Ευδοκιμούμε πάνω σε νάρκες βυθού
συμμαχώ με τα τρομοκρατημένα ρινίσματα
κι ας ανήκω στο στρατόπεδο των υλοτόμων
Δύο χρόνια μετά τη χειμαρρώδη ποιητική σύνθεση Οδός Ρόδων (Πανοπτικόν, 2018), η οποία κλείνει μ’ έναν μονόλογο-διάλογο με τον ποιητή Βύρωνα Λεοντάρη, ο Γιώργος Πρεβεδουράκης επιστρέφει στη μικρή φόρμα στο πέμπτο ποιητικό του βιβλίο, που φέρει τον τίτλο Μικρά ονόματα (Πανοπτικόν,
2020) και είναι αφιερωμένο στον φίλο του ποιητή Λάμπρο Σπυριούνη (1952-2018). Πρόκειται για μια προσεγμένη έκδοση, μ’ ένα λιτό και δυνατό έργο του Σάμη Ταμπώχ στο εξώφυλλο.Χωρίς ίχνος σοβαροφάνειας και με καμία πρόθεση να καλουπώσει την πραγματικότητα μέσα στο ποίημα, αποκαλύπτει τα κοινά μας μυστικά με ιδιότυπο τρόπο. Η τραγικότητα και το χιούμορ συνυπάρχουν και λειτουργούν αποκαλυπτικά για τον ποιητή και τον αναγνώστη.
κάτω κόσμος _ πάνω κόσμος
και στη μέση εμείς ρινίσματα
του μεγάλου Σιδηρουργού
Τα ποιήματα του Πρεβεδουράκη δεν σου επιβάλλονται, δεν προτάσσουν αξίες. Έχουν κάτι γλυκόπικρο. Έχεις την εντύπωση πως κουβεντιάζει με την ζωή. Έτσι καταφέρνει να συνομιλήσει ουσιαστικότερα με τον άλλο. Δεν αφήνει όμως τη μέγγενη της πραγματικότητας να τον καθηλώσει. Σχολιάζει με καίριο τρόπο τις ανθρώπινες αυταπάτες. Ανασύρει πικρές αλήθειες από το κάτεργο της πληγής μας που μας βολεύει να παραβλέπουμε.
Τα Μικρά ονόματα έχουν κοψίματα που δεν σ’ αφήνουν να εφησυχάσεις. Λειτουργούν αφυπνιστικά μ’ έναν ιδιότυπο τρόπο. Η ανάγνωσή τους είναι απολαυστική. Σε βγάζουν σε ξέφωτα εκεί που νομίζεις πως παν να σε καταβαραθρώσουν. Δίνουν το παρόν τους σε αυτά ακόμα και οι μακρινοί μας συγγενείς στην Πομπηία.
χάσκουμε σαν εκκρεμότητες
εκκρεμότητες
εκκρεμότητες
που κάποια στιγμή
κλείνουν
Διαβάζεις τα ποιήματα σαν λαβωμένος ιππότης. Δεν σου επιτρέπεται να ναυαγήσεις μέσα τους. Αιφνιδιασμένος, ενθαρρύνεσαι να προχωρήσεις σκάβοντας στο σώμα τους. Γίνεσαι συνοδοιπόρος συνειδητοποιώντας πως δεν μπορείς να παραβλέπεις αυτό που σου συμβαίνει.
Ωστόσο μέσα σας κυλάνε νερά
δροσίζουν την αβλεψία σας
την παραίσθηση, την αμέλεια
ξεπλένουν τα αναίμακτα
«δεν άκουσα – δεν είδα»
Η ερωτική ματιά στα πράγματα και τους ανθρώπους δεν απουσιάζει από αυτή την κατάθεση του Πρεβεδουράκη. Δεν θα μπορούσε να προσεγγίσει τις αλήθειες μας, εάν έλειπε το ερωτικό στοιχείο από τα ποιήματα του που μιλούν για τη ζωή και τον θάνατο ως αναπόσπαστο κομμάτι της.
ήσουν η κιμωλία της κι ήταν ο μαυροπίνακας σου
κάθε που σμίγουμε
εκείνη γίνεται είκοσι τριών
εγώ~ δεκάξι
Υπάρχουν διάσπαρτα στο βιβλίο ποιήματα που έχουν ως πηγή έμπνευσης τη ζωή στο νοσοκομείο και τα βιώματα του ασθενή στα οποία διακρίνει ο αναγνώστης το αφοπλιστικό χιούμορ του ποιητή, τον σαρκασμό και τον φιλοσοφημένο τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει την απάθεια του συστήματος
το πόρισμα της βιοψίας ακόμα να βγει
πέσαμε και στο τριώδιο
μη ρωτάς
μετά το τέλος του καρναβαλιού
θα μας πούνε
Η πολυσχιδής προσωπικότητα του Λάμπρου Σπυριούνη, οι εκρήξεις του, η αγάπη του για την Αγγελική, οι δυσφορίες και τα πάθη του ζωντανεύουν μέσα από τα ποίημα με τρόπο που κερδίζουν τον αναγνώστη χωρίς να προϋποθέτουν τη γνωριμία μαζί του.
ευτυχώς που οι καρδιές μας
δεν εθίστηκαν στους χωρισμούς
για σκέψου Λάμπρο μου:
ένα έθνος μαραθωνοδρόμων
*
Λάμπρο ο κόσμος μας σπαταλήθηκε
Κάπου ανάμεσα Οσιομάρτυρος και Ασώτου
Αν ζούσε ο ποιητής Κώστας Μόντης, ίσως να διάκρινε στα Μικρά ονόματα μια συνέχεια των δικών του στιγμών, αποδομένων βέβαια με το προσωπικό ύφος και την ιδιότυπη διάθεση του Πρεβεδουράκη. Τα μικρά ονόματα Θα μπορούσαν να αποτελέσουν το έναυσμα για μια συζήτηση γύρω από την μικρή φόρμα, με κύριους άξονες την πυκνότητα, την ευστοχία και την γλωσσική λεπτοδουλειά.
Ο ποιητής δεν έφτασε τυχαία και χωρίς κόπο σε αυτό το αποτέλεσμα κι ας μην είναι προφανής η δουλειά που προϋποθέτει η κατάθεση του. Ο Πρεβεδουράκης στην ποιητική του πορεία αλλάζει βαγόνια στην ίδια γραμμή τρένου και μας αιφνιδιάζει. Άλλοτε επιλέγει να τραβήξει φρένο κι άλλοτε αφήνεται σε κάτι που μοιάζει με παραλήρημα μα δεν είναι. Ξέρει να μανουβράρει. Φέρνει τα πάνω κάτω, ακόμα και σ’ ένα φαινομενικά αθώο θραύσμα λόγου.
Αποκαλύπτει την ιερή μας αχρειότητα, στέκει στην πληγωμένη περηφάνεια του ενημερωμένου αγοραστικού κοινού και απευθυνόμενος στο σύννεφο γράφει:
σύννεφο καταστάλαξε
είμαστε ήδη μούσκεμα
σ υ ν τ ο ν ί σ ο υ
Όλα τα καίρια θραύσματα λόγου σε τούτο το βιβλίο, αποκαλύπτουν διαστάσεις της ανθρώπινης αγωνίας: τη δίψα για ουσιαστική επικοινωνία, την ανάγκη να υπάρξουμε σαν άνθρωποι με τα πάνω μας και τα κάτω μας, να κοιταχτούμε βαθύτερα μέσα μας, να ερωτευτούμε και να συνομιλήσουμε έστω και σιωπηλά μα ουσιαστικά με τον άλλο στο φως και στο σκοτάδι.
[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. Ζωγραφική: Marcel Rieder (1862-1942). Δείτε τα περιεχόμενα του πρώτου μας ηλεκτρονικού τεύχους εδώ.]
https://frear.gr/?p=29595&fbclid=IwAR32yp6ZjX_1hRT7k1P8ljnVY7HjHtqwf-dewW7pEraxSBR5nrc12nZYWgs
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου