1.
Ποίηση ή πεζό;
Ως
γραφή επιλέγω την ποίηση. Έτσι προέκυψε, δηλαδή. Υποθέτω όχι τυχαία. Ως
ανάγνωση και τα δυο. Πολύ δε απολαμβάνω τις περιπτώσεις όπου συνδυάζονται με
επιτυχία και τα δύο είδη.
2. Τι δεν έχετε γράψει ακόμη που θα θέλατε να γράψετε;
Πολλά,
αλλά μάλλον δεν έχει νόημα να «υποφέρει» κανείς αναλογιζόμενος τι θα ήθελε και
ακόμα δεν κατάφερε. Έτσι κι αλλιώς είμαστε πεπερασμένοι.
3.
Πως ξεκινάει ένα βιβλίο; Υπάρχει τόπος,
χρόνος, που έρχεται η έμπνευση;
Αν
μιλάμε για ποίηση, ένα βιβλίο ξεκινάει από τη στιγμή που κάποιο ‒ήδη υπάρχον
υλικό‒ έχει πείσει τον δημιουργό πως αποτελεί μια ενότητα και πως υπάρχει λόγος
να κοινοποιηθεί. Με την πεζογραφία νομίζω πως το βιβλίο τίθεται εξ αρχής ως
ιδέα, αν όχι ως στόχος,. Η έμπνευση λειτουργεί κάπως διαφορετικά. Είναι παντός
τόπου, χρόνου, καιρού. Ενίοτε ξεγελά κιόλας, κοροϊδεύει.
4.
Τι είναι η έμπνευση για έναν συγγραφέα;
Δεν
μπορώ να ξέρω αν είναι για όλους το ίδιο. Θα μιλήσω για τη δική μου αίσθηση: θα
ονόμαζα έμπνευση κάποιες φράσεις, εικόνες ή σκέψεις που διαρρηγνύουν την
κρούστα του συνήθους (είτε της συνήθειας), του «κανονικού»· που υπαγορεύουν, αν
δεν επιβάλλουν, μια άλλη θέαση/όψη/τάξη των πραγμάτων. Όταν όλο αυτό λαμβάνει
μια ολοκληρωμένη μορφή, λειτουργεί λυτρωτικά. Στην αντίθετη περίπτωση,
βασανιστικά…
5.
Αν θα γράφατε ιστορικό μυθιστόρημα, ποια
περίοδος θα σας ενδιέφερε;
Το
βάρος και ευθύνη ενός τέτοιου εγχειρήματος (αφού προϋποθέτει πολύ καλή γνώση
των ιδιαίτερων συνθηκών μιας εποχής) μόνο στο παρόν (κι αυτό με πολλές
επιφυλάξεις) θα μπορούσε να με οδηγήσει.
6.
Παίζει ρόλο ο τόπος που γεννήθηκε κανείς;
Εξαρτάται.
Το περιβάλλον (φυσικό, κοινωνικό κ.λπ. ) και οι γενικότερες συνθήκες ζωής σαφώς
επηρεάζουν όλους μας. Ο τόπος γέννησης
απογυμνωμένος π.χ. από μνήμες μικρή επίδραση μπορεί να ασκήσει.
7.
Επινοείτε χαρακτήρες για τα βιβλία σας ή
κάπου σκιαγραφείτε τον εαυτό σας ή κάποιον γνωστό, φίλο;
Όλα
πηγάζουν από μια υπάρχουσα κατάσταση στην οποία εμπλέκονται συγκεκριμένα
πρόσωπα περισσότερο ή λιγότερο γνωστά σ’ εμένα. Στην πορεία όμως τα πάντα
αναμορφώνονται, αναδομούνται ή και αποδομούνται ακόμα.
8.
Το λοκ ντάουν, και γενικά όλη η παράξενη
κατάσταση που βιώνουμε πως σας επηρέασε; Ήταν σημείο αναστοχασμού για τον
ψυχισμό σας, για τις σχέσεις σας με άλλους ανθρώπους;
Η
βαθύτερη επίδραση της παράξενης αυτής κατάστασης θα φανεί αργότερα. Ο
εγκλεισμός απ’ τη μια στέρησε απ’ την άλλη προσέφερε περισσότερη ‒ή άλλου τύπου‒
ελευθερία. Πιο πολύ με κούρασε και εξακολουθεί να με δυσκολεύει η προεργασία
που απαιτείται για μια απλή έξοδο. Μεγάλο μάθημα που πήρα: να σχεδιάζω σε βάθος
μιας
μόνον ημέρας, αφού τα πάντα ρευστά και τίποτα δεδομένο.
9.
Υπήρξε κάτι, κάποιος που στάθηκε αποκούμπι
αυτή τη δύσκολη περίοδο;
Όσο
και αν ακούγεται παράξενο, ο φόρτος εργασίας παρείχε μια σταθερά. Η έγνοια ότι
η δουλειά πρέπει να γίνει. Οπωσδήποτε και οι πιο κοντινοί μου άνθρωποι.
10.
Θα γράφατε ποτέ με ψευδώνυμο; Το έχετε κάνει;
Δεν
έχω λόγο για να γράψω με ψευδώνυμο· αναλαμβάνω, δηλαδή, πλήρη την ευθύνη.
11.
Το γράψιμο θεωρείτε πως είναι για λίγους;
Όλοι μπορούν να γράψουν;
Αν
στο «μπορούν» εμπεριέχεται η δυνατότητα, τότε θεωρητικά, ναι, όλοι μπορούν να
γράψουν. Το αν τελικώς γράψουν, πότε, τι, πώς, για ποιο λόγο και αν το
αποτέλεσμα τους δικαιώσει, εξαρτάται από πολλούς παράγοντες· το «για λίγους» δεν
μου αρέσει, είναι σαν να θέτει εκ προοιμίου απαγορευτικά. Δεν απαιτείται ‒και
ευτυχώς‒ συγκεκριμένος «σωματότυπος» για τη γραφή, όπως π.χ. για το άλμα εις
ύψος. Η προπόνηση, ωστόσο, είναι αναγκαία.
12.
Υπήρξε κάποιο συμβάν στη ζωή σας το οποίο
έχετε μεταφέρει και σε βιβλίο σας;
Αρκετά,
θα έλεγα. Κατά τη μεταφορά, βέβαια, συνήθως μεταμορφώνονται.
13.
Τι οραματίζεστε για το μέλλον του βιβλίου
στην Ελλάδα; Υπάρχει μέλλον;
Το
μέλλον αόρατον. Χωρίς μια πολιτική, όχι για το βιβλίο ειδικά, χωρίς πολιτική
γενικά, δύσκολα όλα, ακόμα και για τα οράματα…
14.
Ετοιμάζετε κάτι αυτόν τον καιρό;
Στο
βαθμό που μετέχουμε σ’ ένα διαρκές γίγνεσθαι, κάτι μπορεί να «ετοιμάζεται»,
ακόμα και ερήμην μας. Αν εννοείτε, ωστόσο, την έκδοση νέας συλλογής, όχι.
Σας ευχαριστώ
Και εγώ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου