Η Μαρίλη Μαργωμένου (Αθήνα, 1974) που σπούδασε δημοσιογραφία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και εργάστηκε είκοσι πέντε χρόνια ως δημοσιογράφος, κάποια στιγμή αποφάσισε να γράψει ένα μυθιστόρημα με απατεώνες, φονιάδες, γκάνγκστερ, σίριαλ κίλερ και άλλους τύπους του υποκόσμου. Ωστόσο, δεν θέλησε αυτό να είναι αστυνομικό, αλλά κάτι διαφορετικό, κάτι που δεν θα απωθεί ένα μέρος των αναγνωστών που δεν ενθουσιάζονται με το συγκεκριμένο λογοτεχνικό είδος. Ενδεχομένως, είχε διαβάσει και μελετήσει μερικά από τα ευτράπέλα βιβλία του Νίκου Τσιφόρου, ειδικά το Παραμύθια πίσω από τα κάγκελα, με ήρωες που διαβιούν στη φυλακή –οι ιστορίες του δημοφιλούς δημοσιογράφου-συγγραφέα έχουν χαρακτηριστεί ευθυμογραφήματα. Έτσι, το πρώτο της μυθιστόρημα, Το θηρίο βγήκε βόλτα, είναι τοποθετημένο σε μια φυλακή της Αθήνας, συγκεκριμένα στο φανταστικό Σωφρονιστικό Κατάστημα του Βόθωνα, κάπου στον Μαραθώνα, και έχει κεντρικό ήρωα και αφηγητή τον δημοσιογράφο του δικαστικού ρεπορτάζ Βύρωνα Σερέτη, ο οποίος σκότωσε κάποιον κατά λάθος και φυλακίστηκε. Ο έγκλειστος παρατηρεί τους χώρους της φυλακής, εξετάζει τα πρόσωπα των συγκρατουμένων του και των δεσμοφυλάκων, του διευθυντή, επισκέπτεται το ψυχιατρείο και το φαρμακείο. Γρήγορα, ανακαλύπτει πως η φυλακή είναι ένας κοινωνικός χώρος με καλούς και κακούς, με αθώους και θύματα, με πανούργους και γλείφτες, με προνομιούχους και πληβείους, με αρχηγούς και ποίμνια, με γενναίους και ψοφοδεείς. Κάποιοι ζουν εκεί πολυτελώς, αν και σε φυλακή, επειδή έχουν τα μέσα για να το κάνουν. Ξεχωρίζουν λόγω της ευφυΐας τους αλλά και των μέσων που χρησιμοποιούν. Ο πιο σημαντικός από τους κρατούμενους είναι ο αρχιμαφιόζος από την Καλαμάτα, Φώντας Αριστέας, ή Χόφα, το πραγματικό αφεντικό της φυλακής, ο φόβος και τρόμος των εγκλείστων και των φυλάκων. Το πώς τα καταφέρνει μας το εξηγεί η συγγραφέας, αλλά και ο Σερέτης, ο οποίος αναλαμβάνει να γράψει ένα βιβλίο για τη ζωή του, δηλαδή τα απομνημονεύματά του. Οπότε έχουμε και την πρωτοπρόσωπη αφήγηση του Αριστέα. Το θέμα του μυθιστορήματος δεν είναι απλώς ο εγκλεισμός του δημοσιογράφου στη φυλακή, αλλά οι προβληματισμοί του, οι αντιδράσεις του σε όσα βλέπει, ακούει και βιώνει εκεί. Σύντομα, αφήνει κατά μέρος τις αναστολές του και μεταλλάσσεται, γίνεται θηρίο που οφείλει να επιβληθεί στα άλλα θηρία, αν θέλει να επιζήσει. Δημοσιογράφος επί χρόνια στο Βήμα, ερωτευμένη με τη δουλειά της, η Μαρίλη Μαργωμένου, δεν παραλείπει να μιλήσει για τη δημοσιογραφία, για τους συναδέλφους της, παλιούς και νέους ρεπόρτερ, τις αναπότρεπτες αντιπαραθέσεις, τα γραφεία και τις αίθουσες συσκέψεων –όλα αυτά ως αναμνήσεις του έγκλειστου ήρωά της –η εφημερίδα του ήρωα λέγεται Αθηναϊκή, αλλά παραπέμπει αλλού. Εκείνο που εξαρχής εντυπωσιάζει τον αναγνώστη είναι το ύφος της συγγραφέως. Το κείμενό της είναι άρτιο, οι περιγραφές ανθρώπων και καταστάσεων υποδειγματικές, το λεξιλόγιο πλούσιο, η γλώσσα που χρησιμοποιεί ο έγκλειστος αφηγητής –αλλά και ο αρχιμαφιόζος–, ρέουσα. Οι διάλογοι των κρατουμένων είναι αυθεντικοί, δηλαδή έχουν στοιχεία της καθημερινής ομιλίας των ανθρώπων της «πιάτσας», άρα είναι και τολμηροί –όταν ο Τσιφόρος δημοσίευε τις ιστορίες του κατηγορήθηκε ότι χρησιμοποιούσε μια γλώσσα «παρακατιανή» και «χυδαία». Σήμερα, κανείς δεν ενοχλείται από την αργκό της πόλης ούτε από εκφράσεις όπως «Ο γαμημένος νάνος» με την οποία αρχίζει η αφήγηση. Η γραφή πάντως της Μαρίλης Μαργωμένου, αν και ανάλαφρη, δεν έχει καμιά σχέση με ευθυμογράφημα, ο αναγνώστης θα διαβάσει πολλές σελίδες μέχρι να διαπιστώσει πως έχει μπροστά του μια καλοστημένη παρωδία και όπως συμβαίνει με τις παρωδίες περιέχει πολλές υπερβολές ως προς τα δρώμενα. Ωστόσο, ίσως να δημιουργηθούν ενστάσεις, ορισμένοι θα βρουν αναγνωστικές δυσκολίες από τη συχνή χρήση υποκοριστικών, ψευδωνύμων και παρατσουκλιών ( Σολ, Μούργος, Αρχηγός, Βήτα, Πάκης, Στραβομάτης, Χόφα), των ηρώων. Περιμένουμε το επόμενο βιβλίο της συγγραφέως, το οποίο θα πρέπει να έχει και ηρωίδες –η απουσία γυναικών από ένα μυθιστόρημα είναι μάλλον μειονέκτημα–, ωστόσο, μια μοιραία γυναίκα είναι η αιτία που ο ερωτιάρης ήρωας κατέληξε στη φυλακή.
Μαρίλη Μαργωμένου, Το θηρίο βγήκε βόλτα, Καστανιώτης, 2021
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου