30.1.22

14 ερωτήσεις στην Ειρήνη Παραδεισανού

 


1.                  Ποίηση ή πεζό;

   

Ποίηση. Είναι το μόνιμο παράπονο της φίλης μου της Διαμαντούλας αυτό. Είχα ξεκινήσει ένα πεζό το 2008 και αποσπάσματά του είχε διαβάσει στο ιστολόγιό μου. Από τότε με έχει κάνει χρυσή να γράψω πεζό. Μα τι να κάνω; Το πεζό του 2008 ημιτελές και ανέκδοτο έμεινε. Και όποτε μου έρχεται να γράψω, μου βγαίνουν ποιήματα.

 

2.                  Τι δεν έχετε γράψει ακόμη που θα θέλατε να γράψετε;

 

Έχω ξεκινήσει από το 2013 ένα θεατρικό έργο, με τίτλο

« Τα σκάγια των άλλων». Θα ήθελα πολύ να το ξαναπιάσω κάποτε.

 

3.                  Πώς ξεκινάει ένα βιβλίο; Υπάρχει τόπος, χρόνος, που έρχεται η έμπνευση;

 

Τα ποιήματα έρχονται πρώτα. Συνήθως στο χαρτί. Τόπος δεν υπάρχει. Ή μάλλον τώρα που το ξανασκέφτομαι, όλα μου τα ποιήματα έχουν γραφτεί σε εσωτερικούς χώρους και σχεδόν πάντα είμαι μόνη στο δωμάτιο, όταν τα γράφω. Ακόμη κι όταν μου έχει έρθει στίχος στο σχολείο ή σε κίνηση, δεν έχω ποτέ τον τρόπο να τον αιχμαλωτίσω στο χαρτί, γιατί είμαι ξεχασιάρα και αφηρημένη, οπότε πού να ψάχνω χαρτί και μολύβι εκείνη τη στιγμή. Ίσως όμως οι στίχοι αυτοί που πίστεψα ότι έχασα, δεν χάθηκαν ποτέ. Επανήλθαν σε άλλα ποιήματα. Δεν μπορώ να ξέρω όμως, γιατί δεν τους θυμάμαι. Χρόνος δεν υπάρχει. Μπορεί να είναι πρωί, μπορεί πριν κοιμηθώ. Μου έχει συμβεί να έρθει ο στίχος την ώρα που με παίρνει ο ύπνος ή την ώρα που ξυπνάω και πάλι να μην σηκωθώ να τον γράψω. Το μετανιώνω μετά, αλλά είναι αργά.

 

4.                  Τι είναι η έμπνευση για έναν συγγραφέα;

 

Μακάρι να ήξερα.

 

5.                  Αν θα γράφατε ιστορικό μυθιστόρημα, ποια περίοδος θα σας ενδιέφερε;

 

Δε νομίζω ότι θα έγραφα ποτέ ιστορικό μυθιστόρημα. Αλλά υποθετικά, αν έγραφα, σίγουρα η κλασική εποχή στην αρχαία Αθήνα.

 

6.                  Παίζει ρόλο ο τόπος που γεννήθηκε κανείς;

 

Ο τόπος που έζησε τα παιδικά του χρόνια σίγουρα. Τα όνειρά μου όλα έχουν ως σκηνικό τα σπίτια που έζησα παιδί, τα μέρη που έπαιξα, τα δυο χωριά μου.

 

7.                  Επινοείτε χαρακτήρες για τα βιβλία σας ή κάπου σκιαγραφείτε τον εαυτό σας ή κάποιον γνωστό, φίλο;

 

Τα δικά μου ποιήματα γεννιούνται συνήθως με έναν πόνο μετά από μέρες , μήνες, χρόνια κυοφορίας επώδυνης. Απ’ αυτήν την άποψη γράφονται με υλικά καθαρά σωματικά. Δεν επινοώ χαρακτήρες. Από όταν θυμάμαι τον εαυτό μου , μου αρέσει να παρατηρώ ανθρώπους. Πιο πολύ αυτά που πασχίζουν να κρύψουν με μαγεύει. Σκιαγραφώ σίγουρα και τις πολλές διαφορετικές όψεις του εαυτού μου. Η ίδια η έννοια του κατακερματισμένου εαυτού με ελκύει.

 

8.                  Το λοκ ντάουν, και γενικά όλη η παράξενη κατάσταση που βιώνουμε πώς σας επηρέασε; Ήταν σημείο αναστοχασμού για τον ψυχισμό σας, για τις σχέσεις σας με άλλους ανθρώπους;

 

Το πρώτο λοκ ντάουν ήταν μια περίοδος πολύ δύσκολη για μένα. Εσωστρέφεια, άρνηση να αποδεχτώ αυτή τη νέα πραγματικότητα που υποπτευόμουν ότι θα σήμαινε το τέλος της ζωής μας όπως την ξέραμε. Δεν άντεχα να διαβάζω ούτε και να ακούσω τίποτα που αφορούσε τον ιό. Αφοσιώθηκα λοιπόν στη μελέτη . Θυμάμαι πως πάσχιζα να γράψω μια εργασία για το βιβλίο του Τζιορντάνο Μπρούνο για το άπειρο. Μόνο ένα ποίημα έγραψα εκείνη την περίοδο.

 

9.                  Υπήρξε κάτι, κάποιος που στάθηκε αποκούμπι αυτή τη δύσκολη περίοδο;

 

Η οικογένειά μου, η θάλασσα, το μεταπτυχιακό που παρακολουθούσα στη Φιλοσοφία και η Ρωξούλα, το σκυλάκι μας που ήρθε ενός μήνα στο σπίτι μας και μάς έδωσε μεγάλη χαρά.

 

10.              Θα γράφατε ποτέ με ψευδώνυμο;  Το έχετε κάνει;

 

Τα πρώτα μου ποιήματα τα δημοσίευσα με το ψευδώνυμο « παρείσακτη» . Ήταν πιο απελευθερωτικό να γράφω ως παρείσακτη και όχι ως Ειρήνη Παραδεισανού. Έγραφα κυριολεκτικά ό,τι μου ερχόταν, το ανέβαζα στο μπλογκ και ήμουν σίγουρη ότι κανείς από τους ανθρώπους που με συναναστρέφονταν δεν θα με διάβαζε. Από το 2008 μέχρι το 2013 που βγήκε η

« ρητορική ένδεια»  ελάχιστοι γνώριζαν ότι γράφω. Ούτε καν οι στενοί φίλοι μου. Αλλά και όταν βγήκε το βιβλίο, σε ελάχιστους το είχα πει.

 

11.              Το γράψιμο θεωρείτε πως είναι για λίγους; Όλοι μπορούν να γράψουν;

 

Το γράψιμο ως έφραση ενός βαθύτερου εαυτού είναι για όλους. Τουλάχιστον για όλους αυτούς που τους ενδιαφέρει να σκάψουν μέσα τους.

 

12.              Υπήρξε κάποιο συμβάν στη ζωή σας το οποίο έχετε μεταφέρει και σε βιβλίο σας;

 

Εσκεμμένα δεν έχω μεταφέρει κάτι στα ποιήματά μου. Υποσυνείδητα σίγουρα υπάρχουν μέσα στα ποιήματα συμβάντα που με σημάδευσαν, όπως η γέννηση των δυο παιδιών μου . Υπήρξε ωστόσο ένα όνειρο που έγινε ποίημα . Στο τελευταίο βιβλίο μου υπάρχει ένα ποίημα με τίτλο « Ονειρεύτηκα τον θάνατο του σκύλου μου». Είχαμε τότε μαζί μας τον πρώτο μας σκύλο. Κρης το όνομά του, γιατί ήταν κρητικός ιχνηλάτης. Είχα δει σε όνειρο αυτό ακριβώς που αφηγούμαι στο ποίημα. Δυο μήνες μετά τον σκότωσε αυτοκίνητο έξω από το σπίτι μας. Μεγάλη απώλεια για όλους μας.

 

13.              Τι οραματίζεστε για το μέλλον του βιβλίου στην Ελλάδα; Υπάρχει μέλλον;

 

Δεν είμαι η κατάλληλη να απαντήσω σ’ αυτήν την ερώτηση. Αυτό που εγώ βλέπω είναι μια αντιφατική κατάσταση. Από τη μια ειδικά στην ποίηση μια άνθηση και από την άλλη μια πολιτεία που γυρίζει επιδεικτικά την πλάτη στους ποιητές και τις ποιήτριες της Ελλάδας.

 


14.              Ετοιμάζετε κάτι αυτόν τον καιρό;

 

Μόλις κυκλοφόρησε το τέταρτο βιβλίο ποίησης, οι «παιδικές παλάμες» από τις εκδόσεις Βακχικόν. Είμαι στην αρχή της διπλωματικής μου εργασίας στο Μεταπτυχιακό μου στη Φιλοσοφία και ολότελα αφοσιωμένη στη μελέτη του Καντ. Ενδιάμεσα με κεντρίζει και η Ηθική του Σπινόζα και δεν ξέρω πού θα καταλήξω.  Ευχή μου είναι μέσα στο έτος αυτό να έχω καταφέρει να ολοκληρώσω αυτήν την εργασία. Για την ώρα πελαγοδρομώ. Αλλά τι να κάνουμε ! Μου αρέσει το ρίσκο της θάλασσας.

Σας ευχαριστώ

Η Ειρήνη Παραδεισανού γεννήθηκε το 1972. Κατάγεται από το Ρέθυμνο Κρήτης. Σπούδασε Κλασική Φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών και υπηρετεί στη Δημόσια Εκπαίδευση στο Ηράκλειο Κρήτης. Από τις εκδόσεις Βακχικόν κυκλοφορούν οι ποιητικές της συλλογές Ρητορική ένδεια (2013), Τα γυάλινα μάτια των ψαριών (2016) και Στη φλέβα της πέτρας (2018). Άρθρα, δοκίμια και ποιήματά της έχουν φιλοξενηθεί σε διαδικτυακά περιοδικά. Από το 2008 διατηρεί το ιστολόγιο «Παρείσακτη».

Δεν υπάρχουν σχόλια: