Της Ευγενίας Μπογιάνου
Από τις πρώτες κιόλας σελίδες της νουβέλας της Βίκυς Τσελεπίδου «Φιλελλήνων», ο Ζαφείρης, κεντρική μορφή γύρω από την οποία υφαίνεται η αφήγηση, δηλώνει πως το «χειρότερο...
Από τις πρώτες κιόλας σελίδες της νουβέλας της Βίκυς Τσελεπίδου «Φιλελλήνων», ο Ζαφείρης, κεντρική μορφή γύρω από την οποία υφαίνεται η αφήγηση, δηλώνει πως το «χειρότερο...
Της Ευγενίας Μπογιάνου
Από τις πρώτες κιόλας σελίδες της νουβέλας της Βίκυς Τσελεπίδου «Φιλελλήνων», ο Ζαφείρης, κεντρική μορφή γύρω από την οποία υφαίνεται η αφήγηση, δηλώνει πως το «χειρότερο είναι όταν μαλώνεις με τον εαυτό σου» γιατί εκεί «δεν μπορείς να αποφύγεις τον καυγά, να πεις ξες τι, σηκώνομαι και φεύγω. Άπαξ και μπεις στον καβγά, άντε βγες ύστερα. Εγώ δεν κάνω τέτοια».
Για να έρθει, λίγο αργότερα, να διαψευσθεί με τον πιο απόλυτο τρόπο, καθώς η σύγκρουση με τον εαυτό του αποκτά εφιαλτικές διαστάσεις, καθοδηγούμενη από τη σίγουρη πένα της Τσελεπίδου που ξέρει να φέρνει στην επιφάνεια με τρόπο υπόγειο και καίριο τα πιο σκοτεινά σημεία της ανθρώπινης ψυχής. Και μάλιστα, εντελώς αβίαστα, δίχως να υψώνει τους τόνους, σαν απόρροια της
πολυπλοκότητας της ανθρώπινης ύπαρξης που μπορεί να περικλείει τα πάντα και, το κυριότερο, μη χάνοντας ποτέ τη δική της ανθρώπινη ματιά που εστιάζει στη λεπτομέρεια μέσα στο όλον και που ενώ καταδεικνύει ποτέ δεν χάνει την αγωνία της να κατανοήσει.
Ο Ζαφείρης είναι μεσήλικος, συνταξιούχος της ΔΕΗ, θύμα της έξαρσης του χρηματιστηρίου, ο οποίος αφού γηροκόμησε τη, για χρόνια κατάκοιτη, μάνα του, έδωσε την παλιά μονοκατοικία για αντιπαροχή και μένει τώρα στον τρίτο όροφο, στο νούμερο 26 επί της οδού Φιλελλήνων. Από μια χριστιανική ηθική, καθ’ ότι βαθιά θρησκευόμενος ο ίδιος, έχει βάλει υπό την προστασία του όλες τις ανήμπορες γυναίκες της γειτονιάς.
Τη Δόμνα που έζησε μια ζωή μετρημένη και υπολογισμένη στην εντέλεια και που δεν παραπονέθηκε ποτέ και για τίποτα παρόλο που είχε το στίγμα «της αδελφής του τρελού», η οποία παρακολουθεί τώρα το θρίλερ των capital control και καταρρέει, καθώς φοβάται πως μπορεί οι μαζεμένες με μεγάλο κόπο οικονομίες της να εξανεμιστούν μέσα από τα χέρια της.
Τη Φωτούλα που, μη μπορώντας να αντέξει τις επιλογές της άστατης μάνας της, πηγαίνει στο μοναστήρι για να γυρίσει πίσω όταν απειλείται η περιουσία της και που τώρα, προδομένη από το ίδιο της το σώμα, παρακολουθεί τον κόσμο μέσα από το παράθυρό της.
Την τριάδα συμπληρώνει η αινιγματική κουφή που ταΐζει τις γάτες της γειτονιάς. Οι ήρωες της Τσελεπίδου, σκιαγραφημένοι στην εντέλεια με μικρές, εύστοχες, επιτήδειες πινελιές, είναι αναγνωρίσιμοι, καθημερινοί, βουτηγμένοι μέσα σ’ έναν αποπνικτικό μικρόκοσμο που σφίγγει τον κλοιό συνεχώς υπονομεύοντας κάθε διέξοδο.
Θα λέγαμε πως πρόκειται για τον διαχρονικό νεοέλληνα της αντιπαροχής, της κακογουστιάς, του αχρησιμοποίητου αλλά απαραίτητου μπάρμπεκιου στο μπαλκόνι, του κουτσομπολιού, της ανασφάλειας, του «ν’ αγοράσω ένα σπίτι για το παιδί», του μέγα κριτή της ζωής των άλλων. Η οικογένεια κι όλα όσα σού κληρονομεί. Η οικογένεια Παράδεισος μαζί και Κόλαση. Γερασμένοι άνθρωποι σε ένα έθνος γερασμένο επίσης. Αλλά ποτέ τα πράγματα δεν είναι όπως δείχνουν. Πάντα είναι έτσι κι αλλιώς.
Μια απρόσμενη στιγμή, που στη νουβέλα έχει τη μορφή της χαριτωμένης Ρουλίτσας, φέρνει στην επιφάνεια όλα τ’ ανείπωτα. Και τότε η πάλη με τα σκοτάδια ξεκινά. Και 'κεί δεν υπάρχουν νικητές. Μονάχα ηττημένοι. Η ματιά των άλλων -από τον Νέρωνα ως τον Πέρσι Σέλεϊ, από τον Γκοντάρ ως τον Αμβρόσιο- έρχεται σαν ειρωνεία, σαν μαχαιριά που σκάβει τα θεμέλια των καλά δομημένων μύθων, ρίχνοντας τον προβολέα υπό διαφορετική γωνία, προβάλλοντας άλλα σημεία κι άλλες εκδοχές.
Η Τσελεπίδου πειραματίζεται κατακτώντας διαρκώς τα εκφραστικά της μέσα, δίχως ούτε στιγμή να χάνει την αιχμηρότατη αλλά και βαθιά ανθρώπινη ματιά της που δεν χαρίζεται σε κανέναν αλλά και δεν χαρίζει ίχνος της τρυφερής κρυστάλλινης διαύγειάς της.
INFO
Βίκυ Τσελεπίδου, «Φιλελλήνων»
Εκδ. Νεφέλη
120 σελ. Τιμή: 9,90 ευρώ
http://www.avgi.gr/article/10976/9563909/e-matia-ton-allon?fbclid=IwAR2sVFXHLWQDG69rjbTbbC7BVx2UMCmYGr3OSxJcL1p6phomy1cNTqWbeBI
Από τις πρώτες κιόλας σελίδες της νουβέλας της Βίκυς Τσελεπίδου «Φιλελλήνων», ο Ζαφείρης, κεντρική μορφή γύρω από την οποία υφαίνεται η αφήγηση, δηλώνει πως το «χειρότερο είναι όταν μαλώνεις με τον εαυτό σου» γιατί εκεί «δεν μπορείς να αποφύγεις τον καυγά, να πεις ξες τι, σηκώνομαι και φεύγω. Άπαξ και μπεις στον καβγά, άντε βγες ύστερα. Εγώ δεν κάνω τέτοια».
Για να έρθει, λίγο αργότερα, να διαψευσθεί με τον πιο απόλυτο τρόπο, καθώς η σύγκρουση με τον εαυτό του αποκτά εφιαλτικές διαστάσεις, καθοδηγούμενη από τη σίγουρη πένα της Τσελεπίδου που ξέρει να φέρνει στην επιφάνεια με τρόπο υπόγειο και καίριο τα πιο σκοτεινά σημεία της ανθρώπινης ψυχής. Και μάλιστα, εντελώς αβίαστα, δίχως να υψώνει τους τόνους, σαν απόρροια της
πολυπλοκότητας της ανθρώπινης ύπαρξης που μπορεί να περικλείει τα πάντα και, το κυριότερο, μη χάνοντας ποτέ τη δική της ανθρώπινη ματιά που εστιάζει στη λεπτομέρεια μέσα στο όλον και που ενώ καταδεικνύει ποτέ δεν χάνει την αγωνία της να κατανοήσει.
Ο Ζαφείρης είναι μεσήλικος, συνταξιούχος της ΔΕΗ, θύμα της έξαρσης του χρηματιστηρίου, ο οποίος αφού γηροκόμησε τη, για χρόνια κατάκοιτη, μάνα του, έδωσε την παλιά μονοκατοικία για αντιπαροχή και μένει τώρα στον τρίτο όροφο, στο νούμερο 26 επί της οδού Φιλελλήνων. Από μια χριστιανική ηθική, καθ’ ότι βαθιά θρησκευόμενος ο ίδιος, έχει βάλει υπό την προστασία του όλες τις ανήμπορες γυναίκες της γειτονιάς.
Τη Δόμνα που έζησε μια ζωή μετρημένη και υπολογισμένη στην εντέλεια και που δεν παραπονέθηκε ποτέ και για τίποτα παρόλο που είχε το στίγμα «της αδελφής του τρελού», η οποία παρακολουθεί τώρα το θρίλερ των capital control και καταρρέει, καθώς φοβάται πως μπορεί οι μαζεμένες με μεγάλο κόπο οικονομίες της να εξανεμιστούν μέσα από τα χέρια της.
Τη Φωτούλα που, μη μπορώντας να αντέξει τις επιλογές της άστατης μάνας της, πηγαίνει στο μοναστήρι για να γυρίσει πίσω όταν απειλείται η περιουσία της και που τώρα, προδομένη από το ίδιο της το σώμα, παρακολουθεί τον κόσμο μέσα από το παράθυρό της.
Την τριάδα συμπληρώνει η αινιγματική κουφή που ταΐζει τις γάτες της γειτονιάς. Οι ήρωες της Τσελεπίδου, σκιαγραφημένοι στην εντέλεια με μικρές, εύστοχες, επιτήδειες πινελιές, είναι αναγνωρίσιμοι, καθημερινοί, βουτηγμένοι μέσα σ’ έναν αποπνικτικό μικρόκοσμο που σφίγγει τον κλοιό συνεχώς υπονομεύοντας κάθε διέξοδο.
Θα λέγαμε πως πρόκειται για τον διαχρονικό νεοέλληνα της αντιπαροχής, της κακογουστιάς, του αχρησιμοποίητου αλλά απαραίτητου μπάρμπεκιου στο μπαλκόνι, του κουτσομπολιού, της ανασφάλειας, του «ν’ αγοράσω ένα σπίτι για το παιδί», του μέγα κριτή της ζωής των άλλων. Η οικογένεια κι όλα όσα σού κληρονομεί. Η οικογένεια Παράδεισος μαζί και Κόλαση. Γερασμένοι άνθρωποι σε ένα έθνος γερασμένο επίσης. Αλλά ποτέ τα πράγματα δεν είναι όπως δείχνουν. Πάντα είναι έτσι κι αλλιώς.
Μια απρόσμενη στιγμή, που στη νουβέλα έχει τη μορφή της χαριτωμένης Ρουλίτσας, φέρνει στην επιφάνεια όλα τ’ ανείπωτα. Και τότε η πάλη με τα σκοτάδια ξεκινά. Και 'κεί δεν υπάρχουν νικητές. Μονάχα ηττημένοι. Η ματιά των άλλων -από τον Νέρωνα ως τον Πέρσι Σέλεϊ, από τον Γκοντάρ ως τον Αμβρόσιο- έρχεται σαν ειρωνεία, σαν μαχαιριά που σκάβει τα θεμέλια των καλά δομημένων μύθων, ρίχνοντας τον προβολέα υπό διαφορετική γωνία, προβάλλοντας άλλα σημεία κι άλλες εκδοχές.
Η Τσελεπίδου πειραματίζεται κατακτώντας διαρκώς τα εκφραστικά της μέσα, δίχως ούτε στιγμή να χάνει την αιχμηρότατη αλλά και βαθιά ανθρώπινη ματιά της που δεν χαρίζεται σε κανέναν αλλά και δεν χαρίζει ίχνος της τρυφερής κρυστάλλινης διαύγειάς της.
INFO
Βίκυ Τσελεπίδου, «Φιλελλήνων»
Εκδ. Νεφέλη
120 σελ. Τιμή: 9,90 ευρώ
http://www.avgi.gr/article/10976/9563909/e-matia-ton-allon?fbclid=IwAR2sVFXHLWQDG69rjbTbbC7BVx2UMCmYGr3OSxJcL1p6phomy1cNTqWbeBI
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου