13.8.21

Στράτος Δορδανάς, Οι αργυρώνητοι, Αλεξάνδρεια


Ο συγγραφέας της ανά χείρας μελέτης έχει εμπλουτίσει την ελληνική ιστοριογραφία με δύο τόμους αφιερωμένους στη δράση των ένοπλων δωσιλογικών σχηματισμών στη Θεσσαλονίκη της Κατοχής (Έλληνες εναντίον Ελλήνων, Επίκεντρο 2006) και τις επιβιώσεις του δωσιλογισμού στη μεταπολεμική Μακεδονία (Η γερμανική στολή στη ναφθαλίνη, Εστία 2011). Αφιερώνοντας τώρα έναν τόμο στη γερμανική προπαγάνδα στην Ελλάδα κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, προσφέρει, αναδρομικά, στον αναγνώστη ένα είδος εισαγωγής, καθώς εδώ παρακολουθεί και αναλύει τους μηχανισμούς εκείνους που δημιούργησαν, σε ένα τμήμα της ελληνικής κοινωνίας, νοοτροπίες γερμανοφιλίας που θα επιβιώσουν πολύ μετά τον Α’ Παγκόσμιο και τον Διχασμό, για να αναδυθούν και πάλι, με μεγαλύτερη σφοδρότητα, κατά την Κατοχή, στην εθνικοσοσιαλιστική τους εκδοχή. Στη μελέτη του, ο Στράτος Δορδανάς διερευνά εξονυχιστικά τις διαθέσιμες πηγές, διπλωματικές και άλλες, προκειμένου να ανασυστήσει το πυκνό δίκτυο προπαγάνδας και κατασκοπείας που συγκροτήθηκε στην Ελλάδα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, γύρω από ένα σχεδόν μυθικό, στην εποχή του, πρόσωπο: τον βαρώνο Σενκ. Το γερμανικό προπαγανδιστικό δίκτυο συμπληρωνόταν από τον πρέσβη Μίρμπαχ και τον στρατιωτικό ακόλουθο φον Φαλκενχάουζεν, που συγκροτούσαν τους πόλους μιας κάθε άλλο παρά ανέφελης συνεργασίας. Αφού παρουσιάσει τη συγκρότηση του δικτύου αυτού, ο συγγραφέας εξετάζει την απόκριση των ελληνικών αρχών, από το παλάτι μέχρι τον κατώτερο διοικητικό μηχανισμό, στα γερμανικά συμφέροντα και επιθυμίες, αποδεικνύοντας ότι, από τα τέλη του 1915 και μετά, το αντιβενιζελικό κράτος κάθε άλλο παρά ουδέτερη στάση τήρησε απέναντι στις Κεντρικές Δυνάμεις. Η αντιπαράθεση των δύο ελληνικών κυβερνήσεων, της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, και η γερμανική εμπλοκή στις μεταξύ τους αψιμαχίες, αλλά και η δημιουργία μιας «πέμπτης φάλαγγας» γερμανόφιλων, από τις τάξεις του Δ’ Σώματος Στρατού, που βρέθηκε «φιλοξενούμενο» στο Γκαίρλιτς, εξετάζονται ενδελεχώς στην ανά χείρας μελέτη, ως αναβαθμοί που δημιούργησαν γόνιμο έδαφος για την εθνικοσοσιαλιστική προπαγάνδα που, με πολύ διαφορετικούς όρους, θα επιχειρήσει να κυριαρχήσει στον Μεσοπόλεμο και την Κατοχή.

Δεν υπάρχουν σχόλια: