Mετάφραση: Γιάννης Η. Παππάς
Νάπολη, 18 Οκτωβρίου 2019
Η ποίηση είναι όπως ένα ανθρώπινο πρόσωπο,
ένα αντικείμενο που μπορεί να μετρηθεί,
να περιγραφεί, να καταγραφεί, αλλά είναι επίσης και ένα προσκλητήριο.
A.Z.
L.S. Με αυτούς τους τρεις στίχους ορίζετε την ποίηση «ως ένα ανθρώπινο πρόσωπο, ένα αντικείμενο που μπορεί να μετρηθεί, να περιγραφεί …» αλλά –αυτό είναι το στοιχείο που εκπλήσσει τον αναγνώστη– μετά γράφετε ότι (η ποίηση) «είναι επίσης ένα προσκλητήριο». Προσκλητήριο εννοούμενο ως μέσο αμφισβήτησης μιας άδικης απόφασης; Ή –πιο απλά– θέλατε να πείτε ότι η ποίηση είναι επίσης μια κλήση; Απάντηση σε μια κλήση;
Α.Ζ. Έχω επηρεαστεί αρκετά από τη φιλοσοφία του Εμμανουέλ Λεβινάς που επικεντρώνεται στο ανθρώπινο πρόσωπο. Γι’ αυτόν το ανθρώπινο πρόσωπο είναι το ηθικό κέντρο του κόσμου. Αυτό με γοητεύει. Δεν λέω ότι η ποίησή μου λέει το ίδιο πράγμα, αλλά υπάρχει σίγουρα ένας παραλληλισμός. Τα ποιήματα μας γοητεύουν με πολλούς τρόπους, προσπαθούν να μας κάνουν να συνειδητοποιήσουμε περισσότερο την ανθρωπιά μας, μας λένε – να είστε άνθρωποι. Μας λένε επίσης – σκεφτείτε, μην είστε αντικείμενα, μην είστε ηλίθιοι.
L.S. Τα ποιήματα, όπως «η βαλίτσα» και «τα σανδάλια», μας οδηγούν πίσω στη μνήμη της προσωπικής σας ιστορίας, μας μεταφέρουν στην Πολωνία κατά τη διάρκεια των μαζικών εκτοπίσεων στα ναζιστικά στρατόπεδα θανάτου. Τι τραγουδά σήμερα ένας ποιητής που γεννήθηκε από τις στάχτες του Ολοκαυτώματος; Ποιον κόσμος έχετε δει;
Α.Ζ. … Γεννήθηκα αργά, αφού ο πόλεμος τελείωσε. Επιπλέον, η οικογένειά μου δεν ήταν εβραϊκή, επομένως δεν έχω απειληθεί άμεσα από τη ναζιστική μανία. Αλλά έζησα σε έναν κόσμο που μύριζε ακόμα θάνατο και καταστροφή. Αυτό που γράφω τώρα προφανώς αντικατοπτρίζει κυρίως τον σημερινό κόσμο. Παρ’ όλα αυτά στο παρόν μου υπάρχει η μνήμη του παρελθόντος. Αρκεί να βρεθούμε κοντά στον τόπο όπου υπήρχε το στρατόπεδο εξόντωσης Μπέλζεκ, στην ανατολική Πολωνία, αρκεί να το επισκεφτούμε ξανά για να αισθανθούμε τη φρίκη και να συνειδητοποιήσουμε τη βεβαιότητα ότι ποτέ δεν θα μπορέσουμε να καταλάβουμε τη σκληρότητα των χιλιάδων ανθρώπων που πραγματοποίησαν αυτές τις διαταγές. Μπορούμε να διατηρήσουμε και τα δύο πράγματα στη μνήμη μας: το ενδιαφέρον για οτιδήποτε σύγχρονο και το πένθος για το Ολοκαύτωμα.
L.S. Σε αυτή την ανθολογία (αναφέρεται στην ανθολογία ποιημάτων στα ιταλικά) υπάρχουν πολλά ποιήματα που αναφέρονται σε ποιητές του παρελθόντος. Σκέφτομαι αυτό που είναι αφιερωμένο στον ποιητή Όσιπ Μαντελστάμ, ο οποίος πέθανε σε ένα γκουλάγκ πριν από το Άουσβιτς. Δύο διαφορετικές κολάσεις. Πριν από το Άουσβιτς, τα βασανιστήρια που υπέφεραν οι Εβραίοι δεν βασίζονταν σε φυλετική αλλά πολιτική υπεροχή: το Άουσβιτς όμως με τους φυλετικούς νόμους ήταν μια ιδεολογία εμποτισμένη με ρατσισμό… Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι η σχέση ανάμεσα σε σας και στον Μαντελστάμ είναι η ουσία του κακού;
Α. Ζ. Η ουσία του κακού ήταν ο θάνατος του Μαντελστάμ ο οποίος έγραψε ένα πολύ όμορφο ποίημα και δεν έκανε τίποτα λάθος. Το να μισείς τον τύραννο δεν είναι σκληρό. Σε αυτή την ιστορία εγώ κλαίω έναν μεγάλο ποιητή, μια απλή ανθρώπινη ύπαρξη.
L.S. Γεννηθήκατε λίγες εβδομάδες μετά το τέλος του Β’ παγκοσμίου πολέμου, ανάμεσα στα συντρίμμια του πολέμου. Μεγαλώσατε στην πολωνική Σιλεσία, πολύ κοντά στο Άουσβιτς. Τι θυμάστε από την παιδική σας ηλικία; Ποιο είναι το συναίσθημα που σας συνόδευε από τότε που είσαστε μικρός;
Α.Ζ. Είχα μια ωραία παιδική ηλικία, νομίζω ότι οι γονείς μου προσπάθησαν να με προστατεύσουν από όλα όσα μας φόβιζαν. Όντας γονείς σημαίνει επίσης να εξαπατάς μερικές φορές: με έχουν εξαπατήσει όσο πιο ευγενικά γίνεται. Υπήρξε ένα άλλο τραύμα στην οικογένεια: εκδιώχθηκαν από την πόλη Λβιβ [1], μετά από μια επιχείρηση «εθνοκάθαρσης». Ταξίδεψα προς τα δυτικά όταν ήμουν μόλις 4 μηνών.
L.S. Ο μεγάλος πολωνός ποιητής, Ceslaw Miłosz, δήλωσε ότι για να γράψει κάποιος έναν στίχο δεν χρειάζεται μόνο η δεξιοτεχνία του χεριού, αλλά «ο ουρανός μας, ο αγαπητός, αν και σκοτεινός» / τον οποίο είδαν οι γονείς και οι γονείς των γονέων / και οι γονείς αυτών των γονέων τον καιρό που ζούσαν». Έτσι, η ποίηση, το να γράφεις στίχους, είναι η αληθινή πατρίδα; Η ποίηση βοηθάει στο να μην αισθάνεσαι σαν εξόριστος, σε κάνει να αισθάνεσαι πολίτης του κόσμου ή κανένας τόπος στον κόσμο δεν μπορεί να είναι πραγματικά το σπίτι σου;
Α.Ζ. …Μια δύσκολη ερώτηση. Ζω στην Κρακοβία, στην πόλη όπου πήγα πανεπιστήμιο, που με είδε ως αγόρι, αδέξιο φοιτητή, ντροπαλό ποιητή: κατά κάποιο τρόπο, είναι η επικράτειά μου και αυτή η πόλη με κοιτάζει με αγάπη. Γράφω για την πατρίδα μου … ναι, αλλά είναι μόνο ένα μέρος της ποιητικής έφεσης. Υπάρχει ένας ολόκληρος κόσμος στη γραφή, τουλάχιστον δυνητικά. Η πράξη της γραφής είναι, ή τουλάχιστον θα ’πρεπε να είναι, πράξη χειραφέτησης από τις επαρχιακές δεισιδαιμονίες, από τον περιορισμό της σκέψης. Ταυτόχρονα, οι ίδιοι περιορισμοί μπορούν επίσης να δώσουν δύναμη.
L.S. Έχετε μια χαμηλή φωνή που μιλάει υπό το φόντο των τεράστιων καταστροφών, μολυσμένης από τη σκληρότητα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και του Ολοκαυτώματος. Ωστόσο, η ποίησή σας συχνά φαίνεται να υπερασπίζεται το έλεος, τον ενθουσιασμό. Όταν αφήνετε τον εαυτό σας να εμπνευστεί από τη μουσική και τη ζωγραφική, η ποιητική σας φωνή φαίνεται να έχει «μέσα της έναν θεό».
Α.Ζ. … Φοβάμαι ότι η φράση «να έχει μέσα της έναν θεό» είναι μια μεγάλη υπερβολή. Αλλά έχει σίγουρα δίκιο να βλέπει αυτή τη δυαδικότητα. Είναι περίεργο ότι αυτά τα δύο πράγματα μπορούν να συνυπάρξουν, ο φοβερός πόνος και ο κόσμος της ομορφιάς, της μουσικής και της ζωγραφικής. Η ίδια η ανθρωπότητα δημιουργεί τρόμο και ομορφιά. Εκπλήσσομαι από την προφανή σύγκρουση αυτών των δύο αντιτιθέμενων πραγματικοτήτων. Είναι ίσως η κύρια πηγή της γραφής μου το να ρωτάω συνεχώς πώς είναι δυνατόν η Γη να ήταν ταυτόχρονα το σπίτι των Μότσαρτ και του Χίμλερ ή του Στάλιν και Μαντελστάμ. Ο τίτλος ενός από τα βιβλία μου είναι Μυστικισμός για αρχάριους, καθώς παραμένω ένας μυστικιστής που είναι μόνο στην αρχή, δεν θα καταλάβω ποτέ τη δυαδικότητα αυτού του κόσμου.
L.S. Τώρα έρχομαι να συγκρίνω την ποίησή σας με κείνη του Έλιοτ, που έλεγε ότι η «οργισμένη μορφή του κόσμου» είναι η ομορφιά, η σοφία, η ειρωνεία, αλλά και η αυτο-ειρωνεία. Ο Έλιοτ έλεγε επίσης: «Η ποίηση, αν είναι αυθεντική, είναι μια κίνηση γνώσης, συχνά γεμάτη αγάπη». Είναι αυτό που κάνετε και σεις με την ποίηση; Μετασχηματίζετε την έμπνευση «σε ένα φλεγόμενο δαυλό που περνά από χέρι σε χέρι» από τον συγγραφέα στον αναγνώστη;
Α.Ζ. Αυτός θα ήταν ο σκοπός μου, το διατυπώσατε όμορφα. Αλλά ξέρετε, ζούμε στην εποχή της ειρωνείας, όχι της αυτο-ειρωνείας. Μερικές φορές, μάλλον συχνά θα έλεγα, αισθάνομαι ότι τα συναισθήματά μου συναντούν την καχυποψία και την κοροϊδία των άλλων. Δεν παραπονιέμαι, γιατί γενικά έχω διαφορετικούς αναγνώστες, πολλοί από τους οποίους είναι καλοί αναγνώστες. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει ένας ωκεανός ειρωνείας γύρω μας, πολλοί άνθρωποι αντιδρούν με έναν επιφυλακτικό τρόπο, απορρίπτοντας τα συναισθήματα γελοιοποιώντας τα.
L.S. Πώς είναι η σημερινή Πολωνία; Τι έχει παραμείνει στην τραγική συλλογική μνήμη αυτού του έθνους; Ζείτε καλά; Είναι ακόμα μια χώρα ποιητών;
Α.Ζ. Η συλλογική μνήμη προσπαθεί να σβήσει όλα όσα δημιουργούν δυσφορία, ειδικά όσον αφορά τα λάθη που έχουμε διαπράξει. Καμία κοινωνία δεν δέχεται εύκολα την συνειδητοποίηση των εγκλημάτων που διαπράττονται «από το δικό της λαό». Μόνο η Γερμανία μπόρεσε να σταθεί υπό το φως της αλήθειας. Η χώρα μου είναι μια χώρα ποιητών, αλλά πολλοί από τους νέους ποιητές αγαπούν την ειρωνεία και όχι την ποίηση.
L.S. Το βραβείο Νόμπελ για το 2018 δόθηκε στην Όλγκα Τοκάρτσουκ. Ποια είναι η Όλγκα Τοκάρτσουκ; Η γραφή της, η δουλειά της πάνω στη γραφή σηματοδοτεί μια διαχωριστική γραμμή μεταξύ της σημερινής Πολωνίας και εκείνης του παρελθόντος;
A.Z. Η Όλγκα Τοκάρτσουκ είναι μια ταλαντούχα συγγραφέας, έχει μια μεγάλη γνώση της ιστορίας και το να ξεχάσει το παρελθόν δεν αποτελεί κίνδυνο για τη γραφή της. ________________________________________ [1] Η πόλη Λβιβ βρίσκεται στη δυτική Ουκρανία. Στις ελληνικές πηγές, είναι γνωστή και με τις ονομασίες Λεόπολις και Λεοντόπολις εκ της λατινικής ονομασίας. Θεωρείται ένα από τα κύρια ιστορικά και πολιτισμικά κέντρα της Ουκρανίας, αλλά και της γειτονικής Πολωνίας. H Λβιβ άλλαξε πολλές φορές ονομασία και επίσημη γλώσσα, ανάλογα με τον εκάστοτε κατακτητή που περνούσε από την πόλη, αντανακλώντας έτσι και κομμάτι από την ιστορία της. Στα τέλη του 18ου αιώνα, ονομάστηκε Λέμπεργκ, καθώς αποτέλεσε τμήμα της Αυστροουγγαρίας. Μετά τη λήξη του Α΄ Παγκόσμιου Πόλεμου, οι Πολωνοί επανέφεραν την παλαιά ονομασία, καθώς ανέκτησαν την πόλη. Το 1939, όταν οι Γερμανοί επιτέθηκαν στην Πολωνία, η πόλη πέρασε στα χέρια της Σοβιετικής Ένωσης κι έτσι για τις επόμενες δεκαετίες έμεινε γνωστή ως Λβοφ. [Αποσπάσματα από συνέντευξη του Πολωνού ποιητή Adam Zagajewski στη δημοσιογράφο της ιταλικής τηλεόρασης και ποιήτρια Luigia Sorrentino. Πρώτη δημοσίευσή της στα ελληνικά στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. Δείτε τα περιεχόμενα της έντυπης έκδοσης εδώ.]
http://frear.gr/?p=26062&fbclid=IwAR0NZRsZ_FFUlm3Kt2peVemX1wgwZAk7FYXkmgqeE2lOcGCd2IManjqeGKg
Νάπολη, 18 Οκτωβρίου 2019
A.Z.
L.S. Με αυτούς τους τρεις στίχους ορίζετε την ποίηση «ως ένα ανθρώπινο πρόσωπο, ένα αντικείμενο που μπορεί να μετρηθεί, να περιγραφεί …» αλλά –αυτό είναι το στοιχείο που εκπλήσσει τον αναγνώστη– μετά γράφετε ότι (η ποίηση) «είναι επίσης ένα προσκλητήριο». Προσκλητήριο εννοούμενο ως μέσο αμφισβήτησης μιας άδικης απόφασης; Ή –πιο απλά– θέλατε να πείτε ότι η ποίηση είναι επίσης μια κλήση; Απάντηση σε μια κλήση;
Α.Ζ. Έχω επηρεαστεί αρκετά από τη φιλοσοφία του Εμμανουέλ Λεβινάς που επικεντρώνεται στο ανθρώπινο πρόσωπο. Γι’ αυτόν το ανθρώπινο πρόσωπο είναι το ηθικό κέντρο του κόσμου. Αυτό με γοητεύει. Δεν λέω ότι η ποίησή μου λέει το ίδιο πράγμα, αλλά υπάρχει σίγουρα ένας παραλληλισμός. Τα ποιήματα μας γοητεύουν με πολλούς τρόπους, προσπαθούν να μας κάνουν να συνειδητοποιήσουμε περισσότερο την ανθρωπιά μας, μας λένε – να είστε άνθρωποι. Μας λένε επίσης – σκεφτείτε, μην είστε αντικείμενα, μην είστε ηλίθιοι.
L.S. Τα ποιήματα, όπως «η βαλίτσα» και «τα σανδάλια», μας οδηγούν πίσω στη μνήμη της προσωπικής σας ιστορίας, μας μεταφέρουν στην Πολωνία κατά τη διάρκεια των μαζικών εκτοπίσεων στα ναζιστικά στρατόπεδα θανάτου. Τι τραγουδά σήμερα ένας ποιητής που γεννήθηκε από τις στάχτες του Ολοκαυτώματος; Ποιον κόσμος έχετε δει;
Α.Ζ. … Γεννήθηκα αργά, αφού ο πόλεμος τελείωσε. Επιπλέον, η οικογένειά μου δεν ήταν εβραϊκή, επομένως δεν έχω απειληθεί άμεσα από τη ναζιστική μανία. Αλλά έζησα σε έναν κόσμο που μύριζε ακόμα θάνατο και καταστροφή. Αυτό που γράφω τώρα προφανώς αντικατοπτρίζει κυρίως τον σημερινό κόσμο. Παρ’ όλα αυτά στο παρόν μου υπάρχει η μνήμη του παρελθόντος. Αρκεί να βρεθούμε κοντά στον τόπο όπου υπήρχε το στρατόπεδο εξόντωσης Μπέλζεκ, στην ανατολική Πολωνία, αρκεί να το επισκεφτούμε ξανά για να αισθανθούμε τη φρίκη και να συνειδητοποιήσουμε τη βεβαιότητα ότι ποτέ δεν θα μπορέσουμε να καταλάβουμε τη σκληρότητα των χιλιάδων ανθρώπων που πραγματοποίησαν αυτές τις διαταγές. Μπορούμε να διατηρήσουμε και τα δύο πράγματα στη μνήμη μας: το ενδιαφέρον για οτιδήποτε σύγχρονο και το πένθος για το Ολοκαύτωμα.
L.S. Σε αυτή την ανθολογία (αναφέρεται στην ανθολογία ποιημάτων στα ιταλικά) υπάρχουν πολλά ποιήματα που αναφέρονται σε ποιητές του παρελθόντος. Σκέφτομαι αυτό που είναι αφιερωμένο στον ποιητή Όσιπ Μαντελστάμ, ο οποίος πέθανε σε ένα γκουλάγκ πριν από το Άουσβιτς. Δύο διαφορετικές κολάσεις. Πριν από το Άουσβιτς, τα βασανιστήρια που υπέφεραν οι Εβραίοι δεν βασίζονταν σε φυλετική αλλά πολιτική υπεροχή: το Άουσβιτς όμως με τους φυλετικούς νόμους ήταν μια ιδεολογία εμποτισμένη με ρατσισμό… Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι η σχέση ανάμεσα σε σας και στον Μαντελστάμ είναι η ουσία του κακού;
Α. Ζ. Η ουσία του κακού ήταν ο θάνατος του Μαντελστάμ ο οποίος έγραψε ένα πολύ όμορφο ποίημα και δεν έκανε τίποτα λάθος. Το να μισείς τον τύραννο δεν είναι σκληρό. Σε αυτή την ιστορία εγώ κλαίω έναν μεγάλο ποιητή, μια απλή ανθρώπινη ύπαρξη.
L.S. Γεννηθήκατε λίγες εβδομάδες μετά το τέλος του Β’ παγκοσμίου πολέμου, ανάμεσα στα συντρίμμια του πολέμου. Μεγαλώσατε στην πολωνική Σιλεσία, πολύ κοντά στο Άουσβιτς. Τι θυμάστε από την παιδική σας ηλικία; Ποιο είναι το συναίσθημα που σας συνόδευε από τότε που είσαστε μικρός;
Α.Ζ. Είχα μια ωραία παιδική ηλικία, νομίζω ότι οι γονείς μου προσπάθησαν να με προστατεύσουν από όλα όσα μας φόβιζαν. Όντας γονείς σημαίνει επίσης να εξαπατάς μερικές φορές: με έχουν εξαπατήσει όσο πιο ευγενικά γίνεται. Υπήρξε ένα άλλο τραύμα στην οικογένεια: εκδιώχθηκαν από την πόλη Λβιβ [1], μετά από μια επιχείρηση «εθνοκάθαρσης». Ταξίδεψα προς τα δυτικά όταν ήμουν μόλις 4 μηνών.
L.S. Ο μεγάλος πολωνός ποιητής, Ceslaw Miłosz, δήλωσε ότι για να γράψει κάποιος έναν στίχο δεν χρειάζεται μόνο η δεξιοτεχνία του χεριού, αλλά «ο ουρανός μας, ο αγαπητός, αν και σκοτεινός» / τον οποίο είδαν οι γονείς και οι γονείς των γονέων / και οι γονείς αυτών των γονέων τον καιρό που ζούσαν». Έτσι, η ποίηση, το να γράφεις στίχους, είναι η αληθινή πατρίδα; Η ποίηση βοηθάει στο να μην αισθάνεσαι σαν εξόριστος, σε κάνει να αισθάνεσαι πολίτης του κόσμου ή κανένας τόπος στον κόσμο δεν μπορεί να είναι πραγματικά το σπίτι σου;
Α.Ζ. …Μια δύσκολη ερώτηση. Ζω στην Κρακοβία, στην πόλη όπου πήγα πανεπιστήμιο, που με είδε ως αγόρι, αδέξιο φοιτητή, ντροπαλό ποιητή: κατά κάποιο τρόπο, είναι η επικράτειά μου και αυτή η πόλη με κοιτάζει με αγάπη. Γράφω για την πατρίδα μου … ναι, αλλά είναι μόνο ένα μέρος της ποιητικής έφεσης. Υπάρχει ένας ολόκληρος κόσμος στη γραφή, τουλάχιστον δυνητικά. Η πράξη της γραφής είναι, ή τουλάχιστον θα ’πρεπε να είναι, πράξη χειραφέτησης από τις επαρχιακές δεισιδαιμονίες, από τον περιορισμό της σκέψης. Ταυτόχρονα, οι ίδιοι περιορισμοί μπορούν επίσης να δώσουν δύναμη.
L.S. Έχετε μια χαμηλή φωνή που μιλάει υπό το φόντο των τεράστιων καταστροφών, μολυσμένης από τη σκληρότητα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και του Ολοκαυτώματος. Ωστόσο, η ποίησή σας συχνά φαίνεται να υπερασπίζεται το έλεος, τον ενθουσιασμό. Όταν αφήνετε τον εαυτό σας να εμπνευστεί από τη μουσική και τη ζωγραφική, η ποιητική σας φωνή φαίνεται να έχει «μέσα της έναν θεό».
Α.Ζ. … Φοβάμαι ότι η φράση «να έχει μέσα της έναν θεό» είναι μια μεγάλη υπερβολή. Αλλά έχει σίγουρα δίκιο να βλέπει αυτή τη δυαδικότητα. Είναι περίεργο ότι αυτά τα δύο πράγματα μπορούν να συνυπάρξουν, ο φοβερός πόνος και ο κόσμος της ομορφιάς, της μουσικής και της ζωγραφικής. Η ίδια η ανθρωπότητα δημιουργεί τρόμο και ομορφιά. Εκπλήσσομαι από την προφανή σύγκρουση αυτών των δύο αντιτιθέμενων πραγματικοτήτων. Είναι ίσως η κύρια πηγή της γραφής μου το να ρωτάω συνεχώς πώς είναι δυνατόν η Γη να ήταν ταυτόχρονα το σπίτι των Μότσαρτ και του Χίμλερ ή του Στάλιν και Μαντελστάμ. Ο τίτλος ενός από τα βιβλία μου είναι Μυστικισμός για αρχάριους, καθώς παραμένω ένας μυστικιστής που είναι μόνο στην αρχή, δεν θα καταλάβω ποτέ τη δυαδικότητα αυτού του κόσμου.
L.S. Τώρα έρχομαι να συγκρίνω την ποίησή σας με κείνη του Έλιοτ, που έλεγε ότι η «οργισμένη μορφή του κόσμου» είναι η ομορφιά, η σοφία, η ειρωνεία, αλλά και η αυτο-ειρωνεία. Ο Έλιοτ έλεγε επίσης: «Η ποίηση, αν είναι αυθεντική, είναι μια κίνηση γνώσης, συχνά γεμάτη αγάπη». Είναι αυτό που κάνετε και σεις με την ποίηση; Μετασχηματίζετε την έμπνευση «σε ένα φλεγόμενο δαυλό που περνά από χέρι σε χέρι» από τον συγγραφέα στον αναγνώστη;
Α.Ζ. Αυτός θα ήταν ο σκοπός μου, το διατυπώσατε όμορφα. Αλλά ξέρετε, ζούμε στην εποχή της ειρωνείας, όχι της αυτο-ειρωνείας. Μερικές φορές, μάλλον συχνά θα έλεγα, αισθάνομαι ότι τα συναισθήματά μου συναντούν την καχυποψία και την κοροϊδία των άλλων. Δεν παραπονιέμαι, γιατί γενικά έχω διαφορετικούς αναγνώστες, πολλοί από τους οποίους είναι καλοί αναγνώστες. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει ένας ωκεανός ειρωνείας γύρω μας, πολλοί άνθρωποι αντιδρούν με έναν επιφυλακτικό τρόπο, απορρίπτοντας τα συναισθήματα γελοιοποιώντας τα.
L.S. Πώς είναι η σημερινή Πολωνία; Τι έχει παραμείνει στην τραγική συλλογική μνήμη αυτού του έθνους; Ζείτε καλά; Είναι ακόμα μια χώρα ποιητών;
Α.Ζ. Η συλλογική μνήμη προσπαθεί να σβήσει όλα όσα δημιουργούν δυσφορία, ειδικά όσον αφορά τα λάθη που έχουμε διαπράξει. Καμία κοινωνία δεν δέχεται εύκολα την συνειδητοποίηση των εγκλημάτων που διαπράττονται «από το δικό της λαό». Μόνο η Γερμανία μπόρεσε να σταθεί υπό το φως της αλήθειας. Η χώρα μου είναι μια χώρα ποιητών, αλλά πολλοί από τους νέους ποιητές αγαπούν την ειρωνεία και όχι την ποίηση.
L.S. Το βραβείο Νόμπελ για το 2018 δόθηκε στην Όλγκα Τοκάρτσουκ. Ποια είναι η Όλγκα Τοκάρτσουκ; Η γραφή της, η δουλειά της πάνω στη γραφή σηματοδοτεί μια διαχωριστική γραμμή μεταξύ της σημερινής Πολωνίας και εκείνης του παρελθόντος;
A.Z. Η Όλγκα Τοκάρτσουκ είναι μια ταλαντούχα συγγραφέας, έχει μια μεγάλη γνώση της ιστορίας και το να ξεχάσει το παρελθόν δεν αποτελεί κίνδυνο για τη γραφή της. ________________________________________ [1] Η πόλη Λβιβ βρίσκεται στη δυτική Ουκρανία. Στις ελληνικές πηγές, είναι γνωστή και με τις ονομασίες Λεόπολις και Λεοντόπολις εκ της λατινικής ονομασίας. Θεωρείται ένα από τα κύρια ιστορικά και πολιτισμικά κέντρα της Ουκρανίας, αλλά και της γειτονικής Πολωνίας. H Λβιβ άλλαξε πολλές φορές ονομασία και επίσημη γλώσσα, ανάλογα με τον εκάστοτε κατακτητή που περνούσε από την πόλη, αντανακλώντας έτσι και κομμάτι από την ιστορία της. Στα τέλη του 18ου αιώνα, ονομάστηκε Λέμπεργκ, καθώς αποτέλεσε τμήμα της Αυστροουγγαρίας. Μετά τη λήξη του Α΄ Παγκόσμιου Πόλεμου, οι Πολωνοί επανέφεραν την παλαιά ονομασία, καθώς ανέκτησαν την πόλη. Το 1939, όταν οι Γερμανοί επιτέθηκαν στην Πολωνία, η πόλη πέρασε στα χέρια της Σοβιετικής Ένωσης κι έτσι για τις επόμενες δεκαετίες έμεινε γνωστή ως Λβοφ. [Αποσπάσματα από συνέντευξη του Πολωνού ποιητή Adam Zagajewski στη δημοσιογράφο της ιταλικής τηλεόρασης και ποιήτρια Luigia Sorrentino. Πρώτη δημοσίευσή της στα ελληνικά στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. Δείτε τα περιεχόμενα της έντυπης έκδοσης εδώ.]
http://frear.gr/?p=26062&fbclid=IwAR0NZRsZ_FFUlm3Kt2peVemX1wgwZAk7FYXkmgqeE2lOcGCd2IManjqeGKg
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου