16.1.23

«Τα άγια νήπια»


του Ντελίμπες Μιγκέλ [Delibes Miguel], εκδ.Ποταμός

μτφρ: Κωνσταντίνος Παλαιολόγος

Ισπανική επαρχία, δεκαετία του 1960. Αρχόντοι και κολίγοι, υποστατικά και χαμόσπιτα, πόδια ξυπόλυτα και Mercedes, θηράματα και θηρευτές, αγρίμια κι ενέδρες, κράχτες και καραμπίνες, ξόβεργες και φυλάχτρες, πόθος, πάθη και φιλοδοξίες, αφοσίωση, εκμετάλλευση κι εκδίκηση, βία και (αν)υποταγή.
Ένα βιβλίο για τις αισθήσεις και το κυνήγι, κάθε είδους.

ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΓΡΑΨΑΝ:

Ισχυρός είναι ο αθώος!
Κάποτε ήταν ο Μπουνιουέλ και ο δικός του «Μυστικός Δείπνος». Εδώ είναι «Η κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας» και η εκδίκηση εναντίον της! Το κοτόπουλο κάποτε ήταν πλαστικό, μα στις σελίδες έγινε γερακίνα ομορφούλα. Μη φύγουμε, όμως, από τον ισπανό σκηνοθέτη… Κάποτε είδαμε τον «Αγγελο εξολοθρευτή» και μάθαμε πώς οι εξολοθρευτές έπεσαν θύματα της ηθικής τους αδυναμίας. Τώρα διαβάσαμε πώς οι αμνοί έγιναν λύκοι και πώς τιμωρήθηκαν τα αφεντικά. Το βιβλίο του Ντελίμπες εξηγεί γιατί τα ζώα επαναστατούν, γιατί οι παρίες διώχνουν τον Θεό από το τραπέζι και γιατί γεννιέται η βία στη βία της εξουσίας. «Τα άγια νήπια» (Εκδόσεις Ποταμός) κερδίζουν την αγιοσύνη τους όπως είναι, σχεδόν γυμνά. Το φωτοστέφανο τους φτιάχνεται από φύλλα και βρεγμένο χώμα. Και η αθωότητα τους μένει ανεπηρέαστη, γλυκιά και τρυφερή. Εκδικητική μανία γίνεται όταν οι «ανώτεροι» τσαλαπατούν και πληγώνουν το σώμα της φύσης, τα πλάσματα της. Όταν η γερακίνα η ομορφούλα τσακίζει τον λαιμό της, κουλουριάζεται και το σύννεφο χορταριάζει, τότε το νήπιο γίνεται θεριό και τίποτα δεν το σκιάζει. Στα «Αγια νήπια» θα καταλάβετε πώς τα πρόβατα κοιμήθηκαν στο σαλόνι και πώς οι ρίζες της βελανιδιάς έριξαν τους λαμπρούς πολυελαίους. Τίποτα, όμως, δεν θα είναι αδιανόητο.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
   Αλέξανδρος Στεργιόπουλος, www.toperiodiko.gr, 24.12.2022

Γοητευτική κατάργηση της τελείας
Η ισπανική επαρχία της εποχής Φράνκο «εικονογραφημένη» ιδανικά από τον μακροπερίοδο λόγο του Μιγκέλ Ντελίμπες

Τα «Αγια νήπια» είναι έξι προτάσεις. Αν ήθελα λοιπόν να με αποκαλέσουν συνεπή, θα έπρεπε να ολοκληρώσω αυτό το άρθρο σε ισάριθμες κινήσεις. Μα φαντάζομαι πως τέτοιου είδους πειραματισμοί δεν επιτρέπονται σε μια εφημερίδα, αλλά μόνο στο πεδίο της λογοτεχνίας. Η λογοτεχνία είναι ελευθερία, είχε πει η Σόνταγκ.
Οταν λέω πως το μυθιστόρημα του Ντελίμπες έχει γραφτεί με μια χούφτα μονοκοντυλιές, κυριολεκτώ. Στον βαθμό που θα μπορούσαν να είναι έξι πλάνα μεγάλης διάρκειας τα οποία σαρώνουν την ισπανική επαρχία, κατά την περίοδο του Φράνκο. Oπως εκείνες οι εικόνες που φιλμάρει ο Ερίθε στα οροπέδια της Καστίλλης: οι άνθρωποι, τα ζώα και ο τόπος έχουν μια μαγική δύναμη που αναπόφευκτα σε οδηγούν σ’ ένα πηγάδι. Σκύβοντας, ανακαλύπτεις με τρόμο την αθώα εκδοχή σου.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
   ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ, www.kathimerini.gr, 30.10.2022

Λες και ο χρόνος έχει παγώσει
Σημαντικότατος ισπανός συγγραφέας, ο Μιγκέλ Ντελίμπες εκ Βαγιαδολίδ τιμήθηκε πλειστάκις με αποκορύφωμα το Βραβείο Θερβάντες, το 1993. Πέθανε στα 90 του στη γενέθλια πόλη του. Πολυγραφότατος, μεγαλούργησε στη μεταφρανκική εποχή με πάνω από 60 βιβλία σε δεκάδες γλώσσες, πλήθος των οποίων μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο και το θέατρο. Από τις εκδόσεις Ποταμός κυκλοφόρησε παλιότερα και το εξαιρετικό «Πέντε ώρες με τον Μάριο», πάλι σε μετάφραση Κωνσταντίνου Παλαιολόγου.
Γραμμένο σε τρίτο πρόσωπο, χωρίς στίξη, εντελώς γήινο, λιτό, με ρυθμικές επαναλήψεις, «Τα άγια νήπια» διαβάζονται και ως ποίημα, χωρισμένο σε έξι βιβλία-κεφάλαια. Στο μέσον του εξήντα, μάλλον στην Εστρεμαδούρα, κοντά στα πορτογαλικά σύνορα όπου εδράζεται το «φέουδο» του πλούσιου αριστοκράτη και των πάμφτωχων αγροτών που τον υπηρετούν. Η μεροληψία του συγγραφέα για τους ταξικά υποταγμένους δεν διακρίνεται εξ αρχής καθαρά. Αντίθετα, αναδύεται αργά αλλά σταθερά στην επιφάνεια μέσα από τις πράξεις και τις ενίοτε βίαιες, προβληματικές, σχέσεις τους. 
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
   Αντώνης Ν. Φράγκος, www.epohi.gr, 4.9.2022

 

Ένας σημαντικός συγγραφέας, ένα κλασικό πλέον μυθιστόρημα του 1981 σε νέα μετάφραση.
Η πρόοδος και η νεωτερικότητα είναι έννοιες άγνωστες στην αγροτική επαρχία της Ισπανίας τη δεκαετία του 1960. Στο κτήμα ενός ευγενούς, οι χωρικοί παλεύουν να τα βγάλουν πέρα με τις παράλογες απαιτήσεις και τις άπειρες ιδιορρυθμίες των αφεντικών τους. Η καλοπέραση των τελευταίων είναι η μοναδική προτεραιότητα, με το παιχνίδι του άσκοπου κυνηγιού να είναι στην πρώτη γραμμή. Μεταξύ των πολλών χαρακτήρων και ο Αθαρίας και η μικρή ανιψιά του, απλοϊκοί, αθώοι και αμόλυντοι σαν νήπια, με τον Αθαρίας να αναπτύσσει μια τρυφερή και ιδιαίτερη σχέση με μια γερακίνα.
«[…] αλλά ξέρετε τι λέω, κύριε Υπουργέ, πως ίσως να κάνω εγώ λάθος, αλλά άλλοι λίγο, άλλοι πολύ, όλοι μας πρέπει να σεβόμαστε την ιεραρχία, κάποιοι είναι κάτω και κάποιοι επάνω, είναι νόμος της ζωής, έτσι δεν είναι;, και οι παρευρισκόμενοι έμειναν για λίγες στιγμές ακίνητοι, όση ώρα ο Υπουργός έγνεφε καταφατικά και μασούσε, δίχως να μπορεί να μιλήσει, και, με το που κατάπιε την μπουκιά του, σφούγγισε απαλά τα χείλη του με τη λευκή πετσέτα και είπε βαρυσήμαντα, η κρίση υπακοής στις υπερκείμενες αρχές επηρεάζει την σήμερον ημέραν όλα τα επίπεδα».
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
   Κώστας Μοστράτος, https://athina984.gr, 17.8.22

Λέξεις που μυρίζουν γη και ιδρώτα
Δεν είναι σκληρή η γη για τους αγρότες, αλλά τα αφεντικά τους – είναι ωμή και πολύπλοκη η σχέση μεταξύ των κοινωνικών τάξεων.
Ο Μιγκέλ Ντελίμπες (1920-2010) υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς της μετεμφυλιακής λογοτεχνίας της Ισπανίας, βραβευμένος με το Βραβείο Θερβάντες, την υψηλότερη διάκριση των ισπανικών γραμμάτων. Στα μέσα του φθινοπώρου που μας πέρασε κυκλοφόρησε, από τις προσεγμένες και πάντα ποιοτικές στην επιλογή των τίτλων τους Εκδόσεις Ποταμός, ένα δεύτερο μυθιστόρημά του –μετά τον αριστουργηματικό πολυφωνικό μονόλογο «Πέντε ώρες με τον Μάριο»–, το «Αγια νήπια», σε μετάφραση για ακόμα μία φορά του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
   Κωνσταντίνος Καλύβας, www.efsyn.gr, 6.8.2022

LIBROFILO, a books' aficionado
Ο μεγάλος Ισπανός συγγραφέας Miguel Delibes (1920 – 2010, Valladolid), ένας χαμηλότονος και ιδιαίτερα στιλάτος δημιουργός, θεωρείται ένας από τους εμβληματικότερους και πιο πολυβραβευμένους λογοτέχνες στη χώρα του. Με την συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννηση του, πριν δυο χρόνια, έγιναν εκδηλώσεις προς τιμή του, όχι μόνο στη γενέτειρά του, το Βαγιαδολίδ, όπου έγιναν τα αποκαλυπτήρια ενός αγάλματός του, αλλά και σε ολόκληρη την Ισπανία ως αναγνώριση της αξίας και της συμβολής του στα γράμματα της χώρας.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
   https://librofilo.blogspot.com, 02.4.2022

«Τα άγια νήπια» του Μιγκέλ Ντελίμπες
Τα άγια νήπια είναι πλάσματα που τα αδίκησε η φύση, που το μυαλό τους μοιάζει κάπως πειραγμένο, που όμως φωτισμένα από τη συγγραφική δεξιοτεχνία του Ντελίμπες γίνονται θεία βρέφη
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
   Άρης Σφακιανάκης, www.athensvoice.gr, 13.1.2022

 

Δεν υπάρχουν σχόλια: