ΚΩΣΤΑΣ ΚΟΥΤΡΟΥΜΠΑΚΗΣ «Ο μαραγκός», εκδ. Ενύπνιο, 2018

Λόγος πυκνός, πυκνότητα στο έπακρο. Λαξεμένες λέξεις και έννοιες.
Συμπυκνωμένες οι εικόνες, οι περιγραφές, οι αφηγηματικές λεπτομέρειες.
Η γλώσσα, σε ένα ευρύ φάσμα, περιλαμβάνει λέξεις ιδιωματικές, λόγιες, από τη μουσική, από επαγγέλματα, από την καθημερινότητα.
Η πυκνότητα συνδυάζεται με μια ανάγνωση αργή. Στάζει η αφήγηση, ο χρόνος διαστέλλεται. Η μνήμη προσεγγίζει κι ακολουθεί το παρόν, άγρυπνα.
Κάποτε η σύντομη αφήγηση συναντά, εντελώς νόμιμα, την ποιητική χροιά.

Γιάννης Φαρσάρης: Μαῦρο μανταρίνι

Γιά­ννης Φαρ­σά­ρης

Μαῦ­ρο μαν­τα­ρί­νι

ΒΓΑΛΕ ΤΟ ΚΕΦΑΛΙ ἔ­ξω ἀ­πὸ τὸ πα­ρά­θυ­ρο τοῦ ὑ­πο­γεί­ου ἀ­γου­ρο­ξυ­πνη­μέ­νος. Τὸ με­λα­ψό του πρό­σω­πο φό­βι­σε τὴ γει­τό­νισ­σα τοῦ ἀ­πέ­ναν­τι μπαλ­κο­νιοῦ, ποὺ ἔ­τρε­ξε νὰ μαν­τα­λώ­σει τὴν συ­ρό­με­νη ἀ­λου­μι­νό­πορ­τα. Ἡ μέ­ρα φώ­να­ζε δυ­να­τὰ πὼς θὰ τὸ πά­ει γιὰ βρο­χὴ κι ἔ­ρι­ξε μιὰ κο­φτὴ βρι­σιὰ σὲ γλώσ­σα ἀ­κα­τά­λη­πτη. Δί­πλω­σε πρό­χει­ρα τὸ πά­πλω­μα πά­νω στὸ ζα­ρω­μέ­νο στρῶ­μα καὶ ἔ­φτια­ξε ἕ­να κου­τα­λά­το νε­σκα­φὲ μὲ νε­ρὸ τῆς βρύ­σης. Καὶ τέσ­σε­ρις κου­τα­λι­ὲς ζά­χα­ρη.

Μάριος Χάκκας [Δεν είναι τίποτε το εξαιρετικό να είσαι αστέρι]

Κατέληξα, λοιπόν, κατά των ανθέων κι’ αποφάσισα να μεταδώσω αυτές τις απόψεις με τα δικά μου εκφραστικά μέσα, άτσαλα βέβαια και κάπως χοντρά. Δεν φταίω εγώ αν η ιδιοσυγκρασία μου με οδηγεί στην αμεσότητα, κι’ έπειτα δεν είμαι ποιητής, ούτε καν πεζογράφος.»

«…Α σιχτίρ! Μόνο τα παιδιά, τα παιδιά να φάνε λουκούμι.»

Γιώργος Θεοχάρης: «Πλησμονή οστών» η ἀκήρατος ἀλυπία.-Γράφει ο Θωμάς Ψύρρας

Εκκινώ με δύο κοινότοπες διαπιστώσεις για την ποίηση του Γιώργου Θεοχάρη:

- είναι ποίηση αυτοβιογραφική (πώς αλλιώς θα ήταν άλλωστε;)

- είναι ποίηση της ύπαρξης και συγκεκριμένα ποίηση που στοχάζεται πάνω στην αγωνία της θνητότητας.


Η «Πλησμονή οστών», πέμπτη συλλογή  του Γιώργου Θεοχάρη (έκτη αν συνυπολογίσουμε και τη συγκεντρωτική έκδοση τής έως τότε ποιητικής παραγωγής του το 2010),  έρχεται να επιβεβαιώσει εξαρχής αυτές τις δύο κοινότοπες διαπιστώσεις.

Η ομορφιά της στάχτης

ΤΗΣ ΕΛΣΑΣ ΚΟΡΝΕΤΗ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΩΤΗΣ, Συγκλίνοντες άνεμοι,  εκδόσεις Στιγμή, σελ. 86

Τα έργα της μοίρας, η συνάφεια του κόσμου, το ασπρόμαυρο γαϊτανάκι της ζωής, οι εξουθενωτικές μονομαχίες ανάμεσα σε θεούς και ήρωες, οι περιπετειώδεις εναλλαγές ανάμεσα σε νίκες και ήττες, ο μυστικός λαβύρινθος της κρυμμένης ομορφιάς και μια σειρά από λαβωμένους νικητές και ματωμένους ηττημένους, άνεμοι αντίθετοι αρχικά που απωθούνται, αλλά που καταλήγουν συγκλίνοντες να έλκονται τελικά, συναντούνται, συγκροτούνται, συνθέτοντας μέσα από τη σφοδρή θυελλώδη ένωσή τους το ποιητικό σώμα του γράφοντος.

Σεμινάριο: Λογοτεχνία και (αντι)εξουσία (Κ. Δεσποινιάδης)

Διάρκεια σεμιναρίου: 8 εβδομάδες / 16 ώρες.
Απρίλιος- Μάιος 2019

Περιγραφή σεμιναρίου:

Είναι το λογοτεχνικό έργο ένα αποκλειστικά αισθητικό φαινόμενο; Ο καλλιτέχνης δημιουργεί «τέχνη για την τέχνη» ή είναι σε άμεση αλληλεπίδραση με το περιβάλλον του; Η κοινωνικά ευαίσθητη τέχνη, πρέπει να είναι στρατευμένη;

Πού διασταυρώθηκε η ουτοπία και η λογοτεχνία, πότε οι διορατικοί λογοτέχνες μας προειδοποίησαν για τη δυστοπία που ερχόταν;

ΝΕΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ ΕΝΟΣ ΝΕΟΥ ΑΙΩΝΑ | 1. ΘΟΔΩΡΗΣ ΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΙΑΡΚΗΣ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ 2000-2020

Ποιά ἡ ποίηση τοῦ 21ου αἰώνα καὶ ποιοί οἱ ποιητές της; Χιλιάδες ποιητικὲς συλλογές, εἴτε τυπωμένες ἀπὸ ἐπώνυμους οἴκους εἴτε αὐτοεκδόσεις, ἑκατοντάδων ἢ καὶ χιλιάδων ποιητῶν ποὺ ἀναζητοῦν τὴν θέση τους στὴν Νεοελληνικὴ Λογοτεχνία. Τί μένει ὅμως καὶ τί περνάει ἀπὸ τὴν κρησάρα τῆς κριτικῆς; Τί ἐπιβιώνει –ἢ ἔστω, τί φαίνεται ὅτι μπορεῖ νὰ ἐπιβιώσει– στὴν μνήμη τῆς ἀναγνωστικῆς κοινότητας;

Κώστας Δεσποινιάδης [III ποιήματα]

(I)Βαρυχειμωνιά στη Ραψάνη
εκείνος σκαρώνει
αυτοσχέδια ποιήματα
απαγγέλει γελώντας
ξυλόσομπα και τσίπουρο
εκείνη πονεμένη ρωτάει
με τα υγρά της μάτια

αθέατος ο κίνδυνος
που ερχόταν.

ο ο ο

ΕΠΙ ΤΑ ΙΧΝΗ ΤΟΥ ΠΟΙΗΤΗ ΝΙΚΟΥ ΧΑΓΕΡ-ΜΠΟΥΦΙΔΗ (1899-1950)- ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΑΝΘΟΛΟΓΗΣΗ: Γιάννης Σ. Βιτσαράς

ΕΠΙ ΤΑ ΙΧΝΗ ΤΟΥ ΠΟΙΗΤΗ ΝΙΚΟΥ ΧΑΓΕΡ-ΜΠΟΥΦΙΔΗ (1899-1950)

Εκατόν δέκα χρόνια από την γέννησή του

ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΑΝΘΟΛΟΓΗΣΗ: Γιάννης Σ. Βιτσαράς

Ο Ν. Χάγερ-Μπουφίδης, όπως επιθυμούσε να υπογράφει στα βιβλία του, γεννήθηκε στα 1899 κι έζησε τα παιδικά του χρόνια στην Πάτρα, ενώ ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του, στο γαλλικό λύκειο του Καϊρου. Ύστερα αφιχθείς στο Αθήνησι, εργάστηκε -ως τον πρόωρο θάνατό του- στην Εθνική Τράπεζα. Διαρκούσης της πνιγηρής ιταλικής, γερμανικής και βουλγαρικής κατοχής, ενεπλάκη στην Εθνική αντίσταση και κατά τον αδελφοκτόνο εμφυλιοπολεμικό σπαραγμό φυλακίσθηκε –λόγω της αριστερής ιδεολογικής του στράτευσης- στις φυλακές Χατζηκώστα. Μνήμες από αυτήν την ζοφώδη περίοδο της ζωής του, κατέγραψε σε πεζό κείμενό του, που δημοσιεύθηκε στην λογοτεχνική εφημερίδα της εποχής: ‘’Ελεύθερα Γράμματα’’. Πέθανε από καρκίνο του πνεύμονος στην Αθήνα, εν έτει 1950 σε ηλικία μόλις 51 ετών.

«Ποίηση στη σχάρα» του Πέτρου Γκολίτση: Ένας αρχάγγελος και αρματωλός της λαϊκής και της μοντέρνας φαντασίας και συνείδησης. Ο ποιητής Χρήστος Μπράβος

Του Πέτρου Γκολίτση

Ένας αρχάγγελος και αρματωλός της λαϊκής και της μοντέρνας φαντασίας και συνείδησης. Ο ποιητής Χρήστος Μπράβος

[…] Δε θα γλιτώσεις Ιφιγένεια· αυτά
που ήξερες για σύννεφα πονετικά να
λησμονήσεις. Κορμί φιδιού θα
δέρνεσαι στο χώμα, δίχως κεφάλι
πετεινός και θα χυμάς. […]

(«Προγραφή», Μετά τα μυθικά)

Τέσσερις λέξεις για τον Καββαδία

Ο Νίκος Καββαδίας αποτελεί μια ιδιάζουσα περίπτωση στα νεοελληνικά γράμματα. Ένας λογοτέχνης που οι γραμματολογίες, αν δεν τον αγνοούν, τον κατατάσσουν στους ελάσσονες λογοτέχνες μας, διαβάζεται σταθερά εδώ και εννιά σχεδόν δεκαετίες (Η πρώτη ποιητική συλλογή «Μαραμπού» εκδόθηκε το 1933). Παρά το γεγονός ότι η ποίηση στη χώρα μας έχει ένα πολύ περιορισμένο κοινό -θα τολμούσα να πω «ειδικό κοινό», υπό την έννοια ότι τα πεζογραφήματα και όχι οι ποιητικές συλλογές αποτελούν πρώτη επιλογή του κοινού που επισκέπτεται τα βιβλιοπωλεία-, οι στίχοι του Καββαδία ευτύχησαν και ευτυχούν να βρίσκονται στα χείλη πάρα πολλών ανθρώπων, και μάλιστα –και αυτό ας σημειωθεί- νέων, πολύ νέων ανθρώπων. Κάποιοι από αυτούς τους στίχους πέρασαν και στην κοινή χρήση και ακούγονται σε ποικίλες περιστάσεις, όπως το «μάνα, θα πάω στα καράβια» ή το «ιδανικός κι ανάξιος εραστής». Αλλά αυτό ακριβώς συνέβαινε και πριν από 75 ολόκληρα χρόνια, αν πιστέψουμε τον Κώστα Βάρναλη, ο οποίος σημείωνε το 1943 για τον Καββαδία: «Όλοι τον

Στο τάγμα της Μνήμης υπηρετώντας ...

Σ΄είδα απ΄τ΄αμπέλια ν΄ανεβαίνεις
τα κλήματα περίπαθα μπλεγμένα στις ακτίνες σου -
σ΄είδα από τα νερά τα κύματα να σε φθονούνε,
από της φυλακής το παραθύρι σου φώναξα το χαίρε,
από τους ώμους του έρωτα κι ανάμεσα από τα φιλιά,
πάνω από τους καπνούς της μάχης.

Στ΄αλήθεια ευτύχησα γιατί δεν έγινα
δούλος κι αφέντης κανενός,
σ΄απόκτησα ξέροντας πως ανήκεις
σ΄όλα τα μάτια που σε βλέπουν.
("Σ΄ ΑΠΟΧΤΗΣΑ", από την ποιητική συλλογή Ουρανία, Κέδρος, 1978)

Μια κουβέντα με τον εκδότη και συγγραφέα, Αντώνη Παπαβασιλείου

του Δημητρη Μαγριπλη, Δρ. ΚοινωνιολογιαΣ - Συγγραφεα

Με τον Αντώνη Παπαβασιλείου επικοινωνούμε. Αρχικά με τα λογοτεχνικά του βιβλία και έντυπα που επιμελείται («τύρβη»). Στην συνέχεια και με τα δημοσιογραφικά του κείμενα που τα χαρακτηρίζει η συγγραφική  δεινότητα. Στα «Χρονικά της Δυτικής Μακεδονίας», που τυπώνει σε εβδομαδιαία βάση, υπογράφει ως «Έμφρων»,  μια σειρά από πεζά, θα έλεγα, ποιήματα της μνήμης  και της καταγραφής  του κόσμου, που έχει βαθιές ρίζες εκεί.   Ζει και εργάζεται στα Γρεβενά και εγώ στην Κυπαρισσία του νότου. Είναι μεγάλη απόσταση και παρόλο που το φως ιδιορρυθμεί πάνω στα πέταλα των ανθέων, θα είναι υπερβολή να υποστηρίξει κανείς ότι δεν περιγράφει ουσιαστικά «ένα» τοπίο. Στην παρακάτω συνομιλία ταίριαξε  ο χρόνος. Έτσι  τόπος και χρόνος έδωσαν το ακόλουθο αποτέλεσμα:  

In memoriam: Θεϊκό δώρο

1982 θα ήταν, όταν έπεσε στα χέρια μου «Η Σημειολογία στην καθημερινή ζωή» από τις εκδ. «Μαλλιάρης Παιδεία». Το διάβασα απνευστί, το ξαναδιάβασα πολλές φορές, το βιβλίο στραπατσαρίστηκε, τα φύλλα κόπηκαν, τα κόλλησα πολλές φορές με σελοτέιπ, μετά κιτρίνισαν, οι σημειώσεις άρχισαν να ξεθωριάζουν. Βιβλίο τσέπης. Πρακτικό μέγεθος που χωρούσε στην παλάμη. «Θεϊκό δώρο» ενός συμμαθητή μου στο φροντιστήριο το καλοκαίρι του ’82.

Στρατής Πασχάλης,Η παρέμβαση που καλεί σε υπέρβαση (του Θ.Παπαϊωάννου)

Είτε βαδίζει μόνος σε μια αρχαία ακρογιαλιά, είτε συνωστίζεται σε κάποιο shopping mall του καιρού μας, υπάρχει κάτι εντός του ανθρώπου, το οποίο ζητά να εκφραστεί. Κάτι που κυριεύει σαν ίλιγγος και διαπερνά σα ρίγος. Μια ανεξιχνίαστη ευαισθησία. Ένα φτερούγισμα της ψυχής που αψηφά κάθε λογική νευτώνειου τύπου. Ορμέμφυτο και συναίσθημα. Μπορεί να προκύπτει από κάποιο βίωμα – ο συγκλονισμός μπροστά στη θέα ενός φυσικού φαινομένου, μια προσωπική, συναισθηματική εμπειρία, αλλά το βίωμα είναι η αφορμή για να ξεπροβάλει αυτό το τόσο άναρχο όσο και ριζικό, το τόσο αφηρημένο όσο και βαθύ, το τόσο προσωπικό όσο και καθολικό πράγμα. Κάτι σαν την ακαριαία συνειδητοποίηση της ιερότητας του να υπάρχεις. Κάτι που δεν υπόκειται σε κανένα ορθολογικό σύστημα και δεν εκτονώνεται από την ιδεολογία. Κάτι τόσο έντονο όσο και απροσδιόριστο, που μόνο σε κάτι άλλο ομοούσιο με αυτό μπορεί να αποτυπωθεί. Σε κάτι που δεν ορίζεται, παρά μόνο αναγνωρίζεται.

Οι Μακεδονίες των άλλων (της Έλενας Χουζούρη)

της Έλενας Χουζούρη
Τι έχουν διδαχθεί οι ελληνόπαιδες για την Μακεδονία από το 1913, έτος υπογραφής της Συμφωνίας του Βουκουρεστίου, έως σήμερα; Τι αναφέρεται στα σχολικά εγχειρίδια Ιστορίας αφενός, Γεωγραφίας αφετέρου; Τι αναγράφεται σχετικά με το ίδιο θέμα στα λήμματα  κλασικών Εγκυκλοπαιδειών, όπως του Πυρσού, του Ελευθερουδάκη και άλλων; Τι έχουμε διαβάσει σε σχετικά βιβλία συγγραφέων; Πώς τελικά δημιουργήθηκε στην ελληνική κοινωνία αυτή η, σχεδόν στα όρια  της ψύχωσης, εμμονή στην ύπαρξη της μίας  ελληνικής Μακεδονίας και εκφράστηκε με τόσο έντονο και μαζικό τρόπο;   Ο Σπύρος Καράβας, καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Αιγαίου,  προσεγγίζει αυτό το εύφλεκτο και αρκούντως …ταλαιπωρημένο, ανά τους χρόνους,  κεφάλαιο της ελληνικής αλλά και της ευρύτερα βαλκανικής Ιστορίας, με έναν ομολογουμένως ευρηματικό και ιδιαιτέρως αποκαλυπτικό τρόπο. Αντί να παραθέτει ο ίδιος τις απόψεις του για το… πόσες

ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ 2015

Η Γηραιά Ήπειρος
βρέχεται βόρεια
από τον Αρκτικό Ωκεανό,
δυτικά από τον Ατλαντικό Ωκεανό
και νότια
από τη λίμνη Αχερουσία.
.......................................
Από την συλλογή ΄΄Σύννεφα στο νερό΄΄, Μελάνι 2018.

ΜΟΝΟΚΟΝΤΥΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΘΟΥΛΑ ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΥ-ΒΑΦΟΠΟΥΛΟΥ (Θεσαλονίκη 1908-1935)

Ηλίας Κεφάλας

Σ’ ἀγαπῶ καὶ μὲ λόγια σκληρὰ ἂς μιλῶ σὰ σὲ βλέπω.
Εἶναι ἡ ἀγάπη μου ἀπέραντη, σὰν τοῦ ἥλιου τὸ φῶς.
Μυστικὰ θὰ λατρεύεσαι, σὺ ποὺ εἶσαι γιὰ μένα
τῶν ὀνείρων μου στόλισμα κι ὁ κρυφὸς στοχασμός.
Σὲ πονῶ κι ἂς γελῶ μὲ κακία τῆς καρδιᾶς σου τὸν πόνο.
Τῆς ἀγάπης σου σκλάβα εἶμαι κι ὄχι κυρά.
Κι ἂν ἀγέρωχα διώχνω τὰ γλυκά σου τὰ χάδια,
ἄλλα χάδια σοῦ παίρνω πιὸ πολὺ τρυφερά.
(«Σ᾽ ἀγαπῶ» ἀπὸ τἰς «Νύχτες ἀγρύπνιας» τῆς Ἀνθούλας Σταθοπούλου-Βαφοπούλου)

Λογοτεχνικός Διαγωνισμός από τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Καλαμάτας

Τον 3ο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό στις κατηγορίες πεζογραφίας, ποίησης, θεατρικού έργου και δοκιμίου προκηρύσσει η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Καλαμάτας. Ο διαγωνισμός απευθύνεται σε όσους γράφουν στην ελληνική γλώσσα και κατοικούν ή κατάγονται από τη Μεσσηνία, ανεξαρτήτως εθνικότητας ή ηλικίας. Ως ημερομηνία λήξης έχει οριστεί η 17η Μαΐου 2019. Κάθε συμμετοχή εκτός του συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου θα θεωρείται εκπρόθεσμη και δεν θα γίνεται αποδεκτή. Οι συμμετοχές αποστέλλονται ταχυδρομικά στη διεύθυνση της Βιβλιοθήκης (απλή αλληλογραφία) ή κατατίθενται στη γραμματεία της Βιβλιοθήκης τις εργάσιμες μέρες και ώρες. Το θέμα του διαγωνισμού είναι ελεύθερο. Κάθε υποψήφιος μπορεί να συμμετάσχει σε ένα ή περισσότερα σκέλη του διαγωνισμού με: μια ποιητική συλλογή (έως 5 ποιήματα) ή και με ένα διήγημα (έως 2.000 λέξεις) ή και με ένα δοκίμιο (έως 2.000 λέξεις) ή/και με ένα απόσπασμα θεατρικού έργου (έως 2.000 λέξεις).

Το μοναχικό βαλς του αστροναύτη

Ο Βλάντιμιρ, όταν αποφάσισε να ψάξει να βρει τον τόπο των ονείρων του, ποτέ δεν φανταζόταν ότι το βαλς χορεύεται και από έναν.
Στο μικρό διαμέρισμα του στην Αγία Πετρούπολη, όπου πλέον ζει η πολύτεκνη οικογένεια Θάμπετ, υπάρχουν μονάχα τα βιβλία του. Αυτά τα αγάπησε με όλη του την ψυχή. Αυτά τον προετοίμασαν για το μεγάλο του ταξίδι.
Ο Εβραίος Βλάντιμιρ, έχασε όλη την οικογένεια των παππούδων του κάπου σε ένα στρατόπεδο στην Πολωνία.
Παρόλα αυτά, σκέφτεται, υπάρχουν ακόμη και σήμερα πολλοί άνθρωποι που θεωρούν ότι λόγω εντοπιότητας, θρησκευτικής ή γενετικής προέλευσης, έχουν περισσότερα δικαιώματα από κάποιους άλλους ανθρώπους.

Ἀθανάσιος Γκράβαλης: Ἡ Βασιλές

Ἀ­θα­νά­σιος Γκρά­βα­λης

Ἡ βα­σι­λές

ΟΥΣΕ ΜΙΑ ΦΟΡΑ στὸ χω­ριό μου ἕ­νας βα­σι­λές. Ἕ­νας βα­σι­λὲς ὅ­μως ἀ­λη­θι­νός, ὄ­χι σὰν αὐ­τοὺς ποὺ φο­ρᾶν στὸ κε­φά­λι τους κο­ρό­νες καὶ βα­στᾶν στὰ χέ­ρια πα­τε­ρί­τσες καὶ ὁ­ρί­ζουν τοὺς λα­οὺς σὰν κο­πά­δια.

Ζοῦ­σε μιὰ φο­ρὰ στὴν πα­τρί­δα μου ἕ­νας βα­σι­λὲς ποὺ τὸν ἀ­γα­ποῦ­σαν οὗ­λοι οἱ ἄν­θρω­ποι καὶ οὗ­λα τὰ μω­ρά, ποὺ πά­γαι­νε στὸ δρό­μο μο­να­χὸς δί­χως ἀ­κο­λου­θί­ες καὶ τούμ­πα­να. Τοῦ­τος ὁ δι­κός μου «ἡ βα­σι­λὲς» ὅ­ρι­ζε ἕ­να βα­σί­λει­ο με­γά­λο ὅ­σο ἡ σκέ­ψη. Γιὰ σκέ­πα­σμα στὸ θρό­νο του εἶ­χε τὸν ἀ­λη­θι­νὸ οὐ­ρα­νὸ καὶ γιὰ δύ­να­μή του τῶν ἀν­θρώ­πων τὴν ἀ­γά­πη.

Η αφορμή, ο λόγος, η διαχρονικότητα

Γράφει η Διώνη Δημητριάδου //

«Χωρίς μαγνητόφωνο, συναντήσεις με σύγχρονους Έλληνες λογοτέχνες», Σταυρούλα Παπασπύρου, εκδόσεις Πόλις

Για να αποτυπώσει ο δημοσιογράφος τον λόγο ενός προσώπου μέσα σε μια συνέντευξη απαιτείται όχι μόνο γνώση του αντικειμένου ούτε φυσικά μόνο καλός χειρισμός της γλώσσας. Πέρα από τα αυτονόητα ως προϋποθέσεις απαιτείται και η ευαισθησία να μπορεί να συλλάβει πίσω από τις απαντήσεις των προσώπων το ουσιαστικό που αξίζει να προβληθεί και να διατηρηθεί στη μνήμη του αναγνώστη της συνέντευξης. Για να συμβεί ωστόσο αυτό, προηγείται η σωστή επιλογή της ερώτησης, αυτή που θα καταφέρει να ‘ξεκλειδώσει’ την ψυχή και να φέρει στην επιφάνεια κάτι από τον εσωτερικό κόσμο των ομιλούντων.

Πρόσκληση σε Κάθισμα ευχών

Γράφει ο Σταύρος Σ. Σταμπόγλης //

Γιώργος Χ. Θεοχάρης: Ποιητική συλλογή «ΠΛΗΣΜΟΝΗ ΟΣΤΩΝ», Εκδόσεις Μελάνι, Αθήνα Οκτώβριος 2018

«Πλησμονή οστών»· τίτλος – φράση σαν φλούδι αβύσσου· ένα  μικροτσίπ. Εδώ η έννοια «αφθονία σώματος»  δεν σημαίνει παρά  «κόκκος αλατιού».  Όπως σκάλιζαν κάποτε το σύμβολο «ΙΧΘΥΣ». Όπως εκφέρουμε τη λέξη «ΣΤΑΥΡΩΣΗ». Ποιητική  ορμώμενη από φόρμα «νεονατουραλιστική», θα τολμούσα. Μιλώ για  την εξαιρετική Μεταφορά του εναρκτήριου ποιήματος  ORIOLUS ORIOLUS, (απόσπασμα 1^ο ), «Έκοβα σύκα λευκά, σφιχτά, μόλις που να μαλάσσονται, σαν στήθος νεαρό – κόρφος ανέγγιχτος, κι  έσταζε κόμπους κόμπους το γάλα τής επιθυμιάς στις άκρες τους και στάλα στάλα εδάκρυσεν η γλύκα στο κέντρο τού χλωρού κορμιού τους».

Ανδρέας Μήτσου: «Όπως το προζύμι φουσκώνει το ψωμί, ίδια μεγαλώνει και αποκτά σώμα η ιστορία σου. Ερήμην σου.»

Συνέντευξη στην Ελένη Γκίκα //

«Ποιον τίτλο θα βάζατε στην εποχή;» «Αδίστακτη εποχή.»
Ο Ανδρέας Μήτσου, ωστόσο, δεν καταδέχεται να γράψει εν θερμώ και εν συνειδήσει για την εποχή μας. Άλλωστε «Όπως το προζύμι φουσκώνει το ψωμί, ίδια μεγαλώνει και αποκτά σώμα η ιστορία σου. Ερήμην σου», επιμένει. Και η σημαντική πορεία του στην λογοτεχνία το επιβεβαιώνει και τον επιβραβεύει.
Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος για «Τα ανίσχυρα –ψεύδη του Ορέστη Χαλκιόπουλου» το 1996, Βραβείο Γραμμάτων Κώστα Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για τους «Σφήκες» το 2002, Κρατικό Βραβείο Διηγήματος για την «Εξαίσια γυναίκα και τα ψάρια» το 2016, Βραβείο Αναγνωστών (ΕΚΕΒΙ- ΕΡΤ) για τον «Κύριο Επισκοπάκη» το 2007 με τον ίδιο, ωστόσο, να επιμένει ότι «Το βιβλίο, διαλέγει κάθε φορά τους φίλους του. Να μην το ξεχνάμε: “Είμαστε η ερμηνεία μας”. Δεν μας όρισε κανείς τιμητές κάθε βιβλίου, όσους διαβάζουμε. Εραστές του προσδοκούμε να αναδειχθούμε.»
Τώρα γιατί, μετά από τόσα βιβλία, γράφουμε και ξαναγράφουμε, «Γράφουμε για να

Για τη συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του Χρήστου Τουμανίδη – γράφει ο Σπύρος Θεριανός

Χρήστος Τουμανίδης, Από το βάθος της αιτίας. Ποιήματα (1978-2005), εκδ. Κουκκίδα, 2018.

Ο Ρολάν Μπαρτ θεωρεί πως υπάρχει μία λέξη-κλειδί για κάθε συγγραφέα, που αποτυπώνει τον πυρήνα του έργου του. Στην ποίηση του Χρήστου Τουμανίδη αυτή η λέξη είναι η ‘απώλεια’. Όλα βιώνονται ως απώλειες: η αποκοπή από τον γενέθλιο τόπο, οι στιγμές που έζησε και πέρασαν, οι ανεκπλήρωτοι έρωτες, οι εκπληρωμένοι έρωτες που έχασαν τις πρώτες τους χάρες, το παρόν που δεν είναι έτσι όπως το θέλει, οι φίλοι που «έφυγαν» από τη ζωή. Η απώλεια, όμως, πέρα από ένα βαθύ αίσθημα είναι και μια αναστοχαστική διαδικασία. Η σχέση μας με αυτό που χάσαμε «πνευματικοποιείται», γίνεται μία μορφή πένθους, μια διαδικασία εσωτερίκευσης, κατά την οποία αμβλύνονται τα όποια αρνητικά συναισθήματα είχαμε στο παρελθόν. Αυτός ο νοσταλγικός οίστρος

«Δραμάιλο»: γράφει ο Κυριάκος Συφιλτζόγλου

Το σόι του πατέρα μου Καππαδόκες και Ανταναλήδες ήρθαν στον Καλό Αγρό Δράμας το ’22. Τουρκόφωνοι όλοι τους. Κάποιοι ήρθαν μέσω Κύπρου και άλλοι μέσω Αργεντινής. Σημείο συνάντησης ένας λασπότοπος ονόματι Οσμανίτσα έξω από την πόλη της Δράμας. Με τη γιαγιά δεν μίλησα ποτέ, γιατί ποτέ δεν μίλησε ελληνικά, μόνο αγκαλιαζόμασταν. Από το ’22 μέχρι το ’92 που πέθανε ούτε μια λέξη ελληνικά – ρώτησα, απάντηση καμία.
Το σόι της μάνας μου Πόντιοι από την Κερασούντα. Κάποιοι ήρθαν το ’16 πριν από την ανταλλαγή και άλλοι… αντί να ξεκινήσουν ένα βράδυ για τη Γεωργία όπως όλο το χωριό, το πήραν νότια τρία κάρα. Περιφέρονταν δύο χρόνια, φτάσανε στο Χαλέπι, συνεχίσανε πιο νότια, αλλά αντικρίσανε την έρημο της Γαλιλαίας – γυρίσανε στο Χαλέπι. Το ’22 με καράβι φτάσανε Ελλάδα. Σημείο συνάντησης η Προσοτσάνη Δράμας. Αυτούς δεν τους γνώρισα καν, πέθαναν νωρίς. Γνώρισα, όμως, την ισχυρή λαλίαν τους, τους τρομαχτούς χορούς, τη συγγενοπιστία.

Τι θα διαβάσουμε την άνοιξη

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

Ο Βασίλης Γκουρογιάννης επανέρχεται με ένα πολιτικό, υπαρξιακό μυθιστόρημα, με τίτλο Αναψηλάφιση (εκδ. Μεταίχμιο) για μια Ελλάδα ειδωμένη μέσα από τα τραύματα και τις διαψεύσεις της.

Μυθιστορήματα περιμένουμε επίσης από τους: Βασίλη Αλεξάκη, Η Παναγία και ο Ταρζάν (εκδ. Μεταίχμιο), Κωστή Γκιμοσούλη, Μπιλ ο χλομός (εκδ. Καστανιώτη), Νικόλα Σεβαστάκη, Άνθρωπος στη σκιά (εκδ. Πόλις), Νίκο Α. Μάντη, Σφάλμα συστήματος (εκδ. Καστανιώτη).

Μυθιστορήματα των: Μάνου Ελευθερίου με τίτλο Άνδρες του αίματος (εκδ. Μεταίχμιο) και Χρόνη Μίσσιου, με τίτλο 8-3=11 (εκδ. Πατάκη), θα κυκλοφορήσουν το επόμενο διάστημα. Και τα δύο βρέθηκαν στα «συρτάρια» των συγγραφέων.

Χαρούκι Μουρακάμι: Δεν υπάρχει μόνο μια πραγματικότητα

Μετάφραση: Γιώργος Καρτάκης

Ο διάσημος Ιάπωνας συγγραφέας και περιβόητος υποψήφιος για το βραβείο Νόμπελ Χαρούκι Μουρακάμι είναι ένας άνθρωπος ντροπαλός που δίνει απρόθυμα συνεντεύξεις. Εδώ μιλάει, ωστόσο, εκτενώς από το ερημητήριο του στη Χαβάη για την πνευματική δύναμη του σεξ, τη διαλογιστική ομορφιά μιας πειθαρχημένης καθημερινότητας, την πλήξη του αμερικάνικου κόσμου, αλλά και για το νέο του μυθιστόρημα Τα προσκυνηματικά χρόνια του άχρωμου Τσουκούρου Ταζάκι, το οποίο πρόκειται να κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες.

***

Ποιο Τόκιο; Όποιος θέλει να επισκεφθεί τον Χαρούκι Μουρακάμι πρέπει να πάει στη Χονολουλού, έναν τόπο τόσο απίθανο όσο οι ιστορίες του. Το φως, τα βουνά, η θρυλική παραλία Γουαϊκίκι – ο επισκέπτης βυθίζεται σε ένα όνειρο 28 μοιρών και στο άρωμα τροπικών λουλουδιών:

PAUL VEYNE (1930-) – γράφει ο Αντώνης Ζέρβας;

Ένα σημείωμα με αφορμή το αυτοβιογραφικό τού σύγχρονου Γάλλου ιστορικού

Μόλις πληροφορήθηκα με ιδιαίτερη συγκίνηση ότι κυκλοφόρησε το αυτοβιογραφικό τού γάλλου ιστορικού Paul Veyne (Πολ Βεν) Εγώ, ο «ψευτο-μποέμ» ρομαντικός, Αναμνήσεις, εκδόσεις Εστία, μτφ. Γιώργος Καράμπελας.

Πρόκειται για μια έξοχη, αδυσώπητη αυτοβιογράφηση ενός από τους σημαντικότερους σύγχρονους ιστορικούς, το έργο του οποίου δεν είναι γνωστό στην Ελλάδα.

Στα παρισινά μας χρόνια, η πραγματεία του Πώς γράφεται η Ιστορία (1971) είχε κάνει πάταγο. Ήταν μαζί με τον Φουκώ ένας από τους τολμηρούς που θα ξέκοβαν από τη μαρξιστικής κατευθύνσεως μεγάλη σχολή των «Αρχείων», θα έπαιρναν αργότερα τις αποστάσεις τους από την «ιστοριακή» ερμηνευτική του Χάιντεγκερ και θα εγκαινίαζαν την έννοια της «πλοκής» στην ιστορική έρευνα. Εκείνα τα χρόνια, η χαϊντεγκεριανή φράση «το τέλος του ανθρώπου» που είχε υιοθετήσει ο Φουκώ στις Λέξεις και τα Πράγματα σήμαινε ούτε λίγο, ούτε πολύ, Χίτλερ! Γελάει κανείς όταν διαπιστώνει ότι ακόμη και σήμερα μπορεί να ακούγονται τέτοιες ανοησίες.

Γιάννης Χρήστου (συνθέτης)

Ο Γιάννης Χρήστου γεννήθηκε στη συνοικία Ηλιούπολις του Καΐρου στις 8 Ιανουαρίου του 1926 και μεγάλωσε στους κοσμοπολίτικους κύκλους της ελληνικής παροικίας της Αλεξάνδρειας, όπου πήρε και τα πρώτα μαθήματα πιάνου σε ηλικία πέντε ετών. Ο πατέρας του, Ελευθέριος (Τέρης) Χρήστου, ήταν εύπορος βιομήχανος της ελληνικής παροικίας, ιδιοκτήτης εργοστασίου σοκολατοποιίας, και η μητέρα του, Καλλιόπη (Λιλίκα) Ταβερνάρη, κυπριακής καταγωγής, ήταν ποιήτρια αλλά και πνευματίστρια, γεγονός που συνέβαλε στις μετέπειτα καλλιτεχνικές, φιλοσοφικές και μεταφυσικές του ανησυχίες. Ο μουσικοκριτικός και μουσικολόγος Γιώργος Λεωτσάκος καταφέρεται με μένος εναντίον της μητέρας του συνθέτη και υποστηρίζει ότι η προσωπικότητά της ήταν «προβληματικότατη», τραυματίζοντας καθοριστικά τον ψυχισμό και των δύο παιδιών της ^[1].

Και βγάζω το καπέλο μου…

της Έρικας Αθανασίου( *)
Στα παιδιά αρέσουν τα έντονα συναισθήματα, οι τρομακτικές ιστορίες, οι ασυνήθιστοι ήρωες.  Τους αρέσει να αγωνιούν για την έκβαση του παραμυθιού.  Έτσι σε όλα τα κλασσικά παραμύθια  υπάρχει ένας κακός, αρκετά τρομακτικός. Ένας κακός, ο οποίος δεν κρύβει την ιδιότητά του και από τον οποίο προσπαθούν να γλιτώσουν οι καλοί του παραμυθιού.
Τι γίνεται όμως όταν ο κακός κρύβει την πραγματική του ιδιότητα; Ο Μάκης Τσίτας στο τελευταίο του βιβλίο «και βγάζω το καπέλο μου…», καταφέρνει και πάλι να ξαφνιάσει και να φέρει την ανατροπή. Ένα βιβλίο που μπορεί να κάνει τις καρδιές να χτυπήσουν δυνατά, είτε χτυπούν πίσω από μικρά είτε πίσω από μεγαλύτερα στήθη. Ένα βιβλίο που κερδίζει αβίαστα το ενδιαφέρον και γι’ αυτό καταφέρνει να περάσει άμεσα το μήνυμά του. Τα πράγματα και οι άνθρωποι δεν είναι πάντα αυτό που φαίνονται.

Η Μόρα της ποίησης (της Ευδοκίας Φανερωμένου)

της Ευδοκίας Φανερωμένου

Μια μυθική μορφή. Όχι δημοφιλής, μα σίγουρα ενδιαφέρουσα. Η Μόρα. Ούσα εκεί, «συναπτή» στα βάθη της μυθικής παράδοσης. Επιστημονικά αποδίδεται με τον όρο  υπνική παράλυση. Για το ποιητικό υποκείμενο ,όμως, λειτουργεί διαφορετικά. Σαν έτερη, Λερναία Ύδρα  υφίσταται πολυδιάστατη και επιδεχόμενη πολλαπλούς συμβολισμούς. Πρόκληση. Τι είναι τελικά η Μόρα; Όσο τη διώχνεις εκείνη ανασυντίθεται και σου επιβάλλεται με νέες μορφές, άλλες λαλιές, αρχέτυπη μα και ενδεδυμένη σύγχρονα αμπέχονα. Όσο πιο καταπιεσμένη και απωθημένη σε στεγανούς αποκλεισμούς, τόσο σε κάθε νέο της επαναπατρισμό λαλίστατη, κραυγάζουσα, επιβάλλεται στεντόρεια και είναι υπόθεση καιρού και καιρών ο εξορκισμός της. Ίσως να είναι και συμπαθητική. Ενίοτε. Όταν  αφήνεσαι άχρονος, άοπλος, «ατονικός» στη σφαίρα της παρατήρησης ή της ενσυναίσθησης.

Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου- ΟΙ ΝΕΕΣ ΔΑΦΝΕΣ

α΄
Ήθελε κάπου να στεριώσει• όμως γνώριζε
πόσο τον άρτο τον καθημερινό ποτίζουνε συμβιβασμοί
και αγοραίες συναλλαγές.
Τον τίμιο μόχθο του θανάτου τον συλλογιόταν
μα έλπιζε πως πολλά θ’ αλλάξουνε ως τα τότε•
τον τίμιο μόχθο του θανάτου θα τον εξαγόραζε
- μα με ποιο τίμημα, ποιας ζωής;
Ήρθε λοιπόν και στέριωσε εδώ
να διαλαλεί και να εμπορεύεται τον λόγο των ανθρώπων
-τον άλλο, των αγγέλων, θα τον κράταγε κρυφό•
οι άγγελοι έχουνε καιρό• θα περιμένουν-
οι άγγελοι που σωπαίνουνε ανάμεσά μας.

Μισέλ Ουελμπέκ: Η Σεροτονίνη και τα Κίτρινα Γιλέκα

Αστείο, συγκλονιστικό, παρακμιακό, το νέο μυθιστόρημα του Μισέλ Ουελμπέκ αντικατοπτρίζει τις πραγματικότητες της εποχής μας: ο καπιταλισμός που δημιουργεί αβεβαιότητα και άγχος, οι αυτοκινητόδρομοι και οι ατελείωτες ουρές των φορτηγών, οι αγρότες που βρίσκονται σε κίνδυνο, η φρίκη των αγροκτημάτων, η παγκοσμιοποίηση, η μοναξιά του σύγχρονου ανθρώπου ... και φυσικά η χρήση αντικαταθλιπτικών, τα αποτελέσματα των οποίων μπορεί να είναι επιβλαβή, γεγονός που δίνει τον τίτλο του στο νέο μυθιστόρημα: Σεροτονίνη, η ορμόνη της ευτυχίας.
Στο νέο μυθιστόρημα του Μισέλ Ουελμπέκ με τίτλο «Σεροτονίνη» ο αναγνώστης παίρνει τις πρώτες πληροφορίες για τον χαρακτήρα του ήρωα και μια πρόγευση για το τι θα ακολουθήσει αφότου διαβάσει το ένα τέταρτο του βιβλίου. Ο Φλοράν-Κλωντ Λαμπρούστ, ο ήρωας που αφηγείται σε

Ο Κώστας Καναβούρης σε α’ πρόσωπο

Δημοσιεύτηκε 11 Φεβρουαρίου 2019

Θες να το γράψεις; Στ’ αλήθεια, θες να το γράψεις; Θες να γράψεις ένα βιβλίο με ποιήματα που πρώτα έχεις ανακαλύψει τον τίτλο του: Αποθήκη καταλοίπων ηδονής; Δεν υπάρχει απάντηση. Ευτυχώς. Γατί αν υπήρχε, θα ήταν αρνητική. Όχι, δεν θέλεις να γράψεις τίποτα. Γιατί αν πεις ότι θέλεις να γράψεις «κάτι», σημαίνει πως το ποίημα δεν υπάρχει. Δεν υπήρξε ποτέ για σένα. Αφού βέβαια το ποίημα, το ποίημα ως έννοια, πάντοτε υπάρχει. Απλώς δεν είναι πάντα για σένα, επειδή εσύ δεν είσαι πάντα για το ποίημα. Αυτό το ποίημα. Μπορεί για κάποιο άλλο να ήσουν. Παρατατικός. Τα ποίημα πέρασε. Γιατί το ποίημα είναι πάντοτε ένας ενεστώς που περιλαμβάνει τη λύπη όλων των χρόνων που υποψιάζονται τον εαυτό τους μέσα στους ρηματικούς χρησμούς του αόριστου, του υπερσυντέλικου και του τετελεσμένου αίματος του παρελθόντος.

Απαλός και στέρεος λυρισμός

ΜΑΡΙΑ ΤΟΠΑΛΗ

• 

ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΙΟΡΙΚΗΣ
Η πρώτη φορά
εκδ. Αντίποδες, σελ. 33
​​Ηταν μια νέα ποιήτρια/ποιητής δίνει το πρώτο της/του δείγμα γραφής, δεν το αποτιμούμε καθαυτό· αναλογιζόμαστε την προοπτική.
Αν πούμε ότι «έχει ενδιαφέρον», η κρίση μας είναι θετική, ενώ η ίδια ρήση για το ώριμο έργο ενός δημιουργού υπονοεί μάλλον το αντίθετο. Διερωτώμαι, με αφορμή την υπό συζήτηση «Πρώτη Φορά» που ο Χρήστος Σιορίκης δημοσίευσε στους «Αντίποδες» λίγο πριν κλείσει τα τριάντα του χρόνια, ποια αντικειμενικά στοιχεία μπορούμε να απομονώσουμε στον (εκάστοτε) αναδυόμενο ποιητή για να αποφασίσουμε αν αξίζει να τον παρακολουθήσουμε στη συνέχεια.

ΜΟΝΟΚΟΝΤΥΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ Δ. Π. ΠΑΠΑΔΙΤΣΑ (Σάμος 1922-Ἀθήνα 1987)

 Ηλίας Κεφάλας

[...] Δὲ θὰ μιλήσω πιὰ γιατὶ μὲ γέμισαν οἱ ἀστροφεγγιὲς
Μὲ πέταξαν οἱ ἄνεμοι σὲ βάραθρα κι ἔβγαζα τὸν ἦχο μου
στο μαῦρο τους νερὸ
Ἀρκετὰ κάηκε τὸ σῶμα μου καθὼς τὸ ἄγγιξαν οἱ αἰφνίδιες
ἀλλαγὲς τῆς ἄνοιξης
Ἀρκετὰ κάηκαν τὰ σπλάχνα μου ἀπὸ τὰ δροσερὰ νερὰ
Τώρα κρατώντας τὴν καρδιά μου ὅπως ἕνα φέρετρο
Τὴνπερνῶ ἀπὸ ἰώδη περιβόλια καὶ ξέρω βροχὲς φονικὲς
Πηγάδια καὶ σπήλαια πρὶν ἀπὸ μένα ποὺ μὲ εἶπαν σκοτάδι τους [...]
(Δ. Π. Παπαδίτσας: PRINCIPIA I, ἀπόσπασμα)

CAMERA OBSCURA

Ακίνητος, όσο μπορεί,
στο μισοσκόταδο
της αίθουσας του τομογράφου
παρακαλάει σιωπηλά
ο γέρο-φωτογράφος
μην πάρει φως
η ζωή του.

ΝΕΚΤΑΡΙΑ ΜΕΝΔΡΙΝΟΥ: Σύννεφα στο νερό, εκδ. Μελάνι 2018.

Ιάννης Ξενάκης: Το τραγικό τέλος

Ήταν ένα χρόνο πριν το θάνατο του Ξενάκη. Είχε τότε βραβευτεί για τη συνεισφορά του στη μουσική. Το βραβείο το παρέλαβε η κόρη του Μα. Τον θαύμαζα πάντα. Κυρίως με ενθουσίαζε η αρμονική συνύπαρξη της πνευματικότητάς του με τη συμπαγή και ισορροπημένη συναισθηματική του νοημοσύνη. Γι’ αυτό επιχείρησα να έχω μια τηλεφωνική συνέντευξή του για την εφημερίδα στην οποία εργαζόμουν τότε. Βρήκα τον αριθμό του τηλεφώνου του σπιτιού του στο Παρίσι από τον πιστό φίλο του στην Ελλάδα Κώστα Μόσχο. Στο τηλέφωνο απάντησε η Φρανσουάζ, η σύζυγός του. Μου φάνηκε παρά την τυπική γαλατική της ευγένεια, ότι ήθελε να αποφύγει την συνομιλία. Μου είπε ότι ο Ξενάκης «είναι άρρωστος και δεν μπορεί να μιλήσει», ότι είχε μια κρίση ζαχάρου και άλλα τέτοια. Είχα αρχίσει να θυμώνω. Περιέργως πως ενεργοποιήθηκε η προκατάληψή μου για τον γαλλικό σνομπισμό και αισθάνθηκα ότι δεν ήθελε να έχει ο σύζυγός της επαφή με την Ελλάδα και τους

Κώστας Αξελός: Περί φιλίας

«Είναι πολύ δύσκολο να μιλάμε για τη φιλία. Κι εδώ, όπως κι αλλού, οι λέξεις μάς λείπουν. Αλλά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την εμπειρία της γλώσσας, και συνεπώς τη γλώσσα της φιλίας, ακριβώς εκεί όπου οι λέξεις μάς λείπουν… Το παιχνίδι της φιλίας μάς αφορά όλους μας, όντα ζωντανά και σκεπτόμενα, όντα που περνούν, όντα περαστικά…

[…]
Ο άνθρωπος… έχει ανάγκη από άλλους ανθρώπους. Αλλά αυτοί δεν γίνονται πλέον αντιληπτοί με τον παραδοσιακό τρόπο. Γιατί ακόμη και η ιστορία της μεταφυσικής δεν παύει να είναι ανθρωπομορφική. Η σκέψη που πηγαίνει πέρα από τη μεταφυσική δεν ορίζει μια μορφή του ανθρώπου…

Συνέντευξη του Γιώργου Θεοχάρη στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη

Γράφω συνεπώς γιατί δίχως την ποίηση η καθημερινότητά μου δεν είναι πλήρης νοήματος

Ο Γιώργος Χ. Θεοχάρης γεννήθηκε το 1951 στη Δεσφίνα Φωκίδος. Σπούδασε δημοσιογραφία, δημοσιολογία και δημόσιες σχέσεις. Εργάστηκε στη χημική βιομηχανία. Εξέδωσε έξι ποιητικά βιβλία, μία συγκεντρωτική έκδοση της ποιητικής του παραγωγής από το 1970 έως το 2010, καθώς και ένα βιβλίο ιστορικής έρευνας για τη Σφαγή στο Δίστομο το 1944, για το οποίο τιμήθηκε με το Κρατικό βραβείο Χρονικού – Μαρτυρίας το 2011. Επιμελήθηκε, από το 2014, πέντε Ανθολογίες ελληνικών ποιημάτων, τρεις στις εκδόσεις Γαβριηλίδης συγκροτούμενες από τις καθημερινές αναρτήσεις ποίησης στο προφίλ του στο facebook, με την περσόνα του «Χαρτοκόπτη», και δύο, μαζί με τον Κωνσταντίνο Μπούρα, στη σειρά των ετήσιων εκδόσεων του περιοδικού «Κοινωνία των (δε)κάτων». Μετείχε στη σύνταξη της έντυπης εφημερίδας Book Press. Μεταφράστηκε στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ισπανικά και αλβανικά. Διευθύνει το λογοτεχνικό περιοδικό Εμβόλιμον (Κρατικό βραβείο λογοτεχνίας 2014). Μετείχε στην Επιτροπή Κρατικών Βραβείων Παιδικής Λογοτεχνίας. Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων και του Κύκλου Ποιητών.

Ψηφιοποίηση Πρακτικών Συμποσίων Ποίησης Α΄ – ΛΓ΄ Ευρετήριο Πρακτικών Συμποσίων Ποίησης Α΄ – ΛΣΤ΄

Στην ιστοσελίδα του Συμποσίου Ποίησης (http://www.poetrysymposium.gr) έχουν αναρτηθεί σε ψηφιακή μορφή τα Πρακτικά των Συμποσίων Ποίησης Α΄-ΛΓ΄(1981 – 2013). Στα Πρακτικά (13.000 σελίδων περίπου) περιλαμβάνονται περισσότερες από 700 εισηγήσεις και ανακοινώσεις καταξιωμένων και νεότερων μελετητών, 300 παρουσιάσεις ποιητών από κριτικούς μαζί με δείγματα του έργου τους, καθώς και  όλες οι παρεμβάσεις των συνέδρων και οι συζητήσεις που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια των συνεδριών, ώστε αυτά να συνιστούν έργα απαραίτητης αναφοράς και να βρίσκονται λίγο πολύ παντού σε επιστημονικά ιδρύματα σε ολόκληρο τον κοσμο.
Έχει αναρτηθεί επίσης ενημερωμένο Ευρετήριο των περιεχομένων όλων των εκδεδομένων

Το αινιγματικό σώμα της Κυρίας Χ

 της Eλένης Μερκενίδου (*)

Πλωτῖνος  ἐῴκει μὲν αἰσχυνομένῳ ὅτι ἐν σώματι εἴη.
Πορφύριος
Η σχέση με το σώμα μας είναι συνήθως αντιφατική. Εμπνέει συναισθήματα λατρείας αλλά και μίσους, έλξης και απώθησης. Νομίζω πως το θεματικό κέντρο στο βιβλίο αυτό της Καλλιόπης Εξάρχου,Η Κυρία Χ, είναι η σωματικότητα, η σχέση του ποιητικού υποκειμένου με το σώμα. Μια συμφιλίωση που διαρκώς αναβάλλεται, σαν την ικανοποίηση της απόλαυσης του Αντρέ Μπρετόν,  προκειμένου να διαιωνιστεί η ηδονή ανάμεσα στο αναμενόμενο και στο εύρημα. Ένας ευφυής χειρισμός της έμπνευσης γύρω από ένα σώμα εξαιρετικά ευπαθές.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΑΝΕΖΗΣ – Το κύκνειο άσμα του Μάρκου Μέσκου

ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΑΝΕΖΗΣ – Το κύκνειο άσμα του Μάρκου Μέσκου (Μάρκος Μέσκος, Όνειρα στον Άδη. Ποιήματα, Το Ροδακιό, Αθήνα 2018, 48 σελ., Markos Meskos, Leibder Mutter. Schöne Landschaft. Werkauswahl 1958-2016, Nechdichtungund Nachwort Giorgis Fotopulos. Επιλογή ποιημάτων 1958-2016. Απόδοση - επίμετρο Γιώργης Φωτόπουλος, Razamba, Frankfurt

Κλέ­μενς Ζέτς (Clemens Setz): Ἐ­ρω­τΑ­πο­κρί­σεις μὲ τὸν Κλέ­μενς Ζέτς

planodion

Κλέ­μενς Ζέτς (Clemens Setz)

Ἐ­ρω­τΑ­πο­κρί­σεις μὲ τὸν Κλέ­μενς Ζέτς

E: Ὑ­πάρ­χει κά­ποι­ο ἀ­πό­φθεγ­μα ποὺ σοῦ ἀ­ρέ­σει ἢ ποὺ θε­ω­ρεῖς ὅ­τι εἶ­ναι ἰ­δι­αί­τε­ρα ται­ρια­στὸ ἢ καὶ σχε­τι­κὸ μὲ τὴ μι­κρο­α­φή­γη­ση, ποὺ νὰ ἀ­νή­κει εἴ­τε σε κά­ποι­ον συγ­γρα­φέ­α εἴ­τε σὲ κά­ποι­ον ποὺ νὰ δρα­στη­ρι­ο­ποι­εῖ­ται σὲ πε­δία ἄλ­λα ἀ­πὸ τὴ λο­γο­τε­χνί­α, ὅ­πως λ.χ. ἄλ­λες τέ­χνες, οἱ ἐ­πι­στῆ­μες, ἡ φι­λο­σο­φί­α, ἡ θρη­σκεί­α ἢ ἀλ­λοῦ;

Α: «Μί­λα γιὰ τὸν ἑ­αυ­τό σου κι αἴ­νιγ­μα θά ‘ναι», λέ­ει ἡ Σφίγ­γα στὸ δεύ­τε­ρο μέ­ρος τοῦ Φά­ου­στ τοῦ Γκαῖ­τε.[1]

Γνωριμία με γαλλόφωνους βέλγους ποιητές [2] —Παρουσίαση-μετάφραση: Κωνστάνς Δημά

Διαβάστε το 1ο Μέρος
HENRI MICHAUX
Né à Namur en 1899
Décédé à Paris en 1984
Βέλγος ζωγράφος και ποιητής
Το εικαστικό και ποιητικό έργο του Henri Michaux είναι μια μαρτυρία για τα πραγματικά ή τα φανταστικά του ταξίδια, τα όνειρα ή τις παραισθήσεις του. Μέχρι το θάνατό του, σε ηλικία ογδόντα πέντε χρόνων, πήρε αμέτρητες φορές το πλοίο και το τρένο, μετακινήθηκε από ξενοδοχείο σε ξενοδοχείο, αγάπησε πολλές γυναίκες, σύναψε δυνατές φιλίες, ερεύνησε τα πλήθη και τη φύση. Με την έντονη περιέργεια που χαρακτηρίζει τον ζωγράφο και τον ποιητή που κουβαλάει μέσα του, ο Michaux δεν παύει να παρακολουθεί τον εαυτό του και τον κόσμο. «Γράφω για να διασχίσω τον εαυτό μου. Ζωγραφίζω, συνθέτω, γράφω: για να διασχίσω τον εαυτό μου. Αυτή είναι η περιπέτεια της ύπαρξής μου», δηλώνει στα Περάσματα (Passages, 1950). Ολόκληρο το έργο του ποιητή Michaux ουσιαστικά αποτελεί ένα επικίνδυνο ταξίδι σ’ αυτό που ονομάζει «εσωτερικός

Κώστας Β. Κατσουλάρης: «Παιδιά πηγαίνουν χαμένα κάθε μέρα»

Συνέντευξη στην Ελένη Γκίκα //

«Για τους ζωντανούς, όλα είναι συνεχώς υπό διαπραγμάτευση»

«Ο πόλεμος δεν τελειώνει ποτέ. Είναι μέσα στη ζωή. Το πρόβλημα με τον δικό μας, νεοελληνικό πόλεμο, αυτόν τον διαρκή «εμφύλιο χαμηλής έντασης», είναι τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του, το αίσθημα déjà vu που αναδίνει, η κακή σκηνοθεσία του, η παρωδιακή του διάσταση. Στοιχεία που τον κάνουν ακόμη πιο τραγικό, γιατί το αίμα, οι απώλειες, είναι πραγματικά.»
Θα πει, εξηγώντας μας γιατί επέλεξε ως το χαμένο κέντρο των ηρώων του την Ιλιάδα. Αλλά το πρωταρχικό υλικό, η αρχική μαγιά, υπήρξε για τον Κώστα Κατσουλάρη και το καινούργιο του μυθιστόρημα «Στο στήθος μέσα χάλκινη καρδιά» (εκδ. Μεταίχμιο) η σχέση δάσκαλου και μαθητή.

Χοσέ Αντόνιο Μορένο Κουράδο: Ένας Ισπανός σεφερικός ποιητής

Γιώργος Χ. Θεοχάρης, "Πλησμονή οστών"

ΣΤΟΝ ΕΡΩΤΑ ΠΑΜΕ ΟΠΩΣ ΣΤΟ ΘΑΝΑΤΟ

                                                                  στον Μάρκο Μέσκο

I

Βουρκωμένος καιρός

κι η μικροφιλημένη δακρυσμένη στο δρόμο, στερεμένη

        πηγούλα.

Τρομαγμένα φωνήεντα, λαβωμένα κοτσύφια.

Μοναξιά που σφυρίζει, οχιά μες στα στάχυα,

και στο τέλος το ποίημα κουτουλάει μουγκανίζοντας

από δέντρο σε δέντρο πληγωμένο γελάδι.

Νίκος Μιτζάλης, μανάδες

Οι μανάδες μας είναι υποζύγια καρτερικά
που τρέφονται με τ’ αποφάγια της πατριαρχίας
έχουν μάθει στην ταπεινοφροσύνη
γιατί φοβήθηκαν την επανάσταση
Με πρόσωπα που ο χρόνος δεν τραχύνει
ξέρουν να μην σκύβουν το κεφάλι
ακόμα κι όταν υποχωρούν

Ιωάννα Καρυστιάνη: «Δεν παραδίδω στον αναγνώστη μηνύματα και σκονάκια. Να νιώσει θέλω. Τα παρακάτω είναι δική του απόφαση»

Συνέντευξη στην Γιούλη Τσακάλου //

«Οι ασυνείδητοι τα καλά βιβλία δεν τα πιάνουν στα χέρια τους, μακριά κι αλάργα από ό,τι χαλάει την ζαχαρένια τους.»

Χρόνια τώρα διαβάζω, όχι μια, αλλά πολλές φορές τα βιβλία της Ιωάννας Καρυστιάνη. Παρόλο που τα θέματα τα οποία διαπραγματεύεται είναι ζόρικα και σκληρά, με ελκύουν να τα ανακαλύψω λόγω της ψυχολογικής εμβάθυνσης την οποία καταφέρνει με απαράμιλλο τρόπο η συγγραφέας.

Βιβλιοπροτάσεις

Επιμέλεια: Ελένη Γκίκα //

Ελληνική πεζογραφία:

Σωτήρης Δημητρίου «Ένα παιδί απ’ τη Θεσσαλονίκη», εκδ. Πατάκη, σελ. 134
Ο βυθός προβάλλεται στον αφρό. Κατά κάποιον δε τρόπο η επιφάνεια είναι πιο αξιόπιστη· το εσωτερικό είναι αχανές, απροσπέλαστο. Στα παρόντα διηγήματα επείγονται -συν την ορμή της αρχής- οι ιστορίες. Το δε κριτήριο πολλών αναγνωστών γέρνει τη ζυγαριά προς αυτές τις πρώτες διηγήσεις. Μια απ’ τις -αναπόδεικτες- λογοτεχνικές μεροληψίες. Σ.Δ.

Χαιρετισμός κι αποχαιρετισμός*

-->

γράφει ο Βασίλης Παπάς

Την προηγούμενη φορά στο Θέατρο των Μακεδονικών Σπουδών το 2006, την είχες πει «Σχεδόν Πρωταπριλιά» την εκδήλωση που είχε διοργανωθεί προς τιμήν σου από το Κρατικό Βορείου Ελλάδος. Τώρα, όμως, ήθελες να ακριβολογήσεις και την ονόμασες σκέτη «Πρωτοχρονιά».

Πάλι διάλεξες μια ωραία ημερομηνία, όπου ο κόσμος όλος χαλαρός, μέσα στη διασκέδαση και το ξενύχτι για τη νέα χρονιά να είναι αλλού κι εσύ να έχεις πάρει την απόφαση ν’ ανηφορίσεις προς τ’ αστέρια.

Δεν ήταν βέβαια και η πρώτη φορά που επέδειξες ανάλογη συμπεριφορά απέναντι στα πράγματα. Να σου θυμίσω μόνο, τον Φεβρουάριο του ’92, όταν ένα κορδόνι ατέλειωτο εκούσιο κι ακούσιο κατέβαινε προς τη Θεσσαλονίκη, εσύ, με τον παλιό καλό «Απολλιναίρ»,