ήταν σχεδόν ακροβατικοί χοροί. Ενώ το σουίνγκ εξελισσόταν σε μουσική των λευκών, οι μαύροι συνέχισαν ν’ ακούνε μπλούζ, να δημιουργούν μεγάλα συγκροτήματα χορευτικής μουσικής και να πειραματίζονται με τους πρώτους τύπους ηλεκτρικής κιθάρας. Αυτή ήταν η αρχή των Αστικών μπλούζ με έντονο ρυθμό που αργότερα κατέκτησε ολόκληρη σχεδόν την μουσική ποπ. Την εποχή αυτή δημιουργείται το στυλ Κάνσας Σίτυ απ’ όπου ξεκίνησε η μοντέρνα επαναστατική τζαζ. Τα άλλα είδη που ευδοκίμησαν κυρίως στο Χάρλεμ είναι δύσκολο να καταταχθούν σε κατηγορίες, γι’ αυτό μπορούμε να τα συμπεριλάβουμε στο λεγόμενο «στυλ τζαμπ» το πιο σταθερό ρυθμικό σχήμα της τζαζ. Το 1938-39 δημιουργείται το κίνημα της Αναβίωσης (Revival) από διανοούμενους που ήθελαν να αποκαταστήσουν την ξεχασμένη, γνήσια, αρχική τζαζ. Μοντέρνα τζαζ 1940 …. Μετά το 1940 η τζαζ κατακτά την Αφρική. Η λατινοαμερικάνικη μουσική υπήρξε ο μεγάλος αντίπαλος της τζαζ με τις ρούμπες, τα τάγκο και τις σάμπες ενώ από το 1940 εισχώρησαν στην τζαζ στοιχεία κουβανέζικης μουσικής. Το Χόλυγουντ δεν έδωσε μεγάλη σημασία στην τζαζ. Στη Βρετανία δημιουργούνται τα σκιφλ γκρουπ που έπαιζαν αμερικάνικη μουσική με κιθάρες και αυτοσχέδια ρυθμικά όργανα. Ενώ η δυτική κλασική μουσική εξελίσσεται σε αιώνες, η τζαζ μεταμορφώθηκε και διαδόθηκε σε λίγες δεκαετίες. Η μόδα των μεγάλων ορχηστρών πέρασε μετά το τέλος του 2ου παγκόσμιου πολέμου το 1945. Οι μουσικοί ζητούσαν κάτι καινούργιο, έτσι πραγματοποιούσαν πολλά jam sessions σ’ ένα μικρό κλαμπ του Χάρλεμ (δηλ. αυτοσχεδιασμούς και πειραματισμούς νέων ιδεών πριν τις παίξουν στο κοινό). Εκεί δημιουργήθηκε το νέο ύφος που ονομάστηκε Rebop μετά Bebop και τέλος Bop αλλά στην πραγματικότητα επρόκειτο για την απαρχή της σύγχρονης τζαζ. Το Bop είναι συγχώνευση ευρωπαϊκών και μη ευρωπαϊκών στοιχείων, είναι μια μουσική, πολιτική και κοινωνική επανάσταση των νεαρών μαύρων μουσικών ενάντια στην εμπορευματοποίηση της τζαζ από τους λευκούς. Μετά τη γέννηση της Bop η μοντέρνα τζαζ γνώρισε πληθώρα εξελίξεων. Ένα από τα παράγωγα της μουσικής επανάστασης ήταν η «Κουλ τζαζ» που εμφανίστηκε το 1950. Είναι το ακραίο σημείο της τζαζ και βρίσκεται στο μεταίχμιο τζαζ και έντεχνης τρέχουσας μουσικής. Η τεχνοτροπία της έμοιαζε περισσότερο με την κλασική, πολλοί μουσικοί ήταν λευκοί και έτσι δημιουργήθηκε μια ολόκληρη σχολή τζαζ με επίκεντρο την Δυτική Ακτή των ΗΠΑ στις αρχές του ΄50. Η κουλ τζαζ επηρέασε και το Τρίτο Ρεύμα (Third Steam Music) όπου έγινε ανάμειξη απευθείας της τζαζ με την κλασική μουσική. Όμως οι μαύροι μουσικοί θέλησαν να γυρίσουν στο Bop. Το νέο ύφος ονομάστηκε Hard Bop. Στα τέλη της δεκαετίας του ΄50 πειραματισμοί και αυτοσχεδιασμοί καθώς και η χρήση για πρώτη φορά ηλεκτρονικού μπάσου και πιάνου αποτέλεσαν την αρχή των συγκροτημάτων τζαζ-ροκ.. Πολλοί μουσικοί χρησιμοποιούσαν τα όργανα των συγκροτημάτων τους σε σόλο, γιατί τώρα η τζαζ δεν ήταν χορευτική και δεν χρειαζόταν να υπάρχει σταθερός ρυθμός. Αυτό το νέο ύφος ονομάστηκε free tzaz. Άλλοι νέοι μουσικοί έκαναν μια προσπάθεια απομάκρυνσης από τις παραδοσιακές ευρωπαϊκές μουσικές αξίες και επιστροφής στις ρίζες της μαύρης μουσικής στα κάντρυ μπλούζ και στις μπάντες παρελάσεων που ονομάστηκε Νέα τζαζ ή Αβανγκαρντ τζαζ. Η free tzaz ήταν μια μουσική διαμαρτυρίας, περισσότερο από την Bop γιατί δημιουργήθηκε την εποχή που οι μαύροι στις ΗΠΑ αγωνίζονταν για την κατάργηση των φυλετικών διακρίσεων. Η εξέλιξη της τζαζ σε σοβαρή μορφή τέχνης στις ΗΠΑ είχε αποτέλεσμα να γίνει μουσική για λίγους, ενώ τα μπλουζ παρέμειναν η μουσική των φτωχών. Όταν οι ΗΠΑ μπήκαν στον 2ο παγκόσμιο πόλεμο πάνω από 1 εκατομμύριο μαύροι μετανάστευσαν και πολλοί απ’ αυτούς ήρθαν στο Σικάγο φέρνοντας μαζί τους τα κάντρυ μπλούζ παιγμένα με ηλεκτρικές κιθάρες. Κέντρα του μπλουζ έγιναν το Σικάγο, το Ντιτρόιτ, το Τέξας με ιδιαιτερότητες από τόπο σε τόπο. Στο Λος Άντζελες διαμορφώθηκε ένα νέο είδος μπλουζ τα αστικά μπλουζ του Τέξας που ήταν τα μπλουζ της αγροτιάς του Τέξας προσαρμοσμένα στο καινούριο αστικό περιβάλλον της πόλης. Χαρακτηριστικό τους είναι η χρήση μεγάλων συγκροτημάτων όπου κυριαρχούν τα σαξόφωνα και τα χάλκινα πνευστά σαν συνοδεία στον κιθαρίστα –τραγουδιστή. Όμως η πιο σημαντική πόλη για τα μεταπολεμικά μπλουζ ήταν το Μέμφις. Από τα τέλη της δεκαετίας του ΄50 άρχισε μια στροφή των μουσικών απόρριψης των παραδοσιακών μπλουζ που θύμιζαν την εποχή της δουλείας. Από την δεκαετία του ΄60 και μετά αρχίζει η παρακμή των μπλουζ. Μετά το ΄56 μειώνονται οι ηχογραφήσεις και το Rock and Roll έρχεται στο επίκεντρο. Απ’ την άλλη μεριά η μαύρη νεολαία στρέφεται προς τη μουσική Σόουλ (επιθετική μορφή, ανάμιξη μπλουζ, γκόσπελ και τζαζ). Η νέα χοτ τζαζ εμφανίζεται με τις ονομασίες φάνκι, χάρντ μποπ ή σόουλ και παρέμεινε μοντέρνα και συχνά πολύ πειραματική. Σημαντική επιρροή έχουν τα σουίνγκ και τα ρυθμ εντ μπλουζ. Ο Fats Domino έπαιζε ένα είδος jump μπλουζ στη Ν. Ορλεάνη ενώ ο Ray Charles ένα μίγμα μπλουζ και γκόσπελ, ανάμειξη θρησκευτικής μουσικής με μπλουζ που θεωρήθηκε μουσική του διαβόλου. Παρ’ όλες όμως τις αντιδράσεις είχε δημιουργήσει τη μαύρη μουσική του μέλλοντος τη μουσική Σόουλ. Αργότερα ο σαξοφωνίστας Cannonball Adderley ανάμιξε τζαζ, γκόσπελ και μπλουζ και δημιούργησε ένα είδος Χαρντ μποπ σόουλ τζαζ. Στην Αγγλία το κοινό γνώρισε τα μπλουζ μέσω της τζαζ. Μετά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο, μια μικρή ομάδα φανατικών έπαιζε «τζαζ της αναβίωσης» που δημιουργήθηκε και στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη από μουσικούς που ήθελαν να ξαναζωντανέψουν τον ήχο της παραδοσιακής τζαζ του τύπου Ν. Ορλεάνης. Ο Lonnie Donegan είχε λανσάρει μια καινούργια μανία το skiffle βασισμένο στα πρώτα μπλουζ και στη μουσική των jug-bands του Μέμφις με όργανα που κατασκεύαζαν μόνοι τους από κιβώτια, σκουπόξυλα κ.α. Έτσι άρχισαν ο John Lennon και ο Paul Mc Cartney των Beatles. Πολλά συγκροτήματα (Beatles, Animals, Who) της δεκαετίας του ΄60 έπαιζαν κομμάτια των μαύρων Αμερικάνων μουσικών. Τα μπλουζ είχαν διασχίσει τον Ατλαντικό και είχαν αποτελέσει την βάση πάνω στην οποία αναπτύχθηκε η βρετανική μουσική ποπ. Τα ρυθμ εντ μπλουζ ακολούθησε το ροκ που είχε βαθιά τις ρίζες του στη μουσική των μαύρων Αμερικάνων, στα αστικά μπλουζ, στα ρυθμ εντ μπλουζ, στη σόουλ και στον ήχο της Motown. Την ίδια εποχή στις ΗΠΑ κυριαρχούν ο Bob Dylan και η Joan Baez, εκφραστές ενός κινήματος κοινωνικής διαμαρτυρίας. Οι μουσικοί της φολκ αντικατέστησαν τις ακουστικές κιθάρες τους με ηλεκτρικές. Το ενδιαφέρον για τα μπλουζ των άγγλων μουσικών του ροκ οδήγησε στην αναβίωση των μπλουζ στις ΗΠΑ. Το ροκ όμως είχε παίξει κάποιο ρόλο και στην αύξηση της εκτίμησης του κοινού για την τζαζ. Πολλοί μουσικοί έκαναν πειραματισμούς στη τζαζ, στο ροκ, στα μουσικά όργανα έτσι δημιουργήθηκαν νέες μορφές τζαζ όπως το τζαζ-ροκ κ.α. Στην Αγγλία δημιουργείται η Ελεύθερη Μουσική και στην Αμερική η Ελεύθερη Φόρμα. Παράλληλα βέβαια παίζεται και η παραδοσιακή και η μοντέρνα τζαζ. Η μαύρη μουσική χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο στον κινηματογράφο για μουσική επένδυση σε ταινίες και κυρίως η Crosser tzaz (μίγμα τζαζ και ροκ). Η τζαζ έχει γίνει πια διεθνής, επειδή όμως οι ρίζες της βρίσκονται στη μουσική των πρώην σκλάβων, αντιμετωπίστηκε σαν ένα είδος αντισυμβατικής μουσικής διαμαρτυρίας. Απαγορευμένη στην Ιταλία του Μουσολίνι, αποτέλεσε όπως και στην Γαλλία, ένα από τα χαρακτηριστικά του κινήματος της αντίστασης. Από τις αρχές του ’50 ακούγεται στην Βουλγαρία, Ουγγαρία, Τσεχοσλοβακία, Γιουκοσλαβία, Πολωνία, Ρωσία, Σουηδία. Στις ΗΠΑ ποτέ δεν απέκτησε την θέση και το κύρος που της αξίζουν αν και γεννήθηκε εκεί, αναγνωρίζεται πιο εύκολα στην Ευρώπη.
ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΑ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΟΙ
1.Miles Davis 2.John Coltrane 3.Nina Simone 4.Louis Armstrong 5.Billie Holiday 6.Charles Mingus 7.Charlie Parker 8.Herbie Hancock 9.Thelonious Monk 10.Ella Fitzgerald
ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
Η jazz ακούγεται μέχρι και σήμερα σε όλες τις μεριές του πλανήτη. Στη σημερινή εποχή υπάρχουν πολλά συγκροτήματα που έχουν τις βάσεις τους στην κλασσική μορφή της jazz και παράγουν ιδιαίτερο freestyle και ηλεκτρονικό ήχο με φόρμες της μαύρης μουσικής. Χαρακτηριστικά συγκροτήματα είναι οι Medeski Martin & Wood, James Taylor Quartet, Cinematic Orchestra, Quantic Soul Orchestra κ.α.
ΕΛΛΗΝΙΚH JAZZ
Υπάρχουν αρκετοί Έλληνες που δουλεύουν πάνω στο στοιχείο της jazz. Ορισμένοι από αυτούς είναι: ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΑΤΣΟΣ JAZZ-FUSION ΤRΙΟ, SAX VOYAGE, ΑΚΡΙΤΙΚΟ ΤΡΙΟ, ΒΟΡΕΙΟΙ ΕΤΑΙΡΟΙ, ΛΑΚΗΣ ΤΖΗΜΚΑΣ- OLEG CHALY QUARTET, ΤΡΙΟ ΒΑΛΚΑΝΟ κλπ
https://www.fractalart.gr/mesi-tzaz-1929-1940/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου