Νεορομαντική οραματίστρια παλαιάς κοπής

Από τον Κωνσταντίνο Μπούρα  *

Άννα Γρίβα, «Δαιμόνιοι», εκδόσεις Μελάνι, Αθήνα 2020, σελ. 44

 

Από το δαιμόνιο τού Σωκράτη, μέχρι την “εγώ ειμί παρουσία” (“the I AM presence”), ο θείος σπινθήρ εντός μας αστραποβολάει σε κάθε κατάκτηση του Ανθρωπίνου Πνεύματος από τα βάθη τής Ιστορίας. Και μη σκιάζεστε τα Σκότη. Μετά από κάθε Μεσαίωνα ξημερώνει γλαυκή μια Αναγέννηση.

Χαίρομαι κάθε φορά που νέοι άνθρωποι αναπτύσσουν τον βαθύ διαλογισμό τους σε ποιητική μορφή. Πώς αλλιώς θα μπορούσε να γίνει άλλωστε;

Η Άννα Γρίβα, που γεννήθηκε το 1986, με σπουδές Φιλολογίας στην Αθήνα και Ιστορίας της Λογοτεχνίας στη Ρώμη, έρχεται σήμερα, στην πέμπτη της ποιητική συλλογή να “διασπείρει καινά δαιμόνια”, ευπρόσδεκτα και λυτρωτικά.

Η ιστορική ειρωνεία είχε πολλούς ευδόκιμους καλλιεργητές στο παρελθόν και εξακολουθεί να θέλγει ακόμα τον επαρκή αναγνώστη.

Συνεχίζοντας την μακρά παράδοση του φιλάνθρωπου σαρκασμού από τον Ευριπίδη μέχρι τον Καβάφη, η νεαρά ποιήτρια ακτινοβολεί θάρρος και τόλμη λογοτεχνική.

Δραματικοί μονόλογοι τα πονήματά της, εντάσσονται σε μια μετανεωτερική περιρρέουσα ατμόσφαιρα, όπου οι χωροχρονικές αναδιπλώσεις, το οξύμωρο σχήμα και οι αναδιπλώσεις των τραγικών “κατά-στροφών” (κατά Αριστοτέλη) δημιουργούν αιθερικά είδωλα υψηλής συγκέντρωσης.

Ποίηση φυγής στα ρηχά και στα απάτητα απόνερα της Ιστορίας.

Παραισθητική απόδραση σε άλλες διαστάσεις.

Ο σουρεαλισμός συναντάει το “παράλογο” και η νεωτερικότητα μετεξελίσσεται σε μετανεωτερικότητα. Ακόμα και για τον νεορομαντισμό υπάρχει θέση σε αυτό το άκρως ενδιαφέρον ποιητικό αμάλγαμα.

Πεισιθάνατος ερωτισμός, αλλά ουχί απαραιτήτως και σπαραξικάρδιος, αφού κυριαρχεί μια νοητική “ψυχρή” αποστασιοποίηση φιλοθεάμονος τύπου. Η ανθρώπινη συνθήκη ως θεατρική πράξη, ως “Θεία Κωμωδία”, από την οποία απομένει μόνον η Κόλαση όταν αφαιρέσεις το χιούμορ το αγγελικό.

Η γυναίκα και οι άγγελοι πρωταγωνιστούν σε αυτό το βιβλίο.

 

Άννα Γρίβα

 

Το Θήλυ που αιμορραγεί ούτως ή άλλως, στη σελίδα 34 αλλά και στη σελίδα 20: “σαν μια πληγή παλιά / που σκίζεται και ρέει / ακόμη κι αν κανείς δεν την αγγίζει”.

Κι η Μαρία η Αιγυπτία (σελ. 30), καταπληκτικό αιθερικό διπλό, ψηλόλιγνο είδωλο, φωτοδιαπερατόν [ας μου συγχωρεθεί ο υπερβατισμός].

Ανατροπή του συμβατικού χωροχρόνου στο ποίημα “Ο Κωνσταντίνος Λάσκαρης στη Μεσίνα” (σελ. 32).

Από τα είκοσι τρία ποιήματα στα δεκατρία πρωταγωνιστούν γυναίκες, σε όλα όμως εκείνη η αναπόδραστη χαρμολύπη να είσαι εδώ και τώρα και να μην ελπίζεις σε μεταθανάτιες ευτυχίες.

Η Άννα Γρίβα λακωνίζει περιγράφοντας ξεχασμένα φαγιούμ σε απρόβλεπτες εκδοχές του μύθου.

Όσο όμως κι αν μετέρχεται της λιτότητος, η πληθωρική της εκφραστικότητα ξεχειλίζει αναζητώντας ευρύτερες μορφές. Τα παλιά καλούπια δεν της αρκούν και τα νέα τη βαραίνουν.

Είναι μια νεορομαντική οραματίστρια παλαιάς κοπής, από εκείνο το είδος που ερωτοτροπεί με την διαχρονία της γραφής, χωρίς να παραμελεί όμως και την συγχρονική απήχηση του γραπτού της λόγου.

Στον επίλογο, θα χαρακτήριζα αυτό το πόνημα “υπερρεαλιστικό όραμα νοητικής απελευθέρωσης” (της μόνης εφικτής άλλωστε).

Ορφική μαγεία στο ποίημα “600 π.Χ. Σαπφώ και Κλεΐς” της σελίδας 11.

 

 

Υπέροχα πρωτότυπο το κλείσιμο του ποιήματος “421 μ.Χ. Η στέψη της Ευδοκίας”:

“Και προπαντός μην ξεχαστεί / κι αφήσει έκθετες τις φτέρνες της / μην και φανεί / που είναι απόγονος αυτή / του Αχιλλέα” (σελ. 13).

Οξύμωρον: “τα εφήμερα που αντέχουν αιώνες” (σελ. 36).

Και στη σελίδα 37 σεβαστικά τα “Αναθήματα” ευγνωμοσύνης ένεκα.

 

 https://www.fractalart.gr/daimonioi/

 

* Ο Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας είναι ποιητής, θεατρολόγος και κριτικός  (www.konstantinosbouras.gr)