Νάσος Βαγενάς, «Η Εσθήτα της Θεάς- Σημειώσεις για την ποίηση και την κριτική», εκδ. Στιγμή, 1988

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ

ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΘΕΣΗ

Στην ποίηση δεν είναι η πρόθεση που μετρά αλλά το αποτέλεσμα στο οποίο οδηγεί η προσπάθεια ικανοποίησής της. Στο τέλος της προσπάθειας αυτής ελάχιστα απομένουν από την ίδια την πρόθεση, γιατί η πρόθεση λειτουργεί μέσα στον χώρο του συνειδητού, ενώ η ποίηση παράγεται από άγνωστα υλικά του ασυνειδήτου. Η πρόθεση δεν είναι παρά ένα κίνητρο και στην ποίηση όλα τα κίνητρα έχουν την ίδια αξία. Το απροσδόκητο είναι το αποτέλεσμα της ποίησης. Όμως είναι ένα απροσδόκητο προσδοκώμενο, γιατί δεν είναι τυχαίο: τα άγνωστα υλικά από τα οποία συντίθεται, είναι τελικά αναγνωρίσιμα, γιατί ανήκουν στον εαυτό μας.

`

Μόνο οι απομονωμένοι επικοινωνούν. Οι άλλοι απλώς επαναλαμβάνουν.
Σε τελευταία ανάλυση, τα προβλήματα του ποιητή είναι τα ίδια με τα προβλήματα του μαραγκού. Καλό είναι ο ποιητής να συχνάζει σε επιπλοποιεία.
*

Το να υποδηλώνει κανείς με τους στίχους του ότι η ποίηση δεν είναι το πάν, ότι υπάρχουν στη ζωή κι άλλα πράγματα που μετράνε το ίδιο, προϋποθέτει μιαν ωριμότητα που ελάχιστοι διαθέτουν.
Ο καλός ποιητής γράφει πρώτα. Έπειτα αισθάνεται.
`

ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΖΑ

Όσοι διαπιστώνουν ότι η εποχή μας είναι εποχή σύγκλισης των ειδών και ότι η ποίηση βρίσκεται σήμερα πολύ κοντά στην πρόζα, συγχέουν την επιφάνεια με το βάθος. Γιατί η ποίηση δεν είναι θέμα μορφής, είναι θέμα έντασης. Και μολονότι η ένταση με την οποία η κάθε εποχή αισθάνεται την ποίηση είναι διαφορετική, τα όρια ανάμεσα στην ποίηση και την πεζογραφία παραμένουν αμετάθετα. Η σύγκλιση που παρατηρείται σήμερα δεν είναι σύγκλιση ειδών αλλά σύγκλιση μορφών. Η ποίηση υπερβαίνει τα όρια των μορφών, όπως άλλωστε και η πεζογραφία.

Η συγχώνευση δύο μορφών δεν συνεπάγεται την κατάλυση των ορίων των ειδών, απλώς τα καθιστά λιγότερο ευδιάκριτα.

`
*
Όχι πως δεν πρέπει να έχει κανείς αρχές. Αλλά πρέπει να ξέρει πότε να παραβαίνει τις αρχές του.
Το ωραίο ενεργεί αργά αλλά σταθερά. Να κοιτάζεις με δυσπιστία κάτι που για την ομορφιά του δεν σου μένει από την αρχή καμιά αμφιβολία.
Ό,τι δεν είναι πρόζα είναι ποίηση.

*
Η τέχνη δεν προοδεύει. Είναι σαν τον έρωτα. Τον κάνεις καλύτερα ή χειρότερα ανάλογα με την γυναίκα.
Ό,τι δεν έχει όρια δεν υπάρχει.
Είναι μια θετική ένδειξη για ένα ποίημα αν μας συγκινεί περισσότερο (ή λιγότερο) όταν το διαβάζουμε καθιστοί απ’ ό,τι όταν το διαβάζουμε όρθιοι.
Ο ποιητής που ζεί από την τέχνη του είναι ένα παράσιτο. Όπως κάθε εισοδηματίας.

 http://www.poiein.gr/2018/11/11/%CE%BD%CE%AC%CF%83%CE%BF%CF%82-%CE%B2%CE%B1%CE%B3%CE%B5%CE%BD%CE%AC%CF%82-%CE%B7-%CE%B5%CF%83%CE%B8%CE%AE%CF%84%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B8%CE%B5%CE%AC%CF%82-%CE%B5%CE%BA%CE%B4/?fbclid=IwAR3RXxdAaaGJJ1wc8uiZyJP06wD6UwLZg0FWlQmXQCZJpQYv_DYjxuAnBvI