Δέκα ερωτήσεις, περισσότερο αφορμές και σπινθήρες για μια συνομιλία, ανάμεσα σ’ έναν επίμονο αναγνώστη κι ένα πρόσωπο της γραφής. Σήμερα ο Ηλίας Μαγκλίνης απέναντι σ’ ένα ερωτηματολόγιο που επιχειρεί να ψηλαφίσει, εντός κι εκτός αφηγηματικής επιφάνειας, διαθέσεις, εμμονές, αναγωγές
● Γράφετε συνεχώς το ίδιο βιβλίο ή στο έργο σας εντοπίζετε τομές και ασυνέχειες;
Κάπου διάβασα πως όλοι ονειρευόμαστε κάθε νύχτα, το ίδιο όνειρο, σε όλη μας τη ζωή. Ανάλογα, όσοι γράφουμε, γράφουμε το ίδιο βιβλίο σε όλη μας τη ζωή. Βεβαίως, όπως κάθε βράδυ, ο
νυχτερινός ύπνος μάς προσφέρει σε παραλλαγές την ίδια απόκρυφη επιθυμία ή την ίδια απόκρυφη φοβία, νομίζω κάπως έτσι γίνεται και με τα βιβλία: μετατοπίσεις, διαφοροποιήσεις, παρεκκλίσεις, μικρά ή μεγάλα άλματα γύρω από τον ίδιο σκληρό πυρήνα. Οσον αφορά τα κείμενα που έχω γράψει ο ίδιος, ελπίζω να έχουν αυτό το στοιχείο των μετατοπίσεων αλλιώς δεν θα είχε πλάκα – σίγουρα όχι γι’ αυτόν που διαβάζει.
● Εκτός από τη λογοτεχνία, τι άλλο καθορίζει και φωτίζει το έργο σας...
Εσχάτως η πατρότητα. Επονται: η μνήμη, ατομική και συλλογική, οι δεσμοί αίματος, το γυναικείο σώμα, οι αποχαιρετισμοί, ο χρόνος, η πορνογραφία, η μουσική, τα αεροπλάνα, τα σύννεφα, οι καρχαρίες (η θάλασσα γενικώς), η Αμερική, η Ιταλία, η Αγγλία, ο ύπνος, οι μαύρες τρύπες του διαστήματος (το διάστημα γενικώς), οι γάτες, η Ιστορία, ο θάνατος – όχι πάντοτε με αυτή τη σειρά.
● Υπάρχει κάποιο βιβλίο που βιαστήκατε να το παραδώσετε στον εκδότη σας και κάποιο άλλο που το απωθείτε, το «φοβάστε» μέχρι σήμερα...
Οχι. Δεν βιάζομαι ποτέ - αλλά μόνον όσον αφορά τα βιβλία. Απώθησα όμως επί είκοσι χρόνια το βιβλίο που θα βγάλω τώρα, τον Οκτώβριο. Νιώθω πιο ανάλαφρος τώρα χωρίς αυτό.
● Τρεις τίτλοι βιβλίων που σας σφράγισαν, στο πέρασμα του χρόνου, εντός κι εκτός κειμένου...
«Οι προδομένες διαθήκες» του Μίλαν Κούντερα· τα «Αμερικανικά μαθήματα» του Ιταλο Καλβίνο· το «Θέατρο του Σάμπαθ» του Φίλιπ Ροθ.
● Υπάρχουν αρνητικές κριτικές που σας βοήθησαν και θετικές που υπομειδιάσατε;
Ορισμένες αρνητικές κριτικές σε στεναχωρούν, αλλά δεν σε απογοητεύουν. Ορισμένες θετικές κριτικές, πάλι, σε χαροποιούν αλλά δεν σε γοητεύουν. Το πιο δυσάρεστο είναι ότι οι κριτικές δεν παίζουν πλέον κανένα ρόλο στην πορεία ενός συγγραφέα. Είναι για να έχουμε να λέμε στο σινάφι.
● Υπάρχει κάποιος παλαιότερος και κάποιος νεότερος Ελληνας συγγραφέας που σας έλκει η γραφή του...
Εφόσον πρέπει να περιοριστώ σε δύο, θα αναφέρω δύο Θανάσηδες, τελείως διαφορετικούς μεταξύ τους: τον Θανάση Βαλτινό, από τους παλαιότερους, και τον Θανάση Τριαρίδη από τους νεότερους.
● Σήμερα, υπάρχουν λογοτεχνικές συντροφιές που διαμορφώνουν το πνευματικό κλίμα της εποχής; Καθόλου. Φοβάμαι πως γενικώς η λογοτεχνία πλέον δεν διαμορφώνει κλίμα.
● Για ποιο λόγο η παρουσία της ελληνικής λογοτεχνίας, εκτός συνόρων, είναι τόσο νωθρή και αποσπασματική...
Η εύκολη απάντηση είναι η γλώσσα. Μια ακόμα πιο εύκολη απάντηση είναι η απουσία πολιτικής του βιβλίου. Η δύσκολη απάντηση είναι η εσωστρέφειά μας, ο εθνικός, συλλογικός μας ναρκισσισμός. Η αδυναμία μας να πούμε μια ιστορία καλά δομημένη, δραστική. Μεγάλη κουβέντα· δεν εξαντλείται σε λίγες αράδες. Η Ελλάδα πάντως στο εξωτερικό, ως λογοτεχνία, δεν είναι σέξι, για να χρησιμοποιήσω μια λέξη του συρμού. Ισως χρειαζόμαστε έναν νέο Λέοναρντ Κοέν να ανακαλύψει μια νέα Υδρα.
● Η πολιτική συγκυρία, εντός και εκτός της χώρας, αλλά και η γλώσσα και ο τρόπος της ενημέρωσης αγγίζουν το συγγραφικό εργαστήρι σας;
Υποθέτω πως αυτό συμβαίνει ερήμην μου. Διεισδύει στο ασυνείδητο και κατακάθεται εκεί. Συνειδητά όμως, όχι, δεν με αγγίζει η πολιτική συγκυρία, συγγραφικά μιλώντας. Την αποφεύγω, για να είμαι ειλικρινής. Αφενός δεν διαθέτω τη δυναμική εκείνη που θα μεταπλάσει το επικαιρικό ρεπορτάζ σε μυθοπλασία, σε λογοτεχνία, αφετέρου χρειάζομαι να έχει κυλήσει ο χρόνος, χρειάζομαι κάποια απόσταση για να νιώσω ένα τέτοιο υλικό ερεθιστικό για γραφή, ας πούμε, δημιουργική.
● Σας απασχολεί αν, μεταθανατίως, θα σας θυμούνται μέσα από το έργο σας...
Ναι, με απασχολεί. Αλλά θα πρέπει να συμβιβαστώ με τη σκληρή πραγματικότητα ότι αυτό δεν πρόκειται να συμβεί. Ακόμα χειρότερα, στην απίθανη περίπτωση που συμβεί, δεν θα είμαι εδώ για να το δω.
Ο Ηλ. Μαγκλίνης γεννήθηκε το 1970 στην Κινσάσα της σημερινής Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό (πρώην Ζαΐρ). Η νουβέλα του «Η ανάκριση» μεταφράστηκε στα αγγλικά και τα σερβικά και μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Παναγιώτη Πορτοκολακάκη, με τους Πηνελόπη Τσιλίκα και Γιώργο Κέντρο (θα προβληθεί τον χειμώνα του 2019-20). Το μυθιστόρημά του «Πρωινή γαλήνη» τιμήθηκε με τρία λογοτεχνικά βραβεία, μεταξύ αυτών το Βραβείο Μυθιστορήματος της Ακαδημίας Αθηνών. Το νέο του βιβλίο «Είμαι όσα έχω ξεχάσει. Μια αληθινή ιστορία» κυκλοφορεί τον Οκτώβριο από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
https://www.efsyn.gr/tehnes/ekdoseis-biblia/sto-ntibani-toy-anagnosti/212155_fobamai-pos-i-logotehnia-pleon-den?fbclid=IwAR2h-5cEA98-uMrtHRLiC5z-GXK6zyO0qiSmmKXgGOm-GJoxbYHVlCwPav8
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου