Δέκα ερωτήσεις, περισσότερο αφορμές και σπινθήρες για μια συνομιλία ανάμεσα σ’ έναν επίμονο αναγνώστη κι ένα πρόσωπο της γραφής.
ΠΗΓΗ: https://www.efsyn.gr/tehnes/ekdoseis-biblia/sto-ntibani-toy-anagnosti/214019_shedon-somatikos-distagmos-gia-oles-tis?fbclid=IwAR0GAh5Q1dovEo07fdUDhz6su8dMroqEcQSAqMzjXJ6uA0Pzijh-5ifmE94
Σήμερα η Μάρω Δούκα απέναντι σ’ ένα ερωτηματολόγιο που επιχειρεί να ψηλαφίσει, εντός κι εκτός αφηγηματικής επιφάνειας, διαθέσεις, εμμονές, αναγωγές.
● Γράφετε συνεχώς το ίδιο βιβλίο ή στο έργο σας εντοπίζετε τομές και ασυνέχειες;
Γράφω συνεχώς το ίδιο βιβλίο μόνο στον βαθμό που η βαθύτερη αιτία τού κάθε προηγούμενου βιβλίου σχετίζεται άμεσα με τη βαθύτερη αιτία του κάθε επόμενου. Τομές και ασυνέχειες υπάρχουν πάντα από βιβλίο σε βιβλίο, ίσα ίσα για να επιβεβαιώνουν τον συγγραφέα που αναζητά διαρκώς και αλλιώς κάθε φορά τη δυνατότητα της φωνής του.
● Εκτός από τη λογοτεχνία, τι άλλο καθορίζει και φωτίζει το έργο σας;
Η αγάπη μου για τον κινηματογράφο: την τέχνη των τεχνών. Η συναίσθηση της Ιστορίας. Η ματιά μου στην πολιτική. Η επιμονή μου στο δίκαιο και τις εκδοχές-εκδορές του. Η προδιάθεση να είμαι παρούσα. Και ταυτόχρονα, ο βαθύτερος, σχεδόν σωματικός, δισταγμός για όλες τις βεβαιότητες.
● Υπάρχει κάποιο βιβλίο που βιαστήκατε να το παραδώσετε στον εκδότη σας και κάποιο άλλο που το απωθείτε, το «φοβάστε» μέχρι σήμερα;
Από τότε που ήμουν νέα, και σήμερα ακόμη πιο πολύ, καθυστερώ πάντα να παραδώσω στον εκδότη τα βιβλία μου. Τα αφήνω, όπως λέω, να ησυχάσουν πρώτα, να ξεκουραστούν. Οχι, δεν φοβάμαι κανένα βιβλίο μου. Ολα τα αποδέχομαι, όλα τα σέβομαι. Το καθένα για τους δικούς του (και δικούς μου) λόγους.
● Τρεις τίτλοι βιβλίων που σας σφράγισαν, στο πέρασμα του χρόνου, εντός κι εκτός κειμένου… «Δύσκολες νύχτες» Μέλπως Αξιώτη. «Ακυβέρνητες πολιτείες» Στρατή Τσίρκα. «Για ένα φιλότιμο» Γιώργου Ιωάννου.
● Υπάρχουν αρνητικές κριτικές που σας βοήθησαν και θετικές που υπομειδιάσατε;
Δεν είμαι τόσο βέβαιη, τόσο επηρμένη ώστε να υπομειδιώ στις θετικές κριτικές. Η αρνητική κριτική μπορεί, αν είναι εύστοχη, να μας ταρακουνήσει και επομένως κάπως να μας βοηθήσει. Τη θετική κριτική, αντίθετα, άθελά μας την προσπερνούμε γρήγορα και ευγνώμονες την απολησμονούμε γλυκά…
● Υπάρχει κάποιος παλαιότερος και κάποιος νεότερος Ελληνας συγγραφέας που σας έλκει η γραφή του;
Από τους παλαιότερους παντοτινός σαγηνευτής μου είναι ο Γεώργιος Βιζυηνός. Από τους νεότερους θα αναφερθώ και με πολλή συγκίνηση, της το οφείλω από τα χρόνια «Του Μανιφέστου της ήττας», στην Αντζελα Δημητρακάκη. Την αγαπώ όχι μόνο για τη γραφή αλλά και για την κριτική ματιά, τις επιλογές, τον τρόπο της.
● Σήμερα, υπάρχουν λογοτεχνικές συντροφιές που διαμορφώνουν το πνευματικό κλίμα της εποχής; Λογοτεχνικές συντροφιές σίγουρα υπάρχουν, αλλά δεν ξέρω αν είναι σε θέση, αν έχουν τη «δύναμη», να διαμορφώσουν το πνευματικό κλίμα της εποχής… Ενα «πνευματικό κλίμα» που το «διαπερνούν», μας αρέσει ή όχι, ξένοι προς τη λογοτεχνία παράγοντες.
● Για ποιο λόγο η παρουσία της ελληνικής λογοτεχνίας, εκτός συνόρων, είναι τόσο νωθρή και αποσπασματική;
Πολλοί οι λόγοι και γνωστοί και συγγνωστοί και αναμασημένοι επαρκώς. Καθοριστικό πάντως για μένα είναι και το ότι δυστυχώς δεν είμαστε σε θέση να συνομιλήσουμε ως Ελληνες Ευρωπαίοι με τους αρχαίους ημών Αθηναίους που διαπρέπουν εδώ και αιώνες κανονιστικά σ’ Ανατολή και Δύση ως πυλώνες του δυτικού πολιτισμού.
● Η πολιτική συγκυρία, εντός και εκτός της χώρας, αλλά και η γλώσσα και ο τρόπος της ενημέρωσης αγγίζουν το συγγραφικό εργαστήρι σας;
Φυσικό είναι, πιστεύω, να «αγγίζεται» το συγγραφικό εργαστήρι μου από όλα αυτά, εφόσον και ως άνθρωπο με αγγίζουν. Το πώς συγχωνεύονται όμως και ανακινούνται έχει να κάνει κυρίως με την ιδιοσυγκρασία μου. Εξωστρεφής και εσωστρεφής ταυτοχρόνως, με τη ματιά μου από το εδώ στο εκεί, από το μέσα στο έξω κριτικά, επικριτικά, σχεδόν βασανιστικά…
● Σας απασχολεί αν, μετά θάνατον, θα σας θυμούνται μέσα από το έργο σας;
Οχι και τόσο. Προσβλέπω πάντως σ’ εκείνον τον αναγνώστη που έπειτα από χρόνια, καθώς θα χαζεύει σ’ ένα παλαιοβιβλιοπωλείο, θα πιάσει στα χέρια του ένα βιβλίο μου, θα το φυλλομετρήσει… και θα θελήσει να με αναζητήσει.
🔸 Η Μ. Δούκα γεννήθηκε το 1947 στα Χανιά. Εχει τελειώσει το Ιστορικό-Αρχαιολογικό της Φιλοσοφικής Σχολής του Καποδιστριακού. Το πρώτο βιβλίο της «Η Πηγάδα» κυκλοφόρησε το 1974. Εχει εκδώσει δεκαεπτά βιβλία. Τα δέκα από αυτά είναι μυθιστορήματα. Από την «Αρχαία σκουριά» (1979) ώς την «Πύλη εισόδου» (2019): διαδρομή σαράντα χρόνων με την τριλογία «Στις γραμμές του μύθου και της Ιστορίας» κεντρικό σταθμό. Διηγήματα και μυθιστορήματά της έχουν μεταφραστεί σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες. Εχει τιμηθεί επίσης με αρκετά βραβεία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου