Κώστας Λάνταβος, “Η αγρύπνια εντός μου (Ποιήματα 1980-2020)”, εκδόσεις Αρμός, Αθήνα 2020, σ. 550 Απάνθισμα ποιητικής σοφίας. Ο γεννημένος το 1949 Κώστας Λάνταβος, ιατροφιλόσοφος και λάτρης του θεάτρου (προφανώς) καταλήγει στον άϋλο ρομαντισμό ενώ ξεκινάει από τον ενσώματο παγανισμό, τον αιμοχαρή, τον φωτολάτρη. Ο φόβος του θανάτου εξαχρειώνεται μπροστά στο πανηγύρι της ζωής, στον θρίαμβο του ήλιου. Πρωταγωνιστούν “τα φωτεινά μεσημέρια των παιδικών μου χρόνων” (σελ. 485). Θέλει να βιώσει τα πάντα με τους δικούς του όρους, αλλιώς δεν θεωρεί ζωή την ζήση (σσ. 489, 513). Η προτροπή του όμως έχει αγαθό ηθικό πρόσημο (βλ. σελ. 529). Και στην
σελίδα 546 το συμπέρασμα: “θα μπορούσες να είχες πάρει μορφή αερικού μορφή στο ημίφως του σεληνόφωτος”. Το ανέφικτο της ερωτικής αγάπης, η καταλυτική ρουτίνα που απαλείφει και τα τελευταία ίχνη της συντροφικότητας. Ο Αντίνοος μετωνυμία ή μεταφορά, σύμβολο ενός πόθου άσβεστου που μήτε ο θάνατος δεν μπορεί να τον απαλείψει. Ο Αδριανός του Πεσσόα υποφώσκει και εμφιλοχωρεί σε πολλά σημεία της ακραιφνούς μυθολογίας του. Όμως ο συμβολισμός είναι ξεκάθαρος, δεν έχει σχέση με τα φύλλα αλλά με το διαρκές αίτημα της ελευθερίας. Μανιχαϊστική σύγκρουση φωτός-σκότους, ελευθερίας-σκλαβιάς, αυθόρμητου-συμβατικού, απόλυτου-σχετικού, παιδισμού-ωριμότητας. Και κάπου εκεί, ανάμεσα στις μυλόπετρες του Χρόνου, συνυφαίνεται ο ιστός μιας ιστορίας που δεν τελειώνει με την αφήγηση, αλλά αναπλάθεται και κλώθεται εις το διηνεκές, σαν τον εργόχειρο της Πηνελόπης, που το συνέχισε και μετά την επιστροφή του Οδυσσέα, ξηλώνοντάς το αυτή τη φορά από συνήθεια. Εξιδανικευμένη επιθυμία, όμως ζωή ζησμένη, αν όχι στο έπακρον, τουλάχιστον στην ονειρική επίτευξη των πραγματωμένων οραματισμών. Οι λέξεις είναι μαχαίρια και κλειδιά. Ανάλογα από ποιαν όψη θα τα χρησιμοποιήσεις. Οι λέξεις λυτρώνουν και σκλαβώνουν, ομαδοποιούν και δολοφονούν, λιμοκτονούν και διασώζουν. Όμως είσαι πάντα εσύ ο υπεύθυνος της ετυμηγορίας κατά του εαυτού σου. Το μοτίβο της ενοχής έρχεται και επανέρχεται, όχι με την προπατορική εκδοχή του, αλλά με την συλλογική ευθύνης μιας κατάπτωσης επώδυνης και επονείδιστης συνάμα. Η παράδεισος είναι άρθρου θηλυκού. Και οι γυμνοί ώμοι που δεν στοιχειοθετούν παρά ένα ακόμα μασκάρεμα. Το αρχαίο δράμα πανταχού παρών στην ποιητική του Κώστα Λάνταβου που υπηρέτησε το θέατρο και στο Θεσσαλικό αλλά και ως μεταφραστής. Ιατροφιλόσοφος με την κυριολεκτική έννοια, συνοψίζει τον τόμο αυτόν 14 ποιητικές συλλογές των τελευταίων 40 ετών και είναι πάντα εδώ για να συνεχίσει την μακρά του πορεία προς το έσχατον Φως, το Φάος που μόνον οι τυφλοί προφήτες και ο Όμηρος απήλαυσαν εν ζωή. Είναι προνόμιο να είσαι ποιητής σε κρίσιμους καιρούς, μεταβατικούς. Μακροημερεύεις ακόμα κι αν ζεις έναν μόνο δευτερόλεπτο την κβαντική ανάσταση του αιθερικού σου σώματος σε όλη του τη δόξα. “Ωκεάνιο συναίσθημα”. Ομολογώ πως με ταξίδεψε στα παιδικά μου καλοκαίρια αυτή η “σωματική” ποίηση με την γνήσια ρυθμικότητα. Εξάλλου, όπως ήδη από το πρώτο ποίημα “Διαδικασία” (σελ. 9), η μουσική είναι αναπόσπαστο συστατικό της τέχνης που προστατεύει η Μούσα Ερατώ και την διασώζουμε όλοι εμείς με την αυτοθυσία μας. Οι λέξεις “θυσία” και “εξιλασμός” εμφανίζονται τόσο συχνά-πυκνά που γίνονται το leit-motiv αυτής της πλούσιας σε νοήματα και ποιήματα συλλογής. Μετά από αυτό περιμένω αυτοβιογραφικές σελίδες ημερολογίου για να φωτίσουν πολλές κρυφές ή πασιφανείς πτυχές αυτής της λεπτουργίας.
* O Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας είναι ποιητής, θεατρολόγος και κριτικός (www.konstantinosbouras.gr)
https://www.fractalart.gr/i-agrypnia-entos-moy/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου