Ακριθάκη και επίμετρο με τις δύο μοναδικές συνεντεύξεις του (Μ. Χαρτουλάρη 1994 «Τα Νέα», και Α. Νάτσινα 2003 «Διαβάζω»). Εκδότης ο O.G.I. (Ενωμένες Εκδόσεις Ανθρωπιστικού περιεχομένου), με διευθυντή τον μποέμ Ντμίτρι Ιτσκόβιτς, από τους σημαντικότερους παράγοντες της πολιτιστικής ζωής της Μόσχας. Η περίπτωση του Επαμεινώνδα Γονατά (1924-2006) και των αλλόκοτων ιστοριών του που αναδεικνύουν την αμφισημία της πραγματικότητας, καθρεφτίζει με τον πιο εύγλωττο τρόπο τον φρέσκο αέρα που έχει φυσήξει στο τοπίο των μεταφράσεων της ελληνικής λογοτεχνίας στα ρωσικά. Μαζί του εκδόθηκαν τον φετινό Αύγουστο οι Ελύτης, Μάτεσις και μια Ανθολογία πεζογραφίας του 19ου αι. με διηγήματα των Παπαδιαμάντη, Βιζυηνού και Μητσάκη. Μέχρι τον Δεκέμβριο 2019 θα ακολουθήσουν οι Κουμανταρέας, Νόλλας, Ταχτσής και Παπαμάρκος, ενώ στη συνέχεια αναμένονται στα ρωσικά οι Χρήστος Οικονόμου, Ζυράννα Ζατέλη και Ιωάννα Καρυστιάνη, καθώς και μια Ανθολογία Ελληνικού Υπερρεαλισμού. Τα έργα αυτά δεν προορίζονται για φιλολογίζοντες αναγνώστες αλλά για το ευρύτερο ανήσυχο κοινό και μ’ αυτό το κριτήριο έγινε η επιλογή τους και αναζητήθηκαν αναγνωρίσιμοι εκδοτικοί οίκοι. Οι καταξιωμένες πανεπιστημιακές εκδόσεις Aletheia της Αγίας Πετρούπολης και ο δυναμικός O.G.I. της Μόσχας - που έχει ήδη εκδώσει Καβάφη, Ελύτη, Εμπειρίκο, Σαχτούρη, Αλεξανδρόπουλο - μοιράστηκαν τους πρώτους οκτώ τίτλους. Οι κρυφοί ήρωες και οι ηρωίδες της υπόθεσης είναι η ρωσική κοινότητα των ελληνικών σπουδών στα πανεπιστημιακά Τμήματα της Μόσχας και της Αγίας Πετρούπολης, που εμβαθύνουν στη νεοελληνική λογοτεχνία και τη μεταφράζουν αθόρυβα και επίμονα. Για το Γκιακ του Δημοσθένη Παπαμάρκου, με τις αφηγήσεις σε αρβανίτικο ιδίωμα, κινητοποιήθηκε «αρμοδίως» με τους φοιτητές της η μεταφράστρια του Γονατά Ξένια Κλίμοβα, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Βυζαντινής και Νεοελληνικής Φιλολογίας του Λομονόσοφ, η οποία είναι και εθνογλωσσολόγος. Το γενικό σύνθημα δόθηκε το 2017 με το πενταετές «Πρόγραμμα Υποστήριξης Μετάφρασης, Εκδοσης και Προώθησης Ελληνικών Βιβλίων στη Ρωσική Γλώσσα» και τη σχετική επιδότηση του υπουργείου Πολιτισμού. Η συμφωνία υπογράφηκε μεταξύ της υπουργού Λυδίας Κονιόρδου και του υποδιευθυντή της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Τύπου και ΜΜΕ Βλαντίμιρ Γκριγκόριεφ. Και οι μηχανές ανέβασαν ταχύτητα όταν το 2018, η ομότιμη καθηγήτρια του ΑΠΘ Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου (Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων 2018) ανέλαβε πρόεδρος στην αρμόδια 9μελή Ομάδα Εργασίας του υπουργείου Πολιτισμού, με αντιπρόεδρο τον Μανώλη Πιμπλή, διευθυντή των Διεθνών Εκθέσεων Βιβλίου, και φορέα υλοποίησης το Ελληνικό Ιδρυμα Πολιτισμού. Το εναρκτήριο εκδοτικό πρόγραμμα υπογράφηκε τον Απρίλιο του 2019 από την υπουργό Μυρσίνη Ζορμπά, και ξεχωρίζει διότι στρέφεται προς την μεταπολεμική πεζογραφία με κοινωνικό περιεχόμενο, και δίνει μια σύνθετη εικόνα για την ιστορία και την κουλτούρα της σύγχρονης Ελλάδας προβάλλοντας και τη λογοτεχνική πολυφωνία της. Χάρη στη φροντίδα του θεατράνθρωπου και επίτιμου καθηγητή στο Λομονόσοφ, Δημήτρη Γιαλαμά, μέλους της Ομάδας Εργασίας και ειδικού συμβούλου στην ελληνική πρεσβεία της Μόσχας, οι πρώτοι καρποί του προγράμματος πρόλαβαν και παρουσιάστηκαν τον Σεπτέμβριο, στο Ελληνικό Περίπτερο της επίσημης 32ης Διεθνούς Εκθεσης Βιβλίου της Μόσχας. Παρών, ο νέος γενικός γραμματέας Σύγχρονου Πολιτισμού, Νικόλας Γιατρομανωλάκης. Σημαντική, στο περιθώριο της εκδήλωσης, και η παρουσία του Μιχαήλ Σβιτκόι, αντιπρόσωπου του προέδρου Πούτιν σε θέματα διεθνούς πολιτιστικής συνεργασίας. Επόμενος μοσχοβίτικος σταθμός, το ελληνικό αφιέρωμα του O.G.I. στο δικό του εκδοτικό Περίπτερο, στην πιο ποιοτική και ανεξάρτητη, βαφτισμένη «Non Fiction», Διεθνή Εκθεση Βιβλίου του Δεκεμβρίου. Θα τολμήσει το υπουργείο Πολιτισμού; Είναι λοιπόν γεγονός ότι η παρουσία των ελληνικών γραμμάτων στη Ρωσία αναβαθμίζεται ριζικά, έπειτα από μια μεγάλη περίοδο ύφεσης που ακολούθησε το εκδοτικό «μπουμ» του 2000 και 2003 όταν είχαν γίνει μπεστ σέλερ η Ρωσική Καβαφειάδα και τα Πεζά του Κ.Π.Καβάφη σε επιμέλεια της ομότιμης καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Σόνιας Ιλίνσκαγια. Το ρωσικό άνοιγμα του σύγχρονου ελληνικού βιβλίου είναι μεγάλο στοίχημα, ωστόσο από την πλευρά του ΥΠΠΟΑ επικρατεί σιγή. Ποια πολιτική θα ακολουθήσει για τον σύγχρονο πολιτισμό; Θα τον υποστηρίξει ή θα τον αφήσει στα χέρια των ιδιωτικών «κοινωφελών» Ιδρυμάτων; Ο Μανώλης Πιμπλής έχει διαπιστώσει ότι «οι Ρώσοι είναι θετικά προϊδεασμένοι για οτιδήποτε ελληνικό», αλλά και ότι «τις τελευταίες δεκαετίες καμία ιδιωτική πρωτοβουλία δεν έχει καταφέρει να καλλιεργήσει τη γνωριμία του βιβλιόφιλου ρωσικού κοινού με τη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία». Θεωρεί λοιπόν αναγκαία τη συνέχιση της κρατικής επιδότησης μεταφράσεων «λογοτεχνίας αλλά και δοκιμιακών έργων» στα ρωσικά, παρέμβαση η οποία «επιπλέον θα ενισχύσει το αξιόλογο δυναμικό των Ρώσων ελληνιστών». Απ’ την πλευρά της, η Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου αξιοποιεί το παράδειγμα του Γονατά για να υπογραμμίσει ότι δεν αρκεί η ανανέωση του ελληνορωσικού διαλόγου, αλλά χρειάζεται και ο εκμοντερνισμός του. «Ο Ε.Χ. Γονατάς έγραψε μικρά αριστουργήματα που εκφράζουν μια διαφορετική αντίληψη για την πεζογραφία και τις δυνατότητές της, υπονομεύοντας την κυριαρχία του ρεαλισμού και της ορθολογικής και θετικιστικής αναπαράστασης της πραγματικότητας. Το έργο του, αιρετικό και ανένταχτο, επηρέασε βαθιά τους νέους Ελληνες λογοτέχνες, κι αυτός είναι ένας επιπλέον λόγος που η παρουσίασή του στο ρωσικό κοινό έχει ιδιαίτερη σημασία».
https://www.efsyn.gr/tehnes/ekdoseis-biblia/o-logos-stoys-syggrafeis/215023_megalo-ellinorosiko-stoihima?fbclid=IwAR2dFCKetKrAHm_RFXQsnvxrZSx2rfrn5KfCoaffRfjdiu__o6YyOzdkm48
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου