29.11.20

Γιώργος Παναγιωτίδης: «Συγγραφέας γεννιέσαι σαφώς αλλά στη συνέχεια πρέπει και να γίνεις»


Συνέντευξη στον Ιωσήφ Αρνές  

Το μυθιστόρημα του Γιώργου Παναγιωτίδη Ίσος Ιησούς (εκδόσεις Βακχικόν 2020) είναι πολύ φιλόδοξο, καθώς συνδυάζει την επιστημονική φαντασία με την ποίηση, και τη θρησκεία με τη μυθολογία. Ο Ίσος είναι ένα μικρό δωδεκαετές αγόρι, αυτιστικό που δεν επικοινωνεί ολοκληρωμένα με το περιβάλλον. Αποφασίζεται λοιπόν να συνδεθεί με έναν νάνο-υπολογιστή, τον Ιησού, ο οποίος συνδέεται με έναν κβαντικό υπολογιστή, ώστε να καταγράφονται οι σκέψεις του. Ο Ίσος (από το

Διόνυσος), επιπλέον, είναι γιος του Φοίβου, γιου του Αίμονα και της Αντιγόνης, οι οποίοι διοικούν έναν γιγάντιο όμιλο έξι εταιριών με καινοτόμα προϊόντα και ρηξικέλευθες ιδέες που υλοποιούνται προς όφελος του ανθρώπου. Είμαστε επομένως στην εποχή της τεχνολογικής Επιστημονικής Φαντασίας, όπου νάνο-υπολογιστές εμφυτεύονται στον ανθρώπινο εγκέφαλο, μεγάλες εταιρίες τρέχουν πρωτοπόρα προγράμματα, η τεχνολογία εξελίσσει τη ζωή και τον άνθρωπο. Παράλληλα, όμως, το μυθικό υπόβαθρο που υποδηλώνεται με τα ονόματα των πρωταγωνιστών συναντά την Αγία Τριάδα του Χριστιανισμού: ο Πατήρ υπολογιστής με τον γιο του Ιησού και κάπου εκεί πετά το Άγιο Πνεύμα. Είναι ο Ίσος και οι σκέψεις του; Είναι η πνευματώδης καινοτομία που ανοίγει δρόμους; Είναι μια άλλη ασύλληπτη δύναμη; 

 

-Τι είναι εκείνο που σας ωθεί να γράφετε;

Είναι μία ακαταμάχητη εσωτερική παρόρμηση που έχει να κάνει με τρεις παραμέτρους. Καταρχήν η απόλαυση της εξερεύνησης της γλώσσας. Η γλώσσα εμπεριέχει ή αποτελεί τη συνείδησή μας και είναι ο πλέον οργανωμένος ανθρώπινος κώδικας που κουβαλάει όλη την ανθρώπινη εμπειρία. Γράφοντας μπορώ και ταξιδεύω στο σύμπαν της γλώσσας. Κατά δεύτερον, είναι η δίοδος επικοινωνίας με τους ανθρώπους, τους αναγνώστες δηλαδή, που έρχονται σε ένα βιβλίο με τη διάθεση να γοητευτούν από τη μυθοπλασία. Το τρίτο, αλλά όχι τελευταίο, είναι εκείνη η ελπίδα των λογοτεχνών, ότι τα βιβλία τους θα υπερβούν τη βιολογική φθορά του δημιουργού τους και θα υπάρξουν πολλά περισσότερα χρόνια από εκείνους,

 

-Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι για εσάς είναι να καταφέρετε να εκφράσετε τη σκέψη σας πάνω στο χαρτί;

Σε κάθε καινούργιο βιβλίο μου, που ξεκινάω να γράψω, η δυσκολία βρίσκεται στη διεργασία που προηγείται, το καταστάλαγμα δηλαδή στο θέμα, στους βασικούς χαρακτήρες, στον «οδικό χάρτη» της συγγραφής που πιστεύω ότι οφείλει να έχει ήδη έτοιμο κάποιος στο μυαλό του πριν ξεκινήσει να γράφει. Έπειτα, υπάρχει ένα σύντομο χρονικό διάστημα μέχρι η ιστορία να βρει το ύφος της και η χαρακτήρες τη φωνή τους. Από εκεί και έπειτα, αφού γράψω και σβήσω πολλές φορές το πρώτο κεφάλαιο, υα πράγματα παίρνουν τον δρόμο τους και κυλούν σχετικά εύκολα έως το τέλος της συγγραφής.

 

-Ποιες είναι οι επιρροές σας;

Θα φανεί περίεργο, αλλά οι επιρροές μου σχετίζονται εξίσου με την ποίηση και την φιλοσοφία, όσο και με την πεζογραφία. Σε παιδική ηλικία, συντροφεύτηκα από τύχη πρώτα με ποιητικές συλλογές του Γιάννη Ρίτσου, του Νικηφόρου Βρεττάκου και του Οδυσσέα Ελύτη. Στην εφηβεία ανάγεται και η αγάπη μου στη φιλοσοφία και στην επιστήμη της αστρονομίας, ξεκινώντας από τον Έλληνα φιλόσοφο Κώστα Αξελό και τον γνωστό αστροφυσικό Στίβεν Χόκινγκ. Όμως μνημονεύω πάντα τον Φραντς Κάφκα και τον δικό μας Γιώργο Χειμωνά ως πρώτα αναγνώσματα που μου άφησαν ανεξίτηλο ίχνος.

 

-Ποια θεματολογία κρατεί τον κυρίαρχο ρόλο στα έργα σας;

Αν υπήρχε κοινή συνισταμένη στο έργο μου, θα έλεγα ότι είναι η προσέγγιση της φθοράς και του θανάτου με σκοπό τη συμφιλίωση, αν μπορεί να υπάρξει, μαζί τους. Πιστεύω ότι είναι ένα κυρίαρχο θέμα της λογοτεχνίας και ίσως ένας από τους λόγους της ύπαρξής της, κατά κάποιον τρόπο.

 

-Πείτε μας λίγα λόγια για το βιβλίο σας.

Το «Ίσος Ιησούς» είναι ένα βιβλίο που συνομιλεί με γνωστά έργα δυστοπίας όπως του Isaac Asimov η συλλογή διηγημάτων Εγώ, το Ρομπότ, ο Γενναίος νέος κόσμος του Aldous Huxley, η κινηματογραφική δυστοπική ταινία του Steven Spielberg A.I. Artificial Intelligence (2001) που βασίζεται στη νουβέλα Supertoys Last All Summer Long του Brian Aldiss. Πρόκειται για την ιστορία ενός ισχυρού, κοινωνικά και οικονομικά, ανθρώπου που διαδραματίζεται σε ένα μάλλον κοντινό μέλλον. Η αγωνία του, ο σκοπός του, είναι να ξεπεράσει τη φθορά και τον θάνατο, μεταφέροντας –εγγράφοντας- τη σκέψη του, τη μνήμη του, τη συνείδησή του εντέλει, στον σκληρό δίσκο ενός εξελιγμένου υπολογιστή. Σε αυτήν της προσπάθειά του φαίνεται ότι έχει σύμμαχό του τη σύζυγό του η οποία στην πορεία, δεν διστάζει να θυσιάσει τον γιο τους αλλά και τον εγγονό τους στον βωμό της αθανασίας. Δικαιώνεται ή όχι αυτή η πορεία; Η απάντηση ίσως υπάρχει στο βιβλίο, ίσως και στη σκέψη του κάθε αναγνώστη.

 

-Συγγραφέας γεννιέσαι ή γίνεσαι;

Προσωπική μου άποψη είναι ότι η ερώτηση αυτή θέτει ένα ψευδοδίλλημα, αφού εμπεριέχει την απάντηση. Γεννιέσαι σαφώς αλλά στη συνέχεια πρέπει και να γίνεις. Σίγουρα προϋπάρχει κάποιο ταλέντο, κάποια προδιάθεση, αλλά σαφώς είναι κάτι που θα πρέπει κανείς να καλλιεργεί σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Αν επαναπαυτείς σε κάποιο ταλέντο, τότε μάλλον δεν έχεις ταλέντο. Αυτό που μπορεί να έχεις ως έφεση ή κλίση δικαιώνεται από τη σκληρή δουλειά που κάνεις για να το υπηρετήσεις. Πώς; Με πολύ διάβασμα, πολύ γράψιμο αλλά και πολύ σβήσιμο. Υπάρχει και κάτι ακόμη. Εφόσον γράφεις, θεωρώ, οφείλεις να στηρίζεις το έργο σου, να συνδράμεις με όλες σου τις δυνάμεις ώστε αυτό να φτάσει στους αναγνώστες. Τουλάχιστον στην Ελλάδα, ίσως επειδή η αγορά του βιβλίου είναι περιορισμένη -λόγω πληθυσμού και γλώσσας- ο συγγραφέας γίνεται επίσης εφόσον είναι ικανός να μανατζάρει τον εαυτό του και κατ’ επέκταση το έργο του.

 

-Αν μπορούσατε να αλλάξετε κάτι στον τομέα της λογοτεχνίας τι θα ήταν αυτό;

Θα ξεκινούσα από τα προγράμματα σπουδών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Θεωρώ ότι το βασικό, υποχρεωτικό σχολείο, οφείλει να καλλιεργεί τη φιλαναγνωσία, την αγάπη για τη λογοτεχνία και αυτό δυστυχώς δεν το κάνει ακόμη και σήμερα. Η λογοτεχνία είναι παραγκωνισμένη από την εκπαίδευση ή δυστυχώς συνεχίζει να αποτελεί χρηστικό αντικείμενο εξάσκησης της γλώσσας. Η καλή λογοτεχνία ευδοκιμεί μόνο σε εδάφη καλλιεργημένων αναγνωστών.

 

-Έχετε επόμενα συγγραφικά σχέδια;

Βρίσκομαι ένα βήμα πριν από τέλος ενός νέου μυθιστορήματος το οποίο συνεχίζει να είναι για εμένα ένα υπέροχα απολαυστικό ταξίδι. Αυτή τη φορά το θέμα μου έχει να κάνει με την ενσυναίσθηση, με την κατανόηση του άλλου, του ξένου και τούτο το προσεγγίζω μέσα από το φίλτρο του μαγικού ρεαλισμού, για δεύτερη φορά, μετά από το μυθιστόρημά μου «Ερώτων και αοράτων». Σκοπός μου είναι να βάλω τούτο το πολύπαθο θέμα της εποχής μας μέσα σε καινούρια φόρμα, παλιό κρασί σε νέο φλασκί. Καλώς εχόντων των πραγμάτων, στα τέλη της Άνοιξης του 2021 θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις «Βακχικόν».

https://www.fractalart.gr/giorgos-panagiotidis/ 

Δεν υπάρχουν σχόλια: