28.4.20

Peter Handke, «Οι τρεις αναγνώσεις του Νόμου» (Μετάφραση από τα Γερμανικά- επίμετρο: Θεοδόσης Κοντάκης)

1.
Κάθε πολίτης έχει το δικαίωμα –
χειροκρότημα
να αναπτύξει ελεύθερα την προσωπικότητά του –
χειροκρότημα
ειδικότερα, έχει δικαίωμα για:

εργασία –
χειροκρότημα
ελευθερία –
χειροκρότημα
ελεύθερη μετακίνηση –
χειροκρότημα
παιδεία –
χειροκρότημα
συνάθροιση –
χειροκρότημα
όπως και για το απρόσβλητον του προσώπου –
πιο ζωηρό χειροκρότημα

`
       2.
Κάθε πολίτης έχει το δικαίωμα –
χειροκρότημα
να αναπτύξει ελεύθερα την προσωπικότητά του στο πλαίσιο των νόμων –
φωνή: ακούστε! ακούστε!
ειδικότερα δε, έχει δικαίωμα για:
εργασία αναλόγως των κοινωνικών απαιτήσεων –
ανησυχία, χειροκρότημα
ελευθερία εν τω μέτρω της κοινωνικά αναγκαίας δυνατότητας εργασίας –
σύρσιμο, χειροκρότημα, καλοκάρδισμα και γέλια, ανησυχία
ελεύθερη μετακίνηση, εξαιρουμένων των περιπτώσεων, κατά τις οποίες δεν
υφίσταται επαρκής ζωτικός χώρος και, ως εκ τούτου, θα προέκυπτε ιδιαίτερη
επιβάρυνση για το σύνολο  –
ισχνό χειροκρότημα, σαρκαστικά γέλια, τριγμοί, ανησυχία
παιδεία, εφόσον βεβαίως οι οικονομικοί συσχετισμοί το επιτρέπουν, όπως
και το καθιστούν αναγκαίο –
έντονη ανησυχία, γογγυσμοί, ακατάληπτες παρεμβολές, πόρτες που βροντούν,   
ειρωνικό χειροκρότημα
συνάθροιση εν τω μέτρω της προωθήσεως των συμφερόντων των μελών του
συνόλου –
χτυπήματα από καλύμματα των εδράνων, σφυρίγματα, γενικευμένη ανησυχία,  
οχλαγωγία, μεμονωμένα «μπράβο», κρότοι διαμαρτυρίας, φωνές «επιτέλους!» ή
«αυτό μας έλειπε!», ποδοκροτήματα, κραυγές, χαρτοσακούλες που σκάνε
όπως και για το απρόσβλητον του προσώπου –
ανησυχία, σαρκαστικό χειροκρότημα


       3.
Κάθε πολίτης έχει το δικαίωμα,
να αναπτύσσει ελευθέρως την προσωπικότητά του, εν τω πλαισίω των νόμων
και των χρηστών ηθών,
ειδικότερον δε, έχει δικαίωμα εις εργασίαν, αναλόγως των οικονομικών
και    ηθικών επιταγών του συνόλου –
δικαίωμα εις την ελευθερίαν, εν τω μέτρω των συνολικών υλικών αναγκών και
δυνατοτήτων του μέσου ικανού προς εργασίαν πολίτου –
δικαίωμα εις την ελευθέραν μετακίνησιν, εξαιρουμένων των περιπτώσεων,
καθ’ ας ελλείπει ο επαρκής ζωτικός χώρος και εν ταυτώ ήθελε προκύψει
ιδιαιτέρα επιβάρυνσις δια το σύνολον, ως και δια την αποσόβησιν
επαπειλούντος την υπόστασιν του συνόλου κινδύνου, ουχ ήττον δε δια την
αποτροπήν της διασαλεύσεως των ηθών και της παραγωγικότητος,
ωσαύτως δε υπέρ της διατηρήσεως ενός ευτάκτου εγγάμου, οικογενειακού τε
και δημοσίου βίου  –
δικαίωμα εις την παιδείαν, εφ’ όσον μεν αύτη συμβάλλει εις, και δη
ποδηγετεί, την υλικήν τε και ηθικήν πρόοδον του συνόλου, μάλιστα δε καθ’
όσον δεν θέτει εν κινδύνω την υπόστασιν του συνόλου εν αυτοίς    τούτοις τοις
θεμελίοις και ταις επιδιώξεσιν αυτού –
δικαίωμα εις την συνάθροισιν, εν τω μέτρω βεβαίως της στερεώσεως και
ιδιαίτατα της ωφελείας του συνόλου, συνυπολογιζομένων δε κινδύνων
επιδημιών, πυρκαϊών, και εν γένει επαπειλουσών φυσικών καταστροφών –
όπως και το δικαίωμα εις το απρόσβλητον του προσώπου –
Γενικό, θυελλώδες, ασταμάτητο χειροκρότημα.


*************************************************************************************************************
               ΕΠΙΜΕΤΡΟ

                            Η προστασία και η ασθένεια


Γραμμένο το 1968, το ποίημα αυτό του Αυστριακού συγγραφέα Πέτερ Χάντκε (Peter Handke, γ. 1942, Βραβείο Νόμπελ για τη Λογοτεχνία 2019) αποκτά αυτές τις μέρες μια δραματική επικαιρότητα: ποια είναι η θέση μια κοινωνίας έναντι του νόμου; κατά πόσο νομιμοποιείται η εξουσία να αφαιρεί από τους πολίτες την ελευθερία, λόγω έκτακτων καταστάσεων; ποιος είναι τελικά ο ρόλος της περιλάλητης «ατομικής ευθύνης»;
Αναμφίβολα, οι ασφυκτικοί περιορισμοί αναιρούν το αίτημα της ατομικής ευθύνης, αφού εκμηδενίζουν τον ρόλο του πολίτη, τον κάνουν σκληρό, μικροπρεπή, εκδικητικό. Επιπλέον, διαποτίζουν το κοινωνικό σύνολο, εθίζοντάς το να ανακαλύπτει «ενόχους», να πιστεύει σε ανυπόστατες «καταγγελίες, να επιζητεί από την εξουσία ολοένα πιο ακατανόητα και αδιέξοδα μέτρα. Το χειρότερο, αφήνουν το αποτύπωμά τους, βαθύ, για πολύ καιρό αφότου περάσει η γενεσιουργός αιτία για την επιβολή τους. Ειδικά αν η κοινωνία δεν προσέξει τους μηχανισμούς (τον φόβο, την αίσθηση της αδυναμίας για δράση, την καχυποψία…) που οδηγούν συχνά την πλειοψηφία, όπως στο ποίημα του Χάντκε, να επιλέξει εντέλει την τυραννία αντί για την ελευθερία.
Καλή Λευτεριά, πάντως – σε όσους την αγαπούν ακόμα. Σε αυτούς είναι αφιερωμένη η μετάφραση αυτή.


Δεν υπάρχουν σχόλια: