13.4.21

COVιδιακές ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ


Της Κατερίνας Φώτη

     Θα μπορούσε να είναι ένας φανταστικός ταξιδιωτικός οδηγός με χάρτες μυστικούς για να φτάνεις στη χαρά,ένας οδηγός με ένα φαντασικό ταξίδι κάθε μέρα,για δύο μήνες,χωρίς να βγεις από το μικρό σου δυάρι.Και ενώ η ζωή βρισκόταν σε pause και η θάλασσα συμπιεσμένη σε αρχείο zip file η Ε.Κ κρατήθηκε και μαζί της και εγώ με όλα αυτά που φωταγωγούν τη ζωή μας και μας δίνουν χαρά,φίλοι και φιλιά,αγκαλιές και αγαπημένα πρόσωπα.

     Θυμάμαι ότι έξω μαινόταν ο πόλεμος του αντισηπτικού.Οι δρόμοι αδειάζουν,τα μάτια αποφεύγουν την επαφή,αμηχανία και φόβος διάσπαρτα                
παντού.Οι οικογένειες μαζεύονται γύρω από την τηλεόραση για να ενημερωθούν απο τους εθνικούς αστέρες,Τσιόρδα και Χαρδαλιά όπως παλιά για να δούν τον Άγνωστο Πόλεμο. Η Ε.Κ αποφεύγει πετυχημένα τον κίνδυνο να γράψει ένα συνηθισμένο ημερολόγιο καραντίνας και ενώ μοιράζεται φόβους και ανησυχίες γι αυτές τις εξηντα δύο μέρες παράλληλα παρατηρεί,ψάχνει,αναρωτιέται,αμφιβάλλει και αναλύει τα γεγονότα στο κοινωνικό προσκήνιο.Ο σαρκασμός της για όσα ζούμε κι ακόμα περισσότερο ο αυτοσαρκασμός της,σωτήριο δώρο.Από το φόβητρο της μαμάς “θα σε δώσω στο Χαρδαλιά,αν δεν καθήσεις καλά”,να φοράς μάσκα ή να μη φοράς,να πιστέψεις στους επιδημιολόγους ή στους συνομοσιολόγους μέχρι το φιάσκο του Σκόιλ Ελικίκου και την αποτυχημένη επιμόρφωση απο τις πλατφόρμες.

     Παντού αντηχούσε το σύνθημα “μένουμε σπίτι,μένουμε ασφαλείς”,όμως εκείνη ειπε όχι στη φρίκη και στο φόβο και έκλεισε στις σελίδες του ημερολογίου της την απαγορευμένη Άνοιξη.Την Άνοιξη που επειδή δεν μπορούσε να μας μιλήσει έβαλε τα θέλω της σ'ένα μπουκάλι και που ευτυχώς για μας το βρήκε η Ε.Κ στις ακτές της Αμμουλιανής της,που έγινε και δική μας.

     Πρωτοπρόσωπη αφήγηση που μοιάζει άλλοτε με εξομολογητικό εσωτερικό μονόλογο και άλλοτε συνομιλία της Ε.Κ με τον αναγνώστη για πράγματα απλά όπως η άβαφη ρίζα των μαλλιών και το φλογοβόλο κόκκινο κραγιόν που νικά το χρόνο και για πιο σοβαρά,όπως η ατομική ή πολιτική ευθύνη,τα μεγάλα και σπουδαία δίπλα στα μικρά και ασήμαντα, καθώς όλα είναι ζωή.

     Παρόλο που η καταγραφή των σκέψεων είναι σε πρώτο πρόσωπο τα νοήματα που ξεπηδούν απο τις καλά επιλεγμένες λέξεις,αποκτούν συλλογικότητα καθώς η Ε.Κ εκφράζει την αγωνία όλων μας τι θα έχει μείνει απο το Κοινωνικό Συμβόλαιο,όταν θα έχει τελειώσει η πανδημία.Η ίδια πιστεύει ακράδαντα σε μια πιο δημοκρατική αντίληψη του κόσμου οπού θα έχουν θέση η Hellin Bolek και ο Mustafa Kocak που έφυγαν όρθιοι απο απεργία πείνας, ο  Βασίλης  Δημάκης που τόλμησε να μιλήσει για τα παιδιά ενός κατώτερου θεού,οι Ρομά, οι πρόσφυγες,οι άστεγοι και έννοιες όπως το συνυπάρχω και το συνανήκω δεν θα μας είναι άγνωστες.

     Η ακριβής καταγραφή του χρόνου σταματά με τη γραφή της Ε.Κ και ο χρόνος δεν μας κυνηγά πια καθώς η αυστηρή απαρίθμηση των ημερών εγκλεισμού(1η μέρα,2η μέρα...62η μέρα),έρχεται σε αντίθεση με τη σωτήρια σχετικότητα που προσφέρει η φαντασία και η δραματοποίηση των απλών καθημερινών γεγονότων της έγκλειστης ζωής μας.

     Αφηγητής και συγγραφέας ταυτίζονται ,οι ήρωες και οι ηρωίδες όμως εναλλάσσονται καθώς το σκηνικό μεταβάλλεται ανάλογα με τον τόπο δράσης.Η περιήγηση στο χώρο και στο χρόνο μας μαγεύει.Άλλοτε βρισκόμαστε  στον Παναμά με τη Ζωή και το σύντροφο της Ντιέγκο,άλλοτε στο Μεξικό και γνωρίζουμε τον επαναστάτη Πάντσο Βίγια και άλλοτε στο Μεσσολόγγι στο πλευρό του αρματολού Γκίκα.Ο χρόνος συστέλλεται και διαστέλλεται ακολουθώντας τους κανόνες μιας συναισθηματικής φυσικής.

     Η μνήμη,ο θάνατος,οι απόντες έχουν θέση στο ημερολόγιο όπως και στη ζωή.Στην Ιταλία οι άνθρωποι έθαβαν τους νεκρούς τους χωρίς να τους αποχαιρετήσουν.Η Ε.Κ αποχαιρετά τον Νίκο της,τον Μανώλη Γλέζο,τον Περικλή Κοροβέση και τα δάκρυα της έγιναν άλλοθι για τα δικά μας.Η αίσθηση όμως πως οι θάλαμοι της μνήμης θα φωτίζονται για πάντα απο τα αστέρια τους, μας παρηγορεί.

     Η ΕΚ χρησιμοποιεί δεξιοτεχνικά τη γλώσσα ,οχι για τη γλώσσα αλλά στην υπηρεσία της  εξωτερίκευσης σκέψεων,κρίσεων, συνειρμών και ονείρων. Aλλοτε για να ντύσει με λέξεις το αίσθημα νοσταλγίας για την παιδική ηλικία και άλλοτε με λέξεις που κόβουν, να εκφράσει το κοινό αίσθημα  αγανάκτησης  απέναντι σε παθογένειες της κοινωνικής και πολιτικής πραγματικότητας.Αλλοτε να κεντήσει  το συναίσθημα της απώλειας για το χρόνο που περνάει από πάνω μας και άλλοτε να κραυγάσει για τις αδικίες που πρέπει να εκφράζει η εξεγερμένη λογοτεχνία αυτή που δεν σου επιτρέπει να μείνεις αμέτοχος αναγνώστης της ζωής.Σκοπός της να εκφραστεί με το γλωσσικό  ρυθμό σαν να τραγουδάει ένα τραγούδι ή να γράφει ένα ποίημα. Και το πετυχαίνει μαγικά.                                                                                      

     Δεν κατοικούν όλοι οι άνθρωποι τον κόσμο με τον ίδιο τρόπο, σύμφωνα με τον Ντυμπουά.Ούτε όσοι γράφουν λογοτεχνία θα έγραφαν ένα ημερολόγιο εγκλεισμού με τον τρόπο της ΕΚ, η οποία παρ'ολη την πρωτοπρόσωπη αφήγηση δεν γράφει αυτοβιογραφία αλλά εντάσσει το ατομικό στο συλλογικό,καθώς το προσωπικό αρνείται να περιχαρακωθεί σε στενά όρια και διαστέλλεται στο ευρυτερο κοινωνικό. Η καραντίνα δεν αποτελεί αλλοθι για ομφαλοσκόπηση αλλά γίνεται αφορμή για ένα νέο ξάνοιγμα στο δημόσιο χώρο και επανατοποθέτηση του εγώ εντός του.Αυτή είναι η πρωτοτυπία και συναμα η υπεροχή του  βιβλίου αυτού,η λογοτεχνία όχι ξεκομμένη από την κοινωνική πραγματικότητα αλλά η λογοτεχνία μέσα στην κοινωνική πραγματικότητα,να δίνει φωνή στα δίκαια αιτήματα των ανθρώπων.

     Το θέμα της μεταμόρφωσης κι όλες οι αλλάγες που οδηγούν σε μια νέα κατάσταση απασχολούν τους ανθρώπους απο καταβολής κόσμου.Η μεταμόρφωση στην ελληνική μυθολογία,η συμβολική καφκική μεταμόρφωση,οι μεταμορφώσεις στη δωδέκατη νύχτα του Σαιξπηρ γίνονται βασικά στοιχεία της λογοτεχνίας.Η καθημερινή ανάγνωση των COVιδιακων ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΝ συντέλεσε στη δική μου μεταμόρφωση.Απο γυναίκα μπροστά στο παράθυρο του Hopper γίνομαι ιπτάμμενη γυναίκα του Chagall.Μέρα με τη μέρα,σελίδα τη σελίδα η Ε.Κ με καθοδηγεί να αλλάξω προτεραιότητες,να κλείσω τον κύκλο των αρνητικών σκέψεων,να ορίσω από την αρχή τα όρια του κόσμου μου,να νοηματοδοτήσω τη ζωή μου με γνώμονα το εμείς και όχι το εγώ και να αντισταθμίσω όλους του έξωθεν περιορισμούς με την αγάπη και την αλληλεγγύη.
     Δανείζομαι τα λόγια της  για να τελειώσω“έτσι θέλω να συνεχίσω να ζω κι όταν τελειώσει ο εφιάλτης.Να ακούγεται η αγάπη και η αλληλεγγύη όπως ο δυνατός ήχος που κάνουν τα νομίσματα όταν πέφτουν στο πάτωμα”.

Δείτε το εδώ: 
     

Δεν υπάρχουν σχόλια: