14 ερωτήσεις στον Ευάγγελο Τρυψιάνη

  

1. Ποίηση ή πεζό;

 

Στην εποχή της φλυαρίας… Ποίηση. Με γοητεύει η προσπάθεια πύκνωσης των εμπειριών, των σκέψεων, των συναισθημάτων κ.λπ. σε μόνο μία ποιητική λέξη ή στίχο. Τα πολλά λόγια κάποτε εξοστρακίζουν την ουσία.

Ποίηση…, γιατί δίνει μεγαλύτερο χώρο και ελευθερία στον αναγνώστη να κινηθεί με το δικό του τρόπο και ρυθμό πάνω στις λέξεις.

Ποίηση…, γιατί απαιτεί από τον αναγνώστη να είναι ενεργός. Στοχαζόμενος μέσω των ποιητικών λέξεων και με αφορμή αυτές πάνω στις δικές του εμπειρίες.

Ποίηση…, αυτή των προσωπικών βιωμάτων. Γιατί δύναται ν’ αποτελέσει την αφορμή ώστε να προκληθεί στον αναγνώστη ένα αποπροσανατολιστικό δίλημμα. Δηλαδή, να φέρει στη μνήμη του πεποιθήσεις ή πρακτικές που μέχρι εκείνη τη στιγμή θεωρούσε ότι τον βοηθούν ν’ αντιμετωπίσει διάφορες καταστάσεις αλλά ξαφνικά να συνειδητοποιήσει ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Άρα, συνειδητοποιεί ότι πρέπει να σκεφτεί και να δράσει αλλιώς.

 

2. Τι δεν έχετε γράψει ακόμη που θα θέλατε να γράψετε;

 

Βιογραφίες. Απλών, καθημερινών ανθρώπων. Ανθρώπων της διπλανής πόρτας. Αν κάτσετε να συζητήσετε μαζί τους, αν ακούσετε τις ιστορίες/εμπειρίες τους, θα δείτε ότι έχουν τόσα να μας πουν και τόσα να μας μάθουν. Άραγε, ακούμε τους άλλους; Αυτός θα ήταν ο στόχος του βιβλίου. Να μάθουμε να ακούμε αυτούς που έχουμε δίπλα μας, αυτούς που θεωρούμε ασήμαντους. Κάθε ιστορία, μεγάλη ή μικρή, λιγότερο ή περισσότερο σπουδαία, πάντα κάτι έχει να μας δώσει.

 

 

3. Πώς ξεκινάει ένα βιβλίο; Υπάρχει τόπος, χρόνος, που έρχεται η έμπνευση;

 

Νομίζω, όχι! Απλά έρχεται. Γι’ αυτό λέγεται «έμπνευση». Μπορείς να «τρακάρεις» μαζί της οποιαδήποτε στιγμή. Ακόμα και την πιο ακατάλληλη.

 

 

4. Τι είναι η έμπνευση για έναν συγγραφέα;

 

Ένα μικρό μονοπάτι διαφυγής από το σύγχρονο αστικό αδιέξοδο.

 

5. Αν θα γράφατε ιστορικό μυθιστόρημα, ποια περίοδος θα σας ενδιέφερε;

 

Λίγο μετά το ξέσπασμα της ελληνικής επανάστασης ή τα πρώτα χρόνια του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. Υπάρχει αρκετή ίντριγκα, παρασκήνιο και «καμαρίλα». Άρα, και αρκετό υλικό για συγγραφή και απομυθοποίηση. Εξάλλου, ένα από τα πιο σπουδαία βήματα τού ανθρώπου ήταν το πέρασμα από το μύθο στο Λόγο. Και αυτό το βήμα το έκαναν οι Έλληνες. Βέβαια, σήμερα επιστρέψαμε και πάλι στους μύθους!

 

6. Παίζει ρόλο ο τόπος που γεννήθηκε κανείς;

 

Σαφώς. Υπάρχει μια διαρκής διαλεκτική σχέση ανάμεσα στο υποκείμενο και τον τόπο (χώρο) στον οποίο ζει και δραστηριοποιείται. Από τη μια ο τόπος (χώρος) επιδρά στα συναισθήματα και τις σκέψεις του και κατ’ επέκταση και στις πράξεις του.  Με άλλα λόγια καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο νοηματοδοτεί τον κόσμο και δρα σ’ αυτόν. Από την άλλη και εμείς μέσω των στιγμιαίων συναισθημάτων και των σκέψεών μας μπορούμε να διαμορφώσουμε τον ψυχικό τόνο ενός τόπου (χώρου). Έστω και παροδικά. Αυτή η αλληλεπίδραση δύναται ν’ αποτυπωθεί και στο έργο ενός συγγραφέα ή ποιητή.

 

7. Επινοείτε χαρακτήρες για τα βιβλία σας ή κάπου σκιαγραφείτε τον εαυτό σας ή κάποιον γνωστό, φίλο;

 

Αγαπώ την ποίηση που στηρίζεται στα βιώματα. Όχι τη διανοητική. Αποφεύγω, λοιπόν, να επινοώ. Κάποιες φορές το κάνω, αλλά είναι τόσο κακό το αποτέλεσμα. Το βίωμα είναι η πολύτιμη πέτρα. Σ’ αυτό στηρίζομαι. 

 

 

 

 

 

8. Το λοκ ντάουν, και γενικά όλη η παράξενη κατάσταση που βιώνουμε πως σας επηρέασε; Ήταν σημείο αναστοχασμού για τον ψυχισμό σας, για τις σχέσεις σας με άλλους ανθρώπους;

 

Μπορεί ν’ ακουστεί παράξενο, αλλά δεν με επηρέασε ιδιαίτερα (σχεδόν καθόλου). Ίσως, αυτό να οφείλεται και στον τρόπο ζωής που ακολουθούσα πριν από τον «εγκλεισμό». Νομίζω ότι οι άνθρωποι που έχω επιλέξει να είναι δίπλα μου και με έχουν επιλέξει να είμαι δίπλα τους ήταν ένα καλό στήριγμα. Αυτό, όμως, συνέβαινε και συμβαίνει σε όλες τις περιστάσεις, ακόμα και χωρίς τον «εγκλεισμό». Ο αναστοχασμός είναι απαραίτητος να γίνεται όχι μόνο όταν έχει φουρτούνα. Στη νηνεμία η υπέρ-αξία του είναι πολλαπλάσια.

 

9. Υπήρξε κάτι, κάποιος που στάθηκε αποκούμπι αυτή τη δύσκολη περίοδο;

 

Νομίζω απάντησα παραπάνω.

 

10. Θα γράφατε ποτέ με ψευδώνυμο;  Το έχετε κάνει;

 

Όχι. Είμαι και προσπαθώ να παραμείνω πρόσωπο σε μια εποχή που μάχεται να εξαλείψει τα πρόσωπα. Οπότε πρέπει (αλλά και μ’ αρέσει) ν’ αναλαμβάνω την ευθύνη των λόγων μου (και των πράξεων μου). Γιατί να κρυφτώ πίσω από ένα ψευδώνυμο; Αν φοβάσαι ή ντρέπεσαι ή υπολογίζεις αυτό που θα πεις ή θα γράψεις, και το διατυπώνεις πίσω από ένα ψευδώνυμο, μην το λες  ή μην το γράφεις καθόλου.

 

11. Το γράψιμο θεωρείτε πως είναι για λίγους; Όλοι μπορούν να γράψουν;

 

Βλέπετε κάτι τέτοιο; Πόσοι και πόσοι δε γράφουν… Τώρα το ποια είναι η ποιότητα αυτών είναι άλλοι συζήτηση. Υπερασπίζω το δικαίωμα τού καθενός να εκφράζεται μέσα από οποιαδήποτε μορφή Τέχνης. Από εκεί και πέρα ο καθένας επιλέγει ελεύθερα τι θα κρατήσει στα χέρια του να διαβάσει. 

 

 

 

 

 

 

 

12. Υπήρξε κάποιο συμβάν στη ζωή σας το οποίο έχετε μεταφέρει και σε βιβλίο σας;

 

Τα περισσότερα (αν όχι όλα) είναι βιωματικά, όπως προανέφερα. Οπότε όλα λίγο-πολύ «ακουμπάνε» σε κάποιο συμβάν, όπως λέτε, της ζωής μου. Δεν έχει σημασία σε ποιο ή ποια. Σημασία έχει οι ποιητικές λέξεις να λειτουργήσουν ως αφορμή ώστε ο αναγνώστης να στοχαστεί πάνω στις δικές του εμπειρίες.

 

13. Τι οραματίζεστε για το μέλλον του βιβλίου στην Ελλάδα; Υπάρχει μέλλον;

 

Η λέξη «μέλλον» μού ακούγεται απροσδιόριστα μακριά. Εγώ θα σας θέσω την ερώτηση αλλιώς και αυτή θα είναι έμμεσα και η απάντησή μου: «Υπάρχει παρόν»;

Αν κάτι θα μ’ ενδιέφερε για το μέλλον του βιβλίου θα ήταν να περιοριστούν οι μεσάζοντες, να υπάρχουν περισσότερα οργανωμένα δίκτυα ανταλλαγής βιβλίων, περισσότερες βιβλιοθήκες (ανοικτά προσβάσιμες για όλους/ες). Ν’ αγαπήσουμε τα μεταχειρισμένα βιβλία και η τύπωση νέων να γίνεται με τρόπο όσο το δυνατόν πιο φιλικό προς το περιβάλλον.

 

14. Ετοιμάζετε κάτι αυτόν τον καιρό;

 

Ό,τι τυπώθηκε ποτέ δεν ξεκίνησε ως προετοιμασία για κάτι τέτοιο. Οπότε θα πω, όχι..

 

 

Σας ευχαριστώ

Ο Ευάγγελος Ι. Τρυψιάνης είναι απόφοιτος τού τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (τομέας ειδίκευσης: Μεσαιωνική και Νεοελληνική Φιλολογία) και κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος Εκπαίδευσης Ενηλίκων (Ε.Α.Π). 

Ποίηση: α) rubrica, β) E G O, γ) Από το Σαλόνι των Απορριφθέντων

Άλλες εκδόσεις: Συγγραφή δύο (2) σχολικών βοηθημάτων Ιστορίας για τη Γ' Λυκείου με τίτλο: Ασκήσεις Αυτοαξιολόγησης (εκδόσεις 24γράμματα).