικό ότι ο Μπρεχτ αρχίζει να γράφει τις “Ιστορίες του κ. Κόινερ” αμέσως μετά την ανακάλυψη που κάνει για τη σύνδεση του μαρξισμού με τα καθημερινά γεγονότα. Γιατί οι ιστορίες αυτές έχουν έναν κοινό άξονα: δείχνουν τη συμπεριφορά του ατόμου, του κ. Κόινερ, απέναντι σε φαινόμενα της καθημερινής ζωής, και τις αντιδράσεις του απέναντι σε καθιερωμένες αντιλήψεις κα καταστάσεις. Καθώς μάλιστα ο κ. Κόινερ τοποθετείται, από τη μια ιστορία στην άλλη μέσα σε μια διαφορετική κατάσταση, όλες οι ιστορίες μαζί συνθέτουν έναν κόσμο “εν κινήσει”».
***************************
Το ερώτημα αν υπάρχει θεός
Κάποιος ρώτησε τον κ. Κ. αν υπάρχει θεός. Ο κ. Κ. του είπε: Σε συμβουλεύω να σκεφτείς αν η συμπεριφορά σου αλλάξει ανάλογα με την απάντηση που θα δώσεις στο ερώτημα. Αν δεν αλλάξει τότε η ερώτηση είναι περιττή. Αν αλλάξει τότε μπορώ τουλάχιστον να σε βοηθήσω λέγοντας πως εσύ απόφασισες κιόλας: χρειάζεσαι ένα θεό.
*
Το μοναδικό που έλγε ο κύριος Κόινερ για το ύφος ήταν: «Πρέπει να είναι αποφθεγματικό. Το απόφθεγμα είναι απρόσωπο. Ποια είναι τα καλύτερα παιδιά; Εκείνα που μας κάνουν να ξεχνάμε τον πατέρα τους».
*
Το ξαναντάμωμα
Ο κ. Κ. αντάμωσε κάποιον που είχε να τον δει πολύν καιρό. Μα εσείς δεν αλλάξατε καθόλου, του είπε ο άλλος καθώς τον χαιρετούσε. Ωχ, έκανε ο κ. Κ. και χλώμιασε.
*
Κουβέντες
Εμείς οι δυο δεν έχουμε πια τίποτα να πούμε, είπε ο κ. Κ. σε κάποιον. Γιατί; ρώτησε ο άλλος τρομαγμένος. Γιατί όταν είμαι μαζί σου δε λέω καμιά λογική κουβέντα, παραπονέθηκε ο κ. Κ. Μα αυτό δε μ’ ενοχλεί καθόλου, τον παρηγόρησε ο άλλος. Το πιστεύω, είπε με πικρία ο κ. Κ., ενοχλεί όμως εμένα.
*
Επιτυχία
Ο κ. Κ. είδε μια ηθοποιό να περνάει κι είπε: Είναι όμορφη. Τελευταία είχε επιτυχία χάρη στην ομορφιά της, τον πληροφόρησε ο συνοδός του. Ο κ. Κ. φουρκίστηκε κι είπε: Όχι, είναι όμορφη γιατί είχε επιτυχία.
*
Μια καλή απάντηση
Ρώτησαν έναν προλετάριο στο δικαστήριο αν ήθελε να δώσει πολιτικό ή θρησκευτικό όρκο. Εκείνος απάντησε: «Είμαι άνεργος». «Αυτό δεν το είπε μόνο από αφηρημάδα» παρατήρησε ο κύριος Κ. «Με αυτήν την απάντηση τους έδωσε να καταλάβουν ότι βρισκόταν σε μια κατάσταση, όπου τέτοιες ερωτήσεις, ακόμα και ολόκληρη η δικαστική διαδικασία, δεν έχουν γι’ αυτόν πια κανένα νόημα».
*
Προσβολή που την ανέχεσαι
Κατηγόρησαν κάποιο συνεργάτη του κ. Κ. ότι κρατούσε στάση εχθρική απέναντί του. Ναι, αλλά μονάχα πίσω απ’ την πλάτη μου, τον δικαιολόγησε ο κ. Κ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου