Συνέντευξη στην Ελένη Γκίκα //
«Γράφουμε για να δώσουμε σχήμα στο χάος των σκέψεων και των συναισθημάτων μας χωρίς καμία εγγύηση πως θα τα καταφέρουμε τελικά. Κι απ’ αυτή την άποψη ισορροπούμε στο κενό διακινδυνεύοντας να αποτύχουμε παταγωδώς.»
Υποστηρίζει ο συγγραφέας Χρήστος Αστερίου υπογράφοντας ένα από τα πιο ενδιαφέροντα μυθιστορήματα της χρονιάς. «Η θεραπεία των αναμνήσεων» που κυκλοφόρησε φέτος από τις εκδόσεις Πόλις, μας έβαζε δύσκολα και τολμούσε πολλά. Ο ήρωάς του, Μιχάλης (Μάικ) Μπουζιάνης, διάσημος Αμερικανός συγγραφέας με ρίζες ελληνικές και ιρλανδέζικες, αντιμετωπίζει την δική του πολύπλευρη κρίση: ένα διαζύγιο, την κρίση της μέσης ηλικίας, το γνωστό συγγραφικό μπλοκάρισμα και ταυτοχρόνως καταρρέει κατά την διάρκεια μιας δημόσιας παρουσίασης. Ο τρόπος
που έχει αποφασίσει να αντιμετωπίσει το παράδοξο της ζωής είναι το κωμικό στοιχείο, να φτάσει ως το τέλος με μαύρο γέλιο, δηλαδή να δει το παιχνίδι της ζωής μας σαν κωμωδία. Ωστόσο η θεραπεία του θα έρθει από τις αναμνήσεις. Αναζητώντας τα μυστικά του απόντος πατέρα πίσω στην πατρίδα ακόμα κι όταν ο ίδιος ο συγγραφέας επιμένει πως «Οι αναμνήσεις είναι μια κατασκευή. Φτιαγμένες με την πρώτη ύλη του παρελθόντος μεταλλάσσονται κάθε φορά σύμφωνα με τις επιθυμίες μας. Όσο απομακρυνόμαστε από το πραγματικό γεγονός τόσο η σκηνοθεσία παίρνει το πάνω χέρι. Θυμόμαστε αυτά που θέλουμε να θυμόμαστε, με τον τρόπο που εξυπηρετούν τις εκάστοτε επιθυμίες μας.» Αυτό που είναι αδιαπραγμάτευτο είναι η σημασία της πατρικής φιγούρας «Ακόμα κι ένας γονέας που είναι απών, όπως ο Νίκος Μπουζιάνης στην «Θεραπεία των Αναμνήσεων» επηρεάζει με την απουσία του την ζωή του γιού του», μας λέει ο συγγραφέας. Και στο βιβλίο θα μας αποκαλύψει πως «Κάθε άνθρωπος έχει μυστικά και οι γονείς μας δεν θα μπορούσαν να αποτελούν εξαίρεση. Μαθαίνουμε όσα εκείνοι θέλουν να γνωρίζουμε αλλά υπάρχουν και πτυχές τους που παραμένουν άγνωστες. Επειδή ζούμε μαζί τους σχεδόν καθημερινά για ένα μεγάλο διάστημα της ζωής μας έχουμε την ψευδαίσθηση πως τους γνωρίζουμε σε βάθος, κάτι που συνήθως δεν ισχύει.» Και θα επιμείνει ότι «Μια ζωή χωρίς χιούμορ θα ήταν σχεδόν αβάστακτη.» Ο Χρήστος Αστερίου θα μας μιλήσει στον Φιλελεύθερο για τους έλληνες που ζουν στο εξωτερικό κι επιστρέφουν, για τους γονείς και τη βαριά τους σκιά στη ζωή των παιδιών, για την μέση ηλικία, την ρευστή ταυτότητά μας, τελικά, για την διαδικασία του-να-θυμηθούμε που σώζει, για το χιούμορ που μας κρατά «σε μια ισορροπία», για τους ήρωές του που είναι μεταιχμιακή προσωπικότητα, για τις ιστορίες του που εμπιστεύεται πρώτα στην κρησάρα του χρόνου, για τις προσωπικές εμπειρίες μας οι οποίες στο γράψιμο ειδικά, λειτουργούν καταλυτικά: «Γράφουμε αντλώντας από την δεξαμενή των προσωπικών μας εμπειριών αλλιώς τα αποτελέσματα θα είναι καταφανώς ψεύτικα. Προσωπικά μου αρέσει να ενσωματώνω βιογραφικά στοιχεία στις επινοημένες ιστορίες μου, αναμειγνύοντας μύθο και πραγματικότητα», υποστηρίζει. «Η ιστορία του Νίκου Μπουζιάνη στην «Θεραπεία των Αναμνήσεων» αντλεί από την ιστορία του πατέρα μου αλλά δεν ήταν πρόθεσή μου να γράψω μόνο γι’ αυτόν», θα παραδεχτεί τελικά. ΄ Ας τον διαβάσουμε: -Και «Το ταξίδι του Ιάσονα Ρέμβη» και «Η θεραπεία των αναμνήσεων» καθορίζονται από μια επιστροφή. «Επιστρέφοντας» βλέπουμε την αλήθεια, κύριε Αστερίου; Οι επιστροφές κρύβουν πάντοτε εκπλήξεις. Στο μεσοδιάστημα της απουσίας μας αλλάζουν οι τόποι, οι προσδοκίες, τα δεδομένα, εμείς οι ίδιοι. Στην περίπτωση της «Θεραπείας των Αναμνήσεων», ωστόσο, ο πρωταγωνιστής αποτολμά μόλις το πρώτο του ταξίδι στην Ελλάδα κλείνοντας έτσι έναν κύκλο που είχε ανοίξει η φυγή του πατέρα στην Αμερική. -Επιστρέφοντας πού; Στη γενέθλια πόλη; Στο παρελθόν; Στα παιδικά μας χρόνια; Η επιστροφή στο παρελθόν ή στα παιδικά μας χρόνια μπορεί να γίνει και νοητά. Προσωπικά με ενδιαφέρει ο τόπος και συγκεκριμένα η Ελλάδα. Οι μετανάστες Έλληνες στα βιβλία μου ταξιδεύουν προς την πατρίδα με την επιθυμία να συνδεθούν με έναν εν πολλοίς άγνωστο γι’ αυτούς τόπο. Συνήθως τους περιμένουν εκπλήξεις -όπως, άλλωστε, συμβαίνει σε όποιον έχει προσδοκίες που είναι μοιραίο να διαψευσθούν. -Και πόσο ασφαλείς ή επισφαλείς είναι οι αναμνήσεις μας; Θυμόμαστε ό,τι συνέβη ή ό,τι αιστανθήκαμε; Οι αναμνήσεις είναι μια κατασκευή. Φτιαγμένες με την πρώτη ύλη του παρελθόντος μεταλλάσσονται κάθε φορά σύμφωνα με τις επιθυμίες μας. Όσο απομακρυνόμαστε από το πραγματικό γεγονός τόσο η σκηνοθεσία παίρνει το πάνω χέρι. Θυμόμαστε αυτά που θέλουμε να θυμόμαστε, με τον τρόπο που εξυπηρετούν τις εκάστοτε επιθυμίες μας. -Τελικά, θεραπεύουν οι αναμνήσεις; Οι αναμνήσεις καθαυτές, όχι. Θεραπευτική αποδεικνύεται, όμως, η αναμόχλευση παλιών πληγών. Το γεγονός ότι μπαίνει κανείς στην διαδικασία να αναρωτηθεί, να ψάξει, να ερευνήσει ανεπίλυτα ζητήματα του παρελθόντος τον οδηγεί σε ένα είδος κάθαρσης. Μπορεί, με λίγα λόγια, να μην θεραπευτείς με την στενή έννοια του όρου, να μην βρεις ξεκάθαρες απαντήσεις. Και μόνο, όμως, η διαδικασία της ενδοσκόπησης είναι πολλές φορές αρκετή για να έρθεις σε μια ισορροπία με τον εαυτό σου και τους άλλους. -Τι σηματοδοτεί η απώλεια του πατέρα για τον άνδρα; Η φιγούρα του πατέρα είναι το πρώτο μεγάλο πρότυπο για τον άνδρα. Πολλές φορές, συνειδητά ή ασυνείδητα, λογοδοτούμε σ’ αυτόν, αποζητάμε ως άνδρες την δική του επιβεβαίωση. Το ίδιο συμβαίνει με τον κεντρικό χαρακτήρα του βιβλίου μου που αν και επιτυχημένος συγγραφέας με μεγάλη αναγνώριση μιλάει ανοιχτά για την απουσία του πατέρα από την ζωή του. -Οι συγκρουσιακές σχέσεις με τον γονιό είναι ομοιότητα ή διαφορετικότητα; Σκοτωνόμαστε με τον γονιό που αγαπάμε; Που μας μοιάζει; Νομίζω πως είναι πολλοί οι παράγοντες που παίζουν ρόλο. Ως παιδί ή ως έφηβος είναι εύλογο να συγκρούεσαι με τους γονείς σου ακόμα κι αν δεν υφίσταται πραγματικός λόγος γι’ αυτό. Μετά την ενηλικίωση αρχίζεις, όμως, να αντιλαμβάνεσαι πως στάθηκαν και πως στέκονται απέναντί σου, να ζητάς εξηγήσεις, να αναλύεις συμπεριφορές, να ζητάς ευθύνες. Ακόμα κι ένας γονέας που είναι απών, όπως ο Νίκος Μπουζιάνης στην «Θεραπεία των Αναμνήσεων» επηρεάζει με την απουσία του την ζωή του γιού του. -Έρχεται πάντα εκείνη η στιγμή που διαπιστώνουμε ότι ο γονιός μας, τελικά, είναι ένας άγνωστος; Κάθε άνθρωπος έχει μυστικά και οι γονείς μας δεν θα μπορούσαν να αποτελούν εξαίρεση. Μαθαίνουμε όσα εκείνοι θέλουν να γνωρίζουμε αλλά υπάρχουν και πτυχές τους που παραμένουν άγνωστες. Επειδή ζούμε μαζί τους σχεδόν καθημερινά για ένα μεγάλο διάστημα της ζωής μας έχουμε την ψευδαίσθηση πως τους γνωρίζουμε σε βάθος, κάτι που συνήθως δεν ισχύει. Η συνειδητοποίηση πως ένας από τους πιο κοντινούς μας ανθρώπους έχει σκοτεινές πλευρές ή κρυμμένα μυστικά είναι πολλές φορές συγκλονιστική. -Ο ήρωάς σας είναι μεσήλικας, κατανοούμε περισσότερα στη μέση ηλικία, κύριε Αστερίου; Ο ήρωάς μου βρίσκεται στα μέσα της διαδρομής και είναι υποχρεωμένος να αντιμετωπίσει μια σειρά από κρίσεις, φυσικό επακόλουθο της ηλικίας του: να αποδεχθεί την φυσική του φθορά, ένα απρόσμενο διαζύγιο και να αναμετρηθεί με φαντάσματα του παρελθόντος. Στη μέση ηλικία αρχίζουμε να εκτιμούμε την βραδύτητα, επιζητούμε περισσότερη ασφάλεια συνειδητοποιώντας ότι ο χρόνος δεν είναι ανεξάντλητος. Οι δυνάμεις φθίνουν αλλά έχω την εντύπωση πως οξύνονται οι αισθήσεις. Από αυτή την άποψη είναι μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα περίοδος. -Για το παράδοξο ή το τραγικό της ζωής το χιούμορ είναι μονόδρομος; Μια ζωή χωρίς χιούμορ θα ήταν σχεδόν αβάστακτη. Το χιούμορ μας κρατά σε ισορροπία και αντισταθμίζει την τραγικότητα της ζωής. Μου αρέσει πολύ το πνευματώδες χιούμορ (αυτό που οι Άγγλοι ονομάζουν wit) και η λεπτή ειρωνεία. Βρίσκω αντιθέτως την υπερδραματοποίηση (στην οποία ως Έλληνες διαπρέπουμε) αρκετά βαρετή. -Τι πρέπει να έχει μια ιστορία για να γίνει ιστορία σας; Μια ιστορία που είναι προσωπική αλλά μπορεί να αφορά και περισσότερους ανθρώπους είναι μια ιστορία που αξίζει να ειπωθεί. Μια ιστορία που μπορεί να αποτελέσει τον πυρήνα ενός βιβλίου την περνάω από την κρησάρα του χρόνου ώσπου να βεβαιωθώ πως είναι όντως σημαντική. Μόνο αν αντέξει αυτό το χρονικό τεστ και συνεχίζει να μου προκαλεί το ενδιαφέρον αρχίζω να ασχολούμαι συγγραφικά μαζί της. Χρήστος Αστερίου -Ένας ήρωες ή μια ηρωίδα για να γίνει ηρωίδα σας ή ήρωάς σας; Με έλκουν άνθρωποι σε κρίση, μεταιχμιακές προσωπικότητες, υποχόνδριοι αλλά και καλλιτέχνες, επιτυχημένοι και μη. Μου αρέσει να παρατηρώ και να καταγράφω χαρακτηριστικά και συμπεριφορές τις οποίες ύστερα χρησιμοποιώ για να «χτίσω» τους χαρακτήρες του βιβλίου μου. -Η ταυτότητα είναι κάτι το στατικό ή μέσα στο πέρασμα του χρόνου κάτι που αλλάζει; Η ταυτότητά μας είναι κάθε άλλο παρά κάτι στατικό, συνεχώς αλλάζει. Αρκεί να κοιτάξουμε πίσω για να διαπιστώσουμε πόσο έχουμε αλλάξει μέσα στα χρόνια, ποια χαρακτηριστικά του χαρακτήρα μας έχουν υπερισχύσει κατά καιρούς, ποια χάθηκαν ή έφθιναν στον χρόνο για να διαπιστώσουμε πως είμαστε μεν ένα και μοναδικό πρόσωπο αλλά με εκατοντάδες παραλλαγές. -Πόσο σημαντικός είναι ο Τόπος, για ένα μυθιστόρημα; Πολύ σημαντικός μεν αλλά δεν θα μπορούσα να απαντήσω αφοριστικά σε ένα τέτοιο ερώτημα. Εκτιμώ εξίσου ένα ρεαλιστικό μυθιστόρημα που εκτυλίσσεται σε συγκεκριμένο τόπο και μια μελλοντολογική δυστοπία όπου τα πράγματα είναι πιο συγκεχυμένα. -Ο Χρόνος; Το ίδιο ισχύει και για τον χρόνο. Εφόσον, όμως, επιλέξει κανείς να τοποθετήσει την ιστορία του σε μια συγκεκριμένη εποχή οφείλει να υπηρετήσει τον μύθο όπως του πρέπει κάνοντας την σχετική έρευνα. – Με τις αναμνήσεις μας γράφουμε, κύριε Αστερίου; Γράφουμε αντλώντας από την δεξαμενή των προσωπικών μας εμπειριών αλλιώς τα αποτελέσματα θα είναι καταφανώς ψεύτικα. Προσωπικά μου αρέσει να ενσωματώνω βιογραφικά στοιχεία στις επινοημένες ιστορίες μου, αναμειγνύοντας μύθο και πραγματικότητα. Η ιστορία του Νίκου Μπουζιάνη στην «Θεραπεία των Αναμνήσεων» αντλεί από την ιστορία του πατέρα μου αλλά δεν ήταν πρόθεσή μου να γράψω μόνο γι’ αυτόν. -Τι θεραπεύουμε γράφοντας; Ή αντιθέτως τι διακινδυνεύουμε; Γράφουμε για να δώσουμε σχήμα στο χάος των σκέψεων και των συναισθημάτων μας χωρίς καμία εγγύηση πως θα τα καταφέρουμε τελικά. Κι απ’ αυτή την άποψη ισορροπούμε στο κενό διακινδυνεύοντας να αποτύχουμε παταγωδώς.
Δημοσιεύθηκε στον Φιλελεύθερο
https://www.fractalart.gr/christos-asteriou/
Υποστηρίζει ο συγγραφέας Χρήστος Αστερίου υπογράφοντας ένα από τα πιο ενδιαφέροντα μυθιστορήματα της χρονιάς. «Η θεραπεία των αναμνήσεων» που κυκλοφόρησε φέτος από τις εκδόσεις Πόλις, μας έβαζε δύσκολα και τολμούσε πολλά. Ο ήρωάς του, Μιχάλης (Μάικ) Μπουζιάνης, διάσημος Αμερικανός συγγραφέας με ρίζες ελληνικές και ιρλανδέζικες, αντιμετωπίζει την δική του πολύπλευρη κρίση: ένα διαζύγιο, την κρίση της μέσης ηλικίας, το γνωστό συγγραφικό μπλοκάρισμα και ταυτοχρόνως καταρρέει κατά την διάρκεια μιας δημόσιας παρουσίασης. Ο τρόπος
που έχει αποφασίσει να αντιμετωπίσει το παράδοξο της ζωής είναι το κωμικό στοιχείο, να φτάσει ως το τέλος με μαύρο γέλιο, δηλαδή να δει το παιχνίδι της ζωής μας σαν κωμωδία. Ωστόσο η θεραπεία του θα έρθει από τις αναμνήσεις. Αναζητώντας τα μυστικά του απόντος πατέρα πίσω στην πατρίδα ακόμα κι όταν ο ίδιος ο συγγραφέας επιμένει πως «Οι αναμνήσεις είναι μια κατασκευή. Φτιαγμένες με την πρώτη ύλη του παρελθόντος μεταλλάσσονται κάθε φορά σύμφωνα με τις επιθυμίες μας. Όσο απομακρυνόμαστε από το πραγματικό γεγονός τόσο η σκηνοθεσία παίρνει το πάνω χέρι. Θυμόμαστε αυτά που θέλουμε να θυμόμαστε, με τον τρόπο που εξυπηρετούν τις εκάστοτε επιθυμίες μας.» Αυτό που είναι αδιαπραγμάτευτο είναι η σημασία της πατρικής φιγούρας «Ακόμα κι ένας γονέας που είναι απών, όπως ο Νίκος Μπουζιάνης στην «Θεραπεία των Αναμνήσεων» επηρεάζει με την απουσία του την ζωή του γιού του», μας λέει ο συγγραφέας. Και στο βιβλίο θα μας αποκαλύψει πως «Κάθε άνθρωπος έχει μυστικά και οι γονείς μας δεν θα μπορούσαν να αποτελούν εξαίρεση. Μαθαίνουμε όσα εκείνοι θέλουν να γνωρίζουμε αλλά υπάρχουν και πτυχές τους που παραμένουν άγνωστες. Επειδή ζούμε μαζί τους σχεδόν καθημερινά για ένα μεγάλο διάστημα της ζωής μας έχουμε την ψευδαίσθηση πως τους γνωρίζουμε σε βάθος, κάτι που συνήθως δεν ισχύει.» Και θα επιμείνει ότι «Μια ζωή χωρίς χιούμορ θα ήταν σχεδόν αβάστακτη.» Ο Χρήστος Αστερίου θα μας μιλήσει στον Φιλελεύθερο για τους έλληνες που ζουν στο εξωτερικό κι επιστρέφουν, για τους γονείς και τη βαριά τους σκιά στη ζωή των παιδιών, για την μέση ηλικία, την ρευστή ταυτότητά μας, τελικά, για την διαδικασία του-να-θυμηθούμε που σώζει, για το χιούμορ που μας κρατά «σε μια ισορροπία», για τους ήρωές του που είναι μεταιχμιακή προσωπικότητα, για τις ιστορίες του που εμπιστεύεται πρώτα στην κρησάρα του χρόνου, για τις προσωπικές εμπειρίες μας οι οποίες στο γράψιμο ειδικά, λειτουργούν καταλυτικά: «Γράφουμε αντλώντας από την δεξαμενή των προσωπικών μας εμπειριών αλλιώς τα αποτελέσματα θα είναι καταφανώς ψεύτικα. Προσωπικά μου αρέσει να ενσωματώνω βιογραφικά στοιχεία στις επινοημένες ιστορίες μου, αναμειγνύοντας μύθο και πραγματικότητα», υποστηρίζει. «Η ιστορία του Νίκου Μπουζιάνη στην «Θεραπεία των Αναμνήσεων» αντλεί από την ιστορία του πατέρα μου αλλά δεν ήταν πρόθεσή μου να γράψω μόνο γι’ αυτόν», θα παραδεχτεί τελικά. ΄ Ας τον διαβάσουμε: -Και «Το ταξίδι του Ιάσονα Ρέμβη» και «Η θεραπεία των αναμνήσεων» καθορίζονται από μια επιστροφή. «Επιστρέφοντας» βλέπουμε την αλήθεια, κύριε Αστερίου; Οι επιστροφές κρύβουν πάντοτε εκπλήξεις. Στο μεσοδιάστημα της απουσίας μας αλλάζουν οι τόποι, οι προσδοκίες, τα δεδομένα, εμείς οι ίδιοι. Στην περίπτωση της «Θεραπείας των Αναμνήσεων», ωστόσο, ο πρωταγωνιστής αποτολμά μόλις το πρώτο του ταξίδι στην Ελλάδα κλείνοντας έτσι έναν κύκλο που είχε ανοίξει η φυγή του πατέρα στην Αμερική. -Επιστρέφοντας πού; Στη γενέθλια πόλη; Στο παρελθόν; Στα παιδικά μας χρόνια; Η επιστροφή στο παρελθόν ή στα παιδικά μας χρόνια μπορεί να γίνει και νοητά. Προσωπικά με ενδιαφέρει ο τόπος και συγκεκριμένα η Ελλάδα. Οι μετανάστες Έλληνες στα βιβλία μου ταξιδεύουν προς την πατρίδα με την επιθυμία να συνδεθούν με έναν εν πολλοίς άγνωστο γι’ αυτούς τόπο. Συνήθως τους περιμένουν εκπλήξεις -όπως, άλλωστε, συμβαίνει σε όποιον έχει προσδοκίες που είναι μοιραίο να διαψευσθούν. -Και πόσο ασφαλείς ή επισφαλείς είναι οι αναμνήσεις μας; Θυμόμαστε ό,τι συνέβη ή ό,τι αιστανθήκαμε; Οι αναμνήσεις είναι μια κατασκευή. Φτιαγμένες με την πρώτη ύλη του παρελθόντος μεταλλάσσονται κάθε φορά σύμφωνα με τις επιθυμίες μας. Όσο απομακρυνόμαστε από το πραγματικό γεγονός τόσο η σκηνοθεσία παίρνει το πάνω χέρι. Θυμόμαστε αυτά που θέλουμε να θυμόμαστε, με τον τρόπο που εξυπηρετούν τις εκάστοτε επιθυμίες μας. -Τελικά, θεραπεύουν οι αναμνήσεις; Οι αναμνήσεις καθαυτές, όχι. Θεραπευτική αποδεικνύεται, όμως, η αναμόχλευση παλιών πληγών. Το γεγονός ότι μπαίνει κανείς στην διαδικασία να αναρωτηθεί, να ψάξει, να ερευνήσει ανεπίλυτα ζητήματα του παρελθόντος τον οδηγεί σε ένα είδος κάθαρσης. Μπορεί, με λίγα λόγια, να μην θεραπευτείς με την στενή έννοια του όρου, να μην βρεις ξεκάθαρες απαντήσεις. Και μόνο, όμως, η διαδικασία της ενδοσκόπησης είναι πολλές φορές αρκετή για να έρθεις σε μια ισορροπία με τον εαυτό σου και τους άλλους. -Τι σηματοδοτεί η απώλεια του πατέρα για τον άνδρα; Η φιγούρα του πατέρα είναι το πρώτο μεγάλο πρότυπο για τον άνδρα. Πολλές φορές, συνειδητά ή ασυνείδητα, λογοδοτούμε σ’ αυτόν, αποζητάμε ως άνδρες την δική του επιβεβαίωση. Το ίδιο συμβαίνει με τον κεντρικό χαρακτήρα του βιβλίου μου που αν και επιτυχημένος συγγραφέας με μεγάλη αναγνώριση μιλάει ανοιχτά για την απουσία του πατέρα από την ζωή του. -Οι συγκρουσιακές σχέσεις με τον γονιό είναι ομοιότητα ή διαφορετικότητα; Σκοτωνόμαστε με τον γονιό που αγαπάμε; Που μας μοιάζει; Νομίζω πως είναι πολλοί οι παράγοντες που παίζουν ρόλο. Ως παιδί ή ως έφηβος είναι εύλογο να συγκρούεσαι με τους γονείς σου ακόμα κι αν δεν υφίσταται πραγματικός λόγος γι’ αυτό. Μετά την ενηλικίωση αρχίζεις, όμως, να αντιλαμβάνεσαι πως στάθηκαν και πως στέκονται απέναντί σου, να ζητάς εξηγήσεις, να αναλύεις συμπεριφορές, να ζητάς ευθύνες. Ακόμα κι ένας γονέας που είναι απών, όπως ο Νίκος Μπουζιάνης στην «Θεραπεία των Αναμνήσεων» επηρεάζει με την απουσία του την ζωή του γιού του. -Έρχεται πάντα εκείνη η στιγμή που διαπιστώνουμε ότι ο γονιός μας, τελικά, είναι ένας άγνωστος; Κάθε άνθρωπος έχει μυστικά και οι γονείς μας δεν θα μπορούσαν να αποτελούν εξαίρεση. Μαθαίνουμε όσα εκείνοι θέλουν να γνωρίζουμε αλλά υπάρχουν και πτυχές τους που παραμένουν άγνωστες. Επειδή ζούμε μαζί τους σχεδόν καθημερινά για ένα μεγάλο διάστημα της ζωής μας έχουμε την ψευδαίσθηση πως τους γνωρίζουμε σε βάθος, κάτι που συνήθως δεν ισχύει. Η συνειδητοποίηση πως ένας από τους πιο κοντινούς μας ανθρώπους έχει σκοτεινές πλευρές ή κρυμμένα μυστικά είναι πολλές φορές συγκλονιστική. -Ο ήρωάς σας είναι μεσήλικας, κατανοούμε περισσότερα στη μέση ηλικία, κύριε Αστερίου; Ο ήρωάς μου βρίσκεται στα μέσα της διαδρομής και είναι υποχρεωμένος να αντιμετωπίσει μια σειρά από κρίσεις, φυσικό επακόλουθο της ηλικίας του: να αποδεχθεί την φυσική του φθορά, ένα απρόσμενο διαζύγιο και να αναμετρηθεί με φαντάσματα του παρελθόντος. Στη μέση ηλικία αρχίζουμε να εκτιμούμε την βραδύτητα, επιζητούμε περισσότερη ασφάλεια συνειδητοποιώντας ότι ο χρόνος δεν είναι ανεξάντλητος. Οι δυνάμεις φθίνουν αλλά έχω την εντύπωση πως οξύνονται οι αισθήσεις. Από αυτή την άποψη είναι μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα περίοδος. -Για το παράδοξο ή το τραγικό της ζωής το χιούμορ είναι μονόδρομος; Μια ζωή χωρίς χιούμορ θα ήταν σχεδόν αβάστακτη. Το χιούμορ μας κρατά σε ισορροπία και αντισταθμίζει την τραγικότητα της ζωής. Μου αρέσει πολύ το πνευματώδες χιούμορ (αυτό που οι Άγγλοι ονομάζουν wit) και η λεπτή ειρωνεία. Βρίσκω αντιθέτως την υπερδραματοποίηση (στην οποία ως Έλληνες διαπρέπουμε) αρκετά βαρετή. -Τι πρέπει να έχει μια ιστορία για να γίνει ιστορία σας; Μια ιστορία που είναι προσωπική αλλά μπορεί να αφορά και περισσότερους ανθρώπους είναι μια ιστορία που αξίζει να ειπωθεί. Μια ιστορία που μπορεί να αποτελέσει τον πυρήνα ενός βιβλίου την περνάω από την κρησάρα του χρόνου ώσπου να βεβαιωθώ πως είναι όντως σημαντική. Μόνο αν αντέξει αυτό το χρονικό τεστ και συνεχίζει να μου προκαλεί το ενδιαφέρον αρχίζω να ασχολούμαι συγγραφικά μαζί της. Χρήστος Αστερίου -Ένας ήρωες ή μια ηρωίδα για να γίνει ηρωίδα σας ή ήρωάς σας; Με έλκουν άνθρωποι σε κρίση, μεταιχμιακές προσωπικότητες, υποχόνδριοι αλλά και καλλιτέχνες, επιτυχημένοι και μη. Μου αρέσει να παρατηρώ και να καταγράφω χαρακτηριστικά και συμπεριφορές τις οποίες ύστερα χρησιμοποιώ για να «χτίσω» τους χαρακτήρες του βιβλίου μου. -Η ταυτότητα είναι κάτι το στατικό ή μέσα στο πέρασμα του χρόνου κάτι που αλλάζει; Η ταυτότητά μας είναι κάθε άλλο παρά κάτι στατικό, συνεχώς αλλάζει. Αρκεί να κοιτάξουμε πίσω για να διαπιστώσουμε πόσο έχουμε αλλάξει μέσα στα χρόνια, ποια χαρακτηριστικά του χαρακτήρα μας έχουν υπερισχύσει κατά καιρούς, ποια χάθηκαν ή έφθιναν στον χρόνο για να διαπιστώσουμε πως είμαστε μεν ένα και μοναδικό πρόσωπο αλλά με εκατοντάδες παραλλαγές. -Πόσο σημαντικός είναι ο Τόπος, για ένα μυθιστόρημα; Πολύ σημαντικός μεν αλλά δεν θα μπορούσα να απαντήσω αφοριστικά σε ένα τέτοιο ερώτημα. Εκτιμώ εξίσου ένα ρεαλιστικό μυθιστόρημα που εκτυλίσσεται σε συγκεκριμένο τόπο και μια μελλοντολογική δυστοπία όπου τα πράγματα είναι πιο συγκεχυμένα. -Ο Χρόνος; Το ίδιο ισχύει και για τον χρόνο. Εφόσον, όμως, επιλέξει κανείς να τοποθετήσει την ιστορία του σε μια συγκεκριμένη εποχή οφείλει να υπηρετήσει τον μύθο όπως του πρέπει κάνοντας την σχετική έρευνα. – Με τις αναμνήσεις μας γράφουμε, κύριε Αστερίου; Γράφουμε αντλώντας από την δεξαμενή των προσωπικών μας εμπειριών αλλιώς τα αποτελέσματα θα είναι καταφανώς ψεύτικα. Προσωπικά μου αρέσει να ενσωματώνω βιογραφικά στοιχεία στις επινοημένες ιστορίες μου, αναμειγνύοντας μύθο και πραγματικότητα. Η ιστορία του Νίκου Μπουζιάνη στην «Θεραπεία των Αναμνήσεων» αντλεί από την ιστορία του πατέρα μου αλλά δεν ήταν πρόθεσή μου να γράψω μόνο γι’ αυτόν. -Τι θεραπεύουμε γράφοντας; Ή αντιθέτως τι διακινδυνεύουμε; Γράφουμε για να δώσουμε σχήμα στο χάος των σκέψεων και των συναισθημάτων μας χωρίς καμία εγγύηση πως θα τα καταφέρουμε τελικά. Κι απ’ αυτή την άποψη ισορροπούμε στο κενό διακινδυνεύοντας να αποτύχουμε παταγωδώς.
Δημοσιεύθηκε στον Φιλελεύθερο
https://www.fractalart.gr/christos-asteriou/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου